Ο νέος πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ δήλωσε σήμερα ότι θα εξετάσει τη συμφωνία αγοράς μαχητικών αεροσκαφών F-16 της Lockheed Martin από την Τουρκία, ύψους 20 δισεκ. δολαρίων, αλλά η απόφασή του για την άρση ή μη του βέτο που έθετε ο προκάτοχός του, Μπομπ Μενέντεζ, δεν θα εξαρτηθεί μόνο από την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
«Πρέπει να μιλήσω με την κυβέρνηση για πολλά από αυτά τα ζητήματα επειδή δεν αφορά μόνο ένα θέμα και πρέπει να το κατανοήσω αυτό», είπε ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Μπεν Κάρντιν στους δημοσιογράφους, μία ημέρα αφότου ανέλαβε την προεδρία της Επιτροπής.
Όπως είπε ο Κάρντιν, συζήτησε το θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με Τούρκους αξιωματούχους σε μια συνάντηση των πρεσβευτών του ΝΑΤΟ την Τετάρτη. «Ισχυρίζονται ότι θα γίνει (σ.σ. η επικύρωση της ένταξης από την Άγκυρα) στις αρχές του επόμενου μήνα. Εάν ισχύει αυτό, τότε τουλάχιστον θα έχουμε επιλύσει το ζήτημα του ΝΑΤΟ, όμως υπάρχουν και άλλα θέματα πέραν της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ που πρέπει να συζητήσουμε καθώς θα προχωράμε», πρόσθεσε.
Ο Μπομπ Μενέντεζ, που ήταν πρόεδρος της Επιτροπής μέχρι τις αρχές αυτής της εβδομάδας, μπλόκαρε την πώληση των F-16 επί μήνες, επικαλούμενος τις αντιρρήσεις της Τουρκίας στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Ελλάδας. Παραιτήθηκε από την προεδρία της Επιτροπής αφού ο ίδιος και η σύζυγός του Ναντίν κατηγορήθηκαν για δωροληψία. Οι επικεφαλής των Επιτροπών Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας και της Βουλής εξετάζουν όλες τις μεγάλες συμβάσεις πώλησης όπλων και συχνά θέτουν ερωτήματα ή εκφράζουν ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή άλλα διπλωματικά ζητήματα που μπορεί να καθυστερήσουν ή και να σταματήσουν την υλοποίηση τέτοιων συμφωνιών.
Η Άγκυρα καθυστερεί εδώ και μήνες την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποσχέθηκε ότι θα προχωρήσει στην επικύρωση όταν ξαναρχίσουν οι εργασίες του κοινοβουλίου, τον Οκτώβριο. Μετά τη δίωξη του Μενέντεζ, ο Ερντογάν είπε ότι η Τουρκία θα πρέπει να μετατρέψει τα νομικά προβλήματα του γερουσιαστή σε μια ευκαιρία να αγοράσει τα F-16. «Είναι προς το συμφέρον μας να βρίσκεται εκτός του πλάνου ο Μενέντεζ», φέρεται να είπε σε τουρκικά μέσα ενημέρωσης.
Η Σουηδία και η Φινλανδία υπέβαλαν αίτημα για ένταξη στο ΝΑΤΟ πέρσι το καλοκαίρι. Μολονότι η υποψηφιότητα της Φινλανδίας εγκρίθηκε από όλα τα μέλη του Συμφώνου, εκείνη της Σουηδίας παραμένει σε εκκρεμότητα, αφού δεν έχει επικυρωθεί από την Τουρκία, ούτε από την Ουγγαρία. Η Άγκυρα λέει ότι συνεργάζεται στενά με τη Βουδαπέστη για το θέμα αυτό.
Ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, γερουσιαστής Τζιμ Ρις, έχει επίσης μπλοκάρει την πώληση όπλων στην Ουγγαρία.