«Οι Έλληνες εύκολα αγαπούν τη Βαρκελόνη, γιατί έχει θάλασσα. Εμένα όμως πάντα μου άρεσαν τα δύσκολα και ήθελα να ανακαλύπτω το μη προφανές» λέει η Έφη Κουδελή, μιλώντας για την αγαπημένη της πόλη και τον ουρανό της «από τον οποίο δεν μπορείς να πάρεις τα μάτια σου».
Το 2003 αποφάσισε να σπουδάσει στη Μαδρίτη για έναν χρόνο. Τελικά έμεινε 11 χρόνια. Μεγαλωμένη στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, όπου πάντα είχε για μπούσουλα τη θάλασσα, τον Όλυμπο και το ηλιοβασίλεμα που έβαφε την πόλη, για πολλά χρόνια περπατούσε στους δρόμους της Μαδρίτης χωρίς προσανατολισμό. «Η ρυμοτομία της Μαδρίτης βασίζεται στην αραβική αρχιτεκτονική. Το σημείο αναφοράς της ζωής εκεί είναι οι πλατείες που απλώνονται σαν ιστός αράχνης μέσα στο αστικό πλέγμα, σε κάνουν να χάνεσαι και σου θυμίζουν το παρελθόν της. Plaza de Santa Anna, Plaza de la Cebada, Plaza Paja, Plaza de San Ildefonso, Plaza Juan Pujol. Τραπεζάκια στον ήλιο και canas, οι πιο νόστιμες μπίρες που υπάρχουν στον κόσμο, το βερμούτ τις Κυριακές, τορτίγιας, πατάτες με αυγά και χαμόν. Πολύ χαμόν, παντού».
Όλα είναι αφορμή για γιορτή
Τι της άρεσε περισσότερο από την πόλη και τους ανθρώπους της; «Στη Μαδρίτη όλα είναι αφορμή για γιορτή, όλα βιώνονται και κοινωνούνται με άλλους ανθρώπους. Εκεί δεν νιώθεις μόνος, δεν νιώθεις ξένος. Η Μαδρίτη είναι μουσική, είναι φλαμένκο, είναι πάθος για ζωή. Υπάρχει ένας ρυθμός για κάθε συναίσθημα-αλεγρίας για τη χαρά, σολεά και μπουλερία για το βαθύ συναίσθημα και τον πόνο. Το φλαμένκο το ανακαλύπτεις σε κάθε γωνία. Δοκίμασε να περπατήσεις στην οδό Santa Isabel, στο ύψος του Mercado de Anton Martin, εκεί που βρίσκεται η σχολή χορού Amor de Dios, από όπου πέρασαν οι μεγαλύτεροι χορευτές φλαμένκο. Θα ακούσεις τα τακούνια που χτυπούν δυνατά και η καρδιά σου θα ανεβάσει παλμούς. Τον ίδιο δρόμο περπάτησα και εγώ, για να ανακαλύψω την πιο ωραία ‘οικογένεια’ μέσα από το χορό».
Περιγράφει τη Μαδρίτη ως μια ανοιχτή, πολυπολιτισμική και ελεύθερη πόλη. «Αυτή ακριβώς η ποικιλία είναι ο πλούτος της. Όλοι ενώνονται μέσα από μία κοινή γλώσσα, σχηματίζοντας μία καινούργια ταυτότητα από Ισπανούς με διαφορετικές προφορές, μετανάστες από όλες τις χώρες τις Λατινικής Αμερικής, από την Αφρική, το Μαρόκο, την Κίνα. Φέρνουν όλοι τον πολιτισμικό τους πλούτο και κάνουν την πόλη ακόμα πιο ενδιαφέρουσα. Στη Μαδρίτη η διαφορετικότητα είναι το φυσιολογικό. Η πόλη αγκαλιάζει κάθε σεξουαλική ταυτότητα, κάθε χρώμα, κάθε πίστη, κάθε μείξη, κάθε ταυτότητα και σε εμπεριέχει. Εγώ ως Ελληνίδα μεταμορφωνόμουν σε ύπαρξη εξωτική. Μήπως έτσι και αλλιώς γι’ αυτό δεν φεύγουμε; Για να μεταμορφωθούμε, να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας και να γίνουμε η καλύτερη εκδοχή μας».
Το προνόμιο να έχεις δύο πατρίδες
Όταν γύρισε, κατάλαβε ότι το να φεύγεις από τον τόπο σου σε αλλάζει σε τέτοιο βαθμό, που ποτέ πια δεν είσαι ο ίδιος. «Όταν αφήνεις τον εαυτό σου να εκτεθεί στη διαφορετικότητα, γίνεσαι καλύτερος άνθρωπος, αποκτάς μεγαλύτερη αυτογνωσία. Ξεμαθαίνεις ό,τι είχες μάθει. Η ζωή εκτός της χώρας που γεννήθηκες είναι ένα ταξίδι βαθιά εσωτερικό, που σε κάνει πιο πλούσιο» λέει. Η ίδια επέστρεψε στη γενέθλια πόλη «όταν ένιωσα νοσταλγία, όταν ζητούσα τη ρίζα μου. Νοσταλγία με τη σημασία της λέξης όταν την αποδομείς στα συνθετικά της: νόστος και άλγος. Η Θεσσαλονίκη που βρήκα δεν ήταν πια η ίδια, γιατί εγώ είχα αλλάξει. Η Θεσσαλονίκη όμως αλλάζει και αυτή. Γίνεται πιο ανοιχτή, προοδευτική και κοιτάει επιτέλους με περηφάνια το πλούσιο ιστορικά παρελθόν της. Βρήκα μια πόλη που κατάφερε να κάνει τους ανθρώπους να βιώνουν τους δημόσιους χώρους. Είδα την παραλία να γίνεται το σημείο αναφοράς όλης της ζωής της πόλης και άκουσα στο δρόμο ‘ξένες γλώσσες’. Όπως θα έπρεπε να είναι.
Τελικά ανακάλυψα ότι ο τόπος είναι οι άνθρωποι που αγάπησες, η Αντόνια, ο Κάρλος, η Φλορένθια, ο Κρίστιαν οι γεύσεις, οι ήχοι και οι μυρωδιές. Ανακάλυψα το προνόμιο του να έχεις δύο πατρίδες».
WHO IS WHO
Η Έφη Κουδελή γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Ισπανική Φιλολογία και κατέχει μεταπτυχιακά στη διδασκαλία της Ισπανικής Γλώσσας και την Πολιτιστική Διαχείριση. Δούλεψε για πάνω από 12 χρόνια στην τουριστική βιομηχανία (τα τελευταία πέντε από τη θέση της διευθύντριας του Thessaloniki Convention Bureau). Αγκαλιάζοντας κάθε αλλαγή που φέρνει εξέλιξη, πλέον ζει στην Αθήνα. Μέλος της ομάδας του Found.ation -μιας εταιρείας με στόχο την ανάπτυξη της καινοτομίας από την εκπαίδευση ώς την επιχειρηματικότητα.