Μακραίνει διαρκώς η μακάβρια λίστα των θυμάτων με τα εργατικά δυστυχήματα και ατυχήματα στους δήμους της χώρας, ενώ δεκάδες είναι και εκείνα που δεν καταγράφονται, καθώς αφορούν ελαφρύς τραυματισμούς εργαζομένων. Από το 2014 μέχρι και σήμερα έχουν χάσει τη ζωή τους 64 άνθρωποι, ενώ πάνω από 100 άτομα έχουν τραυματιστεί σοβαρά εν ώρα υπηρεσίας, από την ανεπάρκεια των μέτρων ασφαλείας. Εργατικά συνδικάτα και σύλλογοι εργαζομένων στους κατά τόπους δήμους υποστηρίζουν ότι ήρθε η ώρα να κλείσει ο «κύκλος αίματος» και διεκδικούν την εφαρμογή αυστηρών μέτρων, ώστε να σταματήσουν οριστικά τα ατυχήματα εργατών.
Η λίστα με τα δυστυχήματα και ατυχήματα στους δρόμους κατά την διάρκεια αποκομιδής των απορριμμάτων από συνεργεία των δήμων μεγαλώνει διαρκώς, αλλά παρά τις επίμονες προσπάθειες της ΠΟΕ-ΟΤΑ να αυστηροποιηθεί και να συμπληρωθεί το πλαίσιο των μέτρων ασφαλείας ή να εφαρμοστεί πλήρως απ’ όλους, δήμοι και υπουργεία δείχνουν να αδιαφορούν.
Τη θλιβερή πρωτιά κατακτά ο τομέας καθαριότητας στους ΟΤΑ, όπου εξαιτίας του πεπαλαιωμένου στόλου οχημάτων και εν γένει του εξοπλισμού, τη μη εξειδίκευση των εργατών, της έλλειψης ατομικών μέτρων προστασίας, αλλά και της πλήρους υποστελέχωσης της υπηρεσίας, που καλύπτει μεγάλο μέρος των αναγκών της με συμβασιούχους, οι εργαζόμενοι θρηνούν συχνά συναδέλφους τους.
Τις τελευταίες ημέρες το κύμα αντίδρασης στους δήμους γιγαντώθηκε με αφορμή τον πρόσφατο θάνατο μίας 45χρονης γυναίκας, εργαζόμενης στην υπηρεσία καθαριότητας του δήμου Ξυλοκάστρου-Ευρωστινής στην Κορινθία. Το δυστύχημα σημειώθηκε νωρίς το πρωί, όταν οι υπάλληλοι πραγματοποιούσαν αποκομιδή απορριμμάτων με το δημοτικό όχημα στην περιοχή Κάτω Πιτσά στην Παλαιά Εθνική Οδό Κορίνθου - Πατρών. Αυτοκίνητο που οδηγούσε ένας άνδρας έπεσε με ταχύτητα, υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, πάνω στο απορριμματοφόρο και χτύπησε τη 45χρονη γυναίκα, μητέρα πέντε παιδιών, η οποία εκείνη την ώρα βρισκόταν στο ανυψωτικό ώστε να αδειάσει τα σκουπίδια.
Το περιστατικό συγκλόνισε τους εργαζομένους στους δήμους, όχι μόνο γιατί έχασε τη ζωή του ένας ακόμη άνθρωπος, αλλά γιατί η 45χρονη, όπως κατήγγειλε ο πρόεδρος της ΠΟΕ-ΟΤΑ, Νίκος Τράκας, εργαζόταν χωρίς σύμβαση. «Αυτές τις μέρες είχαμε ένα πολύ μεγάλο σοβαρό ατύχημα στο Σαρωνικό, όπου ήδη ένας συνάδελφος ακρωτηριάστηκε στο ένα του πόδι και παλεύει για τη ζωή του και το δεύτερο η συνάδελφος που έχασε τη ζωή της» είπε ο ίδιος σε δηλώσεις του, αναδεικνύοντας το θέμα των εργαζομένων με σύμβαση εργασίας. Ο κ. Τράκας έκανε λόγο για αδιανόητα εργατικά ατυχήματα στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αποκαλύπτοντας μάλιστα πως «η σύμβαση εργασίας της 45χρονης πολύτεκνης μητέρας είχε λήξει και για είκοσι μέρες δούλευε χωρίς να έχει κάλυψη».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΕ-ΟΤΑ το τραγικό αυτό περιστατικό εγείρει πολύ σοβαρά ζητήματα όσον αφορά το εάν οι υπάλληλοι στον τομέα της καθαριότητας έχουν τον απαραίτητο εξοπλισμό και αν τηρούνται τα μέτρα ασφαλείας.
«Ο δήμος θα πρέπει να απαντήσει και αν ισχύει αυτό, θα πρέπει η πολιτεία να κάνει τις απαραίτητες κινήσεις, διότι εδώ μιλάμε για ένα πολύ σοβαρό γεγονός, όπου εκεί την ευθύνη την έχει η δημοτική αρχή» είπε ζητώντας να αποδοθεί δικαιοσύνη.
Διαχρονικές οι ευθύνες… να αυστηροποιηθούν τα μέτρα
Μιλώντας στη «ΜτΚ» για τα εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα στους δήμους, το μέλος στην Εκτελεστική Επιτροπή της ΠΟΕ-ΟΤΑ, και μέλος της Γραμματείας του ΠΑΜΕ Βασίλης Πετρόπουλος τόνισε ότι οι ευθύνες είναι διαχρονικές και επιμερίζονται, όπως είπε, τόσο στους δημάρχους - εργοδότες, όσο και στην εκάστοτε κυβέρνηση. «Υπάρχει μία τάση των δημάρχων να καλύπτουν κάποια ατυχήματα, κοινώς να τα… κουκουλώνουν για να μην μπλέξουν.
Αυτό όμως πρέπει να σταματήσει γιατί ως εργοδότες έχουν σοβαρές ευθύνες γιατί τα ατυχήματα είναι στην ημερήσια διάταξη» επισήμανε ο ίδιος και πρόσθεσε ότι ακόμη και σήμερα δυόμισι χρόνια μετά την πανδημία και τις τραγικές ελλείψεις εξοπλισμού στις υπηρεσίες καθαριότητας οι περισσότεροι δήμοι δεν παρέχουν προληπτικά μέτρα ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) και επειδή δεν τα παρέχουν πληρώνουν ένα ποσό στον κάθε εργαζόμενο. «Είναι αδιανόητα αυτά που συμβαίνουν.
Δηλαδή ένας δήμος δεν χορηγεί ΜΑΠ όπως προβλέπει ο νόμος, αλλά πληρώνει π.χ. 250 ευρώ για να τα πάρει μόνος του ο εργαζόμενος» υπογραμμίζει ο κ. Πετρόπουλος, σημειώνοντας πως εδώ η νομοθεσία θα έπρεπε να είναι απολύτως αυστηρή και να προβλέπει πως αν ο εργαζόμενος δεν έχει τα μέσα προστασία δεν θα βγαίνει για δουλειά.
Κληθείς μάλιστα να σχολιάσει τη μαύρη λίστα των θυμάτων από εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα στους δρόμους κατά την διάρκεια αποκομιδής των απορριμμάτων από συνεργεία των δήμων, το μέλος της ΕΕ της ΠΟΕ-ΟΤΑ αναφέρει ότι μεγαλώνει διαρκώς, αλλά παρά τις επίμονες προσπάθειες της Ομοσπονδίας να αυστηροποιηθεί και να συμπληρωθεί το πλαίσιο των μέτρων ασφαλείας ή να εφαρμοστεί πλήρως απ’ όλους, κυβέρνηση και δήμαρχοι φαίνεται ότι… σφυρίζουν αδιάφορα.
«Πρέπει επιτέλους να ληφθούν από τους δημάρχους που είναι οι άμεσοι εργοδότες και τα αρμόδια υπουργεία να λάβουν εκείνα τα μέτρα που χρειάζονται προκειμένου η αυτοδιοίκηση να μην θρηνήσει άλλα θύματα» τόνισε και πρόσθεσε ότι «το 2022 είχαμε πέντε θανατηφόρα εργατικά δυστυχήματα, ενώ πληροφορίες κάνουν λόγο και για τρία θανατηφόρα σε χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) όπου δραστηριοποιούνται εργολαβικές εταιρείες. Είναι σαφές, ότι όλες οι κυβερνήσεις που πέρασαν όχι μόνο δεν πήραν κανένα μέτρο αυστηροποίησης για την αποτροπή επανάληψης τέτοιων τραγικών περιστατικών, αλλά ελαχιστοποίησαν ακόμη και τα στοιχειώδη μέτρα που ίσχυαν».
Οι αιτίες των ατυχημάτων
Κληθέντες να απαντήσουν στο ερώτημα, γιατί τόσα πολλά ατυχήματα, εκπρόσωποι συνδικάτων και συλλόγων εργαζομένων απαντούν ότι βασική αιτία είναι η υπερεντατικοποίηση της εργασίας, επειδή δεν υπάρχει επαρκές προσωπικό. «Η κυβέρνηση δεν κάνει προσλήψεις, οι δήμοι μένουν διαρκώς χωρίς προσωπικό και οι δήμαρχοι ‘βολεύονται’ με τους συμβασιούχους, που όμως δεν εκπαιδεύονται όπως θα έπρεπε, ως εκ τούτου να έχουν άλλα αντανακλαστικά σε σχέση με έναν έμπειρο υπάλληλο» σχολίασε το μέλος της ΠΟΕ-ΟΤΑ κ. Πετρόπουλος.
Η αντικατάσταση, όπως είπε, της μόνιμης εργασίας με ολιγόμηνη που είναι και κακοπληρωμένη και χωρίς δικαιώματα συμβάλλει καταλυτικά στον πολλαπλασιασμό των εργατικών δυστυχημάτων και «ατυχημάτων». Επιπλέον, ανάφερε, στους πιο πολλούς δήμους χρησιμοποιούνται οχήματα πεπαλαιωμένα που βγάζουν διαρκώς σοβαρά προβλήματα, όπως το απορριμματοφόρο στο οποίο εργαζόταν η 45χρονη γυναίκα στο δήμο Ξυλόκαστρου - Ευρωστίνης, στο οποίο υπάρχουν σωρεία βλαβών και είναι του 1991, αλλά παρόλα αυτά η δημοτική αρχή το έχει ακόμα στην κυκλοφορία.
ΚΕΔΕ: Οι δήμοι να είναι πάρα πολύ προσεκτικοί στην τήρηση των όρων υγιεινής και ασφάλειας
Θέση στο μείζον ζήτημα των εντατικών ατυχημάτων στους δήμους, με αφορμή το τραγικό δυστύχημα που κόστισε τη ζωή εργαζόμενης στην καθαριότητα του δήμου Ξυλοκάστρου - Ευρωστίνης πήρε και η ΚΕΔΕ με τον πρόεδρο Δημήτρη Παπαστεργίου να τονίζει ότι «το δυστύχημα ούτως ή άλλως δεν έγινε επειδή η άτυχη εργαζόμενη ήταν ή δεν ήταν ασφαλισμένη, δηλωμένη στην ΕΡΓΑΝΗ ή όχι. Αυτό άλλωστε θα το κρίνουν οι αρχές που έχουν αναλάβει να διευκρινίσουν τις λεπτομέρειες του συμβάντος. Έγινε γιατί η καθαριότητα είναι μία πολύ δύσκολη δουλειά των εργαζομένων στην Αυτοδιοίκηση».
Κάλεσε μάλιστα τους δήμους να είναι πάρα πολύ προσεκτικοί στην τήρηση των όρων υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων και στο αν υπάρχουν τα Μέσα Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ) τους, ενώ ζήτησε από τους εργαζόμενους και τους προϊσταμένους να κινούν διαδικασίες για την εξασφάλισή τους.
«Κακά τα ψέματα όλοι έχουμε εμπειρίες ότι πολλές φορές τα ΜΑΠ δεν αποδίδονται όχι γιατί εμείς ως δημοτικές αρχές δεν προνοούμε για τα χρήματα και τους κωδικούς αλλά γιατί καθυστερούν οι διαδικασίες, οι λίστες με τους εργαζόμενους που δικαιούνται ΜΑΠ, ενίοτε και όχι με ευθύνη των εργαζομένων, καθυστερούν οι διαγωνισμοί» είπε ο κ. Παπαστεργίου και πρόσθεσε ότι «εμείς οι δήμοι οφείλουμε να πείσουμε τους ανθρώπους που έχουν την ευθύνη των οχημάτων, χωρίς αστερίσκους και επεξηγήσεις να κρίνουν κατά πόσο είναι αξιόμαχα, έτοιμα να βγουν στο δρόμο τα αυτοκίνητα τα οποία διαθέτουμε, προκειμένου να μη θρηνήσουμε και άλλους εργαζόμενους».
Επί ποδός οι εργαζόμενοι
Η ΠΟΕ-ΟΤΑ καλεί τους Συλλόγους Εργαζομένων σε δήμους να βρίσκονται σε αγωνιστική εγρήγορση, ενώ ήδη άρχισε κύκλο επαφών με ΚΕΔΕ και υπουργείο Εσωτερικών προκειμένου να τους ενημερώσει για την κατάσταση που επικρατεί στους χώρους εργασίας και να διεκδικήσει ουσιαστικά μέτρα που θα βάλουν τέλος στα ατυχήματα εργατών των δήμων.
Το Γενικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας καλεί όλα τα εργατικά σωματεία της χώρας να περιγράψουν εγγράφως την κατάσταση που επικρατεί στους δήμους τους και να τεκμηριώσουν, αν υφίστανται, περιστατικά αδήλωτης εργασίας. Τα στοιχεία που θα συγκεντρώσει η ΠΟΕ-ΟΤΑ θα κοινοποιηθούν στην ΚΕΔΕ, από την οποία τα μέλη της Ομοσπονδίας ζητούν να παρευρεθούν στο πρώτο διοικητικό συμβούλιο που θα πραγματοποιήσει η Ένωση, αλλά και στον υπουργό Εσωτερικών, Μάκη Βορίδη, με τον οποίο αναμένεται συνάντηση άμεσα. Οι συνδικαλιστές μάλιστα θα θέσουν στους δημάρχους και τον υπουργό Εσωτερικών όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στους ΟΤΑ: από την έλλειψη μέσων προστασίας, προσωπικού και εξοπλισμού ώς και τις απαιτούμενες αλλαγές στο υφιστάμενο πλαίσιο προστασίας και ασφάλειας των εργαζομένων.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29.01.2023