Όλα τα μάτια είναι στραμμένα στη Μεγάλη Βρετανία αύριο. Οι κάλπες θα ανοίξουν στις 07:00 και θα κλείσουν στις 22:00 (09:00 – 12:00 ώρα Ελλάδος) και οι κάτοικοι της χώρας θα κληθούν να ψηφίσουν για τρίτη φορά σε τέσσερα χρόνια. Διάστημα στο οποίο άλλαξαν τρεις πρωθυπουργοί του Συντηρητικού Κόμματος – Ντέιβιντ Κάμερον, Τερέζα Μέι και Μπόρις Τζόνσον. Στο οποίο το Brexit ήταν εκείνο που καθόρισε την πολιτική ατζέντα μαζί και με τις… παροχές των κομμάτων καθώς οι πολιτικοί αρχηγοί υποσχέθηκαν χωρίς φειδώ τα πάντα προκειμένου να εξασφαλίσουν τη νίκη. Χρόνια στη διάρκεια των οποίων η χώρα είδε να αποχωρούν από το έδαφός της και να χάνει δεκάδες χιλιάδες εργαζομένους – και κονδύλια- όπως η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων, χρόνια που όπως υποστηρίζουν πολλοί αναλυτές έκαναν τη Μεγάλη Βρετανία να απολέσει σημαντικό μέρος από τη λάμψη της. Χρόνια που η πολιτική κατάσταση ώθησε την κυβέρνηση στην απόφαση να γίνουν οι εκλογές μήνα Δεκέμβριο, κάτι το οποίο είχε να συμβεί στη Μεγάλη Βρετανία πάνω από έναν αιώνα...
Το μη χείρον
Την πτώση αυτή καλούνται να ανατρέψουν οι Βρετανοί πολίτες με την ψήφο τους. Τα δεδομένα για αυτούς, ωστόσο, θέλουν να πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα σε δυο πολιτικούς με χαμηλά ποσοστά δημοτικότητας. Όπως ακριβώς είχε συμβεί το 2016 στις ΗΠΑ και η προεδρία κρίθηκε ανάμεσα σε δυο από τους λιγότερο δημοφιλείς υποψηφίους- τον Ντόναλντ Τραμπ και τη Χίλαρι Κλίντον,- έτσι και στη Μεγάλη Βρετανία καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα σε κάποιον που δεν εμπιστεύονται ιδιαίτερα – δεν απάντησε ούτε στην ερώτηση πόσα παιδιά έχει, - και σε κάποιον που θεωρούν πολύ ακραίο, τον επικεφαλής του Εργατικού Κόμματος, Τζέρεμι Κόρμπιν.
Σε μια προεκλογική εκστρατεία που αν χάσει ο Τζόνσον θα ευθύνεται για αυτό εν πολλοίς η «απέχθεια» που αισθάνονται για αυτόν οι γυναίκες. Αν κερδίσει ο Κόρμπιν στην απόφασή του να ακολουθήσει τις συμβουλές του… Μπέρνι Σάντερς σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο οργανώνονται οι εθελοντές της βάσης του κόμματος. Που φέρει το χαρακτηριστικό ότι οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες της Τζο Γουίνσον, δεν κατάφεραν να κάνουν το Remain - το μένουμε στην ΕΕ- να αποσπάσει μεγαλύτερη υποστήριξη. Που δεν θα επηρεαστεί και πολύ από την απόφαση του Νάιτζελ Φαράζ να αποσύρει τους υποψήφιούς του- υπέρ του Brexit- στις έδρες εκείνες που είναι προπύργιο των Τόρις. Αλλά που σίγουρα, όπως αναφέρει το politico, θα είναι μια χώρα στην οποία μετά τις εκλογές θα έχει χαθεί το πολιτικό κέντρο.
Σε όλη τη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα οι Συντηρητικοί του Τζόνσον προηγούνταν με τουλάχιστον 6% άρα αν αποσπάσουν λιγότερο από το ποσοστό αυτό θα θεωρηθεί αποτυχία. Δεύτεροι ήταν πάντα οι Εργατικοί με τρίτους τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες. Το κόμμα του Brexit ενώ ξεκίνησε δυναμικά – στο 10% - τελικά έπεσε πολύ εν μέρει και λόγω της απόφασής του να μη διεκδικήσει τις έδρες στις οποίες ελέγχουν παραδοσιακά οι Συντηρητικοί.
Στη Σκοτία η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική καθώς το Σκοτσέζικο Εθνικό Κόμμα ηγείται σταθερά με δεύτερο τους Συντηρητικούς.
Τι πρέπει να προσέξει κανείς
Σύμφωνα με τους αναλυτές αυτό που πρέπει να προσέξει κανείς είναι η έκβαση του αποτελέσματος στο "κόκκινο τοίχος", τις περιφέρειες που κερδίζουν παραδοσιακά οι Εργατικοί προτίμησαν ωστόσο την έξοδο από την ΕΕ καθώς σε περίπτωση που τις χάσουν τότε θα φανεί το αν και το πόσο θα αποσπάσουν την πλειοψηφία οι Τόρις.
Σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσουν επίσης η Σκοτία και η Ουαλία, όπου στην πρώτη οι Τόρις παλεύουν να διατηρήσουν τις 13 έδρες που είχαν κερδίσει το 2017, απέναντι στο ανερχόμενο και πιο ισχυρό αυτή τη φορά Εθνικό Κόμμα Σκοτίας. Στη Σκοτία αγωνίζεται να διατηρηθεί και το κόμμα των Εργατικών, κυρίως στις περιφέρειες που κέρδισε οριακά. Στην Ουαλία πολλές περιφέρειες ανήκουν στους Εργατικούς, αλλά αυξάνεται η δύναμη των Συντηρητικών. Ένα σημαντικό κομμάτι του παζλ, οι έδρες του κεντρικού και νοτιοανατολικού Λονδίνου που ανήκουν στους υποστηρικτές της παραμονής, αναμένεται να έχει συμπληρωθεί νωρίς το πρωί της 13ης Δεκεμβρίου. Στις περιοχές αυτές στηρίζεται κυρίως το κόμμα των Φιλελεύθερων Δημοκρατών και θα παίξουν ρόλο στη διαμόρφωση του αποτελέσματος και στην τύχη των Συντηρητικών.
Τα μανιφέστο των Κομμάτων
Στις 59 σελίδες του Μανιφέστο των Τόρις δεν υπάρχουν πολλές εκπλήξεις. Υπάρχει η υπόσχεση του Τζόνσον να φέρει εις πέρας το διαζύγιο με την ΕΕ και να εστιάσει μετά σε τρεις βασικούς πυλώνες: την υγεία, την παιδεία και την αστυνομία – τα οποία είδαν τα κονδύλιά τους να μειώνονται σημαντικά στις προηγούμενες κυβερνήσεις. Ακόμη αναφέρεται η μείωση της μετανάστευσης.
Σε ό,τι αφορά τους Εργατικούς, το μανιφέστο τους αριθμεί 107 σελίδες, θεωρείται ριζοσπαστικό στην προσπάθειά του να πατάξει την ανισότητα, να προστατεύσει το περιβάλλον και να ανατρέψει τις μειώσεις. Προσπαθεί να αποσπάσει ψήφους και από τους Leavers – που θέλουν να φύγουν- και τους Remainers οι οποίοι επιζητούν να παραμείνουν στην ΕΕ και υπόσχεται πως θα διαπραγματευθεί μια νέα συμφωνία – πιο ήπια από εκείνη του Τζόνσον σε τρεις μήνες και αφήνει στο κοινό μια ευκαιρία να επιλέξει την παραμονή ή όχι στην ΕΕ σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα. Πάντως, δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που εκτιμούν πως αν χάσει το Εργατικό κόμμα θα ευθύνεται και η έλλειψη συγκεκριμένης θέσης στο θέμα του διαζυγίου με την ΕΕ.
Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες διεκδίκησαν τον μεσαίο χώρο σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις στις δημόσιες υπηρεσίες. Υπόσχονται να σταματήσουν άμεσα το Brexit αν οι ψηφοφόροι πειστούν από τον Κόρμπιν και το επιχείρημά του ότι αυτό δεν μπορεί να αλλάξει παρά μόνο με ένα δεύτερο δημοψήφισμα.
Και τα τρία κόμματα σκοπεύουν να προστατέψουν το περιβάλλον.
Γιατί Πέμπτη
Αύριο λοιπόν, Πέμπτη, οι Βρετανοί, οι Σκοτσέζοι, οι Ουαλλοί, Βόρειο Ιρλανδοί θα πάνε στην κάλπη. Γιατί Πέμπτη; Πρόκειται για μια παράδοση που κρατεί πολλές δεκαετίες αν και όχι απαρέγκλιτα. Εύλογα λοιπόν αναρωτιέται κανείς για ποιο λόγο Πέμπτες ενώ το σύνηθες είναι η Κυριακή… Πολλές θεωρίες υπάρχουν άλλες λιγότερο άλλες περισσότερο πιστευτές: Μία επειδή έτσι έχει την ευκαιρία ο πρωθυπουργός να σχηματίσει κυβέρνηση μέσα στο σαββατοκύριακο και να ξεκινήσει δουλειά από Δευτέρα. Άλλη ότι μπορεί να μεθύσει το σαββατοκύριακο και να ξεκινήσει νηφάλιος τον σχηματισμό της ομάδας του κανονικά από... Δευτέρα. Και μια τρίτη έχει το ποτό ως λόγο: επειδή οι Βρετανοί πληρώνονταν συνήθως Παρασκευές οι πολιτικοί αποφάσισαν να … προλάβουν τους πολίτες από το να «πιουν» τον μισθό τους και μεθύσουν έτσι ώστε να μην φτάσουν ποτέ στην κάλπη… Μια άλλη θεωρία επίσης αρκετά πειστική θεωρία είναι εκείνη που θέλει να προστατεύει η πολιτική σκηνή τους πολίτες από κάθε είδους… επιρροές όπως του ποτού ή των παστόρων σε περίπτωση που η κάλπη άνοιγε Κυριακή. Τέλος και μια ακόμη θεωρία υπάρχει εκείνη που θέλει πως η Πέμπτη ήταν η μέρα αγοράς και αυτό σήμαινε πως οι περισσότεροι θα ήταν στις πόλεις άρα θα μπορούσαν και να κάνουν τα ψώνια τους και να ψηφίσουν.
Το εκλέγειν
Τα 46 εκατομμύρια των Βρετανών πολιτών θα ψηφίσουν για τις 650 θέσεις του Κοινοβουλίου τους, τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Πρόκειται για 650 μονοεδρικές περιφέρειες στις οποίες ισχύει το μονοεδρικό πλειοψηφικό σύστημα, το "the winner takes it all», δηλαδή ο πρώτος τα παίρνει όλα. Στις εκλογές μπορούν να λάβουν μέρος όσοι πολίτες είναι άνω των 18 ετών. Συνήθως στη Μεγάλη Βρετανία πηγαίνουν να ψηφίσουν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία. Το 2017 στις βουλευτικές εκλογές ψήφισε το 59% των ατόμων από 20- 24 ετών έναντι του 77% όσων ήταν από 60- 69. Στη φετινή διαδικασία, ωστόσο, φαίνεται πως το ποσοστό θα αλλάξει καθώς έχουν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους 3,1 εκατομμύριο νέοι ψηφοφόροι οι οποίοι ήταν κάτω των 35 ετών και πάνω από ένα εκατομμύριο αυτών κάτω των 25 ετών.
Το εκλέγεσθαι
Δικαίωμα να εκλεγούν έχουν όσοι είναι άνω των 18 ετών εφόσον είναι Βρετανοί πολίτες ή της κοινοπολιτείας ή της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας ο οποίος κατοικεί στο Ηνωμένο Βασίλειο. Όσοι διεκδικούν την εκλογή των συμπολιτών τους οφείλουν να καταθέσουν ένα ποσό της τάξης των 500 λιρών, το οποίο και θα το χάσουν αν δεν συγκεντρώσουν το 5% στην εκλογική τους περιφέρεια. Δεν έχουν δικαίωμα του εκλέγεσθαι οι φυλακισμένοι, οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι δικαστές και τα μέλη της Αστυνομίας ή των Ενόπλων Δυνάμεων.
Αναφέρεται πως στο περασμένο Κοινοβούλιο οι Τόρις είχαν 318 έδρες, 62 το Εργατικό Κόμμα και 35 το Σκοτσέζικο 35 ενώ το γενικό ποσοστό συμμετοχής είχε φτάσει σε 68,7.Φέτος, συνολικά 3.322 υποψήφιοι διεκδικούν μια θέση στις 650.
Σε αυτούς υπάρχουν 91 που ακούν στο όνομα Δαβίδ ενώ σε ό,τι αφορά τις γυναίκες το πιο κοινό όνομα υποψήφιων είναι το Σάρα.
Για να κυβερνήσει κάποιος με την αρχή της Δεδηλωμένης απαιτείται μια πλειοψηφία της τάξης των 326 βουλευτών.
Γενικότερα, από τις 650 εκλογικές περιφέρειες, οι 533 ανήκουν στην Αγγλία, οι 59 στη Σκοτία, οι 40 στην Ουαλία και οι 18 στη Βόρεια Ιρλανδία. Σύμφωνα με χθεσινή έρευνα της YouGov, πάνω από 40 έδρες αναμένεται «να αλλάξουν χέρια» από το ένα κόμμα σε άλλο.