Οι θαλάσσιες επιχειρήσεις διάσωσης μεταναστών στην κεντρική Μεσόγειο δεν έχουν καμία επιρροή στις απόπειρες τους να κάνουν τον διάπλου για να φτάσουν στην Ευρώπη, και οι κύριες αιτίες που τους παρακινούν είναι οι πόλεμοι και οι οικονομικές συνθήκες που αντιμετωπίζουν στις χώρες προέλευσής τους, σύμφωνα με μια μελέτη που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Η κεντρική Μεσόγειος που συνδέει τις ακτές της Βόρειας Αφρικής με την Ιταλία είναι η πιο επικίνδυνη μεταναστευτική οδός στον κόσμο. Από το 2014, περισσότεροι από 20.000 μετανάστες έχουν πνιγεί ή αγνοούνται στην προσπάθειά τους να φτάσουν παράνομα στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ).
Οι επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα αποτελούν αντικείμενο «έντονης διαμάχης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης», με ορισμένους να υποστηρίζουν ότι οι μετανάστες ενθαρρύνονται να κάνουν τον διάπλου αν πιστεύουν ότι θα διασωθούν σε περίπτωση ναυαγίου, σημειώνει μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Scientific Reports.
Ερευνητές των κοινωνικών επιστημών θέλησαν να ερευνήσουν αν οι διασώσεις, που γίνονται από μη κυβερνητικές οργάνωσης ή κρατικούς φορείς, αποτελούν ή όχι «παράγοντα προσέλκυσης» για τους μετανάστες.
Κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος από το 2011 έως το 2020 συνέλεξαν δεδομένα από την Frontex, τις ακτοφυλακές της Τυνησίας και της Λιβύης, τον ΔΟΜ και την ολλανδική μκο UNITED for Intercultural Action, η οποία ταυτοποιεί τα θύματα.
Στη συνέχεια πραγματοποίησαν προσομοιώσεις με ένα μοντέλο για να προσδιορίσουν τους παράγοντες που προέβλεπαν καλύτερα τις διακυμάνσεις των διελεύσεων.
Αυτοί οι παράγοντες περιελάμβαναν τον αριθμό των διασώσεων, τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, τις τιμές εμπορευμάτων, τα ποσοστά ανεργίας, τις ένοπλες συγκρούσεις, τις καιρικές συνθήκες, μεταξύ άλλων.
Συμπέρασμα: ο αριθμός των θαλάσσιων διελεύσεων δεν κυμαίνεται ανάλογα με τις διασώσεις. «Δεν υπάρχει σχέση μεταξύ της διάσωσης ζωών στη θάλασσα και των μεταναστευτικών ροών», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο Γιούλιαν Γουχαρφένινγκ από το πανεπιστήμιο Χέρτι στο Βερολίνο, ένας εκ των συντακτών της μελέτης.
Αυτή η αιτιώδης συνάφεια δεν στοιχειοθετείται ακόμη και κατά τη διάρκεια των μεγαλύτερων διασώσεων, όπως η επιχείρηση του ιταλικού Ναυτικού "Mare Nostrum" κατά την οποία διασώθηκαν πάνω από 100.000 άνθρωποι στη Μεσόγειο μεταξύ 2013 και 2014, τόνισε η Αλεχάντρα Ροντρίγκες Σάντεθ από το Πανεπιστήμιο του Πότσδαμ, η βασική συντάκτρια της μελέτης.
Αντιθέτως, οι συγκρούσεις, οι φυσικές καταστροφές ή οι τιμές των βασικών προϊόντων στις χώρες προέλευσης, έπαιξαν ρόλο στις διελεύσεις, σημειώνουν οι ερευνητές. Επίσης, οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν κατά την επιβίβαση.
Σύμφωνα με την μελέτη, οι διελεύσεις έχουν μειωθεί από το 2017, από τότε που οι ακτοφυλακές άρχισαν να αναχαιτίζουν και να επιστρέφουν πλοία μεταναστών στη Λιβύη, με την υποστήριξη της ΕΕ.