Επιστροφή στην… κανονικότητα για πολλούς, γυρισμός στην γκαλερί για τον Σάμη Ταμπώχ.
Η έκθεσημε τίτλο «(Εν)ότητες» του γνωστού εικαστικού, η οποία είχε προγραμματιστεί για τις 20 Μαρτίου αλλά λόγω του ξεσπάσματος της πανδημίας δεν κατέστη δυνατόν να εγκαινιαστεί, παρουσιάζεται από σήμερα στην γκαλερί «ρω» και είναι μια από τις πρώτες που πραγματοποιούνται μετά τον εγκλεισμό.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο καλλιτέχνης εκθέτει στον συγκεκριμένο χώρο, αφού είχε φιλοξενηθεί εκεί τον Νοέμβριο του 2018 με ακουαρέλες υπό τον γενικό τίτλο «Αριστερά – Δεξιά» σε μια έκθεση που συμμετείχε μαζί με τον διάσημο Ούγγρο ακουαρελίστα Hòbat Sìmas. «Εκείνος είναι αριστερόχειρ, ενώ εγώ ζωγραφίζω με το δεξί χέρι. Έτσι εξηγείται πολύ εύκολα και ο τίτλος ο οποίος τότε είχε θεωρηθεί πολιτικό σχόλιο», λέει στο makthes.gr ο δημιουργός.
Λίγο αργότερα, από τις 2 Ιουνίου του 2019 και για τρεις εβδομάδες, είχε εκθέσει στις βιτρίνες του ΟΤΕ, στην Καρόλου Ντηλ, ακουαρέλες από την ενότητα Idiot Wind. «Δεν εκτέθηκαν όλες, είναι πάνω από εξήντα και αρκετά μεγάλες σε μέγεθος – 70 x 50 εκ. - , μια που κάθε ακουαρέλα συνοδευόταν από ένα καρέ μεταξωτό φουλάρι στην ίδια χρωματική ενότητα. Ο τίτλος της ενότητας και η έμπνευση είναι από ένα τραγούδι του Ντύλαν που μιλάει πολύ εύστοχα για τις σχέσεις στα ζευγάρια. Η έξοχη ιδέα για τα φουλάρια ήταν του Γιάννη Αργυριάδη που έχει την καλλιτεχνική επιμέλεια στις τρεις βιτρίνες του ΟΤΕ. Ένα κείμενο γραμμένο με τη διεισδυτική πένα του Τέλλου Φίλη συνόδευε την έκθεση» επισημαίνει ο καλλιτέχνης.
Στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης
Μια ακόμη δουλειά του Σάμη Ταμπώχ που προηγήθηκε των δύο παραπάνω ήταν και η συλλογή «Το Άλλο Αλφάβητο», η οποία αποτέλεσε την πρώτη έκθεση ζωγραφικής του φουαγιέ του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης (Μ2) στις αρχές του 2017. «Εικοσιτέσσερα έργα. Δυο εκδοχές του πρωταρχικού χάους με τον τίτλο ‘εν Αρχή’, μια εναρκτήρια του 1989 και μια καταληκτική του 2017. Κι ανάμεσα τα 22 γράμματα του Εβραϊκού αλφάβητου στη χειρόγραφη μορφή τους. Μια έκθεση για την οποία είμαι ιδιαίτερα περήφανος. Κι αυτό επειδή νομίζω ότι κατάφερα να βρω το χρωματικό ισόποσο της δεδομένης μορφής των γραμμάτων. Και τα γράμματα της Εβραϊκής γλώσσας, αυτής που από μικρός άκουγα στη συναγωγή και στην οποία έκανα τις σπουδές μου στο ΤΕΧΝΙΟΝ της Χάιφας, διατήρησαν στην χειρόγραφη μορφή τους μιαν εντονότατη σχέση με την αναπαράσταση», θυμάται σήμερα.
Πάνω από πενήντα έργα διαφόρων διαστάσεων στις (Εν)ότητες
Το κείμενο που συνοδεύει τη νυν έκθεση «(Εν)ότητες», το οποίο γράφει και πάλι ο Τέλλος Φίλης, αφορούσε στις επτά ενότητες έργων που είχαν γίνει μέσα στο διάστημα μέχρι τα προγραμματισμένα εγκαίνια του Μαρτίου. Μόνο που στο μεταξύ στους δύο μήνες υποχρεωτικού εγκλεισμού που ακολούθησαν, ο ρυθμός παραγωγής και ο χρόνος ενασχόλησης αυξήθηκαν κι έτσι τώρα η έκθεση μετρά ένδεκα ενότητες. «Οι μέρες εκείνες για μένα τουλάχιστον στάθηκαν αφορμή και αιτία για να σκύψω πάνω στο έργο που κάθε φορά έκανα με περισσότερη όρεξη κι έχοντας στη διάθεσή μου πολύ περισσότερο χρόνο να το σκεφτώ και να το επεξεργαστώ. Και βγήκε και παραπάνω δουλειά. Μια που δίχως να το συνειδητοποιώ εφάρμοσα αυτό που λέει ο λαός μας ‘Είπαν του λωλού να Ζωγραφίσει κι αυτός …’», λέει με χιούμορ.
Έτσι, ο επισκέπτης της έκθεσης θα δει στους τοίχους πάνω από πενήντα έργα διαφόρων διαστάσεων από Α4 έως 80 x 60 εκ. - μερικά είναι κορνιζωμένα, ενδεικτικά. «Πρόκειται στην πλειονότητα για ακουαρέλες, και υπάρχουν και μερικά έργα με ακρυλικά χρώματα ή χρώματα για μετάξι, πάντα σε χαρτί. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να ζητήσει να φυλλομετρήσει ντοσιέ που περιλαμβάνουν κι άλλα πολλά έργα από κάθε ενότητα», τονίζει ο Σάμης Ταμπώχ.
Η ξεχωριστή γοητεία του χαρτιού
Το χαρτί είναι το υλικό του. Ακόμη και τα έργα του σε μουσαμά είναι κολλάζ με προχρωματισμένο από τον ίδιο χαρτί ή μονοτυπίες επικολλημένες. Γιατί το προτιμά; «Το χαρτί, η υφή του, το άρωμά του, έχει μια ξεχωριστή γοητεία. Κι όχι μόνο επειδή εδώ και πολλούς αιώνες είναι το υλικό στο οποίο γράφουμε αλλά επειδή το χαρτί ακόμη κι όταν δεν είναι έντυπο, είναι φορέας μνήμης. Αν διπλώσουμε το χαρτί η τσάκιση μένει ανεξίτηλη. Όσο για την γραφή οι Έλληνες ζωγράφοι είμαστε τυχεροί που ‘γράφουμε το Ζωντανό’ ενώ οι Αγγλοσάξωνες είναι σκέτοι μπογιατζήδες, οι δε Γάλλοι – πιο φινετσάτοι! – είναι καλλιτέχνες μπογιατζήδες. Και μέσα στην μνήμη, τολμώ να πω, γεννήθηκα», επισημαίνει ο Σάμης Ταμπώχ.
Θεσσαλονίκη και τέχνη
Εβραιόπουλο της Θεσσαλονίκης ο ίδιος που δεν γνώρισε, από την πλευρά της μαμάς, ούτε τη γιαγιά ούτε τους πέντε θείους και θείες, όσο μεγάλωνε στην πόλη την έβλεπε να έχει μια έντονη εικαστική δραστηριότητα. «Δεν θα λέγαμε όμως ότι ήταν και στην αιχμή της πρωτοπορίας», διευκρινίζει. «Δεν ήταν η Αθήνα του Μόραλη και του Κοντόπουλου. Κι όταν έχεις δει, σε μονογραφίες, τις πρωτοπορίες του 20ου αιώνα, στα φοιτητικά χρόνια της ξενιτιάς βρίσκεις και αντλείς την πηγή και το έναυσμα του εικαστικού σου προσανατολισμού. Κι ευτυχώς που στην επαρχιώτικη Θεσσαλονίκη στα τέλη της δεκαετίας του 70 υπάρχουν άνθρωποι όπως ο Κάρολος Τσίζεκ και ο Ντίνος Χριστιανόπουλος που πιστεύουν στο νέο ζωγράφο και τον ενθαρρύνουν. Και ακόμη πιο ευτυχώς που το τενεκετζιλίκι μου επέτρεπε να αδιαφορήσω για τις επιταγές και τα γούστα της αγοράς και να συνεχίσω τον δρόμο μου», λέει.
Και ο δρόμος αυτός ήταν εξαιρετικός. «Μου επέτρεψε να παράγω έργο για το οποίο δεν ντρέπομαι και που από τις εκθέσεις μου αναγνωρίστηκε, όσο αναγνωρίστηκε μια που είμαι από τους διάσημους ο ασημότερος και από τους άσημους ο διασημότερος μετά από 44 χρόνια ενασχόλησης, τόσο στην γενέτειρα όσο και σε Αθήνα, Παρίσι, Στρασβούργο, Βρυξέλλες κι ακόμη και στο Τucson, της Αριζόνας. Κι ακόμη και σήμερα η πόλη μας δίχως να είναι εντελώς απαθής προς μια τέχνη του 20ου αιώνα, γιατί κακά τα ψέματα εκεί ανήκω και αυτό κάνω, δεν θα μπορούσα να πω ότι την ‘αγκαλιάζει’ με αγάπη ή, έστω, και με συμπάθεια. Ευτυχώς αν το κυνηγήσεις το θέμα βρίσκεις χώρους να σε φιλοξενήσουν», καταλήγει ο Σάμης Ταμπώχ.
Τα επίσημα εγκαίνια της έκθεσης θα γίνουν την Τρίτη 2 Ιουνίου στις 8μμ
Γκαλερί Ρω: Ρωμανού 5, Θεσσαλονίκη