Λίγα 24ώρα μετά τους βανδαλισμούς στη Θεολογική Σχολή και ένα μήνα μετά τις καταστροφές στην πολυτεχνική Σχολή, ο Κ. Κατσιφαράκης μιλάει για την ανομία, το εμπόριο ναρκωτικών μέσα στο Ίδρυμα αλλά και τους φοιτητές που διαπρέπουν.
Ένα μήνα μετά τις καταστροφές στην Πολυτεχνική Σχολή πως είναι σήμερα η κατάσταση;
Η σχολή λειτουργεί άλλα όπως είδατε δεν έχουν αποκατασταθεί ακόμα οι ζημιές, πιστεύω ότι στο σύνολο τους θα έχουν αποκατασταθεί πριν τα Χριστούγεννα. Έχει γίνει πλήρης καταγραφή, αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί η κοστολόγηση για να σας πω ακριβές ποσό. Πάντως, δυστυχώς ο Έλληνας φορολογούμενος θα επιβαρυνθεί χωρίς λόγο.
"Υπάρχει ο κίνδυνος να συνηθίσουν οι φοιτητές ότι έτσι είναι το πανεπιστήμια...να περνάς μέσα από διακινητές"
Οι φωνές διαμαρτυρίας και απόγνωσης αναφορικά με την ανομία και την παραβατικότητα πληθαίνουν στο Α.Π.Θ.
Δυστυχώς. Αν έρθετε μετά τις 11 το πρωί και περάσετε πάνω από τον κύριο όγκο της πολυτεχνικής, από τις πτέρυγες προς το εργαστήριο της υδραυλικής, που επίσης ανήκει στην πολυτεχνική, θα δείτε να υπάρχουν διάφοροι τύπου οι οποίοι κάνουν ακριβώς αυτό, πασάρουν ναρκωτικά στους διερχόμενους. Αυτό είναι κακό διότι αφενός πηγαίνουν οι φοιτητές προς τη λέσχη και είναι εκτεθειμένοι στον κίνδυνο και αφετέρου στο γενικότερο κίνδυνο, δηλαδή να συνηθίσουν ότι έτσι είναι το πανεπιστήμια, να περνάς μέσα από διακινητές. Δηλαδή, ότι είναι κανονικότητα αυτό που βιώνουν και το χειρότερο να δελεαστούν κάποια στιγμή και να γίνουν και αυτοί πελάτες των εμπόρων ναρκωτικών. Μάλιστα αυτό που έχω να πω είναι ότι πελάτες τους δεν είναι μόνο οι φοιτητές, αλλά απευθύνονται και σε κάποιους άλλους που έρχονται επί τούτου για να αγοράσουν, δηλαδή έχει γίνει πιάτσα, αυτό είναι πάρα πολύ κακό. Δεν είναι ανεκτό κατά τη γνώμη μου και δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια μας σε αυτό το πράγμα και να λέμε ότι γίνεται και σε άλλες περιοχές της πόλης. Καταρχήν δεν θα έπρεπε να γίνεται ούτε σε άλλες περιοχές της πόλης, πόσο μάλλον μέσα στους χώρους του εκπαιδευτικού ιδρύματος.
Το Α.Π.Θ. ήρθε έντονα στη δημοσιότητα λόγω της ανομίας και η Πολυτεχνική Σχολή ήρθε στην επικαιρότητα λόγω των βανδαλισμών. Πόσο σας ενοχλεί αυτό;
Με πειράζει πολύ και για το πανεπιστήμιο και για τους φοιτητές είναι άδικο. Να σκεφτείτε ότι το Α.Π.Θ. είναι αυτό που δίνει ζωή στην πόλη της Θεσσαλονίκης ακόμα και οικονομικά και δεν είναι μόνο το προσωπικό που πληρώνεται και ζει στη Θεσσαλονίκη, δεν είναι μόνο οι φοιτητές και όσοι ξένοι έρχονται γι' αυτό και στηρίζουν την οικονομία της πόλης, με συμβάσεις και συμφωνίες, αλλά είναι και οι δράσεις που γίνονται και οι ερασμιακοί φοιτητές. Δε μπορεί κάποιοι φορείς της πόλης να θεωρούν ότι το Α.Π.Θ. είναι ένας χώρος όπου μπορεί να κρύβουν διάφορες μορφές παραβατικότητας με καταστροφές και βανδαλισμούς, δήθεν για να μη γίνουν σε άλλες περιοχές της πόλης, τους σπρώχνουμε μέσα στο Α.Π.Θ. Δημόσια περιουσία είναι αυτή και πρέπει να την προστατεύεις. Για τα ναρκωτικά που είναι μια μεγάλη πληγή της κοινωνίας και επειδή δυστυχώς δεν μπορούμε να το εξαλείψουμε το πρόβλημα -μιλάω γενικότερα τώρα- θα έπρεπε να υπάρχει μια "ζώνη ανοχής",δεν το έχω μελετήσει το θέμα για να πω με ακρίβεια, ίσως κάποια εγκαταλειμμένα κτίρια στη ΒΙΠΕΘ, εκεί λοιπόν να υπάρχει μια ζώνη ανοχής, όπως γίνεται σε πολλές περιοχές του εξωτερικού. Όπως δεν θα πρέπει να αφήνουμε έξω από ένα γυμνάσιο -λύκειο εμπόρους ναρκωτικών, δεν θα πρέπει να αφήνουμε και έξω από πανεπιστημιακούς χώρους, αυτό είναι πάρα πολύ λάθος και πραγματικά το Α.Π.Θ. κάνει πολλές προσπάθειες.
"Δεν είναι μόνο η καθαρή μείωση του προσωπικού
αλλά και η γήρανση του"
Ας αφήσουμε τα τελευταία γεγονότα, ποια είναι γενικότερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Σχολή; Στο Α.Π.Θ. υπάρχει μεγάλη έλλειψη καθηγητών, αντιμετωπίζεται ανάλογο πρόβλημα το Πολυτεχνείο;
Αντιμετωπίζουμε και εμείς πρόβλημα και γενικά είναι τα τμήματα που αναπτύχθηκαν τη δεκαετία του '80, με τον τότε νόμο πλαίσιο. Δεν είναι μόνο αυτοί που αποχώρησαν αλλά κακά τα ψέματα πολλοί από εμάς τους καθηγητές είμαστε πάνω από 60 χρονών. Τι σημαίνει αυτό; Ότι δεν έχουμε τις φυσικές αντοχές που είχαμε πριν από 10 χρόνια, δεν είναι μόνο η καθαρή μείωση του προσωπικού αλλά και η γήρανση του και δεν εκφράζω παράπονο σε συναδέλφους. Έχουμε συναδέλφους που βγαίνουν στη σύνταξη και συνεχίζουν να βοηθάνε και να κάνουν μαθήματα, αλλά είναι και ερευνητικά ενεργοί, άλλα παρόλο αυτά κρίνοντας και από τον ίδιο μου τον εαυτό, δεν μπορώ να κάνω αυτή τη στιγμή πέντε ώρες καλό μάθημα συνέχεια, όπως μπορούσα παλαιότερα.
Να μιλήσουμε λίγο για τη "φωτεινή" πλευρά του πολυτεχνείου. Φόρμουλα, Ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο, μοτοσυκλέτα, ομάδα που ερμηνεύει το κλάμα του μωρού κλπ. Η Σχολή μπορεί να υπερηφανεύεται για μεγάλες επιτυχίες οι οποίες γίνονται στα εργαστήρια της. Μιλήστε μου λίγο για αυτές τις επιτυχίες.
Έχουμε πολύ καλές ερευνητικές ομάδες όπου κερδίζουν σε διεθνείς διαγωνισμούς από τα διάφορα ράλι και την κανονική "φόρμουλα 1", το ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο, τις ομάδες που κατασκευάζουν drones, την ομάδα που διακρίθηκε τελευταία σε αγώνες μοτοσικλέτας που κατασκεύασαν οι ίδιοι, μέχρι την ομάδα που ερμηνεύει το κλάμα του μωρού. Είναι πολλές οι ομάδες, αυτές που ανέφερα είναι ενδεικτικά κάποιες και όλα αυτά με πενιχρά μέσα και πολύ χαμηλή χρηματοδότηση, γιατί ένα πρόσθετο πρόβλημα που έχει η πολυτεχνική είναι ότι παλαιότερα είχε τον λεγόμενο πόρο του ΤΣΜΕΔΕ δηλαδή, ένα μικρό ποσοστό από τις μελέτες και τα έργα που γινόταν στην Ελλάδα αποδιδόταν στις πολυτεχνικές σχολές της χώρας για τη μόρφωση των μηχανικών, αυτό έδινε ένα συγκριτικό πλεονέκτημα και έναν "αέρα" σε όλες τις πολυτεχνικές σχολές. Αυτό δυστυχώς κόπηκε, κάποια μεγάλη εταιρεία μάλιστα έφτασε στο σημείο -όπου το θεωρώ εξευτελιστικό για την ίδια- να ζητήσει κάποια λεφτά πίσω από όλα τα πολυτεχνεία της χώρας, ελπίζω να μην ακολουθήσουν άλλοι το παράδειγμα της.
"Θα το καταλάβουμε όταν θα έχει χαθεί μια ολόκληρη γενιά.
Κάτι δεν κάνουμε σωστά..."
Φυγή στο εξωτερικό. Πολλοί δικοί σας απόφοιτοι επέλεξαν να φύγουν στο εξωτερικό για να εργαστούν,κατακτώντας αξιόλογες θέσεις γεγονός που αποτελεί διαφήμιση για το πανεπιστήμιο αλλά από την άλλη πλευρά δημιουργείται το μεγάλο ζήτημα, της αδυναμίας της χώρας μας να κρατήσει τους αποφοίτους και μάλιστα τους αριστούχους στην Ελλάδα.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτή τη στιγμή της ελληνικής κοινωνίας είναι το δημογραφικό και μια έκφανση του πάρα πολύ σημαντική είναι αυτή που είπατε, ότι φεύγουν τα παιδιά στο εξωτερικό. Τι σημαίνει αυτό; Αυτή τη στιγμή ίσως δεν το καταλαβαίνουμε αλλά σε 10 χρόνια θα το καταλάβουμε όταν θα έχει χαθεί μια ολόκληρη γενιά, αν συνεχίσουμε με αυτόν τον ρυθμό. Είναι ευχάριστο και χαιρόμαστε καθώς αποτελεί και μια απόδειξη, ίσως μια απάντηση που παλαιότερα λεγόταν ότι έχουμε πανεπιστήμια "δεύτερης κατηγορίας" το θέμα όμως είναι ότι βγάζουμε καλούς αποφοίτους, τους πληρώνει ο Έλληνας φορολογούμενος και αυτοί όχι μόνο δεν αποδίδουν στη χώρα μας αλλά χάνονται από αυτήν. Παράλληλα, αυτά τα παιδιά δεν κάνουν οικογένειες γιατί αν κάνουν πως θα γυρίσουν; Αν δεν μπούμε σε τροχιά πραγματικής ανάπτυξης και όχι εικονικής δε θα λυθεί το πρόβλημα. Έχουμε τρόπους να υπάρξει ανάπτυξη. Μια απόφοιτη δική μου -και το λέω έτσι καθώς την πτυχιακή και τη διπλωματική της την έκανε με εμένα- εργάζεται αυτή τη στιγμή στην Πολωνία γιατί εκεί υπάρχουν συγκεντρωμένα τα κεντρικά γραφεία μεγάλων εταιρειών. Εδώ λοιπόν έρχεται το ερώτημα, γιατί να μην τα έχουμε στην Ελλάδα; Κάτι δεν κάνουμε σωστά.
" Είναι πραγματικά παράλογο η πολιτεία να λέει δεν πειράζει ας είναι αχούρι για ένα μήνα η πολυτεχνική "
Θα έλεγε κανείς πως είστε κομμάτι της Πολυτεχνικής Σχολής καθώς σ’αυτή σπουδάσατε και εδώ επιστρέψατε για να διδάξετε. Μετά από τόσα χρόνια, τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει στη σχολή;
Απόφοιτος του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών, έκανα μάστερ στην Αμερική και από τότε που επέστρεψα είμαι διδάσκων στο πανεπιστήμιο εδώ, στη Θεσσαλονίκη. Πολλά πρέπει να γίνουν για να κάνουμε την αυτοκριτική μας, δεν κάναμε πλήρη αξιοποίηση των πόρων που είχαμε τις καλές ημέρες, από την άλλη πλευρά με τη μειωμένη χρηματοδότηση και το μειωμένο προσωπικό που υπάρχει τώρα είναι δύσκολο να κρατηθούμε εκεί που θέλουμε.
Οι στόχοι για το μέλλον της πολυτεχνικής Σχολής;
Υπάρχουν πολλές δυνατότητες να παραμείνει η πολυτεχνική Σχολή ψηλά στις διεθνείς αξιολογήσεις, αυτός είναι ένας στόχος που πρέπει τον κρατήσουμε και να τον βελτιώσουμε. Δυστυχώς, πρέπει να γίνουν και ορισμένα πράγματα που είναι αυτονόητα και όμως δεν υπάρχουν. Δεν μπορεί να γίνονται ζημιές και να χαλάνε την εικόνα της σχολής, είναι πραγματικά παράλογο η πολιτεία να λέει "δεν πειράζει ας είναι αχούρι για ένα μήνα η πολυτεχνική, θα πληρώσει και ο καημένος ο Έλληνας φορολογούμενος", αντί να πληρώσει αυτά τα λεφτά για να γίνει ακόμα καλύτερη η πολυτεχνική σχολή στην παροχή γνώσεων και στην έρευνα. Αυτό που πρέπει να αλλάξει είναι το νομικό πλαίσιο διαχείρισης κονδυλίων έρευνας, έχουν υπαχθεί στο δημόσιο λογισμικό με ό,τι συνεπάγεται ως προς τις καθυστερήσεις, τις δυσλειτουργίες και την ανάγκη σπατάλης ανθρωποωρών. Τέλος, πρέπει να δούμε και τη σχέση με τις προηγούμενες βαθμίδες εκπαίδευσης. Αν μας έρχονται καλώς καταρτισμένοι φοιτητές από την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση τότε το έργο και το τελικό αποτέλεσμα θα είναι καλύτερο. Αν χαλαρώνουν εκεί, με μείωσες εξετάσεων, κατάργηση λατινικών, δεν ενδιαφέρουν την πολυτεχνική σχολή αλλά ενδιαφέρουν όμως γενικότερα για την ελληνική παιδεία. Δηλαδή, οι πυλώνες είναι τρεις: η χρηματοδότηση, το προσωπικό και το νομικό πλαίσιο.
"Δεν βλέπω θετικά τις αλλαγές που γίνονται στον χάρτη της ανώτατης εκπαίδευσης"
Πως βλέπετε τις αλλαγές στην παιδεία;
Δεν τις βλέπω με ευνοϊκό μάτι, όπως δεν βλέπω θετικά και τις αλλαγές που γίνονται στον χάρτη της ανώτατης εκπαίδευσης με την ίδρυση τμημάτων χωρίς ουσιαστική υποδομή. Δεν μπορεί όταν μειώνονται δραματικά το ποσοστά στα υπάρχοντα ιδρύματα, για παράδειγμα το τμήμα αρχιτεκτόνων, τοπογράφων σε εμάς, να ιδρύονται νέες σχολές με το ίδιο αντικείμενο σε άλλα πανεπιστήμια. Πως θα λειτουργήσουν; Δημιουργείται το ερώτημα, αν και εκείνες θα υπολειτουργούν γιατί θα τους δώσουν έξι, εφτά, οχτώ άτομα και θα προσπαθήσουν να καλύψουν όλο το αντίστοιχο φάσμα , τη στιγμή που θα μπορούσαν να μοιραστούν στις υπάρχουσες σχολές για να λειτουργήσουν καλά αυτές. Έχουμε ανάγκη από περισσότερους αρχιτέκτονες, από περισσότερους πολιτικούς μηχανικούς, από τοπογράφους; Όχι, έχουμε ανάγκη να είναι καλοί αυτοί που βγάζουμε, να διατηρήσουμε το κεκτημένο ότι είναι περιζήτητοι στη διεθνή αγορά, αν αρχίσουμε να βγάζουμε μέτριο υλικό θα συμπαρασύρει και αυτούς που έχουν δουλειά έξω, είμαι αντίθετος τελείως σε αυτή την πολιτική που ακολουθείτε.