Τον Φεβρουάριο του 2023 θα εγκαινιαστεί η νέα κλειστή ελεγχόμενη δομή στη Λέσβο, εκτίμησε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, σε σημερινή συνέντευξη τύπου, ενώ εντός του 2022 θα ολοκληρωθεί και θα λειτουργήσει η επέκταση του κέντρου υποδοχής και ταυτοποίησης του Έβρου. Στόχος του υπουργείου είναι και η λειτουργία της νέας κλειστής δομής στη Χίο να επιτευχθεί τον Απρίλιο του 2023.
Ο κ. Μηταράκης ανέφερε ότι «πολύ σύντομα» θα κλείσει οριστικά η δομή του Ελαιώνα, καθώς «ο ιδιοκτήτης της έκτασης, ο δήμος Αθηναίων, έχει ζητήσει να του επιστραφεί εντός του 2022». Αυτή τη στιγμή βρίσκονται μέσα στον Ελαιώνα περίπου 500 άτομα και «έχουμε επαρκέστατο χώρο φιλοξενίας γι' αυτούς που δικαιούνται φιλοξενία».
Στο τέλος του 2022 θα ολοκληρωθεί το πρόγραμμα φιλοξενίας αιτούντων άσυλο σε διαμερίσματα ESTIA, καθώς, όπως είπε ο υπουργός Μετανάστευσης, υπάρχει επαρκής χώρος στις υφιστάμενες δομές για να μεταφερθούν όσοι στο τέλος του χρόνου παραμένουν στα διαμερίσματα.
Σχετικά με καθυστερήσεις στις πληρωμές στα προγράμματα ESTIA και φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων, ο κ. Μηταράκης ζήτησε «συγνώμη» επισημαίνοντας ότι «θα αντιμετωπιστούν μέσα στις επόμενες λίγες εβδομάδες». Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι έχουν καταβληθεί κανονικά οι πληρωμές των ιδιοκτητών διαμερισμάτων του προγράμματος ESTIA ως τον Απρίλιο του 2022, ενώ για το υπόλοιπο χρονικό διάστημα ως το τέλος του χρόνου θα δοθεί «εντός των επόμενων λίγων ημερών» προκαταβολή 80% του ποσού και θα γίνει εκκαθάριση των υπόλοιπων ποσών στο τέλος του χρόνου.
Για τις δομές ασυνόδευτων παιδιών εξήγησε ότι έχει γίνει «πλήρης εξόφληση» του προηγούμενου προγράμματος που έληγε στις αρχές του 2022 και εκκρεμούν οι πληρωμές για το υπόλοιπο του 2022. Πρόσθεσε ότι έχουν εκταμιευθεί επτάμισι εκατομμύρια ευρώ από το υπουργείο Ανάπτυξης και έχουν γίνει οι σχετικές πληρωμές, ενώ εγκρίθηκε επιπλέον χρηματοδότηση ύψους δέκα εκατομμυρίων ευρώ «και θα γίνουν άμεσα πληρωμές».
Ο κ. Μηταράκης παρουσίασε 14 σημεία πολιτικής, βάσει των οποίων έχει συντελεστεί πρόοδος στη διαχείριση του προσφυγικού-μεταναστευτικού. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στον περιορισμό του αριθμού των αφίξεων, με το 2021 να έχει σημειωθεί ο χαμηλότερος αριθμός αφίξεων της δεκαετίας και το 2022 να εκτιμάται ότι θα υπάρξει ο δεύτερος χαμηλότερος αριθμός ροών. Επίσης, στη μείωση των διαμενόντων στις δομές φιλοξενίας όλης της χώρας και τη μείωση των εκκρεμών αιτήσεων ασύλου με στόχο στο τέλος του 2022 οι εκκρεμότητες να αφορούν μόνο στις τρέχουσες υποθέσεις, στην προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων, την ένταξη των αναγνωρισμένων προσφύγων και τη διαχείριση των συνόρων με επέκταση του φράχτη του Έβρου και επέκταση του εξοπλισμού ηλεκτρονικής επιτήρησης.
Στα τέλη του 2022 θα λειτουργήσει η νέα ψηφιακή πλατφόρμα Αλκυόνη ΙΙ, , ένα εσωτερικό σύστημα που θα επιτρέπει όλη η διαδικασία ασύλου να είναι ψηφιακή, από την πρώτη καταγραφή ως την επίδοση της απόφασης. Για όσους βρίσκονται ήδη σε αστικά κέντρα και θέλουν να υποβάλουν αίτημα ασύλου λειτουργούν σχετικά κέντρα στις δομές στη Μαλακάσα και τα Διαβατά και από αρχές Οκτωβρίου «θα πολλαπλασιαστούν κατά πολύ τα ραντεβού» ώστε να μην υπάρχει καθυστέρηση στην εξέταση του αιτήματος.
Τον Νοέμβριο του 2022 αναμένεται να λειτουργήσει η πλατφόρμα καταγραφής των δικαιούχων της συμφωνίας με το Μπαγκλαντές, ενώ «η συμφωνία θα έχει αποτελέσματα από το 2023, θα έρθουν οι 4.000 που προβλέπει η συμφωνία και θα ολοκληρωθεί και η έκδοση πενταετούς άδειας παραμονής σε 15.000 που βρίσκονται ήδη στη χώρα».
Σχετικά με την ενσωμάτωση ο κ. Μηταράκης τόνισε ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ που έχει εντάξει προγράμματα στήριξης αναγνωρισμένων προσφύγων από το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 36 εκατομμύρια ευρώ.
Σχετικά με τους Ουκρανούς πρόσφυγες και σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο υπουργός, 75.942 Ουκρανοί έφτασαν στη χώρα μετά την έναρξη του πολέμου και έχουν υποβληθεί 20.135 αιτήσεις για προσωρινή προστασία. Ωστόσο, όπως ανέφερε, υπάρχουν ήδη πληροφορίες για Ουκρανούς που επιλέγουν τις τελευταίες εβδομάδες να γυρίσουν στη χώρα τους σε συγκεκριμένες περιοχές.
Την ίδια ώρα, ο κ. Μηταράκης χαρακτήρισε «απογοητευτικό» τον αριθμό των θέσεων που προσφέρουν άλλες χώρες της ΕΕ για εθελοντικές μετεγκαταστάσεις, καθώς, όπως ανέφερε, φέτος υπολογίζονται 160.000 αφίξεις στην ΕΕ, ενώ οι συνολικές θέσεις για μετεγκατάσταση που έχουν προσφερθεί για να υλοποιηθούν το 2022 ανέρχονται σε 1.017. Επίσης, ανέφερε ότι δεν διαφαίνεται ουσιαστική πρόοδος για το νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Μετανάστευσης.
Τέλος, για το περιστατικό με τους 38 στον Έβρο ο υπουργός επανέλαβε ότι απευθύνθηκε στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, καθώς «προέκυψαν πολύ σημαντικά στοιχεία» για τα πραγματικά περιστατικά, που χρήζουν απαντήσεων, ενώ εκτίμησε ότι «όλη αυτή η ιστορία έγινε με στόχο να πιεστεί η ελληνική κυβέρνηση για να ανοίξουμε τα σύνορά μας. Αυτό είναι ξεκάθαρο ότι δεν πρόκειται να γίνει με την παρούσα κυβέρνηση».