Εντυπωσιακή μείωση της θνητότητας, της αναπηρίας, των ημερών νοσηλείας, αλλά και των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων είναι μόνο μερικές από τις θετικές επιπτώσεις που επιφέρει για τους ασθενείς με εγκεφαλικό, η νοσηλεία σε Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας και όχι σε κοινό θάλαμο μίας νευρολογικής κλινικής. Η διαπίστωση ανήκει στον υπεύθυνο της ΜΑΦ ΑΕΕ, του Νοσοκομείου «Αττικόν» που άνοιξε στη χώρα μας στις 18 Δεκεμβρίου του 2023, καθηγητή Νευρολογίας ΕΚΠΑ, διευθυντή της Β' Νευρολογικής Κλινικής του ΕΚΠΑ και πρόεδρο της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρείας Γιώργο Τσιβγούλη. Ο καθηγητής σε συνέντευξη του στο Πρακτορείο Fm και στην Τάνια Μαντουβάλου, κάνει ένα μίνι απολογισμό για τη λειτουργία της πρώτης μονάδας του Εθνικού Δικτύου Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας Εγκεφαλικών, η δημιουργία του οποίου ψηφίστηκε πέρσι, με σκοπό σε βάθος χρόνου να γίνουν 19 τέτοιες μονάδες σε όλη την Επικράτεια. Ο κ. Τσιβγούλης μεταξύ άλλων, τονίζει ότι τα τελευταία χρόνια η ποιότητα παροχής υπηρεσιών υγείας για την αντιμετώπιση των εγκεφαλικών στην Ελλάδα έχει αναβαθμιστεί πάρα πολύ, τόσο στον δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Παραδέχεται ωστόσο ότι μένουν να γίνουν ακόμη αρκετά, «αλλά τα πράγματα έχουν μπει πλέον στο σωστό δρόμο».
Πάνω από το 70% των ασθενών βγήκαν από τη μονάδα πλήρως λειτουργικοί
«Κλείσαμε πλέον 9 μήνες λειτουργίας. Κατά το διάστημα αυτό έχουμε μία πληρότητα στο 99%, έχουμε νοσηλεύσει 261 ασθενείς με εγκεφαλικά. Ο μέσος όρος νοσηλείας είναι 5 ημέρες, όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος νοσηλείας στους γενικούς θαλάμους μιας νευρολογικής κλινικής είναι περίπου 8 με 10 μέρες. Το 85% των εγκεφαλικών ήταν ισχαιμικά, όπου ουσιαστικά είχαμε μία απόφραξη σε μία αρτηρία του εγκεφάλου και το 15% ήτανε αιμορραγικά, όπου αντίστοιχα μία αρτηρία του εγκεφάλου έσπασε και είχαμε αίμα μέσα στον εγκέφαλο. Διενεργήσαμε 37 θρομβολύσεις και 9 μηχανικές θρομβεκτομές που αυτές είναι οι σύγχρονες θεραπείες επαναιμάτωσης. Δηλαδή περίπου το 20% των ασθενών θεραπεύτηκε με αυτές τις θεραπείες. Οι θάνατοι ήταν μόλις 4, δηλαδή 1,5% των ασθενών που νοσηλεύτηκαν κατέληξαν και αυτό είναι ένα πολύ μικρό ποσοστό θνητότητας. Επίσης, πολύ μικρό ήταν και το ποσοστό λοιμώξεων μέσα στη μονάδα, κάτω του 5%, όταν αντίστοιχα σε ασθενείς με εγκεφαλικό οι λοιμώξεις είναι γύρω στο 15-20% στους θαλάμους γενικής νοσηλείας. Και αυτό οφείλεται στην άρτια νοσηλευτική φροντίδα που έλαβαν οι ασθενείς μας. Επίσης, πάνω από το 70% των ασθενών έφυγαν στο σπίτι τους με λειτουργική ανεξαρτησία, ενώ ένα 22% μετακινήθηκε προς Κέντρα Αποκατάστασης (53 ασθενείς)».
Εξοπλισμός στα πρότυπα μονάδων του εξωτερικού
Για τον εξοπλισμό της μονάδας που εφημερεύει κάθε μέρα, ο καθηγητής επισημαίνει ότι είναι αντίστοιχος με κέντρων του εξωτερικού και ευχαριστεί δημοσίως τη διοίκηση του Νοσοκομείου «Αττικόν», της Β ΥΠΕ, αλλά και το υπουργείο Υγείας για τη σημαντική στήριξη, όπως λέει. Όσον αφορά το προσωπικό ο κ. Τσιβγούλης αναφέρει ότι τη μονάδα στελεχώνουν, εκτός από τον ίδιο, 3 επιμελητές ΕΣΥ εξειδικευμένοι στα ΑΕΕ, 4-5 Ειδικευόμενοι ιατροί (σε κυκλικό ωράριο) προϊσταμένη , 9 νοσηλεύτριες, 1 βοηθός νοσηλευτή, 1 βοηθός θαλάμου, φυσικοθεραπευτές (2 ανά βάρδια/ΣΚ), και επιστημονικοί συνεργάτες: 1 φυσίατρος, 1 εργοθεραπεύτρια, 1 λογοθεραπευτής, 1 φυσικοθεραπεύτρια, 1 πνευμονολόγος. Για τους νοσηλευτές μάλιστα που αποτελεί μείζων θέμα του ΕΣΥ, αλλά είναι και απαραίτητοι (σσ οι εξειδικευμένοι) για τη λειτουργία αυτών των μονάδων, ο κύριος Τσιβγούλης αναφέρει ότι πριν ανοίξει η μονάδα, όλοι οι νοσηλευτές υποβλήθηκαν σε ταχύρρυθμο πρόγραμμα εκπαίδευσης, βασισμένο σε αντίστοιχα προγράμματα του εξωτερικού.
Οι επόμενες μονάδες σε Ερυθρό, Γενικό Κρατικό, Αιγινήτειο
Η μονάδα σας είναι η πρώτη από τις 19 του Εθνικού Δικτύου Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας Εγκεφαλικών. Πόσες άλλες λειτουργούν και ποιες ετοιμάζονται, ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα, ερωτάται ο καθηγητής Τσιβγούλης, «Λειτουργεί και η μονάδα στο Παπαγεωργίου, η οποία λειτουργούσε πολλά χρόνια πριν, αλλά χάρη στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο αναβαθμίστηκε και σε εξοπλισμό και σε προσωπικό. Αντίστοιχα έπονται μονάδες σε άλλα Νοσοκομεία, όπως είναι ο Ερυθρός Σταυρός, το Γενικό Κρατικό, το Αιγινήτειο, έτσι ώστε οι όποιες μονάδες υπάρχουν, να αναβαθμιστούν και αυτές». Με βάση τα ευρωπαϊκά στάντα, πού βρίσκεται η Ελλάδα στην αντιμετώπιση των εγκεφαλικών, ερωτάται σε άλλο σημείο της συνέντευξης του, ο πρόεδρος της Ελληνικής Νευρολογικής Εταιρείας.« Η θρομβόλυση, που είναι η πιο διαδεδομένη οξεία θεραπεία για το εγκεφαλικό και αφορά στην πλειονότητα των περιστατικών, έχει αυξηθεί ραγδαία στη χώρα μας, καθώς πρακτικά γίνεται πλέον σε όλες τις μεγάλες νευρολογικές κλινικές και σε κάποιες παθολογικές. Την τελευταία 5ετία, η αύξηση των θρομβολύσεων αγγίζει το 60-70% πανελλαδικά .Υπάρχει πλέον ένα αξιοπρεπέστατο δίκτυο θρομβολύσεων που μπορεί να καλύψει την επικράτεια. Αυτή η ραγδαία αύξηση οφείλεται σε δύο λόγους. Πρώτον, υπάρχουν εξειδικευμένοι γιατροί και δεύτερον, φτάνουν έγκαιρα οι ασθενείς. Το ΕΚΑΒ οφείλω να πω ότι έχει ευαισθητοποιηθεί. Υπενθυμίζω ότι η θρομβόλυση είναι χρονοεξαρτώμενη θεραπεία και πρέπει να γίνει τις πρώτες 4,5 ώρες.».
Όσον αφορά τη θρομβεκτομή που αφορά τη θεραπεία σε ένα 20% των ισχαιμικών εγκεφαλικών και όπως λέει ο καθηγητής, είναι η πιο δύσκολη, η πιο σύνθετη θεραπεία για τα βαριά εγκεφαλικά, «σημειώνονται αυξήσεις και πιστεύω ότι με τις κατάλληλες ενέργειες του υπουργείου Υγείας, τουλάχιστον στην Αττική, αυτή τη θεραπεία θα μπορούμε να την προσφέρουμε σε 24ωρη βάση 365 μέρες το χρόνο».
*Ο κ. Τσιβγούλης είναι επίσης Γενικός Γραμματέα της Ελληνικής Εταιρείας Αγγειακών Εγκεφαλικών Νόσων