Και φέτος το καλοκαίρι αναμένεται μεγάλη έξαρση της μωβ μέδουσας (pelagia noctiluca) στις θάλασσες της Ελλάδας και είναι σημαντικό να ξέρουμε χρήσιμες συμβουλές, την επικινδυνότητα καθώς και τα συμπτώματα μετά την επαφή.
Η πληθυσμιακή έξαρση των μωβ μεδουσών στο Αιγαίο έχει ξεκινήσει από τον Οκτώβριο του 2020 και «αν επικρατήσει το pattern όπως γινότανε μέχρι τώρα θα έχουμε να τις αντιμετωπίσουμε για άλλο 1,5 με 2 χρόνια», σύμφωνα με το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας.
Οι μωβ μέδουσες θεωρούνται από τα πιο επικίνδυνα είδη μεδουσών στη Μεσόγειο. Το τσίμπημα τους είναι επώδυνο λόγω της νευροτοξίνης που έχουν. Οι νηματοκύστες παράγουν στο ανθρώπινο δέρμα, ερύθημα, πρήξιμο, κάψιμο όπως και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.
Οι εξάρσεις μεδουσών μπορούν να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τις ανθρώπινες οικονομικές δραστηριότητες, όπως κολύμβηση, ψάρεμα, τουρισμός, κλπ.
Συμπτώματα από την επαφή
Τα συμπτώματα μετά από επαφή - κέντρισμα από τη μέδουσα μπορεί να είναι:
- Πόνος σαν κάψιμο, πολλές φορές έντονο κοκκίνισμα του δέρματος, και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος σας το αποτύπωμα της μέδουσας που σας κέντρισε.
- Ναυτία
- Πτώση πίεσης
- Ταχυκαρδία?
- Κεφαλαλγία
- Εμετός
- Διάρροια
- Σπασμός των βρόγχων
- Δύσπνοια
Σε περίπτωση εμφάνισης συστηματικών συμπτωμάτων (σπάνια) όπως υπόταση, βράχος φωνής, εισπνευστικός συριγμός, γενικευμένο αγγειοοίδημα - εκτεταμένο κνιδωτικό εξάνθημα, διαταραχές επιπέδου επικοινωνίας - συνείδησης, έμετος, είναι επιβεβλημένη η άμεση διακομιδή του ασθενούς στο νοσοκομείο, τονίζει το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας.
Τι κάνουμε σε περίπτωση τσιμπήματος
Ορισμένα είδη μεδουσών μπορεί να είναι επιβλαβή για τον άνθρωπο, προκαλώντας έτσι τοπικές επιδερμικές αντιδράσεις και περιστασιακές διαταραχές. Η θεραπεία της δηλητηρίασης από μέδουσες αποσκοπεί στον μετριασμό των συνεπειών της
δηλητηρίου προκειμένου να αποφευχθούν πιο οξείες συνέπειες της δηλητηρίασης.
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορες μέθοδοι για τη μείωση της έντασης και της διάρκειας του πόνου, ανάλογα με το είδος της μέδουσας που εμπλέκεται. Σε αυτές περιλαμβάνονται παυσίπονα, ζεστό νερό και παγοκύστες. Για μερικά μόνο είδη (Carybdea marsupialis, Olindias phosphorica και Physalia physalis) το ξύδι που εφαρμόζεται για σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να αποτρέψει τυχόν εναπομείναντα κεντρίδια να απελευθερώσουν περαιτέρω δηλητήριο κάτω από το δέρμα, σύμφωνα με τις οδηγίες του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας.
Οδηγίες για αντιμετώπιση τσιμπήματος, όταν δεν γνωρίζουμε το είδος της μέδουσας:
- Πλένουμε προσεκτικά με θαλασσινό νερό, χωρίς να τρίβουμε την περιοχή.
- Αν είναι εφικτό, εφαρμόζουμε ένα μίγμα θαλασσινού νερού και μαγειρικής σόδας (σε αναλογία 1:1) επί δύο λεπτά, για να σταματήσει οποιαδήποτε επιπλέον έκκριση δηλητηρίου.
- Χρησιμοποιούμε μία τραπεζική κάρτα ή κάτι παρόμοιο (και όχι τα χέρια) για να αφαιρέσουμε το μείγμα της μαγειρικής σόδας καθώς και οποιαδήποτε τυχόν υπολείμματα από το δέρμα.
- Βάζουμε πάγο πάνω στο τσίμπημα για 5 με 15 λεπτά. Ο πάγος ή ακόμη και κάποιο παγωμένο αναψυκτικό, θα πρέπει να είναι σε σακούλα ή κάτι άλλο, όπως ένα ύφασμα ή μία μπλούζα.
- Ελέγχουμε αν υποχώρησε ο πόνος και αν είναι ανάγκη ξαναβάζουμε πάγο για άλλα 5 με 15 λεπτά.
- Εάν ο πόνος επιμένει, συμβουλευόμαστε έναν γιατρό ή φαρμακοποιό για να μας συνταγογραφήσει παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδεις κρέμες.
Οι οδηγίες σε περίπτωση που γνωρίζουμε το είδος της μέδουσας είναι διαφορετικές και μπορείτε να τις δείτε αναλυτικά εδώ από τη σελίδα 36 και έπειτα.
Πηγή: Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας