Την ανάγκη για προσαρμογή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες, με μια στρατηγική που αποπνέει σιγουριά και αυτοπεποίθηση, με στοχευμένες δράσεις, όχι κοινότοπες διαπιστώσεις, καθώς και για εθνική ομοψυχία, υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας μιλώντας στην έκθεση «Δώρα Διπλωματίας: Η Εξωτερική Πολιτική τον 21ο αιώνα μέσα από αντικείμενα πολιτικού συμβολισμού», που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο, Τετάρτη και Πέμπτη, στο Ζάππειο.
Ξεκινώντας από την αναγκαιότητα της διατήρησης του «υψηλού κεκτημένου της εθνικής συνεννόησης», ο Νίκος Δένδιας προέταξε πως η ομόνοια είναι απαραίτητος παράγοντας της εθνικής μας επιβίωσης. Η στράτευση της ελληνικής κοινωνίας αποτελεί απαραίτητο παράγοντα εθνικής επιβίωσης, όπως ανέφερε και τόνισε: «Η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Αντιμετωπίζει πρόβλημα εθνικής ασφάλειας, προερχόμενο μάλιστα από σύμμαχο μας στο ΝΑΤΟ. Δεν έχουμε την πολυτέλεια του διχασμού».
Επίσης, επισήμανε πως απαραίτητη παράμετρος είναι να μην γίνεται αποδεκτή η απόπειρα της μονοπώλησης πατριωτισμού. «Οφείλουμε ως κοινωνία να αγνοούμε κάθε κραυγή πατριδοκαπηλίας, κάθε εθνικολαϊκιστική έκλαμψη θράσους» ανέφερε και προσέθεσε: «Θυμηθείτε τους εθνοκάπηλους της Χρυσής Αυγής. Νεοναζιστές που επικαλούνταν τα εθνικά σύμβολα δίπλα στον αγκυλωτό σταυρό».
Σε αυτό το πλαίσιο, δήλωσε υπερήφανος «για τη σημαντική ενίσχυση του κεκτημένου της εθνικής συναίνεσης τα τελευταία τριάμυσι χρόνια», εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη του στους εκπροσώπους των κομμάτων της αντιπολίτευσης και στους πρώην υπουργούς Εξωτερικών. «Διαχρονική υποχρέωση της κυβέρνησης είναι να ενημερώνει, να διαβουλεύεται με τα υπόλοιπα κόμματα στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Είναι, επίσης, υποχρέωση των κομμάτων της αντιπολίτευσης να συνομιλούν και να συμβουλεύουν την εκάστοτε κυβέρνηση για τα εθνικά θέματα. Υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις. Υπάρχουν πάντα διαφωνίες, όμως αυτό δεν επιτρέπει να διαρραγεί το αρραγές μέτωπο στις κύριες γραμμές της εξωτερικής πολιτικής μιας χώρας όπως η Ελλάδα. Ουδείς δικαιούται να θεωρεί τον εαυτό του περισσότερο πατριώτη απ’ άλλους» σημείωσε επιπροσθέτως.
Περαιτέρω, ο υπουργός Εξωτερικών σκιαγράφησε το διεθνές περιβάλλον ως «διαρκώς μεταβαλλόμενο», υπογραμμίζοντας πως είναι επιβεβλημένη η ανάγκη επανατοποθέτησης της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ενόψει των νέων προκλήσεων. Ειδικότερα, προέτρεψε «να δούμε με ρεαλισμό το πέρας της εποχής των δογμάτων, των στερεότυπων, των παλιών χρόνων, του Ψυχρού Πολέμου και των δύο στρατοπέδων, να εγκαταλείψουμε την όποια διανοητική νωχέλεια, να ξεφύγουμε από την αντίληψη του χώρου και του χρόνου που δημιούργησε η παγκοσμιοποίηση με το ιδεολόγημα του "τέλους της Ιστορίας", να ξεπεράσουμε το σύνδρομο μιας Ελλάδας φοβικής, περίκλειστης, περιχαρακωμένης στα νότια όρια της βαλκανικής χερσονήσου, να προσαρμοστούμε στις προκλήσεις των καιρών, να εφαρμόσουμε στρατηγική που αποπνέει αυτοπεποίθηση και σιγουριά, με στοχευμένες δράσεις, όχι με κοινότοπες διατυπώσεις». Όπως σημείωσε, αυτό δεν σημαίνει αναστοχασμό, αλλά αναπροσαρμογή, με συμμετοχή στην ΕΕ, στην Ευρωζώνη, στο ΝΑΤΟ, με αταλάντευτη προσήλωση στην εφαρμογή του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της θάλασσας, αλλά, ταυτόχρονα, με ενεργό συμμετοχή στο σχεδιασμό περιφερειακών πρωτοβουλιών για την ειρήνη και τη σταθερότητα, με αναβαθμισμένο γεωπολιτικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο, με προβολή ήπιας ισχύος στα Δυτικά Βαλκάνια και πέρα, με ενεργό συμμετοχή στους διεθνείς οργανισμούς και φόρα, με διεύρυνση των σχέσεων με χώρες από κάθε ήπειρο, που μοιράζονται ίδιες αντιλήψεις, αξίες, αρχές και συμφέροντα, με τη διεύρυνση του αντικειμένου της διπλωματίας, αναφέροντας ενδεικτικά την οικονομική, τη θρησκευτική, την πολιτιστική, την αθλητική, την περιβαλλοντική διπλωματία.
Ανακεφαλαιώνοντας, προέταξε την ανάγκη η Ελλάδα να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις που την ισχυροποιούν, διπλωματικά, στρατιωτικά, οικονομικά, πολιτιστικά, να διαμορφώσει συνθήκες που την καθιστούν φιλική, φιλόξενη στους νέους ανθρώπους και τις νέες ιδέες, ανεκτική, ανοιχτή στην καινοτομία, εξωστρεφή, νεωτερική, σύγχρονη. «Να χτίσουμε στέρεες βάσεις για τη διαρκή γεωπολιτική αναβάθμισή της. Να κάνουμε την πατρίδα μας μια περήφανη ευρωπαϊκή χώρα, με μια λαμπρή κληρονομιά, με ένα λαμπρό παρελθόν, αλλά κυρίως με ένα λαμπρό μέλλον. Μια αστραφτερή Ελλάδα» προέτρεψε αποκρυσταλλώνοντας το μήνυμά του.
Εν συνεχεία μίλησε για την έκθεση, αναφέροντας πως είναι μια πρώτη απόπειρα αναβίωσης στιγμών διπλωματίας των τελευταίων 20 και πλέον ετών. Βάση αποτέλεσαν, όπως σημείωσε, τα αντικείμενα που βρίσκονταν στις αποθήκες του υπουργείου Εξωτερικών ή προσφέρθηκαν από τους «υπουργούς Εξωτερικών του 21ου αιώνα», τους οποίους ευχαρίστησε θερμά. Στάθηκε ιδιαίτερα στο φωτογραφικό υλικό και σε κάποια δώρα Τούρκων αξιωματούχων, τονίζοντας ότι αναδεικνύουν τις προσπάθειες που έγιναν κατά καιρούς για διάλογο, αλλά και τη διαχρονική προσήλωσή της Ελλάδας διαχρονικά σε αυτόν. Επίσης, επισήμανε ότι μέσα από το υλικό της έκθεσης φαίνονται και η ανάπτυξη στρατηγικών σχέσεων και συμμαχιών με χώρες της περιοχής μας και του Αραβικού κόσμου, η εμβάθυνση των σχέσεων με την Αίγυπτο και την Ινδία, καθώς και η συνεπής παρουσία της χώρας μας σε διεθνείς οργανισμούς, με επιτυχημένες προεδρίες στην ΕΕ το 2003 και το 2014, και στον ΟΑΣΕ το 2009, αλλά και τα «ανοίγματα πέραν του γνωστού ορίζοντα», ιδίως στην Ασία και την Αφρική, όπως την Γκαμπόν και την Γκάνα.
Ειδική μνεία έκανε ο υπουργός στο έκθεμα από την τελευταία του επίσκεψη στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας, που είναι ένα τμήμα από ένα drone που κτύπησε το Κίεβο τη στιγμή που ήταν ο ίδιος εκεί και σαν ανάμνηση της κοινής παραμονής του με τον Ουκρανό υπουργό Εξωτερικών στο καταφύγιο, του το προσέφερε. «Το αντικείμενο αυτό δείχνει τον παραλογισμό του πολέμου, αλλά θυμίζει και τη στάση μας σε θέματα αρχής και διεθνούς έννομης τάξης».
Ξεχωριστή αναφορά έκανε ο Νίκος Δένδιας στους «άρρηκτους δεσμούς» της Ελλάδας με την Κύπρο, με αφορμή ορισμένα αντικείμενα της έκθεσης και υπογράμμισε: «Για την Ελλάδα η Κύπρος δεν κείται μακράν. Ουδέποτε επί δημοκρατικών κυβερνήσεων η Κύπρος έκειτο μακράν. Και θα ήθελα να αποκαταστήσω μια αδικία: Η φράση αυτή ουδέποτε ελέχθη από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, όπως επιδιώχθηκε από νοσταλγούς της Χούντας να του αποδοθεί».
Προλογίζοντας την έκθεση, η επικεφαλής Εθιμοτυπίας του υπουργείου Εξωτερικών, πρέσβης Αγλαΐα Μπαλτά τόνισε πως είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του υπουργείου Εξωτερικών κατά την οποία εκτίθενται, διατρέχοντας μια περίοδο περίπου 20 ετών, αντικείμενα-δώρα διπλωματίας, που αντικατοπτρίζουν συγκεκριμένες στιγμές σε μια σφυρηλάτηση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, αλλά και ταυτόχρονα αντιμετώπισης πολλαπλών προκλήσεων.
Στην έκθεση παρουσιάζονται πέραν του συναφούς φωτογραφικού υλικού, περί τα 47 αντικείμενα που έχουν προσφερθεί σε διατελέσαντες υπουργούς Εξωτερικών και σηματοδοτούν συγκεκριμένες περιόδους.
Μετά την παραμονή της στο Ζάππειο, η έκθεση θα μεταφερθεί μόνιμα στο χώρο υποδοχής του κτιρίου του υπουργείου Εξωτερικών στην οδό Ακαδημίας, όπου θα εμπλουτίζεται διαρκώς με συναφή αντικείμενα από το μέλλον και από το παρελθόν.
Το παρών έδωσαν στην εκδήλωση οι διατελέσαντες υπουργοί και υφυπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Παπανδρέου, Ελισάβετ Παπαζώη, Σπύρος Φλογαΐτης, Γιάννης Αμανατίδης, Σπύρος Κουβέλης, Δημήτρης Κούρκουλας, Γιάννης Βαληνάκης. Επίσης, συμμετείχαν ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ Δημήτρης Μάντζιος, ο υφυπουργός Εξωτερικών Ανδρέας Κατσανιώτης, ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Διπλωματίας και Απόδημου Ελληνισμού Γιάννης Χρυσουλάκης, επικεφαλής διπλωματικών αντιπροσωπειών ξένων χωρών στην Ελλάδα, μέλη του διπλωματικού σώματος, ακαδημαϊκοί.