«Όταν βλέπουμε την πραγματικότητα που δημιουργήθηκε μετά την 7η Οκτωβρίου, από προσωπική άποψη, ως Ισραηλινός, ήταν ένα καταστροφικό σοκ», επεσήμανε ο πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα Νόαμ Κατς, μιλώντας σήμερα σε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης που οργάνωσε το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών με την υποστήριξη του ΝΑΤΟ με θέμα: «Από την Ουκρανία στη Μέση Ανατολή: Επιπτώσεις στην ασφάλεια της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής».
Όπως ανέφερε, ο ίδιος έχει φίλους που έχουν επηρεαστεί, που έχασαν αγαπημένα πρόσωπα, ενώ και η δική του οικογένεια είναι στο στρατό.
«Όλοι μας σοκαριστήκαμε και εκπλαγήκαμε από την αγριότητα και τη θηριωδία της Χαμάς», σημείωσε και έκανε λόγο για φρικτή, βάναυση σφαγή, που μεταδόθηκε ζωντανά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Αλλά η 7η Οκτωβρίου ήταν μια προεπισκόπηση που μας απέδειξε την ανάγκη να απαλλαγούμε από τέτοια ριζοσπαστικά στοιχεία στη Μέση Ανατολή», επεσήμανε. Και ως εκ τούτου, σημείωσε πως όταν σκεφτόμαστε τη Χαμάς, πρέπει να τη βλέπουμε, όχι μόνο ως έναν μεμονωμένο παίκτη, αλλά ως μέρος των πληρεξούσιων δυνάμεων και του μηχανισμού που έθεσε το Ιράν στην περιοχή.
«Έχουμε δύο μπλοκ που αναδύονται, έχουμε ένα μπλοκ που είναι βασικά μια υποστηρικτική δημοκρατία, ανοιχτές κοινωνίες που πιστεύουν σε ορισμένες αξίες που συγκρούονται με ένα διαφορετικό οικοσύστημα που δημιουργείται», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Από την άλλη, το Ιράν είναι επίσης μέρος του οικοσυστήματος της Ρωσίας στον πόλεμό της στην Ουκρανία.
«Έτσι έχουμε σύγκρουση μεταξύ δύο διαφορετικών μπλοκ που ξέσπασε στην Ουκρανία, που ξέσπασε στη Μέση Ανατολή και που μπορεί να ξεσπάσει και σε άλλα μέρη του κόσμου. Και ως εκ τούτου, πρέπει να ενισχύσουμε τις δυνατότητές μας να συνεργαζόμαστε, πρέπει να σκεφτούμε αυτούς τους διαδρόμους, τη μεταφορά του εμπορίου της ενέργειας, τα καλώδια δεδομένων και άλλους τρόπους που επιτρέπουν στις χώρες που μοιράζονται την ίδια έννοια της σταθερότητας και της ειρήνης, να οικοδομήσουν ένα καλύτερο μέλλον για αυτές» σημείωσε ο κ. Κατς.
Όπως ανέφερε, δεν πρόκειται να είναι ένας σύντομος πόλεμος, λόγω της στρατιωτικής πρόκλησης που αντιμετωπίζει το Ισραήλ, ενώ υπογράμμισε πως στόχος δεν είναι οι πολίτες της Γάζας. Δυστυχώς όμως, ανέφερε, η Χαμάς έχει έναν αποτελεσματικό έλεγχο για τόσα πολλά χρόνια στη Γάζα, οχυρώθηκε και έχτισε μια υπόγεια πόλη κάτω από όλες τις κατοικημένες περιοχές στη Λωρίδα της Γάζας, ανεξάρτητα από το αν υπάρχουν πάντα πολίτες εκεί μέσα ή κρίσιμες πολιτικές υποδομές όπως νοσοκομεία. «Οπότε θα είναι πολύ περίπλοκο».
Σημείωσε πως στόχος του Ισραήλ δεν είναι να επανακαταλάβει τη Λωρίδα της Γάζας, αλλά να εξασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον, τόσο για τους Ισραηλινούς, όσο και για τους Παλαιστίνιους. «Επειδή αν υπάρχει Χαμάς εκεί, κανείς δεν θα επανεπενδύσει στην αποκατάσταση και ανοικοδόμηση της Γάζας», πρόσθεσε. Επεσήμανε δε, πως μετά το τέλος του πολέμου, το Παλαιστινιακό θα πρέπει λυθεί γύρω από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, «κατανοώντας ότι όταν φτάσουμε σε συμφωνία, είναι μόνιμη». Και ως εκ τούτου, θα πρέπει το Ισραήλ να βρει εταίρους, όπως βρίσκει στον μετριοπαθή ή ρεαλιστικό αραβικό κόσμο, και στους Παλαιστίνιους. «Και η σημασία της αρχιτεκτονικής της ειρήνης που θα οικοδομηθεί, θα είναι τεράστια. Θα πρέπει να συμμετάσχουν στην ανοικοδόμηση της Γάζας και ίσως αργότερα και στον διάλογο που θα έχουμε».
Ερωτηθείς για την ημέρα μετά τον πόλεμο, ο πρέσβης επεσήμανε πως το Ισραήλ θα είναι «ρεαλιστική δύναμη που πιστεύει σε διπλωματικές και σε πολιτικές λύσεις».
«Θα πρέπει να αλλάξουμε πολλά πράγματα, είναι ευθύνη και των δύο κοινωνιών μας», σημείωσε. «Αλλά νομίζω ότι υπάρχουν δυνάμεις που είναι πραγματικά μετριοπαθείς, που μπορούν να διδαχθούν και θα πρέπει να περάσουμε από μια διαδικασία αποριζοσπαστικοποίησης της παλαιστινιακής κοινωνίας».
«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να πιστεύει ότι υπάρχει ένα ντετερμινιστικό μέλλον», ανέφερε. «Θυμάμαι τον εαυτό μου όταν ήμουν παιδί και μιλούσα με τον πατέρα μου για την ειρήνη με την Αίγυπτο, κανείς δεν πίστευε ότι ήταν εφικτό, αλλά έγινε πραγματικότητα. Η παλαιστινιακή κοινωνία δεν είναι η Αίγυπτος, αλλά πρέπει να κάνουμε βήματα για να συμβεί κάτι τέτοιο στο μέλλον. Είμαι διπλωμάτης. Πιστεύω στις αλλαγές. Ξέρω ότι μερικές φορές είναι πολύ αργές, αλλά πιστεύω ότι είναι εφικτές».
Ουκρανός πρέσβης: Κάθε αδυναμία θα θεωρηθεί από τη Ρωσία ως άδεια να δράσει περαιτέρω υπαγορεύοντας τους δικούς της κανόνες
«Η δυστυχία στην οποία έχει περιέλθει ένα συγκεκριμένο έθνος, μπορεί να παρασύρει τα γειτονικά έθνη στην άβυσσο, όμως ο κόσμος δεν είναι καταδικασμένος σε καταστροφές και δυστυχία», ανέφερε ο Σεργίι Σουτένκο, πρέσβης της Ουκρανίας στην Ελλάδα.
Όλοι, όπως επεσήμανε, θυμόμαστε την πικρή εμπειρία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ένα κράτος προσωποποιημένο από τα καπρίτσια ενός ηγέτη, διατάραξε την υπάρχουσα ισορροπία δυνάμεων και οδήγησε σε δεινά περισσότερα από ένα έθνη. «Αλλά τότε ο κόσμος έδειξε ενότητα και αντιτάχθηκε σε αυτές τις ανθυγιεινές φιλοδοξίες, ήταν το ενιαίο μέτωπο, θέτοντας τα θεμέλια μιας νέας δημοκρατικής τάξης βασισμένης σε κανόνες».
«Με τις πράξεις της, η σημερινή Ρωσία αποδεικνύει ότι φιλοδοξεί να είναι ανώτερη από τους κανόνες. Έτσι, η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία έγινε μια αναμενόμενη εκδήλωση της δύναμης και της εξουσίας του Πούτιν. Δεν έχουμε το δικαίωμα να ξανακάνουμε ένα λάθος» είπε ο κ. Σουτένκο.
«Οι Ουκρανοί δεν διαμαρτύρονται μόνο για την προστασία της γης τους, προστατεύεται κάτι περισσότερο, που στον κόσμο ονομάζεται διεθνής τάξη βασισμένη σε κανόνες, στο κράτος δικαίου, τη δημοκρατία», υπογράμμισε.
«Η Ρωσία προσπαθεί να αλλάξει τα σύνορα της Ουκρανίας, όχι μόνο για να καταλάβει τη μία ή την άλλη περιοχή μας, αλλά και για να αλλάξει οποιαδήποτε σύνορα δεν της αρέσουν», επεσήμανε. «Και το είδατε αυτό στο παρελθόν. Στην πραγματικότητα οι προσπάθειες να εμποδίσουν την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, δεν αφορούν μόνο τη χώρα μας, αφορούν πολύ περισσότερο το να μπορέσουν να πάρουν από το ΝΑΤΟ ή, ή την ΕΕ, οποιοδήποτε έθνος που βρίσκεται ήδη εκεί, χωρίς καν να ρωτήσουν τη βούληση του έθνους αυτού, αλλά αποφασίζοντας τα πάντα γι' αυτό».
«Κάθε αδυναμία θα θεωρηθεί από τη Ρωσία ως άδεια να δράσει περαιτέρω υπαγορεύοντας τους δικούς της κανόνες», σημείωσε και πρόσθεσε: «Aυτό δεν αξίζει στα παιδιά μας, αλλά σε όλους. Αλλά μπορεί να γίνει η πραγματικότητα της Ευρώπης».
Η Ουκρανία, όπως ανέφερε ο κ. Σουτένκο, κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να τερματίσει αυτόν τον πόλεμο το συντομότερο, και είναι όλοι ευγνώμονες σε όλους τους υποστηρικτές της. Υπογράμμισε δε την ανάγκη ενότητας σε σχέση με την κατάσταση, τη Μέση Ανατολή και για να αποτρέψουμε να ξεσπάσει μια ακόμη μεγαλύτερη διεθνής πυρκαγιά στη Μέση Ανατολή.
Σημείωσε ότι υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι η Ρωσία θα επαναλάβει το ίδιο σενάριο του περασμένου έτους για να καταστρέψει τις υποδομές και τις κρίσιμες εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για να επιφέρει διακοπές ρεύματος, έλλειψη θέρμανσης και να δημιουργήσει τις ίδιες αφόρητες συνθήκες που υπήρξαν πέρυσι. «Πιστεύω ότι οι στρατηγικοί στόχοι της Ρωσίας παραμένουν», επεσήμανε. «Επομένως, δεν βλέπω καμία διαβούλευση ή κάποια ιδέα συμβιβασμού. Έτσι, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι δηλώσεις της ρωσικής ηγεσίας σχετικά με την πιθανή ετοιμότητα για διαπραγματεύσεις είναι αληθινές, αλλά τακτική για να της επιτρέψει να κερδίσει χρόνο».
Θ. Ντόκος: Η Ελλάδα θα παίξει σημαντικό ρόλο και στην επόμενη ημέρα στην Ουκρανία
Είναι μονόδρομος για την Ελλάδα να συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία, καθώς το τελευταίο πράγμα που επιθυμούμε είναι οι όποιες αναθεωρητικές δυνάμεις να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα, επεσήμανε ο Θάνος Ντόκος, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του πρωθυπουργού.
Σημείωσε δε, πως από αυτόν τον πόλεμο θα μπορούσαν να υπάρξουν δευτερογενείς επιπτώσεις όσον αφορά την αστάθεια και της διάχυση της αστάθειας αυτής μεταξύ άλλων και στα Βαλκάνια.
Μια άλλη αρνητική πιθανότητα, ανέφερε, θα ήταν ένας νέος γύρος αραβικών εξεγέρσεων, λόγω των εξεγέρσεων που οφείλονται στην ευρεία αστάθεια στην περιοχή.
«Στο τέλος της ημέρας, το ΝΑΤΟ, πιστεύω ότι βγήκε ισχυρότερο από την ουκρανική περιπέτεια, και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάνει πράγματα όσον αφορά την άμυνα και την ασφάλεια, που δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε πριν από χρόνια», υπογράμμισε. «Φυσικά, μπορούν να γίνουν πολύ περισσότερα, αλλά ας μην υποτιμούμε ή υποβαθμίζουμε τον πόλεμο, ας μην υποβαθμίζουμε ό,τι έχει γίνει μέχρι τώρα. Φυσικά, κοιτάζοντας προς το νότο, και το ΝΑΤΟ και η ΕΕ πρέπει να έχουν πιο αποτελεσματική και αποδοτική στρατηγική».
Όσον αφορά τις μεταναστευτικές ροές, ο κ. Ντόκος επεσήμανε ότι εξετάζοντας κανείς τις κύριες μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες τάσεις, οδηγείται στο συμπέρασμα ότι οι ροές προς την Ευρώπη θα συνεχιστούν ή και θα ενταθούν. «Αν η Ευρώπη δεν καταφέρει να υιοθετήσει μια κοινή στρατηγική σε αυτό το θέμα, πιστεύω ότι θα περάσουμε δύσκολες στιγμές, υβριδικές απειλές». Ο όρος αυτός, όπως τόνισε, «έχει μπει στην καθημερινότητά όσων ασχολούνται με θέματα ασφάλειας - και πράγματι, όπως και ο όρος ανθεκτικότητα, αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα».
Κορυφαία προτεραιότητα, είναι και το θέμα της στρατηγικής επικοινωνίας, καθώς αντιμετωπίζουμε επιθετικά τις εκστρατείες παραπληροφόρησης από διάφορους φορείς, κρατικούς ή μη.
Αναφορικά με το ρόλο της Ελλάδας, επεσήμανε «ότι είναι προφανής η ανάγκη να αναλάβει έναν κεντρικό ρόλο στην προσπάθεια των Δυτικών Βαλκανίων να μπουν στις ευρωατλαντικές δομές - ένας αστερίσκος εδώ, υπό την προϋπόθεση ότι θα πληρούν τα κριτήρια που είμαστε μέσα, ειδικά σε ό,τι αφορά το κράτος δικαίου».
Ο κ. Ντόκος μίλησε ακόμη για το ρόλο της Αλεξανδρούπολης και τώρα, κατά τη διάρκεια της κρίσης στην Ουκρανία, αλλά και την επόμενη μέρα.
«Οποιοδήποτε ζήτημα ασφάλειας μπορεί να σκεφτεί κανείς, από συγκρούσεις και διαμάχες μέχρι υβριδικές επιθέσεις, μπορεί να το βρει στην ευρύτερη περιοχή», επεσήμανε. «Υπάρχει έλλειψη περιφερειακής αρχιτεκτονικής ασφάλειας». Ένα βήμα για να ξεπεραστεί αυτό, θα μπορούσε να είναι οι διάφορες τριμερείς συνεργασίες, ειδικά αν καταφέρουν να συνδυαστούν σε κάτι μεγαλύτερο, και να οικοδομηθεί ένας άξονας σταθερότητας, είπε ο σύμβουλος του πρωθυπουργού.
«Θα συσπειρώσουμε μαζί χώρες που μπορεί να είναι διαφορετικές μεταξύ τους, αλλά θέλουν να έχουν περιφερειακή σταθερότητα, και να βασίζονται στο κράτος δικαίου και στο διεθνές δίκαιο, αντί να καταφεύγουν στη βία και στον εκβιασμό».
Όσον αφορά το παλαιστινιακό ζήτημα, σημείωσε ότι είναι υποχρέωση των φίλων και συμμάχων, του Ισραήλ και των μετριοπαθών αραβικών χωρών, να συμβάλουν στο βαθμό που είναι δυνατόν, προκειμένου να βρεθεί μια μόνιμη λύση, ξεκινώντας φυσικά με την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και τη διακυβέρνηση της Γάζας την επόμενη μέρα - και να φτάσουμε προς μια λύση δύο κρατών. Πρέπει ακόμη να σκεφτούμε, πώς θα είναι η Ευρώπη μετά το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, ανέφερε ο κ. Ντόκος. «Θα είναι ένας νέος Ψυχρός Πόλεμος, κάτι το οποίο είναι πολύ πιθανό σενάριο, ή είναι δυνατόν να βρεθεί μια λειτουργική σχέση με τη Ρωσία; Φυσικά, όπως είπα, χρειάζονται δύο για να χορέψουν ταγκό».
Αναφερόμενος τέλος στην επικείμενη επίσκεψη του προέδρου Ερντογάν στην Ελλάδα, επεσήμανε πως «είναι σημαντικό για τις δύο χώρες να συμφωνήσουν να έχουν ομαλές σχέσεις, παρά τις διαφωνίες».
«Είναι σημαντικό για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ να μην χρειάζεται να σπαταλήσουμε διπλωματικό κεφάλαιο σε αυτή την περιοχή προκειμένου να ηρεμήσουν τα νερά του Αιγαίου. Και θέλω να ελπίζω ότι αυτό είναι κάτι εξίσου κατανοητό στην 'Αγκυρα» είπε ο κ. Ντόκος.
Ερωτηθείς για το πώς αναμένει το αποτέλεσμα της συνάντησης, επεσήμανε πως διατηρώντας επιφυλάξεις, καθώς έχουμε να κάνουμε με έναν ηγέτη που είναι αρκετά αυθόρμητος, «ο καλός σχεδιασμός και οι καλές προθέσεις και από τις δύο πλευρές» θα οδηγήσουνσε σε «μια επιτυχημένη επίσκεψη».
Σημαντικός ο διάλογος μεταξύ γειτόνων
Για τρομερά στενή σχέση των ΗΠΑ με την Ελλάδα έκανε λόγο από την πλευρά της η Μαρία Όλσεν, επιτετραμμένη στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα.
«Η Ελλάδα είναι ένας θαυμάσιος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και ένας θαυμάσιος διπλωματικός εταίρος», σημείωσε και ευχαρίστησε τη χώρα για τη βοήθειά της στην εκκένωση Αμερικανών πολιτών κατά την έναρξη της σύγκρουσης στο Ισραήλ.
Σημείωσε πως όλη η βοήθεια που ζητήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση παρασχέθηκε, ενώ η οργάνωση των πτήσεων τσάρτερ που έρχονταν μέσω του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, ήταν εξαιρετικά εύκολη και αυτό δεν συμβαίνει πάντα όταν πρόκειται για προξενικά θέματα.
Αναφέρθηκε και η ίδια στη σημασία που έχει το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης τώρα, αλλά και όταν έρθει η ώρα για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας από στρατηγικής άποψης. «Η Ελλάδα είναι ένας τεράστιος σύμμαχος και εταίρος στο ΝΑΤΟ από αυτή την άποψη», επεσήμανε.
Σε ερώτηση σχετικά με την επίσκεψη Ερντογάν, επεσήμανε πως η σχέση μεταξύ των γειτόνων είναι πάντα σημαντική και οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν τις συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ενώ εξήρε τη διάθεση της Ελλάδας να επιλύσει τα προβλήματα με τους γείτονές της μέσω της διπλωματίας.
Ελπίζουμε ότι η επίσκεψη θα πάει αρκετά καλά και θα την παρακολουθήσουμε», κατέληξε.