Η πλέον «άνευρη» και «παγωμένη» ΔΕΘ, λόγω των δραματικών γεγονότων στη Θεσσαλία, φτάνει στο τέλος της και η τοπική οικονομία επιχειρεί να προσδιορίσει τον αντίκτυπο από το μπαράζ ακυρώσεων, απολύτως επιβεβλημένων, πλήθους εκδηλώσεων που ακολούθησε την αναβολή της ανόδου του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Η «απώλεια» της μισής ΔΕΘ ήταν επίπονη για μαγαζιά και καταλύματα που είδαν τζίρους και κρατήσεις να αγκομαχούν. Ο ακριβής λογαριασμός των επιπτώσεων θα φανεί όταν ανακοινωθούν τα νούμερα της επισκεψιμότητας.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, το τριήμερο των εγκαινίων η πόλη εκτοξεύεται οικονομικά, ξεπερνώντας σε τζίρο ακόμη και εκείνο των εορτών των Χριστουγέννων. Βάσει διεθνών υπολογισμών, τα έσοδα των περιοχών που φιλοξενούν μεγάλες εκθεσιακές διοργανώσεις είναι τουλάχιστον δεκαπλάσια από το καθαρό τζίρο της έκθεσης, που στην περίπτωση των ΔΕΘ υπολογίζεται σε περίπου 4 εκατ. ευρώ.
Την περίοδο της ΔΕΘ υπολογίζεται πως τα έσοδα ξενοδοχείων, εμπορικών καταστημάτων και εστίασης κινούνται πέριξ των 50 εκατ. ευρώ, συντηρώντας ένα ολόκληρο οικονομικό κύκλωμα.
Η απώλεια, σε μία περίοδο διαρκούς αβεβαιότητας με την ακρίβεια πανταχού παρούσα, ενός διόλου ευκαταφρόνητου μέρους αυτού του τζίρου σκορπά ανησυχία στους επαγγελματίες καθώς η χασούρα δεν αναπληρώνεται εύκολα.
Η Έκθεση προσελκύει κάθε χρόνο πλήθος επισκεπτών και εκθετών (οι επισκέψεις πέρσι ξεπέρασαν τις 210.000) «στιγματίζοντας» την οικονομία της Θεσσαλονίκης.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα αφορά κυρίως τετράστερα και πεντάστερα ξενοδοχεία της πόλης, τα οποία επρόκειτο να φιλοξενήσουν πολυπληθή κυβερνητικά κλιμάκια όπως συνηθίζεται κάθε χρόνο τις ημέρες της ΔΕΘ, με τις «φανταχτερές» και θορυβώδεις επισκέψεις των αποστολών από την Αθήνα για συμμετοχή σε αναρίθμητες εκδηλώσεις και γεύματα αλλά και για… τριήμερο στη Θεσσαλονίκη.
Ο προβληματισμός πάντως είναι διάχυτος από τις μέτριες πληρότητες σε μερίδα καταλυμάτων της πόλης που παραδοσιακά ήλπιζαν σε αυτές τις μέρες για να έχουν «καύσιμα» κίνησης το χειμώνα.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί πως με δεδομένο πως μεγάλο μέρος των κρατήσεων είχε πραγματοποιηθεί από εκθέτες και επισκέπτες οι οποίοι δεν προχώρησαν σε μαζικές ακυρώσεις. Τα ξενοδοχεία ναι μεν δεν γέμισαν, όπως ανέμεναν, αλλά δεν άδειασαν κιόλας.
«Αναπόφευκτα το βαρύ κλίμα και τα δραματικά γεγονότα στη Θεσσαλία επηρέασαν και τη ΔΕΘ και κατά συνέπεια και τα καταλύματα της πόλης. Με δεδομένο πως η ΠΑΘΕ ήταν κλειστή για μέρες πολλοί που σκέφτονταν να επισκεφθούν τη διοργάνωση και να μείνουν στη Θεσσαλονίκη δεν το έκαναν, σίγουρα υπήρξαν συνέπειες στις πληρότητες σε σημαντικό βαθμό, οι εκθέτες πάντως δεν προχώρησαν σε ακυρώσεις», επισημαίνει ο Ανδρέας Μανδρίνος, πρόεδρος των ξενοδόχων της Θεσσαλονίκης.
Η μισή ΔΕΘ που διεξήχθη φέτος άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα και σε εμπορικά καταστήματα και εστίαση που ανέμεναν ζωηρή κινητικότητα και οξυγόνο στα ταμεία τους από εκθέτες και επισκέπτες.
Μία «δύσκολη» συζήτηση: Ποια είναι και πού πάει η ΔΕΘ;
Η φετινή ΔΕΘ είναι ίσως η πλέον «αθόρυβη» και «βουβή» στην ιστορία των Διεθνών Εκθέσεων Θεσσαλονίκης, καθώς από τη στιγμή της ανακοίνωσης της αναβολής της επίσκεψης του πρωθυπουργού το πρώτο Σαββατοκύριακο της Έκθεσης ακολούθησε ένα τσουνάμι ακυρώσεων με πάσης φύσεως εκδηλώσεις, events, συνεντεύξεις Τύπου, σχετικών ή άσχετων με τη ΔΕΘ να ματαιώνονται ή να μετατίθενται εν ευθέτω χρόνω.
Οι καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία και η ασύλληπτη καταστροφή και δυστυχία που άφησαν πίσω τους, βυθίζοντας ολόκληρη τη χώρα σε ένα κλίμα θλίψης προφανώς και δεν ήταν δυνατό να αφήσουν ανεπηρέαστη μία εμπορική, επιχειρηματική και κοινωνική διοργάνωση που στόχο έχει να ικανοποιήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό.
Επιχειρηματικές συμφωνίες, κοινωνικές δράσεις και δρώμενα, διασκέδαση μέσα από το πλήθος συναυλιών αναμφισβήτητα δεν μπορούσαν να γίνουν σαν να μη συμβαίνει τίποτα, κάτι απολύτως λογικό και αναμενόμενο.
Σε αυτό το πλαίσιο, η διοίκηση της ΔΕΘ συμβαδίζοντας με την κοινωνία και επιδεικνύοντας αντανακλαστικά, διαθέτει υπέρ των πληγέντων από τις καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία και των πυροπαθών του Έβρου το 10% των εσόδων, με ελάχιστο ποσό τις 100.00 ευρώ, από τα εισιτήρια.
Παράλληλα, το πρόγραμμα των συναυλιών της διοργάνωσης αφιερώθηκε στους ανθρώπους που επλήγησαν από αυτές τις δύσκολες καταστάσεις.
Χωρίς λοιπόν κανείς να παραβλέπει την καταθλιπτική ατμόσφαιρα στην οποία διεξάγεται η φετινή ΔΕΘ, η αλλαγή στο πρόγραμμα του πρωθυπουργού και το επακόλουθο ντόμινο αναστάτωσης που προκλήθηκε ανοίγουν ευρύτερα, αλλά καλά κρυμμένα, ζητήματα χρόνων.
Δίχως το πολιτικό γεγονός, όχι μόνο την ομιλία και συνέντευξη Τύπου του πρωθυπουργού, αλλά και χωρίς την επέλαση υπουργών και αξιωματούχων η Έκθεση αυτόματα χάνει σε αίγλη και κύρος και το γεγονός-σήμα κατατεθέν για τη Θεσσαλονίκη κάθε Σεπτέμβριο, υποβιβάζεται σε μία διοργάνωση που ελάχιστοι δίνουν σημασία, ενώ λίγοι θυμούνται και τον εκθεσιακό και επιχειρηματικό χαρακτήρα της ΔΕΘ.
Καθίσταται λοιπόν σαφές πως τα πάντα συνδέονται με την κάθοδο των πολιτικών, δεν είναι καθόλου τυχαίο πως η συντριπτική πλειοψηφία των εκδηλώσεων που ακυρώθηκε δεν έγινε γιατί βάρυνε καθοριστικά η συνθήκη της απουσίας των πολιτικών που είχαν κληθεί.
Συνεπώς, μετά τη φετινή «εμπειρία» το άνοιγμα της συζήτησης και η επαναξιολόγηση του προφίλ της ΔΕΘ (ποια είναι, τι κάνει, ποιοι είναι οι στόχοι της), κρίνονται κάτι παραπάνω από αναγκαία. Η επαναξιολόγηση του χαρακτήρα της Έκθεσης χρειάζεται να τεθεί μετ’ επιτάσεως στον δημόσιο διάλογο. Βέβαια η σημερινή κατάσταση «βολεύει» αρκετούς αρμόδιους και αναρμόδιους οπότε μάλλον δε θα πρέπει να περιμένουμε θεαματικά αποτελέσματα.
Η εντύπωση που δίνεται πολλές φορές είναι πως η Διεθνής Έκθεση είναι το σκηνικό το οποίο συνοδεύει την βαρυσήμαντη πρωθυπουργική ομιλία, ίσως και τις συναυλίες που λαμβάνουν χώρα με το επιχειρηματικό σκέλος της Έκθεσης να περνάει σε δεύτερη, τρίτη και… τέταρτη μοίρα. Οι εκθέτες φαίνεται σαν να συμπληρώνουν ένα ντεκόρ που άλλοι έστησαν για αυτούς, η ΔΕΘ δεν είναι η αιτία για να έρθουν στην πόλη αλλά η αφορμή.
Ενδεχομένως οι κλαδικές εκθέσεις (π.χ. Agrotica, Philoxenia, Hotelia) που αφήνουν και περισσότερα στην τοπική οικονομία να δείχνουν τον δρόμο που οφείλει να ακολουθήσει η Θεσσαλονίκη.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 16-17.09.2023