Νέα πρωτόκολλα ΕΟΔΥ: Τι πρέπει να κάνουν όσοι έρθουν σε επαφή με κρούσμα ή νοσήσουν

Επικαιροποιήθηκαν τα πρωτόκολλα για τη λήξη της απομόνωσης, της καραντίνας καθώς και για την επιστροφή στην εργασία σε άτομα που έχουν βρεθεί θετικά στον κορονοϊό ή είχαν επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα.

Οι νέες οδηγίες για την κατ’ οίκον απομόνωση έχουν βασιστεί στις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) και ενσωματώνονται πλέον στα μέτρα της χώρας μας. 

Ημέρες κατ’ οίκον απομόνωσης

Με βάση τις επικαιροποιημένες οδηγίες που ισχύουν από τη Δευτέρα και στη χώρα μας, ορίσθηκαν νέα κριτήρια λήξης καραντίνας και απομόνωσης επαφών και ύποπτων κρουσμάτων Covid-19.

Oπως αναφέρεται στα νέα πρωτόκολλα, σημαντικοί παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τη λήξη της απομόνωσης των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων είναι:

- η υφιστάμενη κατάσταση του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης
- η δυνατότητα για διενέργεια εργαστηριακών διαγνωστικών ελέγχων και
- η τρέχουσα επιδημιολογική κατάσταση σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.

Οι ασθενείς με Covid-19 μπορούν να βγουν από την απομόνωση βάσει κριτηρίων που λαμβάνουν υπόψη:

1) την κλινική βελτίωση των συμπτωμάτων
2) τον χρόνο από την έναρξη των συμπτωμάτων
3) τη σοβαρότητα της νόσου
4) την ανοσολογική κατάσταση του ασθενούς και
5) την ένδειξη κάθαρσης του ιού (ιϊκού RNA) από τις εκκρίσεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. 

Ασθενείς με ήπια νόσο

Αυτό αφορά την πλειονότητα των κρουσμάτων Covid-19 , σε αυτές τις περιπτώσεις βασικό κριτήριο άρσης της απομόνωσης είναι η πλήρης ύφεση του πυρετού και η βελτίωση των κλινικών συμπτωμάτων, κυρίως από το αναπνευστικό σύστημα. Η συμπλήρωση δέκα ημερών απομόνωσης και τριών ημερών απυρεξίας (χωρίς πυρετό) και ύφεσης και των υπόλοιπων κλινικών συμπτωμάτων εκτός του πυρετού, μειώνει κατά πολύ την πιθανότητα μετάδοσης του ιού. 

Ασθενής με σοβαρή νόσο

Ασθενής με σοβαρή νόσηση που πρέπει να εξέλθει από το νοσοκομείο πριν από την εκπλήρωση των κριτηρίων λήξης της απομόνωσής του και χωρίς αρνητικό αποτέλεσμα εργαστηριακού μοριακού τεστ (PCR), θα πρέπει να απομονωθεί στο σπίτι ή σε ασφαλές μέρος για τουλάχιστον 14 έως και 20 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων και βάσει εκτίμησης κινδύνου ανά περίπτωση.

Σχετικά με την επαναφορά θετικού κρούσματος στην εργασία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η παρουσία ανοσοκαταστολής, η συχνότητα επαφής του κρούσματος με ευπαθή άτομα για σοβαρή νόσηση από COVID-19, καθώς και το εάν η εργασία του σχετίζεται με χώρους που χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο μετάδοσης και δημιουργία συρροών (π.χ. κλειστές δομές, μονάδες χρονίως πασχόντων, φυλακές ή εγκαταστάσεις φιλοξενίας μεταναστών – προσφύγων).

Ασυμπτωματικοί

Τα ασυμπτωματικά άτομα που ήταν θετικά στον κορονοϊό θα πρέπει να απομονωθούν για 10 ημέρες από την ημερομηνία λήψης του δείγματος και της εργαστηριακής διάγνωσης της νόσου. O εργαστηριακός επανέλεγχος με δύο διαδοχικά αρνητικά αποτελέσματα μοριακής ανίχνευσης του ιού (SARS-CoV-2 RT-PCR), ιδανικά σε διάστημα 24 ωρών, συνιστώνται για την άρση της απομόνωσης σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς.

Η δεύτερη δοκιμασία είναι απαραίτητη ως επιβεβαιωτική, για να αποκλειστεί η πιθανότητα ψευδώς αρνητικού αποτελέσματος. Παρομοίως, μπορούν να εξεταστούν δύο διαδοχικές αρνητικές δοκιμασίες μοριακής ανίχνευσης του ιού (SARS-CoV-2 RT-PCR) για την άρση της απομόνωσης ασθενών με σοβαρή νόσηση, ειδικά εάν πρόκειται να μεταφερθούν σε άλλες μονάδες μέσα στο νοσοκομείο ή να επιστρέψουν σε μονάδες χρονίως πασχόντων ή σε κλειστές δομές.

Ο εργαστηριακός επανέλεγχος των ασθενών με μοριακή ανίχνευση του ιού συμβάλλει στην πρωιμότερη άρση της απομόνωσης όταν πληρούνται τα κλινικά κριτήρια. 

Πότε μεταδίδεται ο ιός από ασυμπτωματικούς

Αξιοσημείωτο είναι ότι η μετάδοση του κορονοϊού εξακολουθεί να προκαλεί έντονη ανησυχία στους επιστήμονες, καθώς δεν είναι απολύτως σαφές σε ποια ακριβώς χρονική στιγμή μεταδίδεται ο ιός. Όπως σημειώνεται από τον ΕΟΔΥ, «η ακριβής διάρκεια της μολυσματικότητας των ασθενών με COVID-19 δεν είναι ακόμη γνωστή με βεβαιότητα. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος μετάδοσης συμβαίνει τη χρονική περίοδο κοντά στην έναρξη των συμπτωμάτων και ότι ο SARS-CoV-2 μπορεί αρχικά να ανιχνεύεται σε εκκρίσεις του ανώτερου αναπνευστικού περίπου δύο ημέρες πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων».

Σε μελέτες ασθενών με ήπια συμπτώματα, ο ιός συνέχιζε να απομονώνεται και 10 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Σε νοσοκομειακούς ασθενείς με σοβαρή νόσο COVID-19, η απομόνωση του SARS-CoV-2 ήταν δυνατή μέχρι και την 20ή ημέρα μετά την έναρξη των συμπτωμάτων, ενώ η πιθανότητα ανίχνευσης μολυσματικού SARS-CoV-2 μειώθηκε σε λιγότερο από 5% μετά τις 15 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων.

Στις μελέτες αυτές φάνηκε ότι ο κίνδυνος απομόνωσης βιώσιμου ιού σε καλλιέργειας ήταν τρεις φορές υψηλότερος σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς σε σχέση με τους υπόλοιπους ασθενείς.