Η ημέρα επιλογής των Εγκαινίων συνέπεσε με την ημέρα Ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, ενώ πραγματοποιήθηκε με τη συμπλήρωση 100 ετών από την ίδρυση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής και τη πραγματοποίηση της 46ης Κληρικολαϊκής Συνέλευσης, η οποία είναι και η πρώτη επί των ημερών του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Αμερικής κ. Ελπιδοφόρου.
Στην ομιλία του ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής ανέφερε ότι αυτός ο ναός θα κοσμεί το Σημείο Μηδέν για τους επόμενους αιώνες και θα αποδεικνύει το σθένος του ανθρώπου, ο οποίος μπορεί να καταφέρει τα πάντα όταν έχει πίστη και λειτουργεί συλλογικά. Παράλληλα, ο Σεβασμιώτατος τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι παρόλο που πρόκειται για Ελληνορθόδοξο οίκο προσευχής και λατρείας, θα είναι ανοιχτός σε όλους και σημείο αναφοράς, όπου όσοι έρχονται θα μπορούν να οραματιστούν ένα κόσμο ευσπλαχνίας, συμφιλίωσης και συγχώρεσης.
Είχαν προηγηθεί τα Θυρανοίξια του Ιερού Ναού, τον περασμένο Νοέμβριο, παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου. Αυτήν την φορά, το Οικουμενικό Πατριάρχείο εκπροσώπησαν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ, μαζί με τον Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Πρόδρομο. Παράλληλα, στην Ακολουθία συμμετείχαν και δυο Αρχιεπίσκοποι πρώην Αμερικής: ο κ. Δημήτριος, επί των ημερών του οποίου συντελέστηκε η τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου, αλλά ξεκίνησε και η διαδικασία ανέγερσης του νέου Ιερού Ναού, όπως επίσης και ο κ. Σπυρίδων, που επίσης έδωσε το “παρών”.
Επιπλέον, παρά το γεγονός ότι η αργία της 4ης Ιουλίου ενδεχομένως αποτέλεσε τροχοπέδη για να παραβρεθούν ορισμένοι εκ των προσκεκλημένων, παραβρέθηκαν ιερείς και ιεράρχες από διαφορετικές Πολιτείες, με δεδομένο ότι η τελετή των εγκαινίων συνέπιπτε και με την 46η Κληρικολαϊκή Συνέλευση, οι κύριες εργασίες της οποίας επρόκειτο να ξεκινήσουν αργά το απόγευμα της Κυριακής.
Εκ των επισήμων, έδωσαν το “παρών”, μεταξύ άλλων, η Πρέσβης της Ελλάδας στην Ουάσιγκτον, Αλεξάνδρα Παπαδόπουλου, ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, Δρ. Κωνσταντινος Κουτρας, ο Γενικός Πρόξενος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Μιχαλης Φυριλλας, η Πρέσβης της Ελλάδας στα ΗΕ, Μαρία Θεοφίλη, ο Περιφερειάρχης Αττικής, Γεώργιος Πατούλης, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, ο ΓΓΔΑΕ, Γιάννης Χρυσουλάκης, ο Ύπατος πρόεδρος της ΑΧΕΠΑ, Δημήτριος Κόκοτας, ο μη εκτελεστικός πρόεδρος της ΑΧΕΠΑ, Νίκολας Καρακώστας και ο πρόεδρος της Πολιτιστικής Επιτροπής της ΑΧΕΠΑ, Ηλίας Κάτσος.
Όπως έγραψε μάλιστα και στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Α. Τζιτζικώστας, "21 χρόνια μετά την καταστροφή του στο τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου, εγκαινιάσαμε σήμερα τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στο «Σημείο Μηδέν» της Νέας Υόρκης. Σπουδαία ημέρα για την Ορθοδοξία, την ομογένεια και ολόκληρο τον Ελληνισμό".
Παρόντες ήταν επίσης ο πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Αγίου Νικολάου, Ντένις Μιλ (Dennis Mehiel), ο αντιπρόεδρος Μιχάλης Ψαρός (Michael Psaros), ο οποίος ήταν κεντρικός ομιλητής, ο αντιπρόεδρος του Αρχιεπισκοπικού Συμβουλίου, Τζον Κατσιματίδης (John Catsimatidis) αλλά και ο επιχειρηματίας Ντιν Μητρόπουλος (Dean Metropoulos).
Λαμβάνοντας τον λόγο, μετά το πέρας της τελετής των εγκαινίων, ο πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Αγίου Νικολάου, Ντένις Μιλ, αναφέρθηκε σε όλους όσοι συνέβαλαν για την υλοποίηση της ανοικοδόμησης του Αγίου Νικολάου, την στιγμή που θεωρείο, ως έργο, δευτερεύουσας προτεραιότητας για την Πολιτεία Νέας Υόρκης, που μετρούσε πληγές από το τρομοκρατικό χτύπημα.
Ειδικότερα, ο κ. Μιλ έπλεξε το εγκώμιο του Τζορτζ Πατάκι (George Pataki), που υπηρετούσε ως Κυβερνήτης την περίοδο που τέθηκε για πρώτη φορά επί τάπητος το αίτημα της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, αλλά και τον Άντριου Κουόμο (Andrew Cuomo), ο οποίος έβαλε και την τελική υπογραφή για να λάβει το “πράσινο φως” για τη νέα έκταση επί της οδού Λίμπερτυ, παρακάμπτοντας αντιρρήσεις αλλά και την δύσκαμπτη γραφειοκρατία που μεσολαβούσε. Επιπλέον, ευχαρίστησε δημόσια τον επικεφαλής της Λιμενικής Αρχής της Νέας Υόρκης και Νέας Ιερσέης (Port Authority of New York and New Jersey), Στήβεν Πλέιτ (Steven Plate) και την ελληνορθόδοξη σύζυγό του, Νάνσυ, για την υποστήριξη, ηθική και υπηρεσιακή, στο μεγάλο αυτό έργο.
Στην συνέχεια, ο Ντένις Μιλ παρουσίασε τον κεντρικό ομιλητή, Μιχάλη Ψαρό, ο οποίος δεν μπορούσε να κρύψει την συγκίνηση και τον ενθουσιασμό για την ολοκλήρωση μιας προσπάθειας 20 και πλέον ετών.
«Πριν από είκοσι και πλέον χρόνια ο μόνος Οίκος Λατρείας ο οποίος καταστράφηκε στο σημείο Μηδέν την 11η Σεπτεμβρίου. Αυτός ο ναός ήταν ο πρώτος χώρος που αντίκρυζαν οι μετανάστες προπάτορες μας όταν περνούσαν από το Ellis Island στο όνειρο της Αμερικής. Σήμερα εγκαινιάζουμε ένα μεγαλόπρεπο καινούργιο Οίκο Λατρείας στο Σημείο Μηδέν, ένα αρχιτεκτονικό αριστούργημα σχεδιασμένο από τον παγκοσμίως διάσημο αρχιτέκτονα Σαντιάγκο Καλατράβα. Τώρα η Νέα Υόρκη έχει ένα Εθνικό Προσκύνημα, ένα μνημείο το οποίο είναι πραγματικά άξιο της μεγαλύτερης πόλης στον κόσμο», είπε ο κ. Ψαρός, ο οποίος τόνισε πως ο Άγιος Νικόλαος θα είναι μια διαχρονική παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές
«Η Κυρία Θεοτόκος της Νέας Υόρκης» να κρατεί αυτή την πόλη στην αγκαλιά της, να ευλογεί και προστατεύει τη Νέα Υόρκη και την Αμερική στους ερχόμενους αιώνες», τόνισε στην συνέχεια.
Επιπλέον, ο Μιχάλης Ψαρός μίλησε με θερμά λόγια για τον π. Αλέξανδρο Καρλούτσο, τοτον οποίο χαρακτήρισε “βράχο” στην προσπάθεια για ανέγερση του Αγίου Νικολάου.
“Ο π. Αλέξανδρος είναι το άλφα και το ωμέγα του Εθνικού Προσκυνήματος. Η απαράμιλλη δύναμη θέλησης, έμπνευσης και αγάπης, όπως επίσης και η πάντα σοφή συμβολή του τα τελευταία 20 χρόνια έκανε αυτο θαύμα εφικτό. Είμαστε περήφανοι που ο π. Αλέξανδρος θα λάβει το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας από τον πρόεδρο Μπάιντεν την επόμενη εβδομάδα, για την συνεισφορά του στο έθνος μας, μεταξύ των οποίων και τον Άγιο Νικόλαο”, είπε ο κ. Ψαρός.
Κατόπιν τούτου, ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος τίμησε τους Ντένις Μιλ, Μιχάλη Ψαρό και π. Αλέξανδρο Καρλούτσο, ο οποίος, εκτός από την καθιερωμένη εικόνα, έλαβε ως δώρο και τον Χρυσό Σταυρό της Αγίας Σοφίας.
Για μήνυμα, αλλά και παράδειγμα, που δίνει στο αμερικανικό έθνος η ελληνοαμερικανική κοινότητα, μέσω της επίτευξης της ανοικοδόμησης του Ι.Ν. Αγίου Νικολάου στο Σημείο Μηδέν, έκανε λόγο η Πρέσβης της Ελλάδος στην Ουάσιγκτον, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.
“Η παρουσία του ελληνισμού στις ΗΠΑ, η οικουμενική και διαχρονική σημασία του ελληνισμού στις ΗΠΑ, δίνει το δικό του μήνυμα ότι οι άνθρωποι, παρά τις αντιξοότητες, επιβιώνουν, μεγαλουργούν, ανασυντάσσονται σαν τον φοίνικα από τις στάχτες τους. Δηλαδή η ελληνοαμερικανική κοινότητα μέσα από αυτόν τον θαυμάσιο νέο ναό δίνει το μήνυμα σε όλους τους Αμερικανούς πως πότε οι δυσκολίες δεν θα μας σταματήσουν και αυτά στα οποία πιστεύουμε θα είναι πάντα ζωντανά και πανανθρώπινα”, είπε η κ. Παπαδοπούλου, ενώ ο Γενικός Γραμματέας Αποδήμου Ελληνισμού, Γιάννης Χρυσουλάκης, μίλησε για ένα “μικρό θαύμα”.