Η Νίκη Κεραμέως μεταξύ άλλων αναφέρεται μέσω της «ΜτΚ» στο συνολικό έργο που έχει γίνει στον χώρο της Παιδείας από την κυβέρνηση, υποστηρίζοντας ότι θεσμοθετήθηκαν όλες οι βασικές αλλαγές που είχαν παρουσιαστεί προεκλογικά. Η υπουργός μιλά για το νομοσχέδιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, την αναδιάρθρωση του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας και τις προτάσεις και τις ιδέες που τις υποβάλλουν οι μαθητές και οι μαθήτριες της χώρας και αφού αξιολογηθούν... θεσμοθετούνται.
Πόσο έτοιμα είναι τα σχολεία ενόψει του πρώτου κουδουνιού και τι σημαίνει αυτή η ετοιμότητα στην... πράξη και σε αριθμούς;
Τα σχολεία μας είναι απολύτως έτοιμα να υποδεχτούν μαθητές και εκπαιδευτικούς! Αρχές Σεπτεμβρίου ανέλαβαν υπηρεσία οι εκπαιδευτικοί μας και 12 του μηνός θα χτυπήσει το πρώτο κουδούνι. Η χρονιά θα ξεκινήσει με την καλύτερη δυνατή στελέχωση όλων των προηγούμενων ετών, καθώς ήδη υλοποιήσαμε 25.000 μόνιμους διορισμούς στην εκπαίδευση τα τελευταία δύο χρόνια, ενώ για 12 συναπτά έτη δεν είχε γίνει ούτε ένας διορισμός και τούτο επιπλέον των προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών. Το σχολείο, όμως, ξεκινά και με σημαντικές καινοτομίες: αυτές που ήδη εφαρμόζονται από πέρσι, όπως τα αγγλικά στο νηπιαγωγείο, τα εργαστήρια δεξιοτήτων, η αξιολόγηση σχολικής μονάδας αλλά και νέες, όπως οι εκπαιδευτικοί όμιλοι, οι μέντορες για την καθοδήγηση των νέων εκπαιδευτικών και το ολοήμερο μέχρι τις 5:30 μ.μ. Το τελευταίο αποτελεί μία καινοτομία με διττή στόχευση, αφενός την αναβάθμιση της παρεχόμενης δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης, αφετέρου τη στήριξη των εργαζόμενων γονέων και των οικογενειών, με την προσέγγιση του σχολικού και του εργασιακού ωραρίου.
Πόσο ικανοποιημένη είστε από το μέχρι τώρα αποτέλεσμα του έργου στο υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και τι βρίσκεται στον ορίζοντα;
Είμαι ευτυχής που καταφέραμε να θεσμοθετήσουμε όλες τις βασικές αλλαγές για τις οποίες μας εμπιστεύτηκαν οι πολίτες το 2019 και ακόμη περισσότερες, αλλά και να τις υλοποιήσουμε. Προεκλογικά είχαμε παρουσιάσει ένα πλήρες σχέδιο μεταρρυθμίσεων, σε μία προσέγγιση από κάτω προς τα πάνω, από τις χαμηλότερες βαθμίδες της εκπαίδευσης προς τις υψηλότερες. Αυτό το σχέδιο, για το οποίο δεσμευτήκαμε απέναντι στον ελληνικό λαό, ακολουθήθηκε κατά γράμμα και έχουμε ήδη κάνει πράξη το σύνολο των βασικών αυτών δεσμεύσεων. Στον ορίζοντα για το επόμενο διάστημα βρίσκονται η συνέχιση της υλοποίησης πρωτοβουλιών όπως ο νόμος για τα ΑΕΙ, και η αξιοποίηση των πόρων του ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως για παράδειγμα μέσα από τους διαδραστικούς πίνακες στα σχολεία, τα 177.000 σετ ρομποτικής για τους μαθητές μας κ.ο.κ., δράσεις που θα δούμε άμεσα στις σχολικές τάξεις.
Το νομοσχέδιο «Νέοι Ορίζοντες» για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ψηφίστηκε από τους βουλευτές της συμπολίτευσης και καταψηφίστηκε από το σύνολο της αντιπολίτευσης. Με ποιο τρόπο διασφαλίζεται πώς δεν θα καταργηθεί όπως ο νόμος Διαμαντοπούλου σε περίπτωση που αλλάξουν οι πολιτικοί συσχετισμοί;
Το 85-92% των παρόντων βουλευτών υπερψήφισε τα περισσότερα από τα κρίσιμα άρθρα του νόμου-πλαισίου για τα πανεπιστήμια, τα οποία τέθηκαν σε ονομαστική ψηφοφορία κατά την ολοκλήρωση της συζήτησης στην Ολομέλεια της Βουλής. 2 στα 3 επίμαχα άρθρα έγιναν δεκτά με ιδιαίτερα αυξημένη πλειοψηφία, προς επίρρωση της άποψης ότι ο νόμος-πλαίσιο πέτυχε σημαντικές συναινέσεις. Και αυτό, θεωρώ, καθώς πρόκειται για ρυθμίσεις κοινής λογικής, ρυθμίσεις που δεν έχουν κομματικό χρώμα αλλά στοχεύουν να δώσουν περισσότερες δυνατότητες σε φοιτητές, ερευνητές, καθηγητές, σε ένα καλύτερο πανεπιστήμιο, όπως διπλά πτυχία, κοινά πτυχία, εσωτερικό Erasmus, αμειβόμενη πρακτική άσκηση, επαγγελματικά μεταπτυχιακά και βιομηχανικά διδακτορικά. Επιπλέον, έγινε συστηματική προσπάθεια να δημιουργηθεί ένας πλήρης νόμος-πλαίσιο, ο οποίος περιλαμβάνει όλες τις ρυθμίσεις που αφορούν τα πανεπιστήμια, για τη διευκόλυνση των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας, που δεν θα πρέπει πλέον να ανατρέχουν σε ένα κατακερματισμένο νομοθετικό πλαίσιο διατάξεων - ακόμη και του 1930 που ήταν μέχρι πρόσφατα σε ισχύ.
Το γεγονός μάλιστα ότι ο συγκεκριμένος νόμος τα αλλάζει όλα, πρακτικά τι σημαίνει για την κατάσταση και την εικόνα των πανεπιστημίων μας;
Ο νέος αυτός νόμος ανοίγει τα πανεπιστήμιά μας στον κόσμο, διευρύνει τους ορίζοντές τους. Τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν, ενδεικτικά:
Για τους φοιτητές και φοιτήτριες: 1. περισσότερες ακαδημαϊκές επιλογές για σύγχρονες, ανταγωνιστικές, διεπιστημονικές σπουδές, με δυνατότητα επιλογής μαθημάτων από άλλα Τμήματα, διπλά/κοινά πτυχία, προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης (minor degree), προγράμματα εφαρμοσμένων επιστημών και τεχνολογίας, «Ελληνικό Erasmus».
2. Καλύτερη και ευκολότερη καθημερινότητα στο πανεπιστήμιο με Κέντρα Ψυχολογικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης, μέριμνα για φοιτητές ΑμεΑ, διασφάλιση για αντικειμενική βαθμολόγηση, υποτροφίες βάσει οικονομικών, αλλά και κοινωνικών και ακαδημαϊκών κριτηρίων.
3. Πιο ουσιαστική εκπροσώπηση, με γνώμονα τις πραγματικές τους ανάγκες με θεσμοθέτηση Συμβουλίου Φοιτητών και εκλογές φοιτητών στα όργανα διοίκησης του πανεπιστημίου με ενιαίο ψηφοδέλτιο.
4. Καλύτερη σύνδεση με την αγορά εργασίας, με αναβάθμιση πρακτικής άσκησης, βιομηχανικά διδακτορικά στο πλαίσιο συνεργασίας ΑΕΙ με φορείς της βιομηχανίας, στήριξη start-ups φοιτητών και αποφοίτων.
Για τους Πανεπιστημιακούς, ερευνητές, εργαζόμενους στο ελληνικό πανεπιστήμιο:
1. Πιο διαφανές και αξιοκρατικό περιβάλλον με νέο πλαίσιο για την εκλογή και την εξέλιξη των μελών ΔΕΠ, με δικλείδες ασφαλείας.
2. Μεγαλύτερη ελευθερία και ευελιξία στην εκπαιδευτική, ακαδημαϊκή και ερευνητική καθημερινότητα.
3. Ουσιαστικά κίνητρα και διευκολύνσεις για να συνάψουν περισσότερες συνεργασίες σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Για την κοινωνία συνολικά και τους πολίτες:
1. Τα αποτελέσματα της καινοτόμου έρευνας που θα λαμβάνει χώρα στα πανεπιστήμια (π.χ. νέα εκπαιδευτική μέθοδος, νέα θεραπεία, νέος μηχανισμός) αλλά και οι υπηρεσίες των πανεπιστημιακών εργαστηρίων (π.χ. συμβουλευτικής ψυχολογίας, νομικής υποστήριξης, διαγνωστικές εξετάσεις) θα διαχέονται στην κοινωνία, προς όφελός της, δεν θα ανακυκλώνονται μόνο εσωτερικά στο πανεπιστήμιο.
2. Όλοι οι πολίτες και οι εργαζόμενοι θα έχουν περισσότερες ευκαιρίες μάθησης, καθώς τα ΑΕΙ αποκτούν κεντρικό ρόλο στη δια βίου μάθηση με ποιοτικά εκπαιδευτικά προγράμματα για όλους, αφού η απόκτηση νέων γνώσεων δεν πρέπει να σταματά ποτέ.
3. Αντιμετωπίζεται το φαινόμενο του braindrain, π.χ. με εξορθολογισμό του θεσμού της παράλληλης απασχόλησης σε Πανεπιστήμια της αλλοδαπής και με αλλαγή του πλαισίου αναγνώρισης ακαδημαϊκών τίτλων σπουδών από το ΔΟΑΤΑΠ.
Στη Θεσσαλονίκη υπήρξαν πολλές αντιδράσεις με αφορμή την εισήγηση της Διοικούσας Επιτροπής του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας για κατάργηση τμημάτων, συγχώνευση και μεταφορά τους στις Σέρρες. Ποια είναι η απόφαση του υπουργείου, δεδομένου ότι προκλήθηκαν αντιδράσεις πλην του προσωπικού και των φοιτητών και από τις τοπικές κοινωνίες;
Φέτος, δεύτερη χρονιά εφαρμογής της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, τα ΑΕΙ μπορούν να εξάγουν χρήσιμα συμπεράσματα από τα αποτελέσματα των Πανελλαδικών εξετάσεων, λαμβάνοντας υπόψη και το ενδιαφέρον και τη ζήτηση των υποψηφίων, ώστε ενδεχομένως να αναδιαρθρώσουν τον ακαδημαϊκό τους χάρτη. Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν ήδη ανασταλεί ή συγχωνευτεί σχεδόν 50 τμήματα και η προσπάθεια συνεχίζεται, ώστε να αντανακλούν αυτά με πιο ρεαλιστικό τρόπο και τις ανάγκες και νέες κατευθύνσεις της αγοράς εργασίας αλλά και τη ζήτηση των υποψηφίων, σε συνεργασία με τα ΑΕΙ και την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης. Η αναδιάρθρωση του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας αποτελεί ένα εγχείρημα εθνικής σημασίας και δύναται να συμβάλει ουσιωδώς τόσο στην ενδυνάμωση της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας όσο και στην αναμόρφωση του εκπαιδευτικού μοντέλου της χώρας στον τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης, καθώς και στην αναπτυξιακή πολιτική της χώρας.
Για πρώτη φορά φέτος, μετά από σχεδόν έξι δεκαετίες, οι βάσεις εισαγωγής ανακοινώθηκαν τέλη Ιουλίου αντί τέλη Αυγούστου, βάζοντας τέλος στην αγωνία των μαθητών και δίνοντας επιπλέον χρόνο στους νέους φοιτητές και τις οικογένειές τους να προετοιμαστούν. Έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες ενέργειες ώστε να μην μιλάμε απλά για εξαίρεση στον κανόνα;
Είναι κάτι για το οποίο είχαμε εργαστεί για πάνω από ενάμιση χρόνο. Φέραμε νωρίτερα διαδικασίες και εξετάσεις, προκειμένου να είμαστε σε θέση να ανακοινώνουμε νωρίτερα και τα αποτελέσματα. Αφενός, από σεβασμό στην αγωνία των υποψηφίων και των οικογενειών τους, αφετέρου για να διευκολύνουμε τον καλύτερο προγραμματισμό τους. Επίσης, έχουμε δρομολογήσει όλες τις ενέργειες, προκειμένου πλέον να είναι αυτός ο κανόνας. Θέλω να πιστεύω, συνεπώς, ότι εφεξής πάντοτε τα αποτελέσματα θα βγαίνουν Ιούλιο και όχι Αύγουστο.
Στην προσωπική σας ιστοσελίδα είδα ότι υπάρχει μία ενότητα «Πες την ιδέα σου». Αλήθεια πόσες έχουν κατατεθεί και το σημαντικότερο πόσες έχουν υιοθετηθεί; Πόσο συμβάλλει μία ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με τους ενδιαφερόμενους για την βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου;
Πράγματι, ο ανοιχτός διάλογος με τους πολίτες βρίσκεται στον πυρήνα των προτεραιοτήτων μου, τον επιδιώκω σταθερά καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας μου, τον θεωρώ πολύ γόνιμο και χρήσιμο. Πιστεύω, ακόμη, πως αποτελεί καθήκον για τους πολιτικούς -και δη για όσους χαράσσουν και υλοποιούν πολιτικές- να αφουγκράζονται την κοινωνία και να είναι κοντά της, παρατηρώντας άμεσα τα αποτελέσματα των επιλογών τους, με διάθεση αυτοκριτικής και βελτίωσης. Έτσι, πέρα από τις συστηματικές επισκέψεις μου σε σχολεία ανά την Ελλάδα, υιοθέτησα ένα ψηφιακό εργαλείο άμεσης επικοινωνίας με τους πολίτες, στο οποίο ανταποκρίθηκαν σε μεγάλο βαθμό. Ως τώρα έχουν ήδη υποβληθεί 1.700 προτάσεις, τις οποίες και μελετούμε με τους συνεργάτες μου, προκειμένου να εντάξουμε στο σχεδιασμό μας όσες κρίνουμε ενδιαφέρουσες. Για παράδειγμα, μαθητής μάς πρότεινε επιπλέον μέτρα για την αντιμετώπιση του οικονομικού αναλφαβητισμού. Εντάξαμε σχετικές οικονομικές αρχές και βασικές έννοιες επιχειρηματικότητας στο υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα, μέσω Εργαστηρίων Δεξιοτήτων, ήδη από το Δημοτικό. Άλλη πρόταση από μαθητή: να γίνει πιο διαδραστικό το μάθημα -οι μαθητές να φέρνουν στο σχολείο το tablet ή το laptop. Από 4.500 φορητές συσκευές (tablet/laptop), δρομολογήσαμε να φτάσουν τις 90.000 στα σχολεία, ενώ υλοποιούμε έργο για διαδραστικούς πίνακες σε κάθε τάξη Λυκείου, Γυμνασίου και Ε’-ΣΤ’ Δημοτικού.
Ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει πως εκλογές θα γίνουν στο τέλος της θητείας της κυβέρνησης και στοχεύει στην δεύτερη Κυριακή. Είναι εφικτός ο στόχος για αυτοδυναμία, όπως έχει τεθεί;
Οι πολίτες γνωρίζουν καλά ότι ο τόπος μας χρειάζεται σταθερότητα και αποτελεσματικότητα, ώστε να συνεχιστεί η θετική πορεία ανέλιξης και ανάπτυξης που πέτυχαμε τα τελευταία τρία χρόνια. Σταθερότητα και αποτελεσματικότητα που διασφαλίζει μόνο μία αυτοδύναμη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Η αυτοδυναμία είναι απολύτως εφικτός στόχος και ταυτοχρόνως κοινωνική και πολιτική αναγκαιότητα.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 10-11.09.2022