Ηχηρό καμπανάκι κτυπά ο Νίκος Χαρδαλιάς. «Η πραγματικότητα είναι ότι ακόμα τίποτα δεν είναι σίγουρο, ότι η κατάσταση είναι ρευστή. Μία λάθος επιλογή, μια στιγμή επιπολαιότητας σήμερα μπορεί να ακυρώσει την προσπάθειά μας, μπορεί να μας στοιχίσει την τελική έκβαση της προσπάθειας», τονίζει ο «Μr Πολιτική Προστασία».
Σε συνέντευξή του στη «ΜτΚ» ο άνθρωπος στο οποίο μαζί με τον λοιμωξιολόγο Σωτήρη Τσιόδρα συντονίζονται κάθε απόγευμα όλοι οι Έλληνες φρενάρει την οποιαδήποτε συζήτηση για άρση των μέτρων, λέγοντας ότι «η συζήτηση είναι εξαιρετικά πρόωρη, καθώς τα δύσκολα βρίσκονται ακόμα μπροστά μας. Για αυτό και πρέπει να τηρήσουμε απαρέγκλιτα τα μέτρα για να μπορέσουμε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα όσο πιο γρήγορα γίνεται». Για το ενδεχόμενο νέων μέτρων απαντά με νόημα ότι θα ληφθεί κάθε απαραίτητο μέτρο προκειμένου να προστατευθεί το δικαίωμα των πολιτών στην υγεία. «Όμως το κοινό στοίχημα πολιτείας και πολιτών είναι να αποδώσουν τα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί. Και είναι εφικτό, αν συνεχίσουμε να τα εφαρμόζουμε με συνέπεια και επιμονή. Γιατί ο στόχος μας πρέπει να είναι να μην χρειαστούν νέα μέτρα». Για το stop στη νέα παραλία της Θεσσαλονίκης απαντά ότι όταν μεγάλο μέρος των κατοίκων μιας περιοχής επιλέγει τον ίδιο χώρο για την άσκησή του, είναι δύσκολο να καταφέρει κανείς να διατηρήσει τις απαραίτητες αποστάσεις ασφαλείας και ότι πρόκειται για προληπτικό μέτρο που αποσκοπεί στην προστασία της υγείας των κατοίκων της πόλης.
Απευθυνόμενους προς τους Θεσσαλονικείς προειδοποιεί ότι «τίποτα δεν έχει κριθεί ακόμα. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να τηρούμε, απαρέγκλιτα, χωρίς εξαιρέσεις και δικαιολογίες, τα μέτρα που έχουν ληφθεί. Για να κερδίσουμε τον πόλεμο και να πάρουμε πίσω τις ζωές μας».
Τέλος για όλους αυτούς που ψάχνουν κόλπα για να σπάσουν την καραντίνα τονίζει: «Κάθε προσπάθεια να ξεγελάσουμε το σύστημα, θέτει σε κίνδυνο την υγεία τη δική μας, των οικείων μας, των συμπολιτών μας και μπορεί να ακυρώσει τις μικρές νίκες που έχουμε πετύχει μέχρι στιγμής.
Κύριε Χαρδαλιά, το ερώτημα που απασχολεί όλο τον κόσμο είναι πότε θα χαλαρώσουν τα μέτρα. Εσείς τονίζετε σε κάθε ευκαιρία ότι σχεδιάζετε μέρα με την ημέρα, ότι περιμένετε την κορύφωση εντός του Απριλίου, αλλά και ότι κατά το φετινό διαφορετικό Πάσχα θα μείνουμε σπίτι μας. Μπορεί -όπως γράφτηκε- η 10η Μαΐου να αποτελέσει την ημερομηνία ορόσημο για τη σταδιακή άρση της καραντίνας. Είναι μέσα στα σενάρια που εξετάζετε;
Ο σχεδιασμός μας προσαρμόζεται διαρκώς στα νέα δεδομένα, λαμβάνοντας υπόψη του κάθε εξέλιξη. Σε συνεργασία με την ειδική επιτροπή για την αντιμετώπιση του κορονοϊού του Υπουργείου Υγείας, εξετάζουμε όλα τα πιθανά σενάρια και προετοιμαζόμαστε για κάθε ένα από αυτά. Με δεδομένο ότι η επιστημονική κοινότητα ακόμα συλλέγει δεδομένα και αποκωδικοποιεί τη συμπεριφορά του ιού, αυτή τη στιγμή δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε τι θα συμβεί τις επόμενες μέρες. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι ατομικές επιλογές μας, οι μικρές ή μεγαλύτερες αποφάσεις που παίρνουμε κάθε μέρα επηρεάζουν την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας. Για αυτό και είναι σημαντικό να ακολουθήσουμε όλοι μας πιστά τις οδηγίες των ειδικών, να περιορίσουμε τις μετακινήσεις μας στις απολύτως απαραίτητες και να συνεχίσουμε να μένουμε σπίτι. Αυτή είναι η μοναδική γραμμή άμυνάς μας απέναντι στην πανδημία και πρέπει να φροντίσουμε να μην διαρραγεί.
Ποιο είναι το μεγάλο στοίχημα για την περίοδο μέχρι να ελεγχθεί η διασπορά του ιού;
Ο βασικός μας στόχος, όπως αναφέρετε, είναι να περιοριστεί η διασπορά του ιού, να μην καταγραφεί μία απότομη αύξηση των κρουσμάτων, η οποία θα δοκιμάσει τα όρια και τις δυνατότητες του εθνικού συστήματος υγείας. Αντιμετωπίζουμε μία κρίση και ο στόχος είναι ένας: να σπάσουμε την αλυσίδα μετάδοσης του ιού, να μείνουμε όλοι σπίτια μας.
Οι Έλληνες έδειξαν μια αξιοθαύμαστη συμπεριφορά και μια ασυνήθιστη πειθαρχία για τα δεδομένα μας. Πού τις αποδίδετε;
Η συντριπτική πλειοψηφία των συμπολιτών μας αντιλαμβάνεται και τη σοβαρότητα της κατάστασης και την αναγκαιότητα των μέτρων. Για αυτό και τα στηρίζει και τα εφαρμόζει, αποδεικνύοντας ότι στα δύσκολα οι Έλληνες ενώνουμε τις δυνάμεις μας και υπηρετούμε τον κοινό σκοπό με αυταπάρνηση και πειθαρχία.
Παρόλα αυτά υπήρξαν συμπτώματα απειθαρχίας. Και οι πρώτες βόλτες στις παραλίες στην αρχή και οι μαζικές «υδραυλικές ζημιές» που ανακάλυψαν διάφοροι πριν από μερικές ημέρες στα εξοχικά τους. Είχαμε μήπως και άλλα τέτοια ευρηματικά κόλπα; Πώς τα σχολιάζετε όλα αυτά;
Το θέμα δεν είναι πόσο ευρηματικοί υπήρξαν κάποιοι συμπολίτες μας. Αυτό που πρέπει να αντιληφθούμε όλοι μας είναι ότι ο κρατικός μηχανισμός δεν βρίσκεται απέναντί μας, αλλά δίπλα μας στη δύσκολη συγκυρία που βιώνουμε και ότι προσπαθεί να προστατεύσει εμάς και τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Κάθε προσπάθεια να ξεγελάσουμε το σύστημα, θέτει σε κίνδυνο την υγεία τη δική μας, των οικείων μας, των συμπολιτών μας και μπορεί να ακυρώσει τις μικρές νίκες που έχουμε πετύχει μέχρι στιγμής.
Στη Βόρεια Ελλάδα παραμένουν δύο σοβαρές εστίες διασποράς του ιού στους δήμους Βοΐου και Εχίνου. Μήπως σε αυτές τις περιπτώσεις καταγράφηκε καθυστέρηση στην αντίδραση της πολιτείας;
Η πολιτεία αντέδρασε με το σωστό τρόπο και στον κατάλληλο χρόνο. Από τη στιγμή που εντοπίζεται αυξημένο επιδημιολογικό φορτίο σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, λαμβάνονται επιπλέον μέτρα για να περιοριστεί η διασπορά του ιού. Ήδη στις περιοχές που αναφέρετε, δημοτικές ενότητες έχουν τεθεί σε καραντίνα, ενώ επιπλέον μέτρα έχουν ληφθεί σε πέντε δήμους της Βόρειας Ελλάδας. Αντιλαμβανόμενοι την κρισιμότητα της κατάστασης, οι κάτοικοι ακολουθούν πιστά τις οδηγίες, διευκολύνοντας το έργο όλων μας και τους ευχαριστούμε για αυτό.
Τι εικόνα έχετε για τη Θεσσαλονίκη; Παρά το γεγονός ότι εδώ καταγράφηκε το πρώτο κρούσμα τα νούμερα όσον αφορά στη διάδοση του ιού παραμένουν χαμηλά.
Η ανάλυση της επιδημιολογικής εικόνας της πόλης είναι μια σύνθετη διαδικασία, βασισμένη σε διαφορετικούς αλγόριθμους. Θα ήθελα, πάντως, να τονίσω σε όλους τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης ότι δεν πρέπει για κανένα λόγο να εφησυχάζουμε. Τίποτα δεν έχει κριθεί ακόμα. Για αυτό και είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να τηρούμε, απαρέγκλιτα, χωρίς εξαιρέσεις και δικαιολογίες, τα μέτρα που έχουν ληφθεί. Για να κερδίσουμε τον πόλεμο και να πάρουμε πίσω τις ζωές μας.
Γιατί κρίθηκε απαραίτητο το stop στην παραλία;
Γιατί όταν μεγάλο μέρος των κατοίκων μιας περιοχής επιλέγει τον ίδιο χώρο για την άσκησή του, είναι δύσκολο να καταφέρει κανείς να διατηρήσει τις απαραίτητες αποστάσεις ασφαλείας. Για αυτό και μετά από σχετικό αίτημα του Δήμου και της Περιφέρειας αποφασίστηκε να είναι κλειστή η νέα παραλία τις ώρες που ασκείται ο περισσότερος κόσμος. Πρόκειται για προληπτικό μέτρο που αποσκοπεί στην προστασία της υγείας των κατοίκων της πόλης.
Εξετάζετε το ενδεχόμενο και άλλων περιοριστικών μέτρων, όπως η μείωση των καθημερινών μετακινήσεων και ο χρονικός περιορισμός τους;
Προκειμένου να προστατευθεί το δικαίωμα των πολιτών στην υγεία, θα ληφθεί κάθε απαραίτητο μέτρο. Θα ήθελα, όμως να τονίσω, επειδή τις τελευταίες μέρες γίνεται πολύ λόγος για επιπλέον μέτρα ότι το κοινό στοίχημα πολιτείας και πολιτών είναι να αποδώσουν τα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί. Και είναι εφικτό, αν συνεχίσουμε να τα εφαρμόζουμε με συνέπεια και επιμονή. Γιατί ο στόχος μας πρέπει να είναι να μην χρειαστούν νέα μέτρα.
Αλήθεια όταν στις 26 Φεβρουαρίου πληροφορηθήκατε ότι επιβεβαιώθηκε το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα ποια ήταν η πρώτη σας σκέψη;
Θα σας πω ότι η προετοιμασία για την αντιμετώπιση της πανδημίας είχε ξεκινήσει από τον Ιανουάριο, δηλαδή πολύ πριν αυτή χτυπήσει την πόρτα της Ευρώπης, μετά από σχετική εντολή του Πρωθυπουργού, και τον Φεβρουάριο υπήρχε ήδη εγκεκριμένο ειδικό σχέδιο. Μπορείτε, λοιπόν, να καταλάβετε ότι για όλους εμάς που συμμετείχαμε σε αυτή τη διαδικασία, η ανακοίνωση του πρώτου κρούσματος ήταν κάτι αναμενόμενο. Για αυτό και η πρώτη σκέψη μας ήταν να θέσουμε σε εφαρμογή το σχέδιο δράσης που είχαμε εκπονήσει.
Είστε γενικά αισιόδοξος ότι η καμπύλη αύξησης της επιδημίας θα είναι ομαλή στη χώρα μας; Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε προς τους πολίτες;
Δεν είμαι ούτε αισιόδοξος, ούτε απαισιόδοξος, είμαι ρεαλιστής. Και η πραγματικότητα είναι ότι ακόμα τίποτα δεν είναι σίγουρο, ότι η κατάσταση είναι ρευστή. Όσα φαίνεται να έχουμε πετύχει μέχρι τώρα μπορεί να ανατραπούν μέσα σε λίγες ημέρες. Για αυτό και είναι σημαντικό να συνεχίσει ο καθένας από εμάς να δίνει καθημερινά τη δική του μάχη. Γιατί μία λάθος επιλογή, μια στιγμή επιπολαιότητας σήμερα μπορεί να ακυρώσει την προσπάθειά μας, μπορεί να μας στοιχίσει την τελική έκβαση της προσπάθειας.
Να πάμε λίγο στην αποκλιμάκωση των μέτρων, όταν με το καλό αυτό κριθεί ότι μπορεί να υλοποιηθεί. Τι σενάρια υπάρχουν; Ποια θα είναι η σειρά που σχεδιάζετε να ακολουθήσετε (άρση της απαγόρευσης, άνοιγμα των μαγαζιών, λειτουργία σχολείων);
Όταν τα επιδημιολογικά δεδομένα δείξουν ότι ήρθε η ώρα να προχωρήσουμε σε άρση των μέτρων, θα εξεταστεί με ποιον ακριβώς τρόπο θα γίνει αυτό, ώστε να διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρξει αντιστροφή της επιδημιολογικής εικόνας. Θα ήθελα, πάντως να επισημάνω ότι αυτή η συζήτηση είναι εξαιρετικά πρόωρη, καθώς τα δύσκολα βρίσκονται ακόμα μπροστά μας. Για αυτό και πρέπει να τηρήσουμε απαρέγκλιτα τα μέτρα για να μπορέσουμε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Για την επόμενη ημέρα υπάρχουν εκτιμήσεις ότι θα ζήσουμε με την έννοια του ιού για πολλούς μήνες μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο. Αυτό δε σημαίνει και συνέχιση του μέτρου της κοινωνικής αποστασιοποίησης και της καραντίνας για τις ευπαθείς ομάδες και τους ηλικιωμένους; Και ότι τα εγγόνια θα κάνουν καιρό να δουν από κοντά τους παππούδες και τις γιαγιάδες;
Ο ρόλος της Πολιτικής Προστασίας είναι, αξιολογώντας τις προτάσεις και τις οδηγίες της αρμόδιας επιτροπής, να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για να εμποδίσει την εξάπλωση της νόσου και να επιβλέπει την τήρησή τους. Η ερώτηση σας αφορά σε μέτρα μεταγενέστερης φάσης, τα οποία θα δομηθούν βάσει των αποτελεσμάτων των μέτρων που σήμερα εφαρμόζουμε. Πρόωρη η ερώτηση, τα στοίχημα παραμένει η αποτελεσματικότητα της σημερινής φάσης.
Υπάρχει κάτι θετικό από όλη αυτήν την κρίση;
Αυτό που προσωπικά θα ήθελα να κρατήσω είναι δύο πράγματα. Πρώτον, ότι στα δύσκολα οι Έλληνες γινόμαστε μία γροθιά, ενώνουμε δυνάμεις και δίνουμε τον καλύτερο εαυτό μας, υπηρετώντας έναν κοινό σκοπό. Και δεύτερον, ότι οι δυσκολίες που βιώνουμε όλοι σε προσωπικό επίπεδο ενισχύουν την αλληλεγγύη μας και τη διάθεσή μας για προσφορά, όπως αποδεικνύει και η μεγάλη ανταπόκριση γιατρών, νοσηλευτών και άλλων ατόμων που μπορούν να συνδράμουν το σύστημα υγείας στο κάλεσμα της Κυβέρνησης.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 04/05 Απριλίου 2020