Η επιστροφή του πανεπιστημίου στην κανονικότητα, το ζητούμενο του εμβολιασμού της εκπαιδευτικής κοινότητας, οι προκλήσεις της νέας περιόδου, όπως η εγκατάσταση της Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, αλλά και το ζητούμενο της εξωστρέφειας και της διασύνδεσης του Αριστοτελείου με την πόλη της Θεσσαλονίκης, τέθηκαν επί τάπητος στη συνέντευξη του πρύτανη του ΑΠΘ, Νίκου Παπαϊωάννου, στη "ΜτΚ".
"Αν εφαρμόσουμε αυτά τα οποία προτείνονται
με στόχο πάντα την επαναφορά στην ακαδημαϊκή κανονικότητα,
αφού αυτός είναι ο φάρος που αυτή τη στιγμή βλέπουμε μπροστά μας,
νομίζω ότι μπορούμε να υπερκεράσουμε τα όποια τεχνικά προβλήματα
θα δημιουργηθούν, διότι πραγματικά πλήρης λύση,
πλήρης έλεγχος και πλήρης διαδικασία, που να διασφαλίζει
την όποια κατάσταση δεν μπορεί να υπάρξει"
Επιστροφή στα αμφιθέατρα με νέα μέτρα και σημαντικό "όπλο" τον εμβολιασμό φοιτητών και καθηγητών. Πρόκειται για ένα δύσκολο στοίχημα, τι θα κάνει το ΑΠΘ για να διασφαλίσει την ασφαλή λειτουργία του πανεπιστημίου;
Είναι προφανές ότι όλοι μας επιζητούμε την επιστροφή στην ακαδημαϊκή κανονικότητα και αυτό σημαίνει άνοιγμα των πανεπιστημίων, επιστροφή των φοιτητών στη δια ζώσης εκπαίδευση και στην καθημερινότητα, γιατί ακαδημαϊκή ζωή δεν είναι μόνο το αμφιθέατρο, αλλά είναι η διάδραση και ζύμωση στο campus, στο κυλικείο και σε όλους τους χώρους του πανεπιστημίου. Άρα, λοιπόν είναι κάτι που πρέπει να γίνει με όλα εκείνα τα μέτρα τα οποία θα βοηθήσουν έτσι ώστε αυτή η επιστροφή να είναι ασφαλής. Κατά τη γνώμη μου, ασφάλεια με τα σημερινά δεδομένα του COVID-19 παρέχεται μέσα από το εμβόλιο. Η έννοια του εμβολιασμού εμπεριέχεται στην ατομική συνείδηση του καθενός, στη λογική της προστασίας τόσο του εαυτού του, όσο και του διπλανού του. Επίσης, πρέπει να είμαστε πάντα ξεκάθαροι, και όπως σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας χρησιμοποιούμε τα αποτελέσματα της επιστήμης, πόσο μάλλον σε θέματα υγείας, θα πρέπει να εμπιστευτούμε την επιστήμη και να διαχωρίσουμε ότι άλλο είναι η γνώμη του καθενός και άλλο η γνώση. Γνώμη μπορεί να έχει ο οποιοσδήποτε, η γνώση εκπορεύεται από τους επαΐοντες και στηρίζεται σε επιστημονικά δεδομένα τα οποία μόνο οι επαΐοντες μπορούν να γνωρίσουν, να αναλύσουν και να δώσουν το αποτέλεσμα της επιστήμης στην κοινωνία. Άρα, ας εμπιστευτούμε την επιστήμη και ας οδηγηθούμε εμείς σε μια διαδικασία που θα μας παρέχει ασφάλεια. Από εκεί και πέρα, δεν είναι μόνο η εφαρμογή του οποιαδήποτε μέτρου, αλλά η δική μας υπεύθυνη στάση, που θα καθορίσει το αποτέλεσμα. Αν εφαρμόσουμε αυτά τα οποία προτείνονται με στόχο πάντα την επαναφορά στην ακαδημαϊκή κανονικότητα, αφού αυτός είναι ο φάρος που αυτή τη στιγμή βλέπουμε μπροστά μας, νομίζω ότι μπορούμε να υπερκεράσουμε τα όποια τεχνικά προβλήματα θα δημιουργηθούν, διότι πραγματικά πλήρης λύση, πλήρης έλεγχος και πλήρης διαδικασία, που να διασφαλίζει την όποια κατάσταση δεν μπορεί να υπάρξει.
"Η παρουσία ή όχι των ΟΠΠΙ στα πανεπιστήμια
δεν είναι δουλειά των πανεπιστημίων, υπάρχει ένας νόμος,
όπου είχε στάδια στην υλοποίηση, τα πανεπιστήμια
που μπλεκόμαστε σε αυτή τη διαδικασία βρισκόμαστε στην υλοποίηση
των σταδίων και από εκεί και πέρα το αν και πότε
θα εγκατασταθεί η ΟΠΠΙ είναι έργο της πολιτείας"
Τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά το ΑΠΘ έχει μπροστά του πολλές και σημαντικές προκλήσεις, μία από τις σημαντικότερες η εγκατάσταση της πανεπιστημιακής αστυνομίας.
Οι προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει το ΑΠΘ είναι τόσες πολλές, όσες και τα προηγούμενα χρόνια. Δεν θεωρώ ότι η σημαντικότερη πρόκληση είναι η εγκατάσταση της Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ) και δεν είναι αυτή η πρόκληση, διότι ο στόχος και ο ρόλος του πανεπιστημίου είναι άλλος, είναι η παραγωγή γνώσης, η εκπαίδευση και ανταπόδοση στην κοινωνία όλων όσων παράγονται μέσα στο δημόσιο πανεπιστήμιο, γιατί το δημόσιο πανεπιστήμιο υπάρχει εξαιτίας των χρημάτων που προέρχονται από το υστέρημα του καθενός από εμάς. Από εκεί και πέρα η παρουσία ή όχι της ΟΠΠΙ προήλθε από κάποιες καταστάσεις και ενέργειες που έγιναν κατά το παρελθόν σε άλλα πανεπιστήμια και οι οποίες δεν συνάδουν ούτε με την ακαδημαϊκή δημοκρατία, ούτε με την ακαδημαϊκή δεοντολογία, άλλα και γενικά με αυτήν την ίδια την ουσία της δημοκρατίας. Επομένως, η παρουσία ή όχι των ΟΠΠΙ στα πανεπιστήμια δεν είναι δουλειά των πανεπιστημίων, υπάρχει ένας νόμος, όπου είχε στάδια στην υλοποίηση, τα πανεπιστήμια που μπλεκόμαστε σε αυτή τη διαδικασία βρισκόμαστε στην υλοποίηση των σταδίων και από εκεί και πέρα το αν και πότε θα εγκατασταθεί η ΟΠΠΙ είναι έργο της πολιτείας.
"Ως ζωντανό κύτταρο της Θεσσαλονίκης, το ΑΠΘ πορεύεται
αλληλένδετα με την ιστορία και την εξέλιξη της πόλης
και των κατοίκων της. Το Αριστοτέλειο δεν αποτελεί
μόνο πυρήνα μετάδοσης γνώσης και παραγωγής έρευνας,
συνιστά και στυλοβάτη στην ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης"
Το ΑΠΘ παραμένει σε υψηλές θέσεις στην κατάταξη των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων του κόσμου, τη νέα χρονιά κάνει ένα ακόμα σημαντικό βήμα με την έναρξη του πρώτου αγγλόφωνου προπτυχιακού προγράμματος...
Η κατάταξη του ΑΠΘ στις υψηλές θέσεις στον παγκόσμιο χάρτη είναι κάτι το οποίο πραγματικά δείχνει την προσήλωση όλων των μελών της οικογένειας του Αριστοτελείου στη διδασκαλία και κυρίως στην έρευνα και στην παραγωγή αποτελεσμάτων. Παράλληλα, με αυτή την στόχευση και με βάση τη δυνατότητα που έδωσε η νέα νομολογία, το τμήμα Ιατρικής και πρέπει να δώσουμε συγχαρητήρια, ανέλαβε και εκπόνησε όλες εκείνες τις ενέργειες ώστε από Σεπτέμβριο να ξεκινήσει το πρώτο προπτυχιακό αγγλόφωνο τμήμα Ιατρικής στην Ελλάδα. Δεν είναι μόνο η γνώση της ιατρικής επιστήμης η οποία θα δοθεί σε αλλοδαπούς φοιτητές, είναι γνωστό ότι το τμήμα Ιατρικής του ΑΠΘ, βρίσκεται πάρα πολύ υψηλά στις ειδικές κατατάξεις των τμημάτων Ιατρικής ή Ιατρικών Σχολών ανά τον κόσμο, είναι όμως η δυνατότητα που παρέχεται σε αλλοδαπούς φοιτητές να ζήσουν στην Ελλάδα, στη Θεσσαλονίκη, να ενσωματωθούν με τον ελληνικό τρόπο ζωής, να γνωρίσουν τον ελληνικό πολιτισμό και την επόμενη μέρα να γίνουν πρεσβευτές της ελληνικής κουλτούρας στα μέρη τους. Παράλληλα, υπάρχουν και ξενόγλωσσα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών μέσα στο ΑΠΘ τα οποία και αυτά προσελκύουν σχετικά έτοιμους ή ώριμους επιστήμονες, αφού είναι σε μεταπτυχιακό επίπεδο, ενώ βρίσκονται σε διαδικασίες δημιουργίας ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών και άλλα τμήματα του ΑΠΘ.
Η εξωστρέφεια και διασύνδεση του πανεπιστημίου με την πόλη της Θεσσαλονίκης ήταν ένας από τους στόχους σας, κάνοντας έναν απολογισμό τι θα λέγατε;
Ως ζωντανό κύτταρο της Θεσσαλονίκης, το ΑΠΘ πορεύεται αλληλένδετα με την ιστορία και την εξέλιξη της πόλης και των κατοίκων της. Το Αριστοτέλειο δεν αποτελεί μόνο πυρήνα μετάδοσης γνώσης και παραγωγής έρευνας, συνιστά και στυλοβάτη στην ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης. Η συμβολή του στην οικονομική ανάπτυξη της πόλης είναι αξιομνημόνευτη και πάρα πολύ σημαντική καθώς σύμφωνα με έρευνα που διενεργήθηκε, έδειξε ότι το ΑΠΘ έχει άμεση συμμετοχή στην οικονομία της Θεσσαλονίκης της τάξης των 20,7 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως, αλλά και έμμεση, της τάξης των 198 εκατομμυρίων ευρώ. Κάνοντας πράξη την εξωστρέφεια, το πανεπιστήμιο διατηρεί συνεχώς ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την τοπική και όχι μόνο κοινωνία, τους θεσμικούς, παραγωγικούς και πολιτιστικούς φορείς, αλλά και τον επιχειρηματικό κλάδο.
Επιγραμματικά αναφέρω, την Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας, ThessINTEC, Διεθνές Κέντρο Ψηφιακού Μετασχηματισμού και Ψηφιακών δεξιοτήτων της CISCO, Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας της Pfizer, και τέλος η συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ του ΑΠΘ, δυο άλλων πανεπιστημίων και του υπουργείου Οικονομικών, για την δημιουργία του πρώτου αυτόνομου εναέριου οχήματος πολλαπλών χρήσεων (UAV), που με βασικό πυλώνα αυτής το ΑΠΘ. Επίσης, συμμετέχει ενεργά σε πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην ανάδειξη της ηγετικής του θέσης που μπορεί να διαδραματίσει η χώρα στα πανεπιστήμια στην περιοχή των Βαλκανίων, όπως είναι το Παρατηρητήριο για τη Δημοκρατία στα Βαλκάνια, την Μαύρη Θάλασσα και την Ανατολική Μεσόγειο. Για εμάς λοιπόν, η εξωστρέφεια και η προσφορά στην κοινωνία των ερευνητικών αποτελεσμάτων που παράγονται στους κόλπους του Αριστοτελείου, δεν αποτελούν μόνο όραμα, αλλά στρατηγική επιλογή και σταθερό γνώμονα στην πορεία της δουλειάς μας.
"Θέλουμε να επανέλθουμε στη δια ζώσης διδασκαλία
και προς αυτή την κατεύθυνση κινούμαστε, ωστόσο γνωρίζουμε
πως αυτή η διαδικασία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης
θα αφήσει σημαντική παρακαταθήκη έτσι ώστε
να μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι τεχνικές και οι τρόποι αυτοί
στον εμπλουτισμό της δια ζώσης διδασκαλία'
Η πανδημία του COVID-19 έφερε στην πρώτη γραμμή το ΑΠΘ, μέσα από τις ερευνητικές ομάδες και τη συμβολή τους στην αντιμετώπισή της. Στο πέρασμα της νέας εποχής που έρχεται, πως μπορεί να αξιοποιηθεί και να "κεφαλαιοποιηθεί" αυτή η δυναμική του πανεπιστημίου;
Κατά την περίοδο της πανδημίας είχαμε δυο πυλώνες μέσα στο ΑΠΘ, τον εκπαιδευτικό και τον ερευνητικό. Εκπαίδευση για ενάμιση χρόνο, σήμαινε τηλεκπαίδευση και πρέπει να συγχαρώ όλους τους συναδέλφους για τον τρόπο διδασκαλίας και τη διάθεση παροχής γνώσης μέσω της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης. Θέλουμε να επανέλθουμε στη δια ζώσης διδασκαλία και προς αυτή την κατεύθυνση κινούμαστε, ωστόσο γνωρίζουμε πως αυτή η διαδικασία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης θα αφήσει σημαντική παρακαταθήκη έτσι ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι τεχνικές και οι τρόποι αυτοί στον εμπλουτισμό της δια ζώσης διδασκαλία. Για παράδειγμα την ώρα που διδάσκει κάποιος συνάδελφος να μπορεί να συζητήσει το αντικείμενο της διάλεξης και με κάποιον άλλον επιστήμονα εκτός Θεσσαλονίκης και ενδεχομένως εκτός Ελλάδος, έτσι ώστε ο φοιτητής να έχει μεγαλύτερη πρόσβαση στον εμπλουτισμό των απόψεων του ερευνητικού αντικειμένου που διδάσκεται. Στον ερευνητικό πυλώνα του Αριστοτελείου, πραγματικά διάφορες ερευνητικές ομάδες, από την πρώτη στιγμή βρέθηκαν η κάθε μία ανάλογα με το γνωστικό της αντικείμενο,δίπλα στη μάχη υγειονομικών, νοσηλευτών αλλά και άλλων κλάδων που έδιναν τη μάχη κατά τουCOVID-19.Την περασμένη χρονιά υπήρξε μια πλήρης αναλυτική παρουσίαση όλων των ερευνητικών ομάδων οι οποίες συμμετείχαν σε όλη αυτή την ερευνητική δραστηριότητα του πανεπιστημίου, τα αποτελέσματα των οποίων βοήθησαν σημαντικά την πολιτεία και στη λήψη αποφάσεων και στη στρατηγική που πρέπει να επιλέξει για την όποια πτυχή της καθημερινότητας.
*Δημοσιεύτηκε στο ένθετο τεύχος "Παιδεία" στη "ΜτΚ" στις 05.09.2021