Της Δέσποινας Βογιατζόγλου
Καθολική ήταν η συμμετοχή Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Παραγωγών στο κάλεσμα της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών για το θέμα της πληρωμής αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ σχετικά με την καρπόπτωση εξαιτίας βροχοπτώσεων. Η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται λόγω της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεων της στις αγροτικές καλλιέργειες έχει οδηγήσει ήδη στη λήψη μέτρων μέσω προσαρμογής των πολιτικών αρκετών ευρωπαϊκών χωρών, ώστε να στηριχθεί ο πρωτογενής τομέας.
Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης, υπογραμμίστηκε η σειρά παρεμβάσεων και η ανάληψη πρωτοβουλιών της Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Ημαθίας από το 2017 και έπειτα.
Όπως σημείωσε ο αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, Χρήστος Γιαννακάκης κάνοντας μία αναδρομή στο πρόβλημα των βροχοπτώσεων αναφέρθηκε στην από 25/07/2017 γνωμοδότηση του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας, η οποία αποτέλεσε το βασικό επιστημονικό τεκμήριο διεκδίκησης των αποζημιώσεων για τις μεγάλες ζημιές εκείνης της χρονιάς, καθώς και σε όλες τις ενέργειες -αλλά και το παρασκήνιο- που αποδεικνύουν την απροθυμία του ΕΛΓΑ να εφαρμόσει τον Κανονισμό και εκθέτουν τη διοίκηση και τα στελέχη του οργανισμού.
Ξεκάθαρος ο κανονισμός του ΕΛΓΑ
Η άρνηση του ΕΛΓΑ να αποζημιώσει για τις βροχοπτώσεις, οδηγεί στη «λύση» του De Minimis, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να εισπράττουν μετά βίας το 1/4 αυτών που δικαιούνται.
«Ο Κανονισμός του ΕΛΓΑ δεν χρειάζεται αναθεώρηση, είναι ξεκάθαρος και αναφέρει ότι καλύπτει ζημιές στην παραγωγή που προκλήθηκαν από υπερβολικές ή άκαιρες βροχοπτώσεις», τόνισε ο Χ. Γιαννακάκης. Σκωπτικός απέναντι στο ύψος των πρόσφατων αποζημιώσεων εμφανίστηκε και ο πρόεδρος του ΑΣ Νάουσας Κώστας Ταμπακιάρης, χαρακτηρίζοντάς τες «ψίχουλα», καλώντας σε δυναμική αντίδραση ώστε να μην παγιωθούν αυτά τα μικροποσά αποζημιώσεων στο μέλλον.
Επιπλέον, σε ό,τι αφορά το De Minimis, έγινε γνωστό ότι έχει ήδη διατεθεί το σύνολο των διαθέσιμων πόρων, συνεπώς σε μία ενδεχόμενη φετινή καταστροφή από βροχοπτώσεις κανείς δεν μπορεί να υπολογίζει σε αποζημιώσεις De Minimis. Δηλαδή αν δεν αλλάξει στάση ο ΕΛΓΑ, όπως αναφέρθηκε στην σύσκεψη, οι παραγωγοί θα μείνουν εντελώς ακάλυπτοι.
Εξώδικο προς το δ.σ. του ΕΛΓΑ
Σε δύο κατευθύνσεις και κυρίως στο πολιτικό και στο νομικό επίπεδο θα κινηθεί η ανάληψη δράσεων. Έτσι, πέρα από τις παρεμβάσεις στην πολιτική εξουσία, δίνεται ιδιαίτερο βάρος στις νομικές ενέργειες, αρχικά με εξώδικο προς το δ.σ. του ΕΛΓΑ, όπου ο Οργανισμός καλείται να εφαρμόσει τον Κανονισμό, ενώ σε επόμενο στάδιο προαναγγέλθηκαν και αγωγές σε βάρος του ΕΛΓΑ με στόχο να ληφθούν δικαστικές αποφάσεις που θα δικαιώσουν τους παραγωγούς.
«Έχουμε όλη την επιστημονική τεκμηρίωση, ήρθε η ώρα να συγκρουστούμε, μαχητικά και διεκδικητικά, ώστε οι παραγωγοί να πάρουν αυτό που δικαιούνται», κατέληξε ο αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ Χρήστος Γιαννακάκης.
Η σύσκεψη πραγματοποιήθηκε στη Βέροια παρουσία δεκάδων εκπροσώπων του παραγωγικού ιστού της Ημαθίας, της Πέλλας και της Θεσσαλίας. Στο πάνελ των ομιλητών συμμετείχαν ο πρόεδρος του οινοποιητικού συνεταιρισμού Τυρνάβου Χρήστος Τσιτσιρίγκος Χρήστος, ο πρόεδρος του ΑΣ Πέλλας Μιχάλης Φαρμάκης, ο πρόεδρος του ΣΕΑΣ Πέλλας Νίκος Μηνάς, ο πρόεδρος του ΑΣ Νάουσας Κώστας Ταμπακιάρης και ο νομικός σύμβουλος της Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ο.Π. Ημαθίας Δημήτρης Ζυγουλιάνος.
Έντονη χαλαζόπτωση σε Ημαθία και Πέλλα
Η ολιγόλεπτη χαλαζόπτωση της 25ης και 26ης Απριλίου που σημειώθηκε σε Πέλλα και Ημαθία, ήταν ικανή να αφήσει πίσω της σημάδια στις καλλιέργειες και τις περιουσίες των παραγωγών. Σφοδρή χαλαζόπτωση σημειώθηκε στην Πέλλα σε Παλαιό και Νέο Μυλότοπο, την Αραβησσό, το Αχλαδοχώρι, Συκιά, Παλαίφυτο, Γαλατάδες, Αμπελειές και άλλες περιοχές, αφήνοντας πίσω εκτεταμένες ζημιές στις δενδρώδεις καλλιέργειες.
Λίγες μέρες νωρίτερα ανάλογες ζημίες στην παραγωγή, που κατά τόπους ήταν εκτεταμένες, προκάλεσαν οι έντονες χαλαζοπτώσεις που έπληξαν πολλές περιοχές των δήμων Έδεσσας και Σκύδρας, φτάνοντας σε κάποια περιβόλια και στο 100%. Συνεργεία του ΕΛΓΑ βγήκαν στα χωράφια των χωριών που επλήγησαν από τη χαλαζόπτωση και έκαναν αυτοψία προκειμένου να έχουν εικόνα, ενώ θα ακολουθήσουν οι αναγγελίες ζημιών.
Το έντονο το φαινόμενο της χαλαζόπτωσης χτύπησε τις καλλιέργειες σε πολλές περιοχές στο Άνυδρο, όπου έχουν γίνει οι μεγαλύτερες καταστροφές και κατόπιν κινήθηκε προς το Μάνδαλο, Δροσερό και Γυψοχώρι. Μεγάλο πρόβλημα έχουν τα βερίκοκα, δαμάσκηνα και τα ροδάκινα - νεκταρίνια οι πρώιμες ποικιλίες.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τους παραγωγούς της περιοχής πριν το Πάσχα ο παγετό έφερε ζημιές κυρίως σε βερίκοκα και δαμάσκηνα. Λίγες μέρες αργότερα σημειώθηκαν δύο χαλαζοπτώσεις τόσο σε ορεινές όσο και σε πεδινές περιοχές προκαλώντας ζημιές σε όλα τα πυρηνόκαρπα (ακόμη και στα κεράσια) αλλά και στα αχλάδια της περιοχής.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 07.05.2023