Ο Οδυσσέας γράφτηκε με ανεξίτηλα γράμματα στην ιστορία της ανθρωπότητας, για τα κατορθώματά του, μεταξύ των οποίων ότι μπόρεσε να οδηγήσει το πλοίο του ανάμεσα από τις Συμπληγάδες χωρίς να τσακιστεί από αυτές.
Από τότε, οι άνθρωποι πάντα κοιτάνε με συμπόνια -για να μην πω λύπηση- όσους προσπαθούν να ελιχθούν ανάμεσα σε δύο ισχυρούς αντίπαλους πόλους οι οποίοι απειλούν να συνθλίψουν ή να εξαφανίσουν όποιον επιχειρεί να βρεθεί στη μέση. Η σύγχρονη λαϊκή θυμοσοφία για τα βατράχια που την πληρώνουν όταν τα βουβάλια συγκρούονται στους βάλτους, είναι απολύτως περιγραφική της περίπτωσης.
Τα σκέφτομαι αυτά, παρακολουθώντας την επίμονη προσπάθεια της ηγεσίας του ΚΙΝΑΛ να πορευτεί ανάμεσα στη Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ υφιστάμενη με κάθε ευκαιρία την κριτική -για να μην πω την χλεύη- του ενός εκ των δύο μονομάχων.
Όποτε επικρίνει ένα νομοσχέδιο της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας οι της Νέας Δημοκρατίας επιχειρούν να την ταυτίσουν με τον λαϊκισμό του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ όποτε συμφωνεί, οι της Κουμουνδούρου μιλάνε για ουρά του Μαξίμου.
Τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα για το ΚΙΝΑΛ και την Φώφη Γεννηματά, καθώς τόσο η Νέα Δημοκρατία όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ, έχουν απλώσει δίχτυα προσέλκυσης στελεχών του ΚΙΝΑΛ τάζοντας αξιώματα οι πρώτοι και προοπτική αξιωμάτων οι έτεροι.
Βεβαίως, το πρόβλημα του ΚΙΝΑΛ είναι βαθιά πολιτικό. Δεν έχει να κάνει τόσο με το πώς κινείται ανάμεσα στους δύο μονομάχους αποφεύγοντας τις ταυτίσεις και τις αφορμές για να κατηγορηθεί από την μία πλευρά πως υποτάχθηκε στην άλλη, αλλά το πώς θα δώσει σάρκα και οστά στην επιλογή που έκανε και την διατυμπανίζει, για αυτόνομη πορεία και τρίτο δρόμο ανάμεσα σε αυτούς της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτό που πρέπει να κάνει το ΚΙΝΑΛ είναι να εκφράσει έναν σύγχρονο προοδευτικό λόγο, χωρίς να ετεροπροσδιορίζεται από την κυβέρνηση και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και δίχως να δείχνει το άγχος του να μοιράσει τα ΝΑΙ και τα ΟΧΙ για να μην κατηγορηθεί πως …γέρνει. Προπαντός, να το κάνει αυτό χωρίς να αναμασά την ξεπερασμένη ρητορική του 1980 για τους καλούς και τους κακούς, τον λαό και τους εκμεταλλευτές, τους δικούς μας και αυτούς των άλλων, τους ξένους και τους γηγενείς.
* Η Φώφη Γεννηματά γνωρίζει πολύ καλά ότι το ΚΙΝΑΛ έχει λόγο ύπαρξης, μόνον στον βαθμό που διεκδικεί να… μεγαλώσει. Να αυξήσει την επιρροή του επαναπατρίζοντας μεγάλο τμήμα όσων ψηφοφόρων έχασε και προσελκύοντας σημαντικό μέρος των νέων ψηφοφόρων. Ξέρει ότι μόνον αν μπορέσει να γίνει πάλι κόμμα εξουσίας, θα έχει τύχη. Το ΚΙΝΑΛ, όσο κι αν δεν λέγεται ΠΑΣΟΚ, δεν είναι κόμμα που μπορεί να βολευτεί σε ένα τρία ή 4%. Ή θα καταφέρει να εκπροσωπήσει εκ νέου τον πόλο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας στη χώρα, ή θα παραδοθεί στις ορέξεις ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ φυλλορροώντας και αναπολώντας περασμένα μεγαλεία. Κατά συνέπεια, είναι ζωτικής σημασίας για την Χαριλάου Τρικούπη, τόσο ο περιορισμός του ΣΥΡΙΖΑ στα προ μνημονίων επίπεδα του (κόμμα της διαμαρτυρίας, των ακτιβιστικών κινημάτων και των δικαιωματιστών) όσο και ο σαφής διαχωρισμός του από την συντηρητική παράταξη που αποτελεί τον αντίπαλο της σοσιαλδημοκρατίας την οποία επιθυμεί να εκπροσωπεί.
* Η Φώφη ψάχνει να ανακαλύψει αυτό το «κρυφό μονοπάτι» που θα την βγάλει από την ζούγκλα και οδηγήσει στο ξέφωτο, αποφεύγοντας όλους τους κινδύνους που καραδοκούν. Οι εχθροί όμως είναι πολλοί. Που την μια στιγμή απειλούν και την άλλη επιχειρούν να σαγηνέψουν τους «δικούς της» σαν τις Σειρήνες -για να επιστρέψουμε στον Οδυσσέα.
Αφήστε που οι «δικοί της» κάθε άλλο παρά ενωμένοι είναι, καθώς ο διχασμός είναι βαθύς και τα σημάδια από την δεκαετία της κρίσης (2010 με 2020) είναι βαθιά και ανεπούλωτα.
* Αφορμή για την τελευταία όξυνση στο εσωτερικό του ΚΙΝΑΛ, δόθηκε με το νομοσχέδιο για τις διαδηλώσεις. Η Φώφη Γεννηματά, θέλοντας να μην ακολουθήσει το ΟΧΙ σε όλα του Τσίπρα, επίλεξε να κάνει «εποικοδομητική αντιπολίτευση», καταθέτοντας σειρά μελετημένων και ουσιαστικών προτάσεων τροπολογιών, που είχαν ως στόχο αφενός να περιορίσουν το δικαίωμα μικρών ομάδων στο κλείσιμο των δρόμων και την ταλαιπωρία των πολιτών και αφετέρου να δώσουν μια πιο ανεκτική και περισσότερο θεσμική χροιά στην απόφαση απαγόρευσης.
Οι προτάσεις αυτές, έγιναν αποδεκτές από την κυβέρνηση. Όχι επειδή ο αρμόδιος υπουργός Μιχάλης Χρυσοχοΐδης θυμήθηκε ότι από το ΠΑΣΟΚ αναδείχτηκε στο οποίο υπήρξε και γραμματέας, αλλά επειδή είναι επιλογή της κυβέρνησης να προσεταιριστεί το ΚΙΝΑΛ και να δείξει πως εισακούει διορθωτικές προτάσεις.
Ήταν επόμενο, ότι από τη στιγμή που οι τροπολογίες έγιναν δεκτές, το ΚΙΝΑΛ όφειλε να υπερψηφίσει το νομοσχέδιο, αντί να αυτογελοιοποιηθεί λέγοντας «εσείς αποδεχτήκατε όλες τις προτάσεις μας, αλλά εμείς καταψηφίζουμε επειδή… έτσι».
* Αυτήν την πορεία προσαρμογής του ΚΙΝΑΛ στα νέα δεδομένα -νέου τύπου ευρωπαϊκή αντιπολίτευση με τα ΝΑΙ της, τα ΟΧΙ της και τις εποικοδομητικές της προτάσεις, κάποιοι δεν την θέλουν. Είτε επειδή οι ίδιοι στραβοβλέπουν προς ΣΥΡΙΖΑ πλευρά, είτε επειδή δεν κατάφεραν να ξεκολλήσουν προσωπικά από την λογική που κυριαρχούσε στην πολιτική ζωή της χώρας τον προηγούμενο αιώνα.
Είναι αυτοί που επιμένουν σε ένα ολοκληρωτικό και στείρο αντιδεξιό αφήγημα, αναπαλαιώνοντας το γνωστό σύνθημα «ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά» και αυτοπροσδιοριζόμενοι ως η σωστή αριστερά.
Αυτοί, δεν έχουν συνειδητοποιήσει δύο σημαντικές αλήθειες:
Πρώτη, ότι η εποχή των διαχωριστικών γραμμών, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Οι πολίτες θέλουν λύσεις και πρόοδο. Θέλουν κόμματα που να είναι χρήσιμα και ωφέλιμα. Αυτά μπορούν να επέλθουν μόνον με την συμβολή κυβέρνησης κι αντιπολίτευσης, όχι στο πλαίσιο μιας αναγκαστικής συμπόρευσης, αλλά με ένα πνεύμα συμπληρωματικότητας και αμοιβαίων υποχωρήσεων.
Δεύτερη, ότι το «ΟΧΙ σε όλα», το «ΦΩΣ και το ΣΚΟΤΟΣ», τον «λαϊκισμό» και τις συντεχνιακές λογικές, τις εκφράζει αυθεντικότερα και πειστικότερα ο Τσίπρας, ο Πολάκης, η Δούρου.
* Κατά συνέπεια, το ΚΙΝΑΛ έχει μπροστά του έναν μονόδρομο αν θέλει να συνεχίσει να υπάρχει και να διαδραματίσει θετικό ρόλο στην πορεία της χώρας. Είναι ο δρόμος της διαμόρφωσης μίας σύγχρονης μεταρρυθμιστικής πρότασης για τον τόπο, τους πολίτες και τα προβλήματα. Μια πρόταση που υιοθετεί όλες τις καλές πρακτικές των δυτικοευρωπαϊκών κρατών, που ακουμπά στις δυνατότητες των ανθρώπων, που σέβεται δικαιώματα κι ελευθερίες, που εγγυάται ανάπτυξη και προνοεί για όσους έχουν ανάγκη.
Μπορεί να οδηγήσει το ΚΙΝΑΛ σε αυτόν τον δρόμο η Φώφη Γεννηματά; Αν ναι, ας το πράξει. Αν όχι…
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19 Ιουλίου 2020