Ο Μπόρις Τζόνσον, ο υπέρμαχος του Brexit που υποσχέθηκε να οδηγήσει τη Βρετανία εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης με ή χωρίς συμφωνία έως τις 31 Οκτωβρίου, θα αντικαταστήσει την Τερέζα Μέι στην πρωθυπουργία καθώς κέρδισε την ηγεσία του Συντηρητικού κόμματος.
Η νίκη του οδηγεί το Ηνωμένο Βασίλειο προς μια αντιπαράθεση με την ΕΕ για το Brexit και προς μια συνταγματική κρίση εντός της χώρας, καθώς οι Βρετανοί βουλευτές έχουν δεσμευθεί να καταψηφίσουν την όποια κυβέρνηση προσπαθήσει να βγάλει τη χώρα εκτός του μπλοκ χωρίς μια συμφωνία διαζυγίου.
Ο Τζόνσον, το πρόσωπο του δημοψηφίσματος του Brexit το 2016, έλαβε 92.153 ψήφους από τα μέλη του Συντηρητικού κόμματος. Ο ανθυποψήφιός του, ο υπουργός Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ, έλαβε 46.656 ψήφους.
Η Μέι θα αποχωρήσει από τη θέση της αύριο Τετάρτη αφού θα μεταβεί στο Παλάτι του Μπάκιγχαμ για να δει τη βασίλισσα Ελισάβετ, η οποία θα διορίσει επισήμως τον Τζόνσον πριν πάει στη Ντάουνινγκ Στριτ.
«Θα δραστηριοποιήσουμε τη χώρα. Θα φέρουμε εις πέρας το Brexit στις 31 Οκτωβρίου και θα εκμεταλλευθούμε όλες τις ευκαιρίες που θα φέρει», δήλωσε σε ομιλία του μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.
Ο 55χρονος Τζόνσον δήλωσε ότι το σύνθημα της εκστρατείας του για την ηγεσία ήταν να «εκπληρωθεί το Brexit, να ενωθεί η χώρα και να ηττηθεί (ο ηγέτης του αντιπολιτευόμενου Εργατικού κόμματος) Τζέρεμι Κόρμπιν – και αυτό είναι που πρόκειται να κάνουμε».
Το αποτέλεσμα είναι μια θεαματική νίκη για έναν από τους πιο εκκεντρικούς πολιτικούς της Βρετανίας και τοποθετεί έναν δημόσια δηλωμένο υποστηρικτή του Brexit επικεφαλής της κυβέρνησης για πρώτη φορά από τότε που το Ηνωμένο Βασίλειο ψήφισε υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ στο δημοψήφισμα του 2016.
Αλλά ο Τζόνσον -γνωστός για τη φιλοδοξία του, τα ακατάστατα ξανθά μαλλιά του, τον τρόπο που αγορεύει και τις ελλιπείς γνώσεις του σε ό,τι αφορά τις λεπτομέρειες της πολιτικής- αναλαμβάνει καθήκοντα σε μια από τις πλέον ταραχώδεις συγκυρίες στη μεταπολεμική ιστορία της Βρετανίας.
Διχασμένο Βασίλειο
Το δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit αποκάλυψε ένα Ηνωμένο Βασίλειο που ήταν διχασμένο για πολύ περισσότερα πράγματα απ' ό,τι απλά για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και οδήγησε σε μια "εσωτερική" αναζήτηση σχεδόν για τα πάντα, από την απόσχιση επαρχιών της χώρας και τη μετανάστευση έως τον καπιταλισμό, την κληρονομιά της αυτοκρατορίας και τον σύγχρονο χαρακτήρα της Βρετανίας. Το Brexit, που έχει ήδη ανατρέψει δύο Συντηρητικούς πρωθυπουργούς, θα κυριαρχήσει.
Ο Τζόνσον έχει δεσμευθεί να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία διαζυγίου για το Brexit με την ΕΕ για να εξασφαλίσει μια ομαλή έξοδο από την ΕΕ πριν τις 31 Οκτωβρίου. Αλλά εάν το μπλοκ αρνηθεί, όπως επιμένει ότι θα κάνει, έχει δεσμευθεί να αποχωρήσει ούτως η άλλως την ήμερα του Χάλοουϊν.
Είναι ένα βήμα που πολλοί επενδυτές και οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι θα προκαλέσει κύματα σοκ στις παγκόσμιες αγορές και θα βυθίσει την πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου σε ύφεση, ακόμα και στο χάος.
Ένα Brexit χωρίς συμφωνία θα αποδυνάμωνε επίσης τη θέση του Λονδίνου ως κυρίαρχου διεθνούς χρηματοπιστωτικού κέντρου, ενώ θα προκαλούσε αναταραχή στην οικονομία.
Οι Συντηρητικοί του Τζόνσον δεν έχουν την πλειοψηφία στη Βουλή και χρειάζονται στη στήριξη των 10 βουλευτών του βορειοϊρλανδικού Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP) για να κυβερνήσουν.
Ακόμα και έτσι, η πλειοψηφία είναι ισχνή –και κάποιοι βουλευτές έχουν απειλήσει να ρίξουν την κυβέρνηση, ένα βήμα που πιθανώς θα επιδείνωνε την πολιτική κρίση της Βρετανίας και θα οδηγούσε σε εκλογές.
"Πρωθυπουργός Μπόρις"
Η άνοδος του Αλεξάντερ Μπόρις ντε Φέφελ Τζόνσον, που συχνά αποκαλείται απλά ‘Μπόρις’ ή ‘Μπότζο’, στην κορυφή της βρετανικής πολιτικής είναι η μεγαλύτερη στροφή μέχρι στιγμής στην καριέρα του, που τον οδήγησε από τη δημοσιογραφία στην ακροσφαλή πολιτική διπλωματία της βρετανικής κρίσης του Brexit.
Γεννηθείς στη Νέα Υόρκη, ο Τζόνσον σπούδασε στο σχολείο της ελίτ Ίτον και το Κολλέγιο Μπάλιολ της Οξφόρδης. Ξεκίνησε την καριέρα του σε μια εταιρία συμβούλων στο Σίτι του Λονδίνου αλλά παραιτήθηκε μία εβδομάδα αργότερα. Στη συνέχεια στράφηκε στη δημοσιογραφία, αλλά απολύθηκε από την εφημερίδα Times επειδή κατασκεύασε κάποιες δηλώσεις. Αφού προσελήφθη από την Daily Telegraph, εξόργισε τους Ευρωπαίους αξιωματούχους ενώ ικανοποίησε την τότε πρωθυπουργό Μάργκαρετ Θάτσερ διακωμωδώντας την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα και μεταδίδοντας κάποιες φορές παραπλανητικές αναφορές από τις Βρυξέλλες.
Αφού μπήκε στην πολιτική, αποπέμφθηκε από την ομάδα πολιτικής του Συντηρητικού κόμματος ενώ ήταν στην αντιπολίτευση καθώς είπε ψέματα για μια εξωσυζυγική σχέση.
Ωστόσο, η κάποιες φορές χαώδης εμφάνισή του και ο αφοπλιστικός αυτοσαρκασμός του τού επέτρεψαν να επιβιώσει τόσο από γκάφες όσο και από σκάνδαλα. Υπηρέτησε για δύο θητείες ως δήμαρχος του Λονδίνου, από το 2008 έως το 2016.
Το 2016, έγινε ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα πρόσωπα της εκστρατείας υπέρ του Brexit, η οποία επικράτησε στο δημοψήφισμα με ποσοστό 52% έναντι 48% της καμπάνιας υπέρ της παραμονής στην ΕΕ.
«Γνωρίζω ότι θα υπάρξουν άνθρωποι που θα αμφισβητήσουν τη σοφία της απόφασής σας και ίσως υπάρχουν ακόμα κάποιοι εδώ που συνεχίζουν να αναρωτιούνται τι ακριβώς έκαναν», δήλωσε σήμερα ο Τζόνσον στα μέλη του κόμματός του στο συνεδριακό κέντρο Queen Elizabeth απέναντι από το βρετανικό Κοινοβούλιο.
«Απλά θα σας επισημάνω ότι κανένα κόμμα δεν έχει μονοπώλιο στη σοφία», δήλωσε. «Φαίνεστε φοβισμένοι; Νιώθετε φοβισμένοι; Εμένα δεν μου φαίνεστε καθόλου φοβισμένοι».
Ο Οίκος Moody’s
Η Βρετανία είναι πιθανότερο να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς μια συμφωνία αφού ο Μπόρις Τζόνσον επελέγη να διαδεχθεί την Τερέζα Μέι στην πρωθυπουργία, όπως ανακοίνωσε ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s.
Ο Τζόνσον έχει δεσμευθεί να φέρει εις πέρας το Brexit στις 31 Οκτωβρίου ακόμα κι αν αυτό σημαίνει έξοδο χωρίς συμφωνία.
«Με την εκλογή του κ. Τζόνσον, η πιθανότητα ενός βιώσιμου συμβιβασμού φαίνεται τώρα χαμηλότερη σε σχέση με πριν», δήλωσε ο Κόλιν Έλις, γενικός διευθυντής πιστοληπτικής στρατηγικής στον οίκο Moody’s. Πρόσθεσε ότι ο διεθνής οίκος διατηρεί την άποψη ότι ένα Brexit χωρίς συμφωνία θα είναι ‘πιστωτικά αρνητικό’ (credit negative) γεγονός.
Ο Τραμπ
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ συνεχάρη σήμερα τον Μπόρις Τζόνσον, που εξελέγη ηγέτης του κυβερνώντος Συντηρητικού κόμματος στη Βρετανία και θα αναλάβει την πρωθυπουργία της χώρας.
«Θα είναι καταπληκτικός!», ανέφερε ο Τραμπ σε ανάρτησή του στο Twitter, η οποία είναι η εξής:
Congratulations to Boris Johnson on becoming the new Prime Minister of the United Kingdom. He will be great!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 23 Ιουλίου 2019
Η ζωή του Τζόνσον σε ημερομηνίες
19 Ιουνίου 1964: Γεννιέται στη Νέα Υόρκη. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, σπουδάζει στο σχολείο της ελίτ Ίτον, στη συνέχεια στο περίφημο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
1987-1988: Δημοσιογράφος στην εφημερίδα Times. Απολύεται επειδή κατασκεύασε κάποιες δηλώσεις.
1989-1994: Ανταποκριτής της Daily Telegraph στις Βρυξέλλες. Από το 1999 έως το 2005, αρχισυντάκτης του περιοδικού Spectator.
Ιούνιος 2001: Εκλέγεται βουλευτής των Συντηρητικών. Επανεκλέγεται το 2005.
Μάιος 2008: Εκλέγεται δήμαρχος του Λονδίνου νικώντας τον απερχόμενο δήμαρχο των Εργατικών Κέβιν Λίβινγκστον. Επανεκλέγεται για τετραετή θητεία το 2012, χρονιά κατά την οποία η πρωτεύουσα φιλοξενεί τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Μάιος 2015: Επιστρέφει στη Βουλή ως βουλευτής. Επανεκλέγεται το 2017.
21 Φεβρουαρίου 2016: Δεσμεύεται για την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Brexit) κόντρα στον Συντηρητικό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον.
30 Ιουνίου 2016: Αποσύρεται από την κούρσα της διαδοχής του Ντέιβιντ Κάμερον μετά την ψήφο των πολιτών υπέρ της εξόδου από την ΕΕ στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου.
13 Ιουλίου 2016: Διορίζεται υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση της Τερέζα Μέι. Διαφωνώντας με την πρωθυπουργό για τον τρόπο επίτευξης του Brexit, παραιτείται στις 9 Ιουλίου 2018.
23 Ιουλίου 2019: Εκλέγεται επικεφαλής του Συντηρητικού Κόμματος. Συγκεντρώνει το 66% των περίπου 159.000 ψήφων των μελών του κόμματος έναντι 34% του Τζέρεμι Χαντ. Η βασίλισσα Ελισάβετ Β' αναμένεται να του αναθέσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης αύριο Τετάρτη.
Reuters, AFP, ΑΠΕ -ΜΠΕ