Στους Έλληνες επιχειρηματίες, ετερόχθονες και αυτόχθονες, οφείλεται σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό η Επανάσταση του 1821, όπως τονίζει η καθηγήτρια ιστορίας και αρχαιολογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, γνωστή "ακτιβίστρια της γνώσης" που έχει στο ενεργητικό της χιλιάδες διαλέξεις (υπολογίζεται ότι τουλάχιστον μισό εκατομμύριο Έλληνες έχουν παρακολουθήσει τις ομιλίες της) Μαρία Ευθυμίου.
Οι Έλληνες επιχειρηματίες και έμποροι ήταν η πρώτη ομάδα που έστερξαν την ελληνική Επανάσταση, ενώ άλλες ομάδες που εργάστηκαν γι’ αυτήν ήταν 2. οι λόγιοι και δάσκαλοι, 3. οι κοτσαμπάσηδες και οι προύχοντες, 4. οι κληρικοί, 5. οι αρματωλοί και οι κλέφτες και, τέλος, 6. οι χωρικοί.
Εξάλλου, όπως τόνισε η επιστήμονας μεγάλος, όπως γνωρίζουμε ήταν ο ρόλος της Φιλικής Εταιρείας, η οποία βασιζόταν στον κεντρικό της πυρήνα σε Έλληνες επιχειρηματίας που ήταν μέλη του τεκτονισμού. «Είναι γνωστό ότι η Επανάσταση ήταν αποκύημα του μεγάλου κύματος του εθνισμού, παιδί της γαλλικής και αμερικανικής επανάστασης που ζητούσε από τους λαούς να δημιουργήσουν εθνικά κράτη. Και η Φιλική Εταιρεία είναι μέσα σε αυτό το κύμα, στηρίχθηκε σε ένα σύστημα συνομωτικής δράσης και έπρεπε να μπορεί να στήσει ένα σχέδιο περίπλοκο και δύσκολο μέσα σε συνθήκες τρόμου γιατί ο κυρίαρχος, δηλαδή η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ήταν ισχυρός», τόνισε μεταξύ άλλων.
«Έγιναν μικρά θαύματα»
Σε μια σχεδόν απνευστί ομιλία η ιστορικός μίλησε για το εγχείρημα της εθνικής αυτοδυναμίας, που είχαν μπροστά τους πολλοί λαοί τον 19ο αιώνα, αλλά η ελληνική Επανάσταση είναι η πρώτη εθνική επανάσταση στην Ευρώπη της εποχής εκείνης που κατέληξε στη δημιουργία ανεξάρτητου εθνικού κράτους στα Βαλκάνια, την Ανατολική Μεσόγειο, την Ανατολική Ευρώπη, την Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. «Έγιναν μικρά θαύματα αν τα αποτιμήσει κανείς με τα δεδομένα της εποχής», τόνισε η κ. Ευθυμίου.
Επίσης, θύμισε ότι το όλο εγχείρημα της ελληνικής Επανάστασης ξεκίνησε από τη νότια Ρωσία. «Από επιχειρηματίες που δρούσαν στη ρωσική γη και καθώς εξελισσόταν, όλο και περισσότεροι έμποροι και επιχειρηματίες έμπαιναν σε αυτή τη ρωσική διαδικασία από όλες τις περιοχές όπου υπήρχαν Έλληνες έμποροι».
Όσο για την αιτία που προκάλεσε την ελληνική Επανάσταση τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή την απέδωσε στην πρόοδο του πνεύματος και της ελληνικής οικονομίας που σημείωναν οι Έλληνες έμποροι επιχειρηματίες, αλλά και ο μεγάλος ναυτικός ελληνικός στόλος που απαρτιζόταν από 1000 ελληνικά εμπορικά πλοία τα οποία διαχειριζόταν οι καραβοκύρηδες, όπως τους αποκαλούσαν τότε. «Οι επιχειρηματίες είχαν τελικά τον επιτυχημένο ρόλο… Οι Έλληνες επαναστάτησαν το ‘21 γιατί ήταν εκείνοι που είχαν προοδεύσει περισσότερο από κάθε άλλο βαλκάνιο, διέθεταν τον μεγαλύτερο αριθμό εμπόρων και επιχειρηματιών, λογίων, δασκάλων. Ο ελληνισμός στη διάρκεια πριν την επανάσταση είχε στήσει πολύ δυναμικά κα προχωρημένα σχολεία, κάποια από αυτά με βιβλιοθήκες, με αίθουσες πειραμάτων», επεσήμανε η κ. Ευθυμίου.
Ωστόσο η ιστορικός αναφέρθηκε και στο «νοσηρό κλίμα που ακολούθησε» μετά την Επανάσταση με πολιτικούς που είχαν καλές, αλλά και κακές προθέσεις, «κάτι που μέχρι σήμερα έχει μείνει ένα κατάλοιπο και κάνει πολλούς καχύποπτους απέναντι στους πολιτικούς».
Τέλος, έκλεισε με πολύ αισιόδοξα μηνύματα για το παρόν και το μέλλον του ελληνισμού. "Νομίζω ότι είμαστε πιο έτοιμοι από ποτέ να γίνουμε μια κανονική κοινωνία. Η γνώμη μου είναι ότι κακώς καταπατούμε τη φύση του Έλληνα που είναι το επιχειρηματικό δαιμόνιο, για να γίνουμε όλοι δημόσιοι υπάλληλοι. Ευτυχώς η πολύ νέα γενιά δεν διακατέχεται απο τέτοια νοοτροπία", υπογράμμισε.
Τη συζήτηση που ακολούθησε συντόνισε ο βουλευτής και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Δημήτρης Καιρίδης.
Η διαδικτυακή εκδήλωση ήταν η δεύτερη από τις δύο που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα της Πολιτιστικής Εταιρείας Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος για τα 200 χρόνια από την ελληνική Επανάσταση. Εκ μέρους της χαιρετισμό απηύθυνε ο αντιπρόεδρός της Τζέκης Φλωρεντίν.