«Οι Άγιοι Τίποτα», ένα βιβλίο τρόμου, είναι η τέταρτη εκδοτική απόπειρα του συγγραφέα Κωνσταντίνου Κέλλη. Η υπόθεση του μυθιστορήματος που κυκλοφορεί απ’ τις εκδόσεις Bell στρέφεται γύρω από τη συνάντηση δύο ανθρώπων στο βαγόνι ενός άδειου τρένου που θα οδηγήσει στην καταβύθισή τους σε έναν εφιάλτη ο οποίος μυρίζει λιβάνι, χιόνι και αίμα. Ένα αλλόκοτο μέρος τους καλεί, ψηλά στα βουνά της Βόρειας Ελλάδας, ένας τόπος αρχαίος. Με αυτόν τον τρόπο, η ελληνική επαρχία γίνεται ο καμβάς για μια ιστορία λαογραφικού τρόμου και φαντασίας, μια ιστορία απώλειας και αγάπης, ένα βιβλίο για τον θάνατο και τη ζωή μαζί.
Ο τόμος παρουσιάζεται στις 15 Φεβρουαρίου στις 7μμ στο βιβλιοπωλείο «Πρωτοπορία» της Θεσσαλονίκης. Γι’ αυτόν θα μιλήσουν η υποψήφια διδάκτορας του ΑΠΘ, συγγραφέας, υπεύθυνη εκδόσεων του Αρχέτυπου Δήμητρα Νικολαϊδου και η καθηγήτρια δημιουργικής γραφής, συγγραφέας και μεταφράστρια Βάγια Ψευτάκη. Με αυτή την αφορμή ο δημιουργός μιλά στο makthes.gr για το είδος που επέλεξε να υπηρετήσει, αλλά και τις ευρύτερες συγγραφικές του αναζητήσεις.
Γιατί επιλέξατε να καταπιαστείτε μ’ αυτό το είδος; Τι σας γοητεύει σ’ αυτό;
Η λογοτεχνία τρόμου περιέχει μέσα της πολλά και διάφορα υποείδη, οπότε ξεκαθαρίζω από τώρα ότι δεν μου αρέσει να διαβάζω ούτε να γράφω ρεαλιστικό τρόμο με πολύ αίμα και βία. Προτιμώ τον υπαινικτικό ψυχολογικό τρόμο, κυρίως εκείνον που εμπεριέχει το υπερφυσικό στοιχείο. Είναι ένα «μπαχάρι» που δίνει ξεχωριστή γεύση στο εκάστοτε κείμενο. Η συγκεκριμένη λογοτεχνία όπως την κατανοώ εγώ καταπιάνεται με χαρακτήρες που είναι αληθινοί καθημερινοί άνθρωποι, οι οποίοι ξαφνικά βρίσκονται αντιμέτωποι με καταστάσεις πολύ μεγαλύτερες από τους ίδιους. Είναι μια μεταφορά της καθημερινής πάλης μέσα σε ένα κείμενο που μπορεί να ταξιδέψει και να προκαλέσει ισχυρά συναισθήματα σε όποιον το διαβάζει, είτε ψάχνει το νόημα πίσω από τις λέξεις, είτε θέλει να διαβάσει μια ιστορία σαν «ταινία» μπροστά στα μάτια του. Προσωπικά, βρίσκω άπλετους συμβολισμούς στα «αρχέτυπα» της συγκεκριμένης λογοτεχνίας και μου αρέσει να τα χρησιμοποιώ στη γραφή μου. Ένα απλό παράδειγμα είναι τα φαντάσματα που για εμένα συμβολίζουν περασμένα λάθη και κακές επιλογές που οι χαρακτήρες δεν μπορούν να αλλάξουν, σκέψεις που επιστρέφουν και τους «στοιχειώνουν». Αυτό είναι ένα συναίσθημα που κάθε αναγνώστης μπορεί να συμμεριστεί ως ένα βαθμό, άρα μπορεί και να συνδεθεί με τον εκάστοτε χαρακτήρα. Είναι ένα είδος λογοτεχνίας που υπηρετώ εδώ και δέκα χρόνια, και θεωρώ ότι ταιριάζει στο στυλ γραφής μου αλλά και στον τρόπο που διηγούμαι ιστορίες.
Από πού εμπνευστήκατε τον τίτλο του βιβλίου;
Ύστερα από τέσσερα βιβλία, οι «Άγιοι Τίποτα» είναι το πρώτο βιβλίο μου που ο τίτλος ήταν εκεί από την αρχή, όσο ακόμη γραφόταν. Πέρα από το ότι η ιστορία λαμβάνει χώρα σε ένα χωριό που ονομάζεται «Άγιοι», το βιβλίο εξερευνά την έννοια της απώλειας αγαπημένων και πώς το διαχειρίζεται ο καθένας από εμάς. Είναι μια πραγματικότητα που δυστυχώς όλοι μας αργά ή γρήγορα πρέπει να περάσουμε. Ο τίτλος έχει να κάνει με τα προσωπικά πιστεύω όλων των ανθρώπων, είτε έχουν θρησκευτικά πιστεύω, είτε όχι, και την παρηγοριά που βρίσκουν μέσα τους για να ξεπεράσουν τον πόνο τους. Εξηγώ πλήρως το σκεπτικό πίσω από τον τίτλο, δυο σελίδες πριν ξεκινήσει το μυθιστόρημα, σε ένα μικρό κείμενο που ονομάζεται «αντί αφιέρωσης».
Θεωρείτε ότι οι σπουδές δημιουργικής γραφής μπορούν να βοηθήσουν έναν συγγραφέα; Τελικά, η συγγραφή είναι θέμα ταλέντου, εξάσκησης ή συνδυασμός και των δύο;
Νομίζω ότι οι σπουδές στη δημιουργική γραφή μπορούν να βοηθήσουν. Μέσα σε διάστημα κάποιων μηνών, ανάλογα με το πρόγραμμα και εκείνους που το τρέχουν, μπορείς να μάθεις πολλά για τη συγγραφή και να εντρυφήσεις σε τεχνικά ζητήματα, στήσιμο πλοκών, διαχείριση χαρακτήρων και λοιπά. Κυρίως σου δίνεται η ευκαιρία να είσαι σε έναν κύκλο ατόμων που αγαπούν τη συγκεκριμένη ενασχόληση αρκετά ώστε να χαρίσουν το χρόνο τους για να μάθουν. Παρόλα αυτά, ένα πρόγραμμα δεν μπορεί να κάνει κάποιον συγγραφέα. Ειδικά στην Ελλάδα αλλά όχι μόνο, η συγγραφή είναι μια δευτερεύουσα ασχολία που χρειάζεται τον χρόνο και την αφοσίωση μιας κανονικής δουλειάς για χρόνια, κι αυτό δεν έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν πολλοί, ό,τι κι αν έχουν σπουδάσει. Ύστερα από δέκα χρόνια, από τα τριάντα άτομα που ήταν μαζί μου στη χρονιά που πέρασα στο Εδιμβούργο, τρεις-τέσσερις έχουμε χαράξει συγγραφική πορεία, κι αυτό να φανταστείτε θεωρείται επιτυχία.
Έχετε κείμενα στο συρτάρι; Τι ετοιμάζετε τώρα;
Δεν έχω ξεκινήσει κάτι αυτό τον καιρό, οι διορθώσεις για τους Άγιους Τίποτα ολοκληρώθηκαν λιγότερο από ένα μήνα πριν, και κράτησαν σχεδόν ολόκληρο το 2018. Παρόλα αυτά, όποτε ολοκληρώνω ένα έργο, συνειδητοποιώ πως υπάρχει πάντα μια άλλη ιδέα μέσα στο κεφάλι που περιμένει τη σειρά της, και αρχίζει να πιάνει περισσότερο χώρο. Συνηθίζω να αφήνω κάποια ίχνη για την δυνητικά επόμενη δουλειά στο προηγούμενο έργο. Τα σημάδια των Αγίων υπάρχουν και στη Σκιά στο σπίτι, και στη Νεκρή γραμμή, τα προηγούμενα δύο μυθιστορήματά μου. Μπορώ να πω ότι κάτι έχω απιθώσει και μέσα στους Αγίους, ένα χωρίο που αργότερα ίσως αποκτήσει μεγαλύτερο νόημα. Πέρα από αυτό, ετοιμάζω και επιμελούμαι μια ανθολογία του είδους με κάποια εξαιρετικά διηγήματα από φανταστικούς συναδέλφους με τη δική τους πορεία στο χώρο. Θα δούμε αν θα ευοδωθεί η συγκεκριμένη προσπάθεια.
Ποιος είναι
Ο Κωνσταντίνος Κέλλης γεννήθηκε στην Ξάνθη το 1985 και σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στη Θεσσαλονίκη. Συνέχισε τις σπουδές του στο Εδιμβούργο όπου έκανε μεταπτυχιακό στη δημιουργική γραφή. Ασχολείται με τη συγγραφή ιστοριών τρόμου, μυστηρίου και φαντασίας. Ζει κι εργάζεται στη Σουηδία ως καθηγητής αγγλικών. Οι «Άγιοι Τίποτα» είναι το τέταρτο βιβλίο του. Άλλα έργα του: «Το φως μέσα μου: δεκατρείς σκοτεινές ιστορίες» (διηγήματα, Momentum, 2013), «Νεκρή γραμμή» (μυθιστόρημα, Κλειδάριθμος, 2014), «Η σκιά στο σπίτι» (μυθιστόρημα, Κέδρος 2016).