Η «Μακεδονία» αποκάλυψε την περασμένη Κυριακή την έκθεση αποτίμησης της αξίας του ΟΑΣΘ η οποία έγινε από ανεξάρτητο εκτιμητή και συγκεκριμένα από την εταιρεία Grant Thornton, στο πλαίσιο της διαδικασίας εκκαθάρισης του Οργανισμού, όπως προβλέπεται στο Ν. 4482/2017 με τον οποίο κρατικοποιήθηκε ο ΟΑΣΘ. Προκειμένου να ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία ώστε να πάψει ο ΟΑΣΘ να λειτουργεί υπό ειδικό καθεστώς, θα έπρεπε η έκθεση αποτίμησης να εξεταστεί από τους σημερινούς μετόχους του Οργανισμού, δηλαδή από τα υπουργεία Υποδομών και Μεταφορών και το Οικονομικών και εφόσον γινόταν αποδεκτή, να προωθηθεί στη συνέχεια προς το αρμόδιο δικαστήριο στην Αθήνα ώστε να κλείσει το τελικό τίμημα (πιστωτικό ή χρεωστικό για τους πρώην μετόχους).
Η διαδικασία αυτή, ωστόσο, έχει παγώσει εδώ και σχεδόν δυόμισι χρόνια. Η έκθεση αποτίμησης της Grant Thornton έχει παραδοθεί στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών από τον Φεβρουάριο του 2020. Ωστόσο, παραμένει κλειδωμένη στο συρτάρι του υπουργού, σαν επτασφράγιστο μυστικό. Αυτό έχει δύο άμεσες συνέπειες. Η πρώτη είναι ότι οι Θεσσαλονικείς και πρωτίστως οι πρώην μέτοχοι του ΟΑΣΘ δεν γνωρίζουν ποια ήταν η αξία του Οργανισμού, συνεπώς και η αξία της περιουσίας τους κατά την ημέρα της κρατικοποίησης, στις 27 Ιουλίου 2017. Η δεύτερη αφορά την πορεία της εκκαθάρισης η οποία, βάσει του Ν. 4482/2017 έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί στο τέλος του 2019.
Η στάση αυτή του υπουργείου εγείρει ερωτήματα τα οποία παραμένουν προς στιγμή αναπάντητα, ακόμη και μετά την αποκάλυψη της έκθεσης αποτίμησης. Για παράδειγμα, για ποιο λόγο δεν δημοσιοποιήθηκε το περιεχόμενο της έκθεσης από τη στιγμή μάλιστα, που όπως προκύπτει, η τελική αποτίμηση είναι χρεωστική προς τους μετόχους κατά περίπου τρία εκατομμύρια ευρώ, άρα θετική για το ελληνικό δημόσιο; Και επίσης, γιατί η κυβέρνηση δεν ολοκληρώνει την εκκαθάριση ώστε ο νέος φορέας δημοσίων συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης να ανοίξει βηματισμό σε καθαρό έδαφος, χωρίς τα βαρίδια και τις εκκρεμότητες του παρελθόντος;
Όσον αφορά το πρώτο ερώτημα, μία πρόχειρη απάντηση θα ήταν ότι η ολοκλήρωση της εκκαθάρισης του ΟΑΣΘ δεν είναι στις πρώτες προτεραιότητες του υπουργείου. Άλλωστε, ακόμη δεν κατάφερε να επιλύσει απλούστερα ζητήματα όπως η υπογραφή της νέας Επιχειρησιακής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας εξαιτίας της οποίας γίνονται αλλεπάλληλες κινητοποιήσεις με συνέπεια την συνεχή ταλαιπωρία του επιβατικού κοινού. Υπάρχει βεβαίως και μία άλλη πιθανή αιτία για τη μη δημοσιοποίηση της έκθεσης αποτίμησης. Το υπουργείο ενδεχομένως να μην ήθελε, πρωτίστως τώρα που βρισκόμαστε πλέον σε προεκλογικό χρόνο, να δυσαρεστήσει τους εκατοντάδες πρώην μετόχους και μικρομετόχους λέγοντάς τους ότι, στην καλύτερη των περιπτώσεων, δεν θα πάρουν ούτε ευρώ για τη δήμευση των μετοχών τους.
Ο προεκλογικός χρόνος ίσως ευθύνεται και για την απόφαση του υπουργού να μην ολοκληρώσει την εκκαθάριση πριν από τις εκλογές. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας εκκαθάρισης προϋποθέτει ότι η κυβέρνηση έχει λάβει τις αποφάσεις της για την «επόμενη μέρα» των δημοσίων συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης. Για το εάν δηλαδή ο ΟΑΣΘ ή όπως αλλιώς θα λέγεται, θα παραμείνει κρατικός ή εάν θα παραχωρηθεί μέρος ή και το σύνολο του μεταφορικού έργου σε ιδιώτες. Από τις έως τώρα ενδείξεις φαίνεται πως ο κυβερνητικός προσανατολισμός είναι το μεταφορικό έργο στις γραμμές εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος να παραμείνει υπό κρατικό έλεγχο και το υπόλοιπο, το οποίο έτσι κι αλλιώς εκτελείται σήμερα από τα ΚΤΕΛ, να δοθεί σε ιδιώτες. Όμως αυτό δεν έχει αποσαφηνιστεί επισήμως.
Σε κάθε περίπτωση, δεδομένου ότι οι αστικές συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης υποδεικνύονται ως Νο1 πρόβλημα σε όλες τις έρευνες κοινής γνώμης, είναι αναγκαίο η κυβέρνηση να κλείσει όλες τις εκκρεμότητες και να αποκαλύψει και τα σχέδιά της για το μέλλον. Το βήμα της ΔΕΘ είναι μία καλή ευκαιρία για να δοθούν αυτές οι απαντήσεις.
Βολές από την αντιπολίτευση
Η αποκάλυψη της έκθεσης αποτίμησης του ΟΑΣΘ, της Grant Thornton, προκάλεσε αντιδράσεις από την αντιπολίτευση. Σε εκτενή ανακοίνωση του ο πρώην υπουργός Υποδομών και Μεταφορών της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Σπίρτζης εξαπολύει επίθεση κατά της κυβέρνησης, σημειώνοντας παράλληλα, πως όσα αναφέρονται στην έκθεση δικαιώνουν την επιλογή της προηγούμενης κυβέρνησης για την κρατικοποίηση του ΟΑΣΘ. Στην ανακοίνωσή του ο πρώην υπουργός αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «προκαλεί έκπληξη και εύλογα ερωτήματα ότι ενώ η έκθεση αυτή παραδόθηκε στον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών κ. Καραμανλή, τον Φεβρουάριο του 2020, έμεινε για 2,5 χρόνια, ερμητικά κλεισμένη στα συρτάρια του υπουργείου Μεταφορών, με προφανή στόχο να προστατεύσει τους πρώην μετόχους και το γαλάζιο σύστημα που ρήμαξε για δεκαετίες τον ΟΑΣΘ. Η έκθεση της Grant Thornton, που δημοσιεύτηκε από την εφημερίδα Μακεδονία την Κυριακή 31 Ιουλίου 2022, αποδεικνύει όχι μόνο το διαχρονικό πάρτι των ημετέρων της ΝΔ, αλλά ότι η Θεσσαλονίκη θα είχε μείνει χωρίς αστικές συγκοινωνίες, αν δεν είχαμε προχωρήσει στην αποιδιωτικοποίηση του ΟΑΣΘ».
Διατυπώνει επίσης μια σειρά ερωτήματα μεταξύ των οποίων και τα ακόλουθα:
- Γιατί η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν προχωρά στην εκκαθάριση του Οργανισμού και επιλέγει με συνεχείς τροπολογίες να δίνει παράταση στο σημερινό καθεστώς εκκαθάρισης εν λειτουργία του ΟΑΣΘ;
- Για ποιο λόγο κρύβουν από τους Θεσσαλονικείς την έκθεση του ανεξάρτητου εκτιμητή εδώ και 2,5 ολόκληρα χρόνια, που δίνει την πραγματική εικόνα του ΟΑΣΘ το 2015 και τον Ιούλιο του 2017, λειτουργώντας ως προστάτες των δικών τους παιδιών και όχι του δημόσιου συμφέροντος;
- Γιατί εδώ και 2,5 χρόνια ενώ έχουν την έκθεση της εταιρείας Grant Thornton δεν ενημερώνουν αν προτίθενται να ζητήσουν την επιστροφή των 3.507.029 ευρώ; Πώς σχετίζεται η συγκεκριμένη γκρίζα διαχειριστική πρακτική, με την ακύρωση του ΑΣΥΘ και τις θεσμικές μεταβολές που ψήφισε η κυβέρνηση Μητσοτάκη σε σχέση με τον ΟΑΣΘ και την εκκαθάριση του και με ποιο σχεδιασμό προχωρά η κυβέρνηση Μητσοτάκη για τις αστικές συγκοινωνίες στη Θεσσαλονίκη;
Ο Γιάννης Μαγκριώτης
Ο τέως υπουργός Γιάννης Μαγκριώτης ο οποίος θήτευσε και στο υπουργείο Μεταφορών, σε άρθρο του στο makthes.gr κατηγορεί την κυβέρνηση ότι έκανε «το ακριβώς αντίθετο, από αυτά που έλεγε στην Βουλή, τον Σεπτέμβρη του 2017, όταν ψηφίστηκε ο νόμος 4482/2017. Τότε δήλωνε ότι, θα εφαρμόσει τον Κοινοτικό κανονισμό 1370/2007, και όταν έγινε κυβέρνηση το 2019, συνέχισε επί τα χείρω, την πολιτική που κατήγγειλε. Μάλιστα, ψήφισε το φθινόπωρο του 2019 αναβολή της εκκαθάρισης του παλιού ΟΑΣΘ, που έπρεπε να ολοκληρωθεί, μέχρι τις 3 Δεκέμβρη του 2019, την ημέρα της υποχρεωτικής εφαρμογής του Κοινοτικού κανονισμού».
Τονίζει πως «οι τελευταίες αποκαλύψεις της εφημερίδας ‘Μακεδονία’, δείχνουν, ότι εξυπηρετήθηκαν και άλλες σκοπιμότητες. Η έκθεση της εταιρείας Grant Thornton, για την αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων του Οργανισμού, αναγκαία για να προχωρήσει η εκκαθάριση, είναι στο γραφείο του αρμόδιου υπουργού, από τις αρχές του 2020, όμως έμεινε κρυφή, η εκκαθάριση δεν προχώρησε, για να μην θιγούν οι χιλιάδες ψηφοφόροι, παλιοί μέτοχοι, οι οποίοι έπαιρναν υποσχέσεις, για αποζημιώσεις ή ακόμη και για την επιστροφή τους στον ΟΑΣΘ». Σημειώνει, δε, ότι «ο πρωθυπουργός, που τόσο πολύ πίστευε στην ορθότητα των επιλογών των υπουργών του, πρέπει στην ΔΕΘ, να ζητήσει συγνώμη, για την πολιτική της κυβέρνησής του, που κρατά όμηρο την πόλη, και να δεσμευτεί στην επιλογή της ουσιαστικής μεταρρύθμισης, δηλαδή την εφαρμογή του Κοινοτικού Κανονισμού 1370/2007, που ξέχασαν να τον αναφέρουν από την ημέρα, που έγιναν κυβέρνηση».
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 07.08.2022