Όσοι προσδοκούσαν πως θα έφτανε κάποτε η ώρα που οι αστικές συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης δεν θα είναι συνυφασμένες με το μαρτύριο και την ταλαιπωρία, ας το ξεχάσουν. Τουλάχιστον για φέτος.
Η νέα χρονιά που ξεκίνησε με τη λήξη της θερινής περιόδου, βρίσκει το μοναδικό συγκοινωνιακό φορέα της περιφερειακής ενότητας της Θεσσαλονίκης, στριμωγμένο στα σχοινιά.
Ούτε λύση αναφορικά με τον αριθμό των λεωφορείων που χρειάζεται για την στοιχειώδη εξυπηρέτηση των πολιτών δόθηκε, ούτε βρέθηκε τρόπος να εξασφαλιστούν οι εκατοντάδες οδηγοί που λείπουν, ούτε τα συστήματα τηλεματικής και ηλεκτρονικής οργάνωσης λειτουργούν, όπως αρμόζει σε μέσα μαζικής μεταφοράς μιας σύγχρονης μεγαλούπολης.
Στο εκτενές ρεπορτάζ της σημερινής «ΜτΚ» αποκαλύπτουμε τα κενά σε λεωφορεία, ανθρώπους και εξοπλισμό, που θα μετατρέψουν σε τυραννία την μετακίνηση των Θεσσαλονικέων για άλλη μια χρονιά.
Από τη στήλη αυτή θέλω να σταθώ στο τι κάναμε τόσο λάθος και παρά τις μεγάλες προσπάθειες των τελευταίων χρόνων (δεν εξαιρώ από την περίοδο στην οποία αναφέρομαι και την πενταετία του ΣΥΡΙΖΑ), ο ΟΑΣΘ παραμένει βαριά ασθενής.
Πιστεύω ότι η απάντηση στο ερώτημα βρίσκεται στην απουσία ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για το τι αστικές συγκοινωνίες θέλουμε, πώς αυτές θα διοικούνται και θα λειτουργούν. Οι καθαρές και συγκεκριμένες απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα, θα οδηγούσαν στην πλήρη περιγραφή των παρεμβάσεων που χρειάζονται να γίνουν, των ποσών που απαιτούνται και του οδικού χάρτη με το χρονοδιάγραμμα των ενεργειών που θα έπρεπε να κάνουμε, ώστε να υλοποιήσουμε τον στόχο μας.
Εμείς, αντί να μελετήσουμε και να σχεδιάσουμε, ακολουθήσαμε τον... ελληνικό δρόμο επίλυσης των προβλημάτων. Σύμφωνα με αυτόν: πρώτα από όλα φορτώνουμε το πρόβλημα στους προηγούμενους. Δεύτερο, δραματοποιούμε τελείως την κατάσταση που επικρατεί ώστε αφενός να τρώσουμε σε υπερθετικό βαθμό τους πολιτικούς μας αντιπάλους και αφετέρου να θριαμβολογήσουμε για τις υγιείς μας προθέσεις.
Τρίτο, αρχίζουμε τις παρεμβάσεις που στηρίζονται στο πλάνο: κάνουμε ένα βήμα και μετά, βλέπουμε…
Η ιστορία σε όλες τις χώρες του κόσμου έχει διδάξει πως με εμβαλωματικές επεμβάσεις, δεν μπορείς να οικοδομήσεις κάτι νέο και υγιές. Όσο καλές προθέσεις κι αν έχεις.
Δέκα περίπου χρόνια τώρα, για τον ΟΑΣΘ ξοδεύτηκαν απίστευτα ποσά, έγινε πληθώρα παρεμβάσεων και αναλήφθηκαν πάμπολλες νομοθετικές και λοιπές κανονιστικές πρωτοβουλίες.
Μηδέν εις το πηλίκον.
Τώρα εκ των υστέρων, αποδεικνύεται περίτρανα ότι δε θα μπορούσαμε να περιμένουμε κάτι καλύτερο, όταν τα κάνουμε τόσο λάθος. (Για παράδειγμα δεν έχουμε λύση ακόμη το βασικό: αν μιλάμε για δημόσια, δημοτική, ιδιωτική ή τι άλλου είδους εταιρεία που θα τρέχει τις αστικές συγκοινωνίες στην περιφερειακή ενότητα της Θεσσαλονίκης).
Ύστερα από τα πηγαινέλα χωρίς αποτέλεσμα τόσων χρόνων, αυτό που απαιτείται είναι πλήρες σχέδιο για τι ακριβώς θέλουμε και πώς μπορούμε να το δημιουργήσουμε. Όλα τα άλλα, για κρατικοποιήσεις και αποκρατικοποιήσεις, για ΚΤΕΛ, ενοικιάσεις, και αγορές λεωφορείων από Λειψία, για προσλήψεις κι ενοικιάσεις οδηγών, για ΟΑΣΘ, ΣΑΣΘ, ΑΣΕΘ και πάει λέγοντας, είναι προφάσεις εν αμαρτίαις.
Κλασικό παράδειγμα τα λεωφορεία της Λειψίας. Ο δήμαρχος ήθελε να δείξει πως δίνει λύση στο μαρτύριο, αγόρασε με λεφτά του δήμου 40 λεωφορεία και τα δώρισε στον ΟΑΣΘ, χωρίς προηγουμένως να συνεννοηθεί μαζί του για τις τεχνικές προδιαγραφές. Ο Δήμος δαπάνησε μισό εκατομμύριο, ενώ άλλο τόσο επιβαρύνθηκε ο ΟΑΣΘ για την φύλαξη, τη μεταφορά και τον εφοδιασμό τους με συστήματα τηλεματικής.
Τα λεωφορεία ωστόσο, ΔΕΝ. Δεν άναβαν οι μηχανές τους στις ανηφόρες, δεν είχαν παράθυρα που μπορούν να ανοίξουν για εξαερισμό, δεν έχουν aircondition. Έμειναν στα πάρκινγκ. Για να μην νιώσει εκτεθειμένος ο δωρητής δήμαρχος, ασκήθηκαν πιέσεις για να προχωρήσουν από τον ΟΑΣΘ τεχνικές εργασίες προσαρμογής των λεωφορείων στις συνθήκες της Θεσσαλονίκης. Όταν είδε η διοίκηση του ΟΑΣΘ πως απαιτούνταν δαπάνη κοντά δύο εκατομμυρίων για καταλύτες, συστήματα ψύξης κλπ, σήκωσε τα χέρια ψηλά. Τελικά… άλλαξε η διοίκηση του ΟΑΣΘ και οι νέοι ψάχνουν από την αρχή λύση για να μην παραμείνει το δώρο, στο ράφι!!!
Για να φύγω λίγο από τα δικά μας, θα σας πάω σε μία άλλη χώρα, που επίσης δε διάγει τις καλύτερές της μέρες. Τρεις πρωθυπουργούς σε πέντε χρόνια άλλαξαν ήδη οι Βρετανοί και αυτό στην πιο καλά δομημένη δημοκρατία της Ευρώπης είναι αν μη τι άλλο άκρως παράδοξο.
Μάλιστα, πιο χαρακτηριστικό σχόλιο απ’ αυτό δημοσιογράφου του BBC που «τιτίβισε» πως «τουλάχιστον οι Έλληνες και οι Ιταλοί ζουν τέτοιες στιγμές με καταπληκτικό φαγητό, ενώ εμείς το περνάμε ξανά και ξανά με φασόλια», δε βρίσκω για να δείξω πως ήρθαν τα πάνω κάτω.
Γιατί, για τους μαθημένους στην τάξη και την απόλυτη λειτουργία των θεσμών, Βρετανούς με την πάντοτε αφ’ υψηλού θεώρηση των άλλων, η Ελλάδα ήταν εκείνη η «γραφική» χώρα των Βαλκανίων που ήταν πάντοτε μία πολιτική κρίση μόνη της και οι «χαλαροί» Έλληνες ανεβοκατέβαζαν κυβερνήσεις τρώγοντας πιτόγυρα και πίνοντας μπίρες.
Και εάν για τους Ιταλούς το δυστυχές στερεότυπο συνεχίζει να ισχύει και να εντείνεται, με τη χώρα μετά από ένα μικρό διάλλειμα σταθερότητας, να παρακολουθεί την επέλαση της ακροδεξιάς τρώγοντας πίτσες, η Ελλάδα των χιλίων άλλων προβλημάτων, και στέκεται στα πόδια της και έχει κυβερνήσεις που εξαντλούν τη λαϊκή εντολή και είναι αξιόπιστος και σοβαρός ευρωπαϊκός παίκτης, που παρά-επαναλαμβάνω- τα πολλά λάθη και παλινωδίες, δεν γίνεται ρεζίλι σε όλο τον πλανήτη, είτε με πρωθυπουργούς σαν τον Μπόρις Τζόνσον, είτε με wannabe Θάτσερ που αντέχουν 44 μέρες και μετά λένε «so long» στους πολίτες.
Βέβαια, υπάρχει και άλλη διαφορά και δεν είναι υπέρ μας, έστω και εάν η σταθερότητα είναι ζητούμενο, ειδικά σε περιόδους όπως αυτή που διανύουμε. Πως το δικό μας σύστημα είναι στην ουσία «πρωθυπουργικό», ενώ των Βρετανών εξόχως κοινοβουλευτικό.
Εκεί, λοιπόν, έγκειται το πρόβλημά τους. Ότι όταν βλέπουν τη χώρα να καταρρέει, όταν βλέπουν πως ο εκλεκτός όποιος και εάν είναι αυτός και όποτε και εάν έχει εκλεγεί, οι υπουργοί και οι βουλευτές ανοίγουν το στόμα τους και μιλάνε και παραιτούνται και αλλάζουν κυβερνήσεις σαν τα πουκάμισα, χωρίς να σκέφτονται «καρέκλες» και προνόμια.
Ας ελπίσουμε, να βρουν σύντομα την άκρη τους γιατί έστω και εκτός Ε.Ε., η Ευρώπη χρειάζεται μία ισχυρή Βρετανία, κάτι που δύσκολα, πάντως, θα συμβεί εάν επιστρέψει, όπως θέλει, ο Μπόρις Τζόνσον.
ΥΓ: Εξεταστική επιτροπή της Βουλής -αυτήν τη φορά για τις υποκλοπές. Και πάλι, δεν εξέδωσαν ένα πόρισμα, όπως όφειλαν, οι βουλευτές μας, αλλά κάθε κόμμα λέει την δική του αλήθεια.
Συμπέρασμα, ούτε στην κορυφή της δημοκρατικής οργάνωσης της χώρας είναι εφικτές οι συναινέσεις.
Κατά τα άλλα, οι πολιτικοί ηγέτες μας ζητούν συναινέσεις στην κοινωνία. Ή μήπως το κάνουν τελείως προσχηματικά, καθώς το μόνο που επιθυμούν είναι ο διχασμός και τα αγεφύρωτα χάσματα ;
* Δημοσιεύτηκε στη «ΜτΚ» στις 23.10.2022