Το «κίνημα της πετσέτας», η ομάδα των πολιτών που ξεσηκώθηκαν ανά τη χώρα το φετινό καλοκαίρι, διεκδικώντας την ελεύθερη πρόσβαση στον αιγιαλό, ήταν μόνο η αρχή, καθώς το κίνημα δεν βρίσκει συμπαράσταση μόνο από τον κόσμο αλλά και από την αυτοδιοίκηση.
Η αναμπουμπούλα στις παραλίες και η κατάληψή τους από beach bar και άλλες παραθαλάσσιες κατασκευές, αυθαίρετες στην πλειονότητά τους, έφερε ξανά στην επιφάνεια το διαχρονικό αίτημα των δήμων, να περάσει η διαχείριση του αιγιαλού στα χέρια τους, καθώς χρόνια τώρα οι αιρετοί δηλώνουν υπέρ της χρήσης των παραλιών ως δημόσιου χώρου και παράλληλα υπέρ της λελογισμένης αξιοποίησής τους και της προστασίας τους από την υπερεκμετάλλευση.
Μάλιστα το αίτημα αυτό δεν στηρίζουν μόνο οι 129 παραθαλάσσιοι δήμοι της χώρας, από τους οποίους οι 8 είναι στην Κεντρική Μακεδονία, αλλά το σύνολο της αυτοδιοίκησης.
Απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι η κινητοποίηση των πολιτών στις παραλίες μπήκε και στο «μικροσκόπιο» της ΚΕΔΕ, η οποίας ζητά επίσημα να περάσει η διαχείριση των παραλιών εξ ολοκλήρου στους δήμους. «Δεν γίνεται οι δήμοι να είναι υποχρεωμένοι να εξασφαλίζουν τη ναυαγοσωστική κάλυψη των παραλιών, τις λουτρικές εγκαταστάσεις, να μεριμνούν για τον καθημερινό καθαρισμό του συνόλου των κοινόχρηστων χώρων, αλλά να μην έχουν καμία δυνατότητα παρέμβασης για συμμόρφωση των παραχωρησιούχων στους όρους παραχώρησης. Ιδού λοιπόν πεδίον δόξης λαμπρόν για ουσιαστική αποκέντρωση κρατικής αρμοδιότητας και μεταφοράς στους δήμους» τονίζει ο πρόεδρος του οργάνου, δήμαρχος, Αμπελοκήπων-Μενεμένης Λάζαρος Κυρίζογλου.
Ο ίδιος αναφέρει ακόμη ότι η διαχείριση των παραλιών δεν αφορά μόνο το κεντρικό κράτος, αλλά και τους οικείους δήμους, οι οποίοι, όπως λέει, θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώνουν μέσα από τη διαχείρισή τους το μοντέλο ανάπτυξης των τοπικών τους κοινωνιών. «Ωστόσο σήμερα δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Σήμερα οι Κτηματικές Υπηρεσίες είναι αποκλειστικά αρμόδιες για την παραχώρηση απλής χρήσης των χώρων αιγιαλού και κοινόχρηστης παραλίας και τη λήψη μέτρων προστασίας τους» επισημαίνει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Δεν μπορεί οι αποφάσεις να κόβουν… βόλτες
Και αν υποθετικά η Κτηματική Υπηρεσία αποδέχονταν το αίτημα της αυτοδιοίκησης, μπορούν οι δήμοι να αναλάβουν τη διαχείριση των παραλιών;
«Και βέβαια μπορούν και μάλιστα τα αποτελέσματα θα ήταν θετικά για τους δήμους και τους πολίτες» υποστηρίζει η δήμαρχος Κασσάνδρας Αναστασία Χαλκιά, που διοικεί έναν από τους μεγαλύτερους τουριστικούς δήμους της Βόρειας Ελλάδας. «Μπαίνουμε από νωρίς, από το Φεβρουάριο, στη διαδικασία να κάνουμε αίτημα στην Κτηματική Εταιρεία για τις εγκρίσεις των εκτάσεων στις παραλίες που θα εκμισθωθούν και αυτές έρχονται λίγο πριν από την έναρξη της σαιζόν. Στη συνέχεια οι δήμοι πρέπει να κάνουν τις δημοπρασίες και φυσικά δεν προλαβαίνουν. Και σαν μην έφτανε η όλη διαδικασία εγκρίσεων από την Κτηματική, την αρχαιολογία και άλλες υπηρεσίες πληρώνουμε το 60% των εσόδων στην Κτηματική, η οποία όμως δεν ασχολείται ούτε με τον καθαρισμό των χώρων, ούτε και με τους ελέγχους που θα έπρεπε να γίνονται» εξηγεί η δήμαρχος Κασσάνδρας.
Επιπλέον, λέει, οι δήμοι δέχονται κριτική και διαρκή επίθεση για τις καταπατήσεις και τις αυθαιρεσίες που σημειώνονται, ενώ είναι γνωστό ότι δεν έχουν αρμοδιότητα επιβολής προστίμων. «Την ίδια ώρα, το κράτος που υποτίθεται ότι έχει αναλάβει τη διαχείριση των παραλιών, διαπιστώνουμε όλοι ότι δεν κατάφερε να λύσει τα προβλήματα και το φετινό καλοκαίρι, λόγω έλλειψης προσωπικού. Στην ουσία δεν έχει προσωπικό και μηχανισμό και ως εκ τούτου δεν μπορεί να ελέγξει το μέγεθος των παρανομιών και των αυθαιρεσιών» αναφέρει η κ. Χαλκιά.
Για το λόγο αυτό, προσθέτει, «θα ήταν πιο χρήσιμο να παραχωρήσει η Κτηματική Υπηρεσία στους δήμους τη διαχείριση του αιγιαλού, μέσα από τριετείς συμβάσεις, ώστε να παίρναμε τα μέτρα μας εγκαίρως για όλα. Αυτή τη στιγμή παλεύουμε με αποφάσεις που… κόβουν βόλτες από υπηρεσία σε υπηρεσία και μας μένει μόνο να κάνουμε τη βρώμικη δουλειά» σχολίασε χαρακτηριστικά η δήμαρχος.
Κάποιοι θέλουν να απαλλαγούν από τις ευθύνες τους
Άδικη θεωρεί την επίθεση που δέχονται οι δήμαρχοι και η ΚΕΔΕ, σημειώνοντας πως στις περισσότερες φορές δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεων που βλάπτουν τη φήμη των τουριστικών προορισμών της χώρας. Οι δήμοι, υποστηρίζει η ΚΕΔΕ, σε αντίθεση μ’ αυτό που οι περισσότεροι γνωρίζουν, δεν είναι αρμόδιοι για να προβούν σε ελέγχους, αυτοψίες, επιβολή προστίμων ή και απομάκρυνση ομπρελοκαθισμάτων. Και όταν γίνεται παραβίαση των όρων ή επέκταση του προς παραχώρηση χώρου, θα πρέπει να ενημερώνουν τις Κτηματικές Υπηρεσίες προκειμένου να επιληφθούν. «Πως όμως να παρέμβουν έγκαιρα και προληπτικά οι Κτηματικές Υπηρεσίες όταν για παράδειγμα για όλες τις Κυκλάδες υπάρχουν δύο υπάλληλοι για την Κτηματική Υπηρεσία, η οποία έχει έδρα της στη Σύρο;» διερωτάται ο πρόεδρος του οργάνου κ. Κυρίζογλου.
Αναφερθείς μάλιστα στις επιθέσεις σε βάρος των δημάρχων τονίζει πως δεν είναι μόνο το ζήτημα των ομπρελοκαθισμάτων. «Το ίδιο συνέβη και με τις πυρκαγιές του Ιουλίου. Επιρρίπτονται ευθύνες στην Τ.Α. που δεν της αναλογούν, προκειμένου κάποιοι να απαλλαγούν από τις ευθύνες εκείνοι που τις έχουν. Τις ευθύνες για τα δάση τις έχει η δασική υπηρεσία, δηλαδή το κράτος. Γιατί λοιπόν φταίνε οι δήμοι;» σημειώνει ο κ. Κυρίζογλου.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 20.08.2023