Ο σταθερά τριψήφιος αριθμός κρουσμάτων κορονοϊού στη Θεσσαλονίκη τις τελευταίες ημέρες είναι η βασική αιτία που η Θεσσαλονίκη πέρασε πριν λίγα εικοσιτετράωρα από το «κόκκινο» στο... «βαθύ κόκκινο» με ταυτόχρονη ανακοίνωση σκληρότερων μέτρων. Αν και η κατάσταση στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης τη δεδομένη χρονική περίοδο παραμένει «διαχειρίσιμη», όπως υποστηρίζουν μεταξύ άλλων γιατροί και υγειονομικοί, εκείνο που προβληματίζει την ηγεσία του υπουργείου Υγείας είναι για ποιο λόγο παρά τα μέτρα που είχαν επιβληθεί τα κρούσματα αντί να πέφτουν, ανεβαίνουν. Σύμφωνα με τα μοντέλα που μελετούν οι ειδικοί εκτιμάται πως η κορύφωση της πανδημίας και του τρίτου κύματος θα εκδηλωθεί τις επόμενες ημέρες και αμέσως μετά θα υπάρξει πτωτική τάση, με τον αριθμό των κρουσμάτων ανήμερα της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου να υπολογίζεται στα 2.000 πανελλαδικά και την εκτίμηση πως στα τέλη Απριλίου θα επικρατήσουν οι μεταλλάξεις του ιού και κυρίως το βρετανικό στέλεχος.
Από τις 4 Μαρτίου μέχρι και τις 16 του ίδιου μήνα η Θεσσαλονίκη συγκαταλέγεται στις περιοχές «πολύ αυξημένου κινδύνου» («βαθύ κόκκινο») και ήδη έχουν τεθεί σε ισχύ τα νέα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση. Μεταξύ άλλων προβλέπεται αναστολή λειτουργίας όλων των σχολικών βαθμίδων και υποχρεωτική τηλεκπαίδευση για όλους τους μαθητές, αναστολή λειτουργίας του λιανεμπορίου (απαγόρευση click away), αναστολή λειτουργίας κομμωτηρίων κ.ά. Αλλαγές ανακοινώθηκαν και στις μετακινήσεις, με τα νέα μέτρα να έχουν πανελλαδική ισχύ. Σε ό,τι αφορά τον κωδικό 2 (μετάβαση σε κατάστημα ειδών πρώτης ανάγκης) και για τον κωδικό 3 (μετάβαση σε τράπεζες), η μετακίνηση θα επιτρέπεται μόνο εντός δήμου, είτε σε απόσταση 2 χιλιομέτρων από τον τόπο κατοικίας. Για τον κωδικό 6 (άσκηση ή βόλτα με κατοικίδιο) η μετακίνηση θα γίνεται αποκλειστικά πεζή ή με ποδήλατο. Ακόμη, σε ό,τι αφορά τον κωδικό 4 (μετακίνηση για παροχή βοήθειας) τα ελεγκτικά όργανα από αύριο θα ζητούν επιπλέον διευκρινίσεις κατά τον έλεγχο, ώστε να βεβαιώσουν την ορθή χρήση του SMS. Αλλαγές ανακοινώθηκαν και σε ό,τι αφορά την απαγόρευση κυκλοφορίας. Στις περιοχές που είναι στο «κόκκινο», η απαγόρευση κυκλοφορίας ισχύει από τις 9 μ.μ. έως τις 5 π.μ. Στις περιοχές που είναι στο «βαθύ κόκκινο» η απαγόρευση κυκλοφορίας θα ισχύει από τις 7 μ.μ. έως τις 5 π.μ. Εξαίρεση αποτελούν η Αττική και η Θεσσαλονίκη, όπου η απαγόρευση τις καθημερινές θα ισχύει από τις 9 μ.μ. έως τις 5 π.μ. και τα σαββατοκύριακα από τις 7 μ.μ. έως τις 5 π.μ.
«Φταίνε τα σχολεία»
Τι φταίει και τα κρούσματα στη Θεσσαλονίκη αυξήθηκαν και σχεδόν καθημερινά ο αριθμός τους είναι τριψήφιος; Σύμφωνα με μέλος της Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας που μίλησε στη «ΜτΚ», η Θεσσαλονίκη «έφτασε σταδιακά και σιγά σιγά στο ‘βαθύ κόκκινο’». «Τα κρούσματα αυξήθηκαν λόγω των σχολείων. Εάν ένα παιδάκι νοσεί και φτερνιστεί μετέφερε τον ιό στους συμμαθητές του, τον δάσκαλο ή τη δασκάλα του, και εκείνοι με τη σειρά τους μέσα στα σπίτια τους» υποστηρίζει χαρακτηριστικά το μέλος της Επιτροπής. Όπως εξηγεί την ώρα που στην Αττική λόγω των μέτρων η εξάπλωση της πανδημίας περιορίζεται, στη Θεσσαλονίκη ανεβαίνουν. Για το ίδιο μέλος της Επιτροπής θα έπρεπε τα σχολεία να παραμείνουν κλειστά και τα μαθήματα τα πραγματοποιούνται με τηλεκπαίδευση, και παράλληλα να ανοίγουν κλάδοι της οικονομίας και του εμπορίου.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου και μέλος της Επιτροπής Αθανάσιος Εξαδάκτυλος εμφανίζεται αισιόδοξος και υποστηρίζει πως το κλίμα στην πόλη θα αντιστραφεί. «Τα μέτρα είναι αναγκαία και όσο πιο πιστά τηρηθούν, τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσουμε να τα αναθεωρήσουμε προς το καλύτερο» εξηγεί ο κ. Εξαδάκτυλος. Αναφορικά με τις μεταλλάξεις υποστηρίζει ότι «θα κυριαρχήσουν, απλώς προσπαθούμε να τις καθυστερήσουμε. Είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα κυριαρχήσουν» λέει ο κ. Εξαδάκτυλος.
Σύμφωνα με πληροφορίες στα θετικά δείγματα που εξετάζονται στα εργαστήρια της Θεσσαλονίκης, η βρετανική μετάλλαξη εντοπίζεται σε ποσοστό 40% και η νοτιοαφρικανική σε ποσοστό 4%. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μελλοντικά οι μεταλλάξεις θα επικρατήσουν έναντι του «παραδοσιακού» στελέχους του κορονοϊού. Τις πληροφορίες επιβεβαιώνει σε δελτίο Τύπου και ο Ιατρικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης αναφέροντας: «Όπως προκύπτει από την επιδημιολογική ενημέρωση του ΕΟΔΥ, το 40% και πλέον των κρουσμάτων, αφορούν στη μετάλλαξη του ιού βρετανικού στελέχους, η οποία αρχίζει να επικρατεί, καθώς εξελίσσεται η πανδημία στην περιοχή μας».
«Επειδή αναζητούμε συρροές κρουσμάτων είναι λογικό εάν κάποιος κολλήσει μεταλλαγμένο στέλεχος θα μεταδόσει και μεταλλαγμένο στέλεχος. Σε μία οικογένεια, για παράδειγμα, όλα τα μέλη της θα μολυνθούν από μεταλλαγμένα στελέχη» υποστηρίζει η καθηγήτρια Μικροβιολογίας του ΑΠΘ και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας, Άννα Παπά-Κονιδάρη. «Βλέπουμε βδομάδα - βδομάδα να αντικαθίσταται το παλιό στέλεχος με το βρετανικό. Στις αρχές Ιανουαρίου όλα τα κρούσματα εντοπίζονταν με το παλιό στέλεχος, ενώ σήμερα η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική. Όπως έχει συμβεί και στο εξωτερικό, έτσι και στην Ελλάδα τα στελέχη που θα επικρατήσουν θα είναι τα μεταλλαγμένα» αναφέρει η κ. Παπά- Κονιδάρη.
Αύξηση το επόμενο δεκαήμερο
Όπως σημειώνει στη «ΜτΚ» ο καθηγητής υγειονομικής και περιβαλλοντικής μηχανικής ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης, το προγνωστικό μοντέλο του οποίου προβλέπει τον αριθμό των κρουσμάτων σε όλη την επικράτεια αλλά και τοπικά για το επόμενο διάστημα, η αυξητική πορεία αναμένεται να συνεχιστεί για το επόμενο δεκαήμερο, ενώ η πτώση των κρουσμάτων θα σημειωθεί μετά τις 15 Μαρτίου. Για την 25η Μαρτίου ο κ. Σαρηγιάννης προβλέπει 2.000 κρούσματα πανελλαδικά και 1.930 για την τελευταία ημέρα του μήνα. «Η κλίση της αποκλιμάκωσης θα είναι αργή σε σχέση με την αύξηση» τονίζει ο κ. Σαρηγιάννης. «Το ζητούμενο είναι να τηρήσουμε τα μέτρα. Ανάλογα με την τήρηση τους θα δούμε την πορεία της πανδημίας. Αν για παράδειγμα δεν τηρήσουμε τα μέτρα το Πάσχα μπορεί να είναι προβληματικό. Αν αποφασίσουμε να τηρήσουμε τα μέτρα και να ανοίξουμε με ασφάλεια, τότε θα είναι διαχειρίσιμο» εξηγεί ο κ. Σαρηγιάννης. Σύμφωνα με το μοντέλο του υπάρχει η πρόβλεψη στα τέλη Ιουνίου ο αριθμός των κρουσμάτων θα είναι περίπου 100, πανελλαδικά. Όπως λέει ο καθηγητής του ΑΠΘ μελλοντικά στην Ελλάδα θα επικρατήσουν τα μεταλλαγμένα στελέχη. «Αν και το μοντέλο μας για τις μεταλλάξεις είναι σε αρχικό στάδιο, βλέπουμε κορύφωση των μεταλλάξεων στην Ελλάδα το δεκαήμερο 25 Απριλίου-5 Μαΐου. Το βέβαιο είναι ότι οι μεταλλάξεις θα κυριαρχήσουν σε όλη τη χώρα, άρα όταν μιλάμε για μεταλλάξεις μιλάμε για την πορεία της πανδημίας» υποστηρίζει ο κ. Σαρηγιάννης.
Αυξητικές τάσεις του ιικού φορτίου των λυμάτων της Θεσσαλονίκης καταγράφονται και στα λύματα που μελετά το ΑΠΘ. Συγκρίνοντας τις μετρήσεις αυτής της εβδομάδας σε σχέση με τις αντίστοιχες της προηγούμενης, η μέση τιμή είναι αυξημένη κατά 50%.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 7 Μαρτίου 2021