«Συναγερμός» έχει σημάνει σε Ζάκυνθο, Παξούς, Αντιπαξούς, Κεφαλλονιά, Αμβρακικό κόλπο και Κέρκυρα καθώς εδώ και λίγες εβδομάδες έχει κάνει την εμφάνιση της στη θάλασσα η μωβ μέδουσα ή Pelagia noctiluca, όπως είναι το επιστημονικό όνομα του θαλάσσιου πλάσματος.
Σύμφωνα με τους ειδικούς του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας οι επόμενες εβδομάδες θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικές για τις συγκεκριμένες θαλάσσιες περιοχές καθώς υπάρχουν πολλές πιθανότητες το πρόβλημα να αρχίσει να εντείνεται. Έτσι μετά το Αιγαίο, όπου πρωτοεμφανίστηκε τον Οκτώβριο 2020 η επικίνδυνη για το τσίμπημα της μωβ μέδουσα εξαιτίας της νευροτοξίνης που έχει, ετοιμάζεται όπως όλα δείχνουν να εγκατασταθεί και στο Ιόνιο.
Το πρόβλημα της εξάπλωσης των μωβ μεδουσών (Pelagia noctiluca) δεν είναι μόνο στην Ελλάδα. Πέρσι το καλοκαίρι έξαρση είχαμε εκτός από το Αιγαίο, στην Ισπανία και στην Γαλλία.
Φέτος το πρόβλημα είναι πια σχεδόν σε όλη την Μεσόγειο, από Πορτογαλία στα δυτικά μέχρι και το Ισραήλ στα ανατολικά και νότια στις περισσότερες Αφρικανικές χώρες. Ενώ μπορεί ακόμα να μην έχει αναφερθεί κάτι στην Αδριατική θάλασσα ωστόσο είναι θέμα ημερών ή εβδομάδων να αρχίσουν να έχουν πρόβλημα και εκεί.
Όπως επισημαίνει το Παρατηρητήριο, η πληθυσμιακή έξαρση των μωβ μεδουσών στο Αιγαίο έχει ξεκινήσει από τον Οκτώβριο του 2020 και αναμένεται να κρατήσει για περίπου 2 χρόνια ακόμα.
Είναι αναγνωρίσιμη από τα τέσσερα κύρια και τα οκτώ πιο μακριά και λεπτότερα πλοκάμια της, μαζί με ένα διάστικτο «καπέλο» και μοβ εσωτερικό, ενώ έχει συνήθη διάμετρο 6-10 εκατοστά.
Όταν είναι νεαρή το χρώμα της είναι πορτοκαλό – καφέ και όταν ενηλικιώνεται παίρνει αυτό το έντονο πορφυρό-μωβ χρώμα.
Τα συμπτώματα μετά από επαφή - κέντρισμα από τη μέδουσα μπορεί να είναι:
• Πόνος σαν κάψιμο, πολλές φορές έντονο κοκκίνισμα του δέρματος, και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος σας το αποτύπωμα της μέδουσας που σας κέντρισε.
• Ναυτία
• Πτώση πίεσης
• Ταχυκαρδία
• Κεφαλαλγία
• Εμετός
• Διάρροια
• Σπασμός των βρόγχων
• Δύσπνοια
Σε περίπτωση εμφάνισης συστηματικών συμπτωμάτων (σπάνια) όπως υπόταση, βράχος φωνής, εισπνευστικός συριγμός, γενικευμένο αγγειοοίδημα - εκτεταμένο κνιδωτικό εξάνθημα, διαταραχές επιπέδου επικοινωνίας - συνείδησης, έμετος, είναι επιβεβλημένη η άμεση διακομιδή του ασθενούς στο νοσοκομείο, τονίζει το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας.
Τι κάνουμε σε περίπτωση τσιμπήματος
Ορισμένα είδη μεδουσών μπορεί να είναι επιβλαβή για τον άνθρωπο, προκαλώντας έτσι τοπικές επιδερμικές αντιδράσεις και περιστασιακές διαταραχές. Η θεραπεία της δηλητηρίασης από μέδουσες αποσκοπεί στον μετριασμό των συνεπειών της δηλητηρίου προκειμένου να αποφευχθούν πιο οξείες συνέπειες της δηλητηρίασης.
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορες μέθοδοι για τη μείωση της έντασης και της διάρκειας του πόνου, ανάλογα με το είδος της μέδουσας που εμπλέκεται. Σε αυτές περιλαμβάνονται παυσίπονα, ζεστό νερό και παγοκύστες. Για μερικά μόνο είδη (Carybdea marsupialis, Olindias phosphorica και Physalia physalis) το ξύδι που εφαρμόζεται για σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να αποτρέψει τυχόν εναπομείναντα κεντρίδια να απελευθερώσουν περαιτέρω δηλητήριο κάτω από το δέρμα, σύμφωνα με τις οδηγίες του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας.
Οδηγίες για αντιμετώπιση τσιμπήματος, όταν δεν γνωρίζουμε το είδος της μέδουσας:
• Πλένουμε προσεκτικά με θαλασσινό νερό, χωρίς να τρίβουμε την περιοχή.
• Αν είναι εφικτό, εφαρμόζουμε ένα μίγμα θαλασσινού νερού και μαγειρικής σόδας (σε αναλογία 1:1) επί δύο λεπτά, για να σταματήσει οποιαδήποτε επιπλέον έκκριση δηλητηρίου.
• Χρησιμοποιούμε μία τραπεζική κάρτα ή κάτι παρόμοιο (και όχι τα χέρια) για να αφαιρέσουμε το μείγμα της μαγειρικής σόδας καθώς και οποιαδήποτε τυχόν υπολείμματα από το δέρμα.
• Βάζουμε πάγο πάνω στο τσίμπημα για 5 με 15 λεπτά. Ο πάγος ή ακόμη και κάποιο παγωμένο αναψυκτικό, θα πρέπει να είναι σε σακούλα ή κάτι άλλο, όπως ένα ύφασμα ή μία μπλούζα.
• Ελέγχουμε αν υποχώρησε ο πόνος και αν είναι ανάγκη ξαναβάζουμε πάγο για άλλα 5 με 15 λεπτά.
• Εάν ο πόνος επιμένει, συμβουλευόμαστε έναν γιατρό ή φαρμακοποιό για να μας συνταγογραφήσει παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδεις κρέμες.