Δέκα τέσσερις εισηγήσεις νομοσχεδίων και παρουσιάσεις δράσεων περιείχε η συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της περασμένης Δευτέρας και αυτό ήταν ένα σαφές μήνυμα του πρωθυπουργού προς τους υπουργούς αλλά και το σύνολο της κοινωνίας ότι «προχωράμε προς την επόμενη ημέρα της πανδημίας». Αυτό στην αρχή της εβδομάδας, γιατί επακολούθησαν και άλλες εξωστρεφείς κινήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως το πρόγραμμα για την ηλεκτροκίνηση σε συνεργασία με την Volkswagen στην Αστυπάλαια και το σχέδιο ανάπλασης του παραλιακού μετώπου της Αθήνας. Αμφότερα κινήθηκαν στη λογική του «ξαναβάζουμε εμπρός τις μηχανές». Κανείς βέβαια στην κυβέρνηση δεν μιλά για διακοπή του κυβερνητικού έργου στην περίοδο της πανδημίας, αλλά είναι προφανές ότι οι ταχύτητες είχαν πιάσει.
Η μεγάλη πρόκληση της επόμενης μέρας είναι το χτίσιμο ενός νέου συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας που θα μπορεί αποτελεσματικά να είναι η πρώτη γραμμή άμυνας του ΕΣΥ. Ο πρωθυπουργός -όπως τόνισε σε παρέμβασή του σε ημερίδα που διοργάνωσαν η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» και η ιστοσελίδα ygeiamou.gr- θεωρεί ότι απαιτείται η δημιουργία ενός νέου ορθολογικού χάρτη που θα προβλέπει τη δημιουργία clusters νοσοκομείων, που θα συνεργάζονται με μεγαλύτερα τριτοβάθμια νοσοκομεία, έτσι ώστε να γνωρίζει ο κάθε πολίτης ποιες υπηρεσίες μπορεί να παρέχει το περιφερειακό νοσοκομείο και για ποιες υπηρεσίες θα πρέπει να απευθυνθεί ή να διακομιστεί σε ένα μεγαλύτερο, πιο οργανωμένο νοσοκομείο. Για να υποστηρίξει τις υφιστάμενες δομές η κυβέρνηση θα αξιοποιήσει τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και το νέο ΕΣΠΑ, ενώ σε συνδυασμό και σε συνεργασία με μεγάλα κοινωφελή ιδρύματα θα κατασκευαστούν νέα νοσοκομεία. Αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα αποτελεί η δημιουργία του ψηφιακού φακέλου του ασθενούς, ενώ κυβερνητική απόφαση είναι η επένδυση στη δημόσια υγεία, την πρόληψη και τις προληπτικές εξετάσεις, αλλά και η συνέχιση της συνεργασίας με τα ιδιωτικά νοσοκομεία που μπήκαν πια σε τακτικές εφημερίες του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Ταυτόχρονα κύριος στόχος της κυβέρνησης -όπως τόνισε και ο ίδιος πρωθυπουργός σε σύσκεψη που είχε με εκπροσώπους τουριστικών επιχειρήσεων- ήταν να διασφαλιστεί ότι όταν ξανανοίξει ο τουρισμός δεν θα έχουν χαθεί θέσεις εργασίας.
Η νέα πρωτοβουλία στήριξης του κλάδου σε αυτό ακριβώς αποσκοπεί, δηλαδή στη στήριξη του τουρισμού και αφορά στην παροχή κεφαλαίου κίνησης για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών τους, τους επόμενους μήνες. Απευθύνεται σε όλο το φάσμα των επιχειρήσεων του τουρισμού, όπως ξενοδοχεία, καταλύματα, ενοικιαζόμενα δωμάτια και camping, αλλά και σε τουριστικά γραφεία -πρακτορεία και σε επιχειρήσεις εκμετάλλευσης τουριστικών λεωφορείων. Η δράση αυτή για τη στήριξη του κλάδου του τουρισμού, είναι ύψους έως 420 εκατ. ευρώ. Η ενίσχυση θα ανέρχεται στο 5% επί του τζίρου στα καταλύματα και στο 2,5% στις υπόλοιπες επιχειρήσεις, με μέγιστο ποσό ενίσχυσης ανά ΑΦΜ τα 400.000 ευρώ.
Στον τομέα του τουρισμού τα καλά νέα ήρθαν την Τετάρτη όπου η Ελλάδα έθεσε σε εφαρμογή το ηλεκτρονικό πιστοποιητικό COVID και είναι μια από τις 7 χώρες που βρίσκεται στο πρώτο κύμα ένταξης στην Ψηφιακή Πλατφόρμα, το οποίο σημαίνει ότι οι Έλληνες πολίτες μπορεί να εκδίδουν το δικό τους Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό.
Την ίδια στιγμή η αντίστοιχη πολιτική στήριξης που ήδη εφαρμόζεται στη χώρα μας στις επιχειρήσεις εστίασης προχωρά. Η πλατφόρμα αιτήσεων για τις επιχειρήσεις της εστίασης είναι σε λειτουργία από τις 14 Μαΐου. Έχουν ήδη εκκαθαριστεί περίπου 8.000 αιτήσεις και εκκρεμεί η εκκαθάριση περίπου άλλων 12.000 που θα εκκαθαριστούν τις επόμενες ημέρες.
Με το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη ημέρα και στην στήριξη των πληγέντων από την πανδημία επιχειρήσεων είναι και ο νέος νόμος «Ρύθμιση οφειλών και παροχή 2ης ευκαιρίας» Με αυτόν οι πολίτες θα δουν να κουρεύονται τα χρέη τους, αλλά και να ρυθμίζονται σε έως 240 δόσεις αν αφορούν την εφορεία και τα ασφαλιστικά ταμεία και σε έως 420 αν αφορούν τις τράπεζες. Από την 1 Ιουνίου νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις μπορούν να διευθετήσουν όλες τις οφειλές τους προς τράπεζες, διαχειριστές δανείων, Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία. Ταυτόχρονα προστατεύονται πλήρως οι οικονομικά ευάλωτοι και αυτοί που έχουν πραγματικά ανάγκη, με την πρώτη κατοικία να θωρακίζεται.
Στην κυβέρνηση υπάρχει προβληματισμός για τον πορεία της εγκληματικότητας. Όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές η μάχη της ΕΛΑΣ με το οργανωμένο έγκλημα είναι διαρκής, αλλά η Αστυνομία δεν περιορίζεται στα επίσημα στοιχεία που δείχνουν βελτίωση της κατάστασης: στο πρώτο 5μηνο του 2021 σε σχέση με αντίστοιχο διάστημα 2020 στην Αθήνα είχαμε στις ληστείες μείωση 35%, στις κλοπές μείωση 21%, στις κλοπές οχημάτων μείωση 10%. Για το ίδιο διάστημα σε Εξάρχεια, Αγ. Παντελεήμονα, Κολωνό ,Κυψέλη, Ομόνοια, Πατήσια, Σύνταγμα, Ακρόπολη είχαμε μείωση στις κλοπές 37%, στις ληστείες 17%. Παρόλα αυτά το αίσθημα ασφάλειας πρέπει να βελτιωθεί.
Τουρκία και δημοσκοπήσεις
Χαμόγελα προκάλεσαν στην κυβέρνηση οι τελευταίες δημοσκοπήσεις. Όπως δείχνει η έρευνα της Pulse η κυβέρνηση όχι μόνο διατηρεί σταθερό προβάδισμα 14 ποσοστιαίων μονάδων έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά βλέπει τα ποσοστά της να παραμένουν στα ίδια επίπεδα με τις εκλογές του Ιουλίου του 2017 διατηρώντας ένα ποσοστό 38,5% έναντι του 24,5 του ΣΥΡΙΖΑ. Υπενθυμίζεται πως η ΝΔ είχε τότε συγκεντρώσει 39,85% και ο ΣΥΡΙΖΑ 31,5%.
Η συγκεκριμένη δημοσκόπηση αντιπαραβάλει την δημοσκοπική πορεία της κυβέρνησης Μητσοτάκη με την αντίστοιχη των κυβερνήσεων της τελευταίας δεκαετίας στο μέσον της θητείας τους. Έτσι, τον Δεκέμβριο του 2011, η τότε κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου συγκέντρωνε 16% έναντι 24,5% της ΝΔ, ενώ τον Ιούλιο του 2014, η κυβέρνηση Σαμαρά συγκέντρωνε 23% έναντι 26% του ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης το Νοέμβριο του 2017 η κυβέρνηση Τσίπρα συγκέντρωνε 21% έναντι 31,5% της ΝΔ.
Όσο για τις δημοσκοπικές γκρίζες ζώνες για την κυβέρνηση αυτές παραμένουν δύο. Η πρώτη αφορά τη νέα γενιά, στην οποία η ΝΔ καταγράφει χαμηλά ποσοστά, ειδικά μετά την εκδήλωση της πανδημίας. Η δεύτερη έχει να κάνει με τις πολιτικές αναφορικά με την αστυνόμευση και τον χώρο των πανεπιστημίων: οι μεν ψηφοφόροι που κινούνται στο δεξιό άκρο του πολιτικού φάσματος θα ήθελαν περισσότερο αποφασιστική στάση από την κυβέρνηση. Οι δε κεντροαριστεροί ψηφοφόροι πολλοί από τους οποίους ψήφισαν Μητσοτάκη καταλογίζουν στην κυβέρνηση ότι υιοθετεί πολύ σκληρή ατζέντα.
Τέλος στην κυβέρνηση κρατούν μικρό καλάθι ενόψει της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν. Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας μετά τη συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του στην Αθήνα έκανε σαφές ότι σκοπός των επαφών ήταν να επιχειρηθεί μια διαδικασία πρώτης συνεννόησης και, αν αυτό καταστεί δυνατόν, σταδιακής ομαλοποίησης της κατάστασης σε βάθος χρόνου. Στο πλαίσιο αυτό συμφωνήθηκε ένας περιορισμένος κατάλογος προγραμμάτων οικονομικής συνεργασίας, καθώς και η αμοιβαία αναγνώριση των πιστοποιητικών COVID-19. Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές η ελληνική θέση είναι σαφής: τάσσεται υπέρ ενός εποικοδομητικού διαλόγου με την Τουρκία, πάντα, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Η τουρκική εμμονή στο «casus belli», αν η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο, είναι απαράδεκτη. Όπως επίσης και ο μη σεβασμός, εκ μέρους της Τουρκίας, της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 6 Ιουνίου 2021