Τις εκδηλώσεις του Οκτωβρίου ανακοίνωσε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης.
Το Σάββατο 14 Οκτωβρίου 2023 και ώρα 20:00, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης φιλοξενεί στο Γενί Τζαμί συναυλία του Εργαστηρίου Σύγχρονης Μουσικής (ΕΣΜ) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σε συνδιοργάνωση με το Goethe Institut Thessaloniki και τον Δήμο Θεσσαλονίκης.
Στη συναυλία συμμετέχουν δύο γερμανίδες ερμηνεύτριες σύγχρονης μουσικής, η Nina Janßen-Deinzer, μία από τις πιο σημαντικές κλαρινετίστριες της γενιάς της, και η σοπράνο Johanna Greulich με πολυσχιδή καριέρα στον χώρο της σύγχρονης μουσικής και του μουσικού θεάτρου.
Θα παρουσιαστούν έργα για φωνή και κλαρινέτο ή κοντραμπάσο κλαρινέτο – ένα εντυπωσιακό και δυσεύρετο λόγω μεγέθους και έκτασης όργανο.
Τα έργα που θα ερμηνεύσουν η Nina Janßen-Deinzer και η Johanna Greulich είναι του Γιώργου Απέργη, ενός από τους σημαντικότερους συνθέτες της εποχής μας –Cinq Couplets για φωνή και κοντραμπάσο κλαρινέτο (1988)–, του Luciano Berio, μιας από τις ηγετικές μορφές της μεταπολεμικής μουσικής –Sequenza III σόλο φωνή (1966)–, του Wolfgang Rihm, ενός από τους πλέον γνωστούς μεταπολεμικούς συνθέτες της Γερμανίας –Zu singen για σοπράνο και κλαρινέτο (2006)– και του Arnulf Herrmann –Rockabye για σοπράνο και κλαρινέτο / κοντραμπάσο κλαρινέτο (2020).
Τέλος, στην συναυλία παρουσιάζονται έργα τριών συνθετών της Θεσσαλονίκης, των Μιχάλη Λαπιδάκη –traum(a) για σοπράνο και κοντραμπάσο κλαρινέτο (πρεμιέρα, 2023)–, Δημήτρη Μαρωνίδη, Nexus II για κοντραμπάσο κλαρινέτο και ηλεκτρονικά (πρεμιέρα, 2023)– και Δημήτρη Παπαγεωργίου –Debout (version II) για κοντραμπάσο κλαρινέτο (2023).
Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. https://cml.web.auth.gr/?p=1009
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της διαδικτυακής δράσης «Ιστορίες της πόλης», παρουσιάζει κάθε μήνα σύντομες ιστορίες, μικρές αφηγήσεις για περιοχές, μνημεία και μεμονωμένα ευρήματα της Θεσσαλονίκης, με στόχο να φωτίσει άγνωστες πτυχές της ιστορίας και της πορείας της πόλης στον χώρο και τον χρόνο.
Η ιστορία του Οκτωβρίου με τίτλο «Το "χρύσωμα" των χεριών του αγίου Δημητρίου: Έκφραση τιμής και λατρείας προς τον πολιούχο της Θεσσαλονίκης», θα αφορά σε λεπτομέρειες του ψηφιδωτού διακόσμου της βασιλικής του Αγίου Δημητρίου και θα δημοσιοποιηθεί την Παρασκευή, 20 Οκτωβρίου 2023.
Συνεχίζεται η παρουσίαση της έκθεσης «Θεσσαλονίκη 1922: Μνημεία και Πρόσφυγες» στο Γενί Τζαμί. Η έκθεση διοργανώθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο των εκδηλώσεων μνήμης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για την επέτειο των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή και παρουσιάστηκε στη Ροτόντα.
Μετά την ολοκλήρωσή της η Υπηρεσία μας επιμελήθηκε εκ νέου το υλικό, προκειμένου η ενότητα της έκθεσης που αφορά στη Μικρασιατική Εκστρατεία, τον ξεριζωμό από τα πάτρια εδάφη, το ταξίδι προς την Ελλάδα και την εγκατάσταση των προσφύγων στη Θεσσαλονίκη και τα μνημεία της να παρουσιαστεί στο Γενί Τζαμί.
Μέσα από πλούσιο εικονογραφικό υλικό, ταχυδρομικά δελτάρια και αποκόμματα εφημερίδων, αποτυπώνεται η εικόνα της πόλης κατά την κρίσιμη δεκαετία 1912-1922, στη διάρκεια της οποίας, τα μνημεία, μετά την απελευθέρωση, έγιναν τόποι εγκατάστασης πολλών προσφύγων, είτε από τις βαλκανικές χώρες (1912-1917), είτε πυρόπληκτων μετά την πυρκαγιά του 1917, είτε της Μικρασιατικής Καταστροφής (1919-1922), που αποτελεί και την κορύφωση της περιόδου αυτής. Στο δεύτερο μέρος της ίδιας ενότητας παρουσιάζεται η Μικρασιατική Εκστρατεία και ειδικότερα, η απομάκρυνση των προσφύγων από την Ανατολική Θράκη, καθώς και το ταξίδι της προσφυγιάς προς τη Θεσσαλονίκη. Η ενότητα ολοκληρώνεται με την εγκατάσταση στην πόλη, και ειδικότερα στην περιοχή της ακρόπολης, όπου κτίστηκε σειρά πρόχειρων κατασκευών και οικιών σε επαφή με τα βυζαντινά οχυρωματικά τείχη, αλλά και σε ναούς, και ιδίως στον ναό της Αχειροποιήτου.