Οι διαφορές ανάμεσα σε μια σοβαρή και μια ασόβαρη χώρα (επιεικής ο χαρακτηρισμός), είναι πάμπολλες και καταγράφονται σε όλους τους τομείς που αυτή δραστηριοποιείται και ενεργεί.
Μια από αυτές, ιδιαίτερα συνήθης- και μόνιμα εμφανιζόμενη σε κάθε ευκαιρία θα έλεγα- έγκειται στο ότι μια σοβαρή χώρα προβλέπει καταστάσεις που τείνουν να δημιουργηθούν και διαμορφώνει πλαίσια αντιμετώπισής τους είτε για να τις αποτρέψει, είτε για την αποτελεσματική αντιμετώπισή τους την κρίσιμη ώρα. Αντιθέτως, η «ασόβαρη» χώρα, χασκογελά αμέριμνα και αντιδρά μόνο εκ των υστέρων και αφού το πρόβλημα ξεσπάσει. Οι έξτρα «ασόβαρες», ακόμη και τότε κάνουν πως δεν το βλέπουν ή δεν τις αφορά και κινητοποιούνται μόνον αν και εφόσον πιεστούν από την κοινή γνώμη, που στο μεταξύ έχει επηρεαστεί από το πρόβλημα και φωνάζει: κάντε κάτι.
Πέρα ακόμη και από τις «έξτρα ασόβαρες» χώρες, υπάρχει και η Ελλάδα στην οποία το επίσημο κράτος αντιδρά, μόνον εφόσον το όποιο πρόβλημα φτάσει στην Αθήνα. Μέχρι τότε, τα πάντα αντιμετωπίζονται σαν γραφικά, σαν φολκλόρ, σαν περιθωριακά κι ασήμαντα.
Όταν όμως, το εν λόγω φαινόμενο, επισυμβεί στην περιοχή της πρωτεύουσας, έρχεται η συντέλεια του κόσμου. Διαγγέλματα, συσκέψεις ειδικών, κονδύλια για ειδικές μελέτες, χρηματοδοτήσεις δράσεων κλπ.
Τα βλέπουμε αυτά στις φυσικές καταστροφές (μια βροχή στην Αθήνα, προκαλεί συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου), ενώ και στην περίπτωση της πανδημίας, όταν ξεχείλιζαν οι ΜΕΘ στη Θεσσαλονίκη και πέθαιναν αβοήθητοι άνθρωποι (Νοέμβρης του 2020) έφταιγαν οι τοπικοί άρχοντες, αλλά όταν πήγε να φουντώσει ο ιός στην Αθήνα (άνοιξη 2021), κινητοποιήθηκε αμέσως όλη η κυβέρνηση (ουδείς περίμενε τον Πατούλη ή τον Μπακογιάννη) και κατάφεραν να τιθασεύσουν την διασπορά και να αποσυμφορήσουν άμεσα την πίεση στο σύστημα υγείας.
Την διαμαρτυρία μου, εύκολα θα την χαρακτήριζε ένας… Αθηναίος ως γκρίνια, κακομοιριά, ή… κομπλεξισμό, αλλά δεν είναι έτσι. Είναι αγανάκτηση για το ότι το ελληνικό κράτος αντιμετωπίζει με πρωτοφανή αδιαφορία την εκτός κλεινού άστεως επικράτεια.
**********************************************************************************************************
Τέσσερα χρόνια έχουν συμπληρωθεί από την μέρα που πρωτοεμφανίστηκαν τα αγριογούρουνα στις παρυφές της Θεσσαλονίκης και προφανώς ακόμη περισσότερα από την ώρα που άρχισαν να σουλατσέρνουν στην ύπαιθρο της Μακεδονίας, κάνοντας επιδρομές για αναζήτηση τροφής.
Ουδείς, ασχολήθηκε. Ουδείς νοιάστηκε. Ουδείς μελέτησε τα αίτια και τις επιπτώσεις. Ουδείς πρόβλεψε ότι το φαινόμενο αν αφεθεί ανεπηρέαστο, θα ξεφύγει και θα διογκωθεί. Οι τοπικοί άρχοντες κοιμούνται και το κράτος των Αθηνών χαμογελά.
Έτσι και «σκάσει μύτη» το πρώτο αγριογούρουνο στην Αττική Οδό προκαλώντας τροχαίο ατύχημα και κλείσιμο του δρόμου, τότε θα δούμε τι θα πει κρατική λειτουργία και σοβαρή αντιμετώπιση.
Μέχρι τότε, αναπάντητα θα μένουν τα ερωτήματα:
- Τι είδους ζώο είναι ακριβώς αυτό που κατεβαίνει πλέον μέχρι το κέντρο της Θεσσαλονίκης ψάχνοντας στα αστικά απορρίμματα να βρει τροφή;
- Είναι αγριόχοιρος, ή υβρίδιο- ημίαιμο- με γουρούνι εκτροφής που προέκυψε από ένα τυχαίο γεγονός (απελευθέρωση από φάρμα). Πώς αναπαράγεται, τι τρώει, ποιοι είναι οι εχθροί του;
- Τρώγεται το κρέας του, ή ενδέχεται να αποδειχτεί βλαπτικό για την υγεία του ανθρώπου επειδή εμπεριέχει κάποια ανεπιθύμητα συστατικά στο DNA του;
- Μπορεί να κουβαλά κάποιες αρρώστιες (αφρικανική πανώλη), ή είναι ακίνδυνο για την δημόσια υγεία;
- Τι ζημιές επιφέρει στις καλλιέργειες; (δεν προβλέπεται καμιά αποζημίωση των αγροτών από τον ΕΛΓΑ, που δεν ασχολήθηκε με το θέμα αφού δεν πήρε εντολή από την…Αθήνα)
- Πού οφείλεται η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού τους και τι συσχέτιση μπορεί να έχει με την κλιματική αλλαγή;
- Δεν βρίσκουν να φάνε στα δάση και κατεβαίνουν στις κατοικημένες περιοχές;
- Υπάρχει διατάραξη του οικοσυστήματος; Πρέπει να κάνουμε κάτι για να περιοριστεί αυτή και τι;
- Πώς πρέπει να αντιδρά ο άνθρωπος αν βρεθεί αντιμέτωπος με τα ζώα αυτά μέσα στην αυλή του σπιτιού του ή στον δρόμο; Να τα ταΐσει, να τα αγνοήσει, να τα πλησιάσει; Μπορούν να γίνουν επικίνδυνα αν πανικοβληθούν ή αν είναι πολύ πεινασμένα; Πώς θα αποφύγουμε περιπτώσεις να θανατωθούν σκυλιά που σκιάχτηκαν και τα γαύγισαν;
Σε αυτά και σε άλλα σχετικά ερωτήματα, οι απαντήσεις σε μια σοβαρή χώρα, δεν μπορούν να δοθούν στο πόδι, ούτε από άσχετους. Χρειάζεται επιστράτευση των ειδικών επιστημόνων (κτηνιάτρων, ειδικευμένων στην ζωική παραγωγή, βιολόγων, περιβαλλοντολόγων κλπ). Πριν από όλα, απαιτείται η ανάθεση μιας σοβαρής δράσης- παρατήρησης, καταγραφής, μελέτης- από ειδική διεπιστημονική ερευνητική ομάδα που θα τσιπάρει μερικά, θα βάλλει κάμερες παρακολούθησής των διαδρομών τους κλπ. Όπως και απαιτείται συλλογή δεδομένων από τις διάφορες χώρες που αντιμετώπισαν ή αντιμετωπίζουν το φαινόμενο, προκειμένου να αντληθούν εμπειρίες και να υιοθετηθούν θετικές πρακτικές.
Τι κάναμε εμείς από όλα αυτά;
Τίποτα απολύτως. Ακόμη δεν καταλήξαμε αν το θέμα είναι δικαιοδοσίας του υπουργείου περιβάλλοντος (που ασχολείται με τα άγρια ζώα), ή του υπουργείου αγροτικής ανάπτυξης (εκτροφεία, αγροτική παραγωγή και ζημιές).
Τέσσερα χρόνια οι Sus scrofa όπως αποκαλούνται επιστημονικά, κάνουν αθώες βόλτες ή κάπως ένοχες επιδρομές στις παρυφές της Θεσσαλονίκης, στο Πανόραμα, το Ωραιόκαστρο, το Φίλυρο, τα Πεύκα. Προκαλούν ατυχήματα στους δρόμους, σκοτώνουν σκυλιά, αναστατώνουν παιδιά και μεγαλύτερους.
Ο ελεύθερος πολλαπλασιασμός τους, τα φέρνει στην Νέα Ελβετία, στην Καλαμαριά, στο Λιμάνι και εσχάτως στην Πλατεία Αριστοτέλους.
Η Θεσσαλονίκη θορυβήθηκε. οι κάτοικοι ανησυχούν. Οι τοπικοί άρχοντες, αποφάσισαν να κάνουν κάτι είτε ουσιαστικό, είτε για τα μάτια του κόσμου. Στην ασχετοσύνη τους, αντί να λειτουργήσουν ως σοβαρό κράτος (απεύθυνση στους ειδικούς, παρατήρηση, μελέτη, διατύπωση προτάσεων, καταγραφή διεθνούς πρακτικής κλπ), καταφεύγουν σε δράσεις πανικού ή φαντεζί επίδειξης ενεργοποίησης. Έτσι χωρίς κανέναν στόχο και κανένα σχέδιο.
Ένας δήμος αγόρασε όπλο αναισθησίας. (Σκεφτείτε το σκηνικό μια ομάδα υπαλλήλων του δήμου να παρακολουθεί το ζώο μέχρι να φτάσει ο σκοπευτής με το όπλο για να το αναισθητοποιήσει, να σπεύσουν άλλοι υπάλληλοι με γερανοφόρο όχημα με καρότσα, να φορτώσει το ζώο και να προλάβουν να το αφήσουν σε ένα γειτονικό βουνό πριν ξυπνήσει- αφού το παρακολουθούν μέχρι το τέλος της επίδρασης του φαρμάκου ώστε να μην το φάνε απροστάτευτο ενδεχόμενοι εχθροί του. Μετρήστε μεροκάματα και αναλογιστείτε ότι ενδέχεται την αμέσως επόμενη μέρα το ίδιο ζώο να ξαναπάρει τον δρόμο για την…Αριστοτέλους.)
Ένας άλλος οργανισμός (η Αποκεντρωμένη) εγκατέστησε σπιτάκι με τροφή στο Κόδρα, ώστε αν πάει το ζώο να εγκλωβιστεί κι έτσι να ακολουθηθεί η προαναφερόμενη διαδικασία της μεταφοράς κι απελευθέρωσής του εκτός πόλης.
Άλλοι πάλι, προτείνουν να απελευθερωθεί το κυνήγι και να δούμε ομάδες κυνηγών να περιφέρονται με δίκαννα κυνηγώντας γουρουνάκια, ενώ οι πιο προχωρημένοι ισχυρίζονται ότι αν πετάξουμε στα…μονοπάτια μήλα ποτισμένα με κρασί, αυτά ζαλιστούν και έτσι θα τα…συλλάβουμε.
Κάποιοι είπαν να πάρουμε λύκους…ενώ οι αγρότες περιφράσσουν τους χώρους τους, ενώ άλλοι εγκατέστησαν στα χωράφια τους (ιδιαίτερα σε αυτά που καλλιεργούν καλαμπόκια) κανονάκια για να τα τρομάζουν και να τα αποτρέπουν.
Ό,τι του φανεί του Λωλοστεφανή ακόμη και να προτείνει να προσλάβουμε τον… Οβελίξ και τους Γαλάτες του Αστερίξ που έμειναν στην ιστορία για τα τσιμπούσια τους με αγριογούρουνα…
Αθάνατη Ελλάδα…
* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 16.05.2021