Μεταξύ 15ης Μαρτίου και 10ης Αυγούστου 1943, περίπου σαράντα τρεις χιλιάδες Εβραίοι της Θεσσαλονίκης μεταφέρθηκαν στο ναζιστικό στρατόπεδο θανάτου Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Από αυτούς, λιγότεροι από χίλιοι επέστρεψαν ζωντανοί. Ήταν ένα καταστροφικό πλήγμα για τον εβραϊκό πληθυσμό της Θεσσαλονίκης, μια πόλη η οποία αποτέλεσε σημαντικό εβραϊκό κέντρο στην Ευρώπη με μακραίωνη παρουσία. Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης αποτελούσαν την πλειοψηφία του πληθυσμού —σε ορισμένες χρονικές περιόδους ακόμη και την απόλυτη πλειοψηφία— σηματοδοτώντας την «προσωπικότητα» της πόλης για αιώνες.
Με αφορμή την 80ή επέτειο από την εκτόπιση των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου, το Γενικό Προξενείο της Ελλάδος στο Σύδνεϋ ανακοινώνει μια σειρά εκδηλώσεων που μνημονεύουν αυτή την ανείπωτη τραγωδία και την σχεδόν πλήρη καταστροφή μιας από τις πιο ακμάζουσες εβραϊκές κοινότητες της Ευρώπης.
O ιστορικός Δρ. Leon Saltiel, με σημαντικό συγγραφικό έργο επί του θέματος, θα δώσει δύο διαλέξεις που ξεδιπλώνουν την ιστορία των Εβραίων της Θεσσαλονίκης μέσα από πολύτιμες μαρτυρίες θυμάτων του Ολοκαυτώματος και αποτυπώνουν τον απόηχο της καταστροφής για τα μέλη της ελληνικής εβραϊκής κοινότητας.
Ειδικότερα:
– Προσωπική αλληλογραφία ως μαρτυρία του Ολοκαυτώματος: Επιστολές από το γκέτο της Θεσσαλονίκης
Με την υποστήριξη του Γενικού Προξενείου της Ελλάδος στο Σύδνεϋ θα πραγματοποιηθεί η διάλεξη του Δρ. Leon Saltiel με θέμα «Personal letter as Holocaust testimony: Letters sent from the Ghetto of Thessaloniki».
Η εκδήλωση συνδιοργανώνεται από την Έδρα Εβραϊκών και Βιβλικών Σπουδών, καθώς και την Έδρα Νεοελληνικών και Βυζαντινών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Σύδνεϋ, με την υποστήριξη του Mandelbaum House.
Λίγα είναι γνωστά για την καθημερινή ζωή μεμονωμένων Εβραίων στα χρόνια της ναζιστικής κατοχής, πόσο μάλλον για την περίοδο της γκετοποίησης και της εκτόπισής τους. Αυτό το κενό στην ιστοριογραφία μπορεί να γεφυρωθεί μέσω ενός μοναδικού ευρήματος: πενήντα τρεις επιστολές που γράφτηκαν από τρεις Εβραίες μητέρες από τη Θεσσαλονίκη και στάλθηκαν στους γιους τους που κατοικούσαν όλοι στην Αθήνα – και οι τρεις γυναίκες θύματα του Ολοκαυτώματος. Πρόκειται για έναν σημαντικό αριθμό επιστολών από τρεις διαφορετικούς αυτόπτες μάρτυρες που καλύπτουν μια μακρά χρονική περίοδο, αποκαλύπτοντας λεπτομέρειες για τη ζωή καθημερινών Εβραίων της Θεσσαλονίκης – μαρτυρίες απαλλαγμένες από την επιρροή της εκ των υστέρων γνώσης των όσων ακολούθησαν.
Κατά τη διάλεξη, ο Δρ. Leon Saltiel θα αναφερθεί στο γενικότερο πλαίσιο των γεγονότων του Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη και στη μεγάλη συμβολή των επιστολών για την κατανόηση της σκοτεινής αυτής περιόδου.
Εκδήλωση ανοιχτή στο κοινό
18 Απριλίου, 15.00-16.30
Mandelbaum House (χάρτης)
Πληροφορίες: https://bit.ly/3MipV50
– Το Ολοκαύτωμα στη Θεσσαλονίκη και το πλήγμα για μια κοινότητα 2000 ετών
Το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στο Σίδνεϊ διοργανώνει εκδήλωση-διάλεξη του Δρ. Leon Saltiel με θέμα «Το Ολοκαύτωμα στη Θεσσαλονίκη και το πλήγμα για μια κοινότητα 2000 ετών». Την εκδήλωση θα προλογίσει ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, Προκαθήμενος της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αυστραλία.
Η εκδήλωση υποστηρίζεται από την Ελληνορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας και το Jewish Board of Deputies της Νέας Νότιας Ουαλίας και ευγενικά φιλοξενείται από το Αυστραλιανό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών του Πανεπιστημίου Σύδνεϋ στις εγκαταστάσεις του.
Στο πλαίσιο της ομιλίας του, ο Δρ.Leon Saltiel θα αφηγηθεί τη μακρά ιστορία της άλλοτε ακμάζουσας εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης μέχρι τις τελευταίες της ημέρες, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των μελών της μεταφέρθηκε στο ναζιστικό στρατόπεδο θανάτου του Άουσβιτς το 1943. Σχεδόν το 95 τοις εκατό των 50.000 Εβραίων στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας δεν επέζησε του πολέμου – οι περισσότεροι εκτοπίστηκαν και εξοντώθηκαν στην υπό γερμανική κατοχή Πολωνία. Οι Εβραίοι αποτελούσαν μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού της Θεσσαλονίκης, με μακρόχρονη παρουσία στην πόλη και καίρια συμβολή στην κοινωνική, οικονομική, πολιτική και πολιτιστική ζωή της πόλης. Η απώλειά τους σημάδεψε την εξέλιξη της Θεσσαλονίκης –και ολόκληρης της χώρας– μέχρι σήμερα.
Εκδήλωση ανοιχτή στο κοινό
20 Απριλίου 18.00, έναρξη εκδήλωσης 18.30
Αυστραλιανό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών, Πανεπιστήμιο Σίδνεϊ
CCANESA Boardroom, Madsen Building (χάρτης)
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΟΜΙΛΗΤΗ
Ο Leon Saltiel είναι διδάκτωρ Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στη Θεσσαλονίκη, και υπήρξε μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Graduate Institute of International and Development Studies στη Γενεύη της Ελβετίας, καθώς και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Οι δημοσιεύσεις του περιλαμβάνουν: The Holocaust in Thessaloniki: Reactions to the Anti-Jewish Persecution, 1942–1943 (Routledge 2020) που κέρδισε το Διεθνές Βραβείο Βιβλίου Yad Vashem 2021 στον τομέα Έρευνα του Ολοκαυτώματος, καθώς και το βιβλίο «Μη με ξεχάσετε»: Τρεις Εβραίες μητέρες γράφουν στους γιους τους από το γκέτο της Θεσσαλονίκης (Αλεξάνδρεια 2018 στα ελληνικά και Berghahn 2021 στα αγγλικά).
Είναι εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Εβραϊκού Συμβουλίου στα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη και στην UNESCO στο Παρίσι και Συντονιστής για την Καταπολέμηση του Αντισημιτισμού.
Πηγή: neoskosmos.com