Συμφωνία ενόψει; Οι διαπραγματευτές συνέχιζαν χθες Παρασκευή την προσπάθεια να στήσουν το περίγραμμα συμβιβασμού γεμάτου πολιτικές δεύτερες σκέψεις για την αποφυγή της κήρυξης στάσης πληρωμών από το ομοσπονδιακό κράτος των ΗΠΑ, που με βάση τα τελευταία δεδομένα αναμένεται να ενσκήψει την 5η αντί της 1ης Ιουνίου, κάτι που δίνει λίγο χρόνο ακόμα στον Λευκό Οίκο και στην αντιπολίτευση.
Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε χθες το απόγευμα (τοπική ώρα, τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα ώρα Ελλάδας) «αισιόδοξος», προσθέτοντας πως έτρεφε την «ελπίδα» να μάθει εντός ωρών «αν είμαστε σε θέση να συνάψουμε συμφωνία».
«Είμαστε πιο κοντά (στη συμφωνία), αλλά δεν την έχουμε κλείσει ακόμα», δήλωνε νωρίτερα πηγή ενήμερη για τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικάνων, εκφράζοντας πάντως σκεπτικισμό για το εάν πράγματι θα ανακοινωνόταν κάτι εντός ωρών.
Και ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Κέβιν Μακάρθι, ο πρωταγωνιστής αυτού του πολιτικοοικονομικού σίριαλ στην πλευρά της αντιπολίτευσης, έκανε λόγο για πρόοδο. Αλλά «τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί ώσπου να συμφωνηθεί», πρόσθεσε, συνεχίζοντας την τακτική της πίεσης στον πρόεδρο.
Πίεση υπάρχει άφθονη σε αυτή την υπόθεση, που είναι δύσκολο να κατανοηθεί εκτός Ουάσιγκτον, ακόμη περισσότερο εκτός των ΗΠΑ.
Στα κυριότερα αγκάθια συγκαταλέγεται η απαίτηση των Ρεπουμπλικάνων όσοι λαμβάνουν προνοιακά επιδόματα ή/και βοήθεια από το κράτος, ιδίως επισιτιστική βοήθεια, να δουλεύουν για αυτά.
Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Άντριου Μπέιτς κατηγόρησε την αντιπολίτευση πως είναι διατεθειμένη να θέσει σε κίνδυνο «πάνω από οκτώ εκατομμύρια θέσεις εργασίας αν δεν καταφέρουν να πάρουν το ψωμί από το στόμα Αμερικανών που πεινάνε».
Η ημερομηνία που το υπουργείο Οικονομικών λέει πως δεν θα είναι σε θέση να τιμήσει τις δανειακές και άλλες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις της χώρας πλέον είναι η 5η Ιουνίου, όχι η 1η, κάτι που δίνει περιθώριο μερικών ημερών ακόμη.
«Στη βάση των πιο πρόσφατων διαθέσιμων δεδομένων, εκτιμάμε τώρα ότι το υπουργείο Οικονομικών δεν θα διαθέτει επαρκείς πόρους για να εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις της κυβέρνησης αν το Κογκρέσο δεν αυξήσει ή αναστείλει το όριο του χρέους ως την 5η Ιουνίου», ανέφερε χθες η κυρία Γέλεν σε επιστολή της προς τα μέλη του αμερικανικού κοινοβουλίου.
Τις δυο πρώτες ημέρες του Ιουνίου θα πρέπει να καταβληθούν πάνω από 130 δισεκ. δολάρια για συντάξεις και άλλες καλύψεις, ιδίως των βετεράνων, κάτι που σημαίνει πως το υπουργείο της θα έχει «εξαιρετικά χαμηλά διαθέσιμα», διευκρίνισε.
Ζητούμενο είναι το Κογκρέσο –η Γερουσία που ελέγχουν οι Δημοκρατικοί και η Βουλή που ελέγχουν οι Ρεπουμπλικάνοι– να ψηφίσει το ταχύτερο για να εγκρίνει την αύξηση του μέγιστου επιτρεπόμενου ποσού που μπορεί να δανειστεί το κράτος, καθώς αν δεν γίνει αυτό οι ΗΠΑ μπορεί να αναγκαστούν να κηρύξουν στάση πληρωμών, κατάσταση άνευ προηγμένου με δυνητικά καταστροφικές οικονομικές, χρηματοοικονομικές και κοινωνικές συνέπειες.
Πρόκειται για διαδικασία που για χρόνια ήταν απλά τυπική, όμως αυτή τη φορά, οι Ρεπουμπλικάνοι απαιτούν για να δώσουν πράσινο φως δραστικές περικοπές των δημοσίων δαπανών. Επισήμως, ο Τζο Μπάιντεν αρνήθηκε να διαπραγματευθεί, κατηγορώντας την αντιπολίτευση πως θέτει υπό «ομηρία» την αμερικανική οικονομία.
Στην πραγματικότητα, σύμβουλοι των δύο πλευρών συζητούν ασταμάτητα επί εβδομάδες και σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου έχουν πλέον συνεννοηθεί για ορισμένες αδρές γραμμές.
Η συμφωνία θα παγώσει κάποιες κατηγορίες δαπανών αλλά αφήνοντας αλώβητους τους προϋπολογισμούς για την άμυνα και τους βετεράνους, κατά ρεπορτάζ των εφημερίδων New York Times και Washington Post.
Σε αντάλλαγμα το όριο του χρέους θα αυξηθεί για δυο χρόνια, για ορίζοντα που υπερβαίνει τις προσεχείς προεδρικές εκλογές, μειώνοντας τον κίνδυνο στάσης πληρωμών μέχρι τότε.
Μείωση του χρέους
Κάθε πλευρά θέλει να περιορίσει τη ζημιά σε πολιτικό επίπεδο.
Ο Κέβιν Μακάρθι, που θέλει να εδραιώσει τη θέση του, επιδιώκει να είναι σε θέση να υπερηφανεύεται πως επέβαλε αυστηρή δημοσιονομική λιτότητα, ενώ οι Δημοκρατικοί πως προστάτευσαν κοινωνικά επιδόματα προς αναξιοπαθούντες και τα μεγάλα τους επενδυτικά προγράμματα.
Ο αμερικανός πρόεδρος, που κάνει εκστρατεία για την επανεκλογή του, επανέλαβε προχθές Πέμπτη πως στις διαπραγματεύσεις συγκρούονται «δυο αντίπαλα οράματα».
Ο ογδοντάρης Δημοκρατικός θέλει να λέει πως δίνει αγώνα για περισσότερη κοινωνική και φορολογική δικαιοσύνη, όμως σύμφωνα τον Τύπο οι διαπραγματευτές του συμφώνησαν να μην αυξηθούν όσο υποσχόταν τα μέσα για να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή.
Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα τόνισε χθες πως το να βρεθεί λύση είναι «κεφαλαιώδες» για την παγκόσμια οικονομία, σημειώνοντας ταυτόχρονα πως οι ΗΠΑ πρέπει να κάνουν «περισσότερα για να μειώσουν το δημόσιο χρέος» τους.
Ακόμη κι αν εξευρεθεί συμφωνία, το χρονοδιάγραμμα θα είναι πιεστικό. Πολλά μέλη του κοινοβουλίου έχουν επιστρέψει στις περιφέρειές τους για μερικές ημέρες, τους δίνει την ευκαιρία το τριήμερο της «Memorial Day» (την τελευταία Δευτέρα του Μαΐου, μεθαύριο 29η φέτος).
Εξάλλου, κάποια μέλη της πιο προοδευτικής πτέρυγας των Δημοκρατικών, όπως και ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι, απειλούν να μην εγκρίνουν, ή να καθυστερήσουν όσο περισσότερο μπορούν οποιοδήποτε κείμενο κρίνουν πως κάνει υπερβολικά πολλές παραχωρήσεις στην αντίπαλη πλευρά.