Χειρότερη επίδοση από τους ανταγωνιστές της ως προς τη διαμόρφωση ενός φιλικού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη καινοτομίας παρουσιάζει η Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησαν από την Έδρα UNESCO on Futures Research, που φιλοξενείται στο Δίκτυο ΠΡΑΞΗ/ Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας.
Συγκεκριμένα, διερεύνησαν 16 απαραίτητες συνθήκες ανάπτυξης καινοτομίας, οι οποίες είναι δύσκολο να μετρηθούν με ακρίβεια και να ποσοτικοποιηθούν. Στην έρευνα συμμετείχαν εργαζόμενοι του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, εκπρόσωποι ΜΚΟ και άνεργοι.
Σύμφωνα με τις απαντήσεις όσων συμμετείχαν η χειρότερη επίδοση της χώρας στην καινοτομία, συναντάται σε τομείς που έχουν να κάνουν με τη λειτουργία του δημόσιου τομέα, όπως το προβληματικό θεσμικό πλαίσιο για την υλοποίηση μεγάλων έργων υποδομής, η έλλειψη φιλοδοξίας από τους κεντρικούς και τοπικούς φορείς διακυβέρνησης να είναι στην πρώτη γραμμή της δοκιμής νέων τεχνολογιών και καινοτομιών, η απουσία πνεύματος συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, το δυσμενές φορολογικό περιβάλλον και το προβληματικό εκπαιδευτικό σύστημα το οποίο δεν καλλιεργεί τη δημιουργικότητα.
Επίσης, εμφανίζεται ως προβληματική η πρόσβαση σε κεφάλια σποράς, ενώ υπάρχει και έλλειψη κουλτούρας καινοτομίας στην κοινωνία.
Ως προβλήματα και εμπόδια, εμφανίζονται και οι προβληματικές και ασαφείς διαδικασίες ανάπτυξης καινοτομίας στον ιδιωτικό τομέα και η ανυπαρξία λειτουργικών μοντέλων συνεργασίας μεταξύ καινοτόμων start-ups και μεγαλύτερων εταιρειών.
Στα θετικά, ωστόσο, φαίνεται ότι υπάρχει σχετική ικανοποίηση όσον αφορά τη διαθεσιμότητα καταρτισμένων, δημιουργικών ατόμων, με κατανόηση του επιχειρείν, οι οποίοι είναι ικανοί να αναπτύξουν νέες ιδέες και να τις αξιοποιήσουν επιχειρηματικά. Όμως, σημειώνεται πως και σε αυτόν τον τομέα η επίδοση είναι επί της ουσίας μέτρια.
Αναλυτικά η έρευνα:
Η ταυτότητα της έρευνας
Η έρευνα υλοποιήθηκε πανελλαδικά το διάστημα Ιούνιος-Σεπτέμβριος 2019, και συγκέντρωσε στοιχεία από ένα σημαντικό δείγμα, του οποίου η πλειοψηφία αποτελείται από ανώτερα και ανώτατα στελέχη του ιδιωτικού τομέα. Συγκεκριμένα, στην έρευνα συμμετείχαν 119 άτομα προερχόμενα κατά 71% από τον ιδιωτικό τομέα, 18% το δημόσιο, ενώ 10% προέρχεται από ΜΚΟΤ.
Η σύγκριση με την Σουηδία
Η έρευνα έγινε σε συνεργασία με την KAIROS Future που υλοποίησε αντίστοιχη έρευνα στην Σουηδία για το Federation of Swedish Innovation Companies (FSIC). Οι παράλληλες έρευνες δεν είχαν σκοπό να παρέχουν συγκρίσιμα αποτελέσματα, καθώς οι συμμετέχοντες δεν συνέκριναν το περιβάλλον καινοτομίας της Ελλάδας και της Σουηδίας, αλλά με αυτό των χωρών που ανταγωνίζονται αντίστοιχα οι δύο χώρες. Σε κάθε περίπτωση, από τη σύγκριση των αποτελεσμάτων σε Ελλάδα και Σουηδία προκύπτει ότι:
Σε 15 από τους 16 απαραίτητους παράγοντες για την άνθιση της καινοτομίας η σχετική επίδοση της Σουηδίας είναι σαφώς καλύτερη από αυτήν της Ελλάδας. Με άλλα λόγια, φαίνεται ότι οι προκλήσεις-προβλήματα της Ελλάδας προκειμένου να καταφέρει να ανταγωνιστεί του συγκρίσιμους ανταγωνιστές της, είναι σαφώς μεγαλύτερα.
Οι Έλληνες φαίνεται ότι είναι περισσότερο ικανοποιημένοι από το διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό, σε αντίθεση με τους Σουηδούς συμμετέχοντες.