Η Παγκόσμια ημέρα Μετεωρολογίας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 23 Μαρτίου, από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό και τις 187 χώρες μέλη του, στις οποίες ανήκει και η χώρα μας. Κάθε χρόνο η Παγκόσμια ημέρα Μετεωρολογίας γιορτάζεται με ημερίδες από την Ελληνική Μετεωρολογική Εταιρεία, την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία και διάφορα Πανεπιστημιακά τμήματα σχετικά με την επιστήμη της Μετεωρολογίας. Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός για την ημέρα αυτή επιλέγει ένα επίκαιρο και ενδιαφέρον για την ανθρωπότητα θέμα. Το θέμα του φετινού γιορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Μετεωρολογίας είναι «Ο Ήλιος, η Γη και ο Καιρός». Κάθε χρόνο με την ευκαιρία της ημέρας αυτής, οι Εθνικές Μετεωρολογικές Υπηρεσίες όλου του κόσμου πραγματοποιούν ειδικές εκδηλώσεις και ημερίδες, ξεναγούν επισκέπτες στις εγκαταστάσεις τους, ενημερώνοντάς τους για τις δραστηριότητές του στην πρόγνωση, στην παρατήρηση αλλά και στην μελέτη και επιστημονική έρευνα του καιρού και του κλίματος.
Ο Ήλιος
Ο Ήλιος ζεσταίνει τη Γης μας από τη δημιουργία του Σύμπαντος, εδώ και περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, διαμορφώνοντας τις ιδανικές θερμοκρασίες για την διατήρηση της ζωής όλων των έμβιων οργανισμών. Ο Ήλιος είναι η κινητήρια δύναμή της μηχανής του καιρού, ο κύριος τροφοδότης ενέργειας για τη δημιουργία του καιρού και του κλίματος στη Γη. Στην εποχή μας και πολύ περισσότερο και στο προσεχές μέλλον, αποτελεί σημαντική εναλλακτική πηγή ενέργειας, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, θέρμανσης, αφαλάτωση του νερού, κλπ. Τις τελευταίες δεκαετίες, η ενέργεια που εκπέμπει ο Ήλιος δεν έχει αυξηθεί, επομένως η αύξηση της θερμοκρασίας που παρατηρείται στη Γη, δεν μπορεί να αποδοθεί σε αλλαγές στη δραστηριότητα του Ήλιου.
Η Γη θερμαίνεται από ανθρωπογενή αίτια
Η μέση θερμοκρασία της Γης ανεβαίνει σταθερά τις τελευταίες δεκαετίες, βρίσκεται ήδη 1 βαθμό πάνω από το μέσο όρο των τελευταίων 10.000 ετών που η θερμοκρασία ήταν περίπου σταθερή τιμή. Ήδη έχουν καταγραφεί περισσότερο από 400 συνεχείς μήνες με θερμοκρασία υψηλότερη από το μέσο όρο του 20ού αιώνα. Ο τελευταίος ψυχρότερος από το μέσο όρο μήνας που παρατηρήθηκε ήταν ο Δεκέμβριος του 1984. Τα θερμότερα 20 χρόνια έχουν εμφανισθεί τα τελευταία 22 χρόνια, ενώ τα πιο θερμά έτη ήταν τα τελευταία 4 έτη. Η άνοδος αυτή της θερμοκρασίας, που έχει ήδη άμεσες συνέπειες στην τήξη του πάγου στις πολικές περιοχές και στη θέρμανση των θαλασσών, προκαλείται από τη μεγάλη συγκέντρωση αερίων στην ατμόσφαιρα, των ονομαζόμενων αερίων του θερμοκηπίου, με κυριότερο το διοξείδιο του άνθρακα που ήδη ξεπέρασε τα 405 μέρη ανά εκατομμύριο. Αν συνεχισθεί ο ίδιος ρυθμός αύξησης της συγκέντρωσης αερίων στην ατμόσφαιρα, υπολογίζεται ότι είναι πιθανό να σημειωθεί αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της Γης κατά 3 έως 5 βαθμούς Κελσίου μέχρι τα τέλη του 21ου αιώνα. Οι τιμές αυτές είναι πολύ πάνω από το στόχο της συμφωνίας του Παρισιού, του πλαισίου της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών, η οποία στοχεύει στη συγκράτηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου.
Ο καιρός και η αλλαγή του κλίματος
Η ολοένα και συχνότερη εμφάνιση ακραίων και σφοδρών καιρικών φαινομένων, αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση της θερμοκρασίας της Γης και στην αποσταθεροποίηση που προκαλεί. Καθώς τα μοντέλα πρόγνωσης του κλίματος, προβλέπουν ότι θα συνεχισθεί η αύξηση της θερμοκρασίας στις περισσότερες χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές, αναμένεται αύξηση των θερμών ημερών, δηλαδή με θερμοκρασίες πάνω από 35 βαθμούς Κελσίου στη νότια Ευρώπη συμπεριλαμβανομένης και της χώρα μας. Κύματα καύσωνα αναμένονται πιο συχνά, καθώς επίσης και μεγάλες έντονες καιρικές διακυμάνσεις και ξαφνικές μεταβολές. Προβλέπεται επίσης αύξηση των σφοδρών βροχοπτώσεων και των πλημμυρών σε αρκετές περιοχές. Από την άλλη μεριά, θα υπάρξει και μείωση των βροχοπτώσεων και ξηρασία σε ορισμένες περιοχές. Ως συνέπεια των παραπάνω, κίνδυνοι που σχετίζονται με το κλίμα, για την υγεία, την επισιτιστική ασφάλεια του ανθρώπου και γενικά την οικονομική ανάπτυξη, αναμένεται να αυξηθούν λόγω της υπερθέρμανσης της Γης και των αλλαγών που προκαλεί αυτή η υπερθέρμανση στο κλίμα.