Σε… αναμμένα κάρβουνα κάθονται οι δήμαρχοι μετά το ατύχημα που σημειώθηκε την περασμένη Κυριακή σε παιδική χαρά του δήμου Θεσσαλονίκης, στην Νέα Παραλία και είχε ως αποτέλεσμα να τραυματιστεί την ώρα που έκανε τσουλήθρα ένα οκτάχρονο κοριτσάκι, το οποίο κινδύνευσε να χάσει το δάχτυλάκι του. Ευτυχώς, χάρη στα γρήγορα αντανακλαστικά των παρευρισκόμενων στο περιστατικό και τις προσπάθειες των γιατρών το κοριτσάκι, αν και σοκαρισμένο, είναι καλά στην υγεία του. Το τραγικό περιστατικό ανήμερα Πρωτομαγιάς χτύπησε «καμπανάκια» και σήμανε κόκκινο συναγερμό στους δημάρχους του νομού Θεσσαλονίκης, οι οποίοι εκτιμούν πως οι παιδικές χαρές, οι αυστηρές προϋποθέσεις για να πιστοποιηθούν αυτές (συνεπώς και τα αυξημένα κονδύλια που απαιτούνται) και η απουσία μέσω φύλαξης των χώρων όπου παίζουν και διασκεδάσουν παιδιά είναι «βραχνάς». Πολύ εύκολα τα γέλια και οι χαρούμενες παιδικές φωνές μπορούν να γίνουν… εφιάλτης.
Οι έρευνες και οι… πιστοποιήσεις
Η διοίκηση του δήμου Θεσσαλονίκης αμέσως μετά το περιστατικό πραγματοποίησε συσκέψεις και αποφάσισε την πραγματοποίηση σαρωτικών ελέγχων στις παιδικές χαρές του κεντρικού δήμου, ώστε να μην επαναληφθεί αντίστοιχο περιστατικό. Οι έλεγχοι, μάλιστα, όπως αποφασίστηκε, θα γίνουν σε δύο επίπεδα, τόσο από συνεργεία του δήμου Θεσσαλονίκης όσο όμως και από εταιρεία που εξειδικεύεται σε θέματα επιθεωρήσεων πιστοποιήσεων και διασφάλισης ποιότητας στις παιδικές χαρές. Από τη συγκεκριμένη εταιρεία θα ζητηθεί να πραγματοποιήσει αυτοψία κατά προτεραιότητα στην παιδική χαρά όπου τραυματίστηκε η 8χρονη αλλά ταχύτατα και στο σύνολο των παιδικών χαρών του δήμου Θεσσαλονίκης και να αποστείλει τις σχετικές παρατηρήσεις της προς τις αρμόδιες δημοτικές υπηρεσίες. Στο πλαίσιο αυτό, ο αρμόδιος αντιδήμαρχος παραβρέθηκε στην παιδική χαρά στο πάρκο Ξαρχάκου για την έναρξη των πρόσθετων ελέγχων στις παιδικές χαρές. Την ίδια ώρα, βρίσκεται σε εξέλιξη διπλή έρευνα (μία προκαταρκτική που διέταξε ο εισαγγελέας) και μία ένορκη διοικητική για να διερευνηθεί εάν τηρήθηκαν οι διαδικασίες που προβλέπει υπουργική απόφαση για τη συντήρηση των παιδικών χαρών και την πρόληψη ελέγχων, αλλά και αν η συγκεκριμένη παιδική χαρά διέθετε τις απαραίτητες άδειες και πιστοποιήσεις. Το 2015 είχαν χορηγηθεί από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης 34 ειδικά σήματα πιστοποίησης καταλληλότητας λειτουργίας παιδικών χαρών κατόπιν αιτήματος της 1ης Επιτροπής Ελέγχου Παιδικών Χαρών του δήμου Θεσσαλονίκης. Το 2017 το δημοτικό συμβούλιο είχε προχωρήσει σε έγκριση μελέτης για εργασίες ανακατασκευής και συντήρησης 54 παιδικών χαρών, οι οποίες μέχρι τα τέλη εκείνου του χρόνου είχαν πιστοποιηθεί. Οι τελευταίες πιστοποιήσεις των παιδικών χαρών του δήμου Θεσσαλονίκης έγιναν, σύμφωνα με πληροφορίες της «ΜτΚ», το 2019 με τον νόμο να ορίζει πως η διαδικασία για να μπορεί να βρίσκεται μία παιδική χαρά σε λειτουργία να είναι απαραίτητο να επαναλαμβάνεται ανά διετία.
Τι ορίζει ο νόμος
Οι αυστηρές προϋποθέσεις για την λειτουργία των παιδικών χαρών καθορίστηκαν με την απόφαση 28492/2009 του υπουργείου Εσωτερικών το 2009 και τροποποιήθηκαν με την απόφαση 27934 το 2014. Τότε, επειδή οι περισσότερες παιδικές χαρές στη χώρα δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις του νόμου, έκλεισαν με απόφαση των δημάρχων οι οποίοι σταδιακά και εντάσσοντας εργασίες ανακατασκευής, προμήθειας ασφαλέστερων παιχνιδιών, συντήρησης και πιστοποίησης τους δημιούργησαν νέες που πληρούν τις προδιαγραφές. Με την απόφαση μάλιστα του τότε υπουργού Εσωτερικών, Αργύρη Ντινόπουλου η βεβαίωση καταλληλότητας λειτουργίας και το ειδικό σήμα χορηγείται από την Επιτροπή Ελέγχου Παιδικών Χαρών.
Ενεργοποιήθηκαν οι μηχανισμοί
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει στη «ΜτΚ» ο δήμαρχος Βόλβης, Διαμαντής Λιάμας στους 40 οικισμούς του δήμου υπάρχουν περίπου 180 παιδικές χαρές. «Τις έχουμε ξηλώσει όλες και όσες δεν ξηλώθηκαν θα ξηλωθούν. Θα λειτουργούν μόνο πιστοποιημένες και αδειοδοτημένες παιδικές χαρές» τονίζει. Ο δήμαρχος Βόλβης συμπληρώνει πως 41 παιδικές χαρές εντός των διοικητικών ορίων του δήμου του διαθέτουν πιστοποιημένα παιχνίδια, ενώ η αρμόδια επιτροπή ήδη προχωρά σε επαναπιστοποίηση σε όσα χρειάζονται. Κατά τον κ. Λιάμα το πρόσφατο περιστατικό με τον τραυματισμό του οκτάχρονου κοριτσιού στην παραλία της Θεσσαλονίκης ενεργοποίησε τα αντανακλαστικά πολιτικών προϊσταμένων και αρμόδιων υπηρεσιακών παραγόντων αλλά και υπαλλήλων προκειμένου να «τρέξουν» γρηγορότερα οι σχετικές διαδικασίες πιστοποιήσεων. «Οι παιδικές χαρές είναι ο βραχνάς των δημάρχων. Πολλοί παλαιότερα δημιουργούσαν παιδικές χαρές οπουδήποτε μπορεί να φανταστεί κανείς επειδή το ζητούσαν οι ψηφοφόροι τους. Μετά από ένα περιστατικό στην Αθήνα που οδήγησε στον θάνατο ένα παιδάκι ο νόμος έγινε πιο αυστηρός. Γι’ αυτό και πολλοί δήμαρχοι έβαλαν λουκέτο στις παιδικές χαρές και τις άνοιξαν ξανά με πιστοποιημένα παιχνίδια που τηρούν όλες τις προδιαγραφές ασφαλείας» αναφέρει ο κ. Λιάμας.
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης και πρώην πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, Λάζαρος Κυρίζογλου υπογραμμίζει πως το παιχνίδι στις παιδικές χαρές πρέπει να γίνεται πάντα υπό την εποπτεία των γονέων. Σε ό,τι αφορά τις παιδικές χαρές στον δήμο του αναφέρει πως διαθέτει περίπου 18 παιδικές χαρές πιστοποιημένες, όπως επίσης πιστοποιημένες είναι και εκείνες που βρίσκονται στους αύλειους χώρους νηπιαγωγείων και παιδικών σταθμών. «Με την αλλαγή και την αυστηροποίηση του νόμου οι δήμοι αναγκάστηκαν να κλείσουν τις παιδικές τους χαρές και να δημιουργήσουν νέες πιο ασφαλείς με συγκεκριμένες προδιαγραφές. Πολλά από αυτά τα έργα κατασκευάστηκαν μέσα από διάφορα ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα και ίδιους πόρους» λέει ο κ. Κυρίζογλου. Αναφορικά με τη διαδικασία που ακολουθείται εξηγεί πως μετά από εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας, πραγματοποιείται σχετικός διαγωνισμός και προκύπτει ανάδοχος που είναι επιφορτισμένος με την συντήρηση και την επίβλεψη των παιδικών χαρών. «Ο συντηρητής αυτός εποπτεύεται από το Τμήμα Συντηρήσεων Έργων» εξηγεί ο κ. Κυρίζογλου τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι η χρήση των οργάνων σε κάθε παιδική χαρά γίνεται αποκλειστικά στις ώρες λειτουργίας της. Μάλιστα, περιγράφει και ένα παλιό περιστατικό όταν παιδάκι που χρησιμοποιούσε όργανο τσιμπήθηκε από οχιά που ήταν κρυμμένη στο παιχνίδι.
Τα λουκέτα φέρνουν αντιδράσεις γονέων
Ενδεικτική πάντως της κατάστασης που επικρατεί στις παιδικές χαρές όλης της χώρας είναι η αναφορά του δημάρχου Τρικκαίων και προέδρου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, Δημήτρη Παπαστεργίου. Όπως λέει ο στη «ΜτΚ» στο παρελθόν «κάθε μαχαλάς είχε και δική του παιδική χαρά. Το 2014 υιοθετήθηκαν και θεσπίστηκαν συγκεκριμένες αυστηρές προδιαγραφές λειτουργίας των παιδικών χαρών. Δυστυχώς, επειδή εκείνη την εποχή εν μέσω οικονομικής κρίσης οι δήμοι δεν είχαν χρήματα στις περισσότερες μπήκαν λουκέτο, γιατί δεν ήταν πιστοποιημένες. Στα Τρίκαλα που έχουμε 140 παιδικές χαρές τις ανακατασκευάσαμε βάσει νέων προδιαγραφών το 2017 και το 2018» λέει ο κ. Παπαστεργίου. Το φαινόμενο είναι εντονότερο κυρίως στους επαρχιακούς και περιφερειακούς δήμους και λιγότερο στους μεγάλους, όπως είναι οι δήμοι Αθηναίων και Θεσσαλονίκης. «Στην επαρχεία υπάρχουν εκατοντάδες, για να μην πω χιλιάδες παιδικές χαρές μη πιστοποιημένες». Βέβαια, ο κ. Παπαστεργίου εστιάζει σε ένα σημαντικό κατά τον ίδιο πρόβλημα που πρέπει να διαχειριστούν οι δήμαρχοι στη χώρα. «Ας πάρουμε παράδειγμα μία πιστοποιημένη παιδική χαρά, από την οποία πέρασαν για έλεγχο και μετά από λίγες ημέρες ένα παιχνίδι χαλάει και δεν έχει προλάβει να ξαναπεράσει η επιτροπή για να κάνει τους σχετικούς ελέγχους. Στην Ελλάδα έχουμε 250 επαρχιακούς δήμους, οπότε μπορείτε να κατανοήσετε τι κατάσταση επικρατεί» υποστηρίζει ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Ο δήμος Καλαμαριάς, σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο δήμαρχος της περιοχής Γιάννης Δαρδαμανέλης διέθετε περίπου πενήντα παιδικές χαρές όταν ανέλαβε τα ηνία της διοίκησης του δήμου. Σήμερα στα διοικητικά του όρια λειτουργούν 32, οι οποίες είναι πιστοποιημένες ενώ από τις υπόλοιπες για λόγους ασφαλείας αφαιρέθηκαν τα παιχνίδια. «Κάθε βδομάδα γίνονται συντηρήσεις και αποτυπώνονται οι φθορές. Εκεί που παίζουν παιδιά μπορεί να συμβεί το ο,τιδήποτε, επομένως πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί» σχολιάζει ο κ. Δαρδαμανέλης.
Προτεραιότητα η ασφάλεια των παιδιών
Στο δήμο Λαγκαδά, σύμφωνα με τον δήμαρχο Γιάννη Ταχματζίδη, λειτουργούν περί τις 70 παιδικές χαρές, μεταξύ αυτών και εκείνες στις αυλές των σχολείων. «Το 90% αυτών είναι πιστοποιημένο. Ξηλώσαμε περισσότερες από 15 παίρνοντας το πολιτικό κόστος, γιατί μια τέτοια κίνηση δημιουργεί αντιδράσεις. Ο κόσμος φωνάζει αλλά προέχει η ασφάλεια των παιδιών μας» υποστηρίζει ο κ. Ταχματζίδης.
Το πρόσφατο ατύχημα στην Νέα Παραλία Θεσσαλονίκης κινητοποίησε τα αντανακλαστικά της διοίκησης του δήμου Ωραιοκάστρου, μιας και σήμερα στην περιοχή από τις 15 περίπου παιδικές χαρές μόλις μία διαθέτει πιστοποίηση. Όπως υποστηρίζει ο δήμαρχος Παντελής Τσακίρης η ασφάλεια των παιδιών βρίσκεται σε απόλυτη προτεραιότητα της διοίκησής του.
Βανδαλισμοί και φύλαξη
Μόλις στις 12 του περασμένου Απρίλη ο δήμαρχος Δέλτα, Γιάννης Ιωαννίδης αποφάσισε να μπει «λουκέτο» σε τρεις παιδικές χαρές της περιοχής, λόγω βανδαλισμών και καταστροφής παιχνιδιών, καθιστώντας πλέον επικίνδυνους τους χώρους αυτούς αναψυχής και διασκέδασης των παιδιών. Πρόκειται για τις παιδικές χαρές στην Κοινότητα της Σίνδου στο Πάρκο του Φλώρου, στην Κοινότητα Διαβατών επί της Παπάγου και στην Κοινότητα Νέας Μαγνησίας στο μεγάλο πάρκο (Κολυμβητήριο). Οι εκτεταμένοι βανδαλισμοί στις συγκεκριμένες παιδικές χαρές είχαν ως αποτέλεσμα να καταστραφούν τα παιχνίδια, να κοπούν καλώδια από φωτιστικά και οι απολήξεις τους να είναι σε κοινή θέα με κίνδυνο κάποιο παιδί να πάθει ηλεκτροπληξία. «Όποιος χώρος δεν είναι πιστοποιημένος τον κλείνω» υποστηρίζει ο κ. Ιωαννίδης συμπληρώνοντας ότι στο πρόγραμμα του δήμου η συντήρηση των παιδικών χαρών και ειδικότερα η δημιουργία τέτοιων ασφαλών χώρων είναι προτεραιότητα. Στον δήμο Δέλτα, σήμερα λειτουργούν περίπου 40 παιδικές χαρές οι περισσότερες εκ των οποίων είναι πιστοποιημένες. Ο δήμαρχος Δέλτα, ωστόσο, υποστηρίζει ότι η συντήρηση των χώρων αυτών απαιτεί κονδύλια και υπαλλήλους φέρνοντας ως παράδειγμα την Τεχνική Υπηρεσία στην οποία υπηρετούν μόλις τέσσερις υπάλληλοι.
Για τον δήμαρχο Πυλαίας-Χορτιάτη και πρόεδρο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας, Ιγνάτιο Καϊτεζίδη τα ζητήματα της φύλαξης και της εποπτείας τέτοιων χώρων από ασυνείδητους που όπως λέει μπορούν να προκαλέσουν φθορά ανά πάσα ώρα και στιγμής είναι εξίσου σημαντικά με την δημιουργία ασφαλών χώρων. «Δεν υπάρχει αυτή η οικονομική δυνατότητα» τονίζει ο κ. Καϊτεζίδης, ο οποίος εξηγεί ότι στο δήμο του λειτουργούν περί τις 40 πιστοποιημένες παιδικές χαρές.
«Η αυστηροποίηση των προδιαγραφών λειτουργίας οδήγησαν πολλούς δήμους είτε να μην έχουν ανταποκριθεί μέχρι σήμερα είτε να κλείσουν τις παιδικές χαρές» εξηγεί ο δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών και πρώην πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, Σίμος Δανιηλίδης.
Ο κ. Δανιηλίδης εξηγεί πως η αυστηροποίηση των κανόνων λειτουργίας είχε ως αποτέλεσμα να υπερπενταπλασιαστεί το κόστος συντήρησης και κατασκευής των παιδικών χαρών, ενώ πολλοί δήμοι αναγκάστηκαν να μειώσουν την δυναμικότητά τους και των παιχνιδιών. «Επιβαλλόταν μία τέτοια αναπροσαρμογή για την προστασία της ζωής» εξηγεί ο κ. Δανιηλίδης. Στον δήμο του, αναφέρει πως από τις 60 παιδικές χαρές που υπήρχαν δημιουργήθηκαν με τους νέους προβλεπόμενους κανόνες 45, ενώ το συνολικό κόστος που δαπανήθηκε ξεπερνά τα δέκα εκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα με τον κ. Δανιηλίδη το ατύχημα στην παιδική χαρά του δήμου Θεσσαλονίκης «χτύπησε καμπανάκια» στους δημάρχους, καθώς ανά πάσα ώρα και στιγμή κάθε δήμαρχος μπορεί να βρεθεί εκτεθειμένος.
Όταν ανέλαβε τα ηνία της διοίκησης του δήμου Χαλκηδόνας ο Σταύρος Αναγνωστόπουλος αποφάσισε να «ξηλώσει» και να κλείσει το σύνολο των παιδικών χαρών της περιοχής, καθώς καμία δεν πληρούσε τις προδιαγραφές. Σύμφωνα με τον κ. Αναγνωστόπουλο οι νέες παιδικές χαρές που δημιουργούνται στην περιοχή είναι πιστοποιημένες. Τη δεδομένη χρονική στιγμή 14 χώροι δεν έχουν πιστοποιηθεί καθώς ακόμα κατασκευάζονται και δεν έχουν παραδοθεί στο δήμο, ωστόσο χρησιμοποιούνται. «Ο κόσμος δυστυχώς μπαίνει μέσα. Δεν μπορούμε να τους αποτρέψουμε» λέει ο κ. Αναγνωστόπουλος.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 08.05.2022