Εξετάζεται ακόμα η επιμήκυνση των αναστολών συμβάσεων εργασίας και η ενίσχυση της μισθωτής εργασίας με τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους για να τονωθεί η απασχόληση και να μην προβούν οι επιχειρήσεις σε απολύσεις, πυροδοτώντας μία εκρηκτική αύξηση της ανεργίας βυθίζοντας την οικονομία σε έναν φαύλο κύκλο ύφεσης.
Πιο συγκεκριμένα, θα δοθεί η δυνατότητα στις επιχειρήσεις εστίασης, τουρισμού, πολιτισμού και αθλητισμού να θέσουν το προσωπικό τους σε αναστολή για ακόμη δύο μήνες, συγκεκριμένα τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο. Με την ισχύουσα ΠΝΠ δινόταν η δυνατότητα παράτασης της αναστολής των συμβάσεων στους συγκεκριμένους κλάδους για Αύγουστο και Σεπτέμβριο. Μελετάται και η συνέχιση της αναστολής καταβολής των φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών που «γέννησε» η πανδημία μέχρι τον Απρίλιο του 2021.
Επιπλέον, εξετάζεται και η παράταση των επιδομάτων ανεργίας για άλλους δύο μήνες, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, για τους βραχυχρόνια και για τους μακροχρόνια ανέργους. Οι παρατάσεις που έχουν δοθεί έως τώρα στα επιδόματα ανεργίας καλύπτουν και τον Ιούλιο.
Την ίδια στιγμή, εκκρεμεί και η καταβολή των αναδρομικών που επιδίκασε το ΣτΕ στους συνταξιούχους, για την οποία η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι θα γίνει εφάπαξ. Το κόστος της υπολογίζεται να φτάσει το 1,4 δισ. ευρώ και η καταβολή προβλέπεται επίσης το φθινόπωρο. Η πληρωμή των αναδρομικών θα δώσει σημαντική «ανάσα» στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς σε μία ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία.
Η νέα επέλαση του κορονοϊού θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα πολλών επιχειρήσεων (με ορατό τον κίνδυνο για λουκέτα) με το οικονομικό επιτελείο να σπεύδει να δώσει «τονωτική ένεση» στη ρευστότητά τους με νέο γύρο επιστρεπτέας προκαταβολής, περίπου 1 δισ. ευρώ. Η αγορά έχει χρηματοδοτηθεί μέχρι στιγμής με περίπου 1,8 δισ. ευρώ από τις πρώτες φάσεις της επιστρεπτέας.
Στις προτεραιότητες του υπουργείου Οικονομικών είναι η μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης, του τέλους επιτηδεύματος και του ΕΝΦΙΑ για να περιοριστούν οι απώλειες τζίρων και εισοδημάτων από τη συρρίκνωση που θα βιώσει η οικονομική δραστηριότητα. Όλα αυτά βέβαια με την προϋπόθεση πως θα επαρκούν τα ταμειακά διαθέσιμα για να μη ξεφύγει από τον έλεγχο το πρωτογενές έλλειμμα (αναμένεται να ξεπεράσει τα 15 δισ. ευρώ).
Η πρόθεση της κυβέρνησης για περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά περίπου 1,2 ποσοστιαίες μονάδες το 2020, μετατίθεται, ενδεχομένως για το 2021, καθώς δεν υπάρχει ο αναγκαίος δημοσιονομικός χώρος για να γίνει πράξη μέσα στο τρέχον έτος.
Ανακύκλωση μέτρων
Ουσιαστικά, το οικονομικό επιτελείο επαναλαμβάνει μέτρα που έχει ήδη εφαρμόσει ελπίζοντας να μη χρειαστεί να επιβληθεί εκ νέου γενικευμένο lockdown, καθώς τότε θα δοθεί η χαριστική βολή στην πραγματική οικονομία που ήδη ασφυκτιά.
Αν και ουδείς αμφισβητεί πως οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις, μέτρα που δίνουν απλά «παράταση ζωής» σε μία οικονομία που στηρίζεται στον τουρισμό και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δεν θα προσδώσουν την αναγκαία αναπτυξιακή ώθηση που είναι αναγκαία για να ανακάμψει η οικονομική δραστηριότητα. Αυτό που χρειάζεται είναι ένα αναπτυξιακό σοκ που θα κινητοποιήσει τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου και θα ξεκολλήσει την οικονομία από το «βάλτο» της ύφεσης.
Στο ΥΠΟΙΚ περιμένουν να ξεκαθαρίσει η εικόνα και για τα έσοδα του Αυγούστου εκτιμώντας μέχρι στιγμής πως τα δημόσια οικονομικά αντέχουν αλλά με την πανδημία να επανέρχεται... δριμύτερη, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πόσο θα διαρκέσει αυτό.
Ευρωπαϊκή βοήθεια και νέα έξοδος στις αγορές
Στα κρατικά ταμεία αναμένεται να εισρεύσουν ευρωπαϊκοί πόροι άνω των 2 δισ. ευρώ από το φθινόπωρο, συγκρατώντας σε ένα βαθμό το δημοσιονομικό κόστος. Τα κονδύλια που θα έρθουν αφορούν το πρόγραμμα στήριξης της απασχόλησης SURE με την Κομισιόν να προτείνει την παροχή χρηματοδοτικής στήριξης ύψους 2,7 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα για την αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων από τον κορονοϊό. Επιπλέον, αναμένονται και 640 δισ. ευρώ από τα κέρδη της ΕΚΤ και των κεντρικών τραπεζών της Ευρωζώνης από τα ελληνικά ομόλογα.
Τα κρατικά διαθέσιμα ανέρχονται σε 33,7 δισ. ευρώ, από 31,5 δισ. ευρώ στην αρχή του Αυγούστου και 37,5 δισ. ευρώ τον προηγούμενο Μάρτιο. Με στόχο την τόνωση των ταμείων του κράτους και την αντιμετώπιση πιθανών έκτακτων αναγκών από την πανδημία, το φθινόπωρο σχεδιάζεται νέα έξοδος της Ελλάδας στις αγορές για την άντληση 1-2 δισ. ευρώ, ούτως ώστε το ταμειακό «μαξιλάρι» να παραμείνει ανέπαφο στα 33,5 δισ. ευρώ.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 30 Αυγούστου 2020