Οι κοινές ή οι αντικρουόμενες μνήμες της μετάβασης από ένα πολιτικό σύστημα σε άλλο, ή των διαδικασιών που οδήγησαν στην κατάρρευση αυτοκρατοριών, της εμπειρίας της πολυεθνικότητας στο παρελθόν, της ιδιότητας του πρόσφυγα και των προσπαθειών κοινωνικής ενσωμάτωσης στην Ανατολική και Νοτιανατολική Ευρώπη θα διερευνηθούν σε διεθνές επιστημονικό συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί από τις 29 Νοεμβρίου έως την 1η Δεκεμβρίου 2024 στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στη Θεσσαλονίκη.
Το συνέδριο, με θέμα «Common Past-Divided Memories» (Κοινό παρελθόν - Διαιρεμένες Μνήμες) διοργανώνεται από το Τμήμα Βαλκανικών Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και το Εργαστήριο Ιστορίας Ανατολικής και Νοτιανατολικής Ευρώπης του Τμήματος, από το Τμήμα Ιστορίας της Σχολής Νομικής και Ιστορίας, του Νοτιοδυτικού Πανεπιστημίου «Neofit Rilski» στο Μπλαγκόεβγκραντ της Βουλγαρίας και την Ένωση Βαλκανικής Ιστορίας.
«Αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε ένα συνέδριο και να παρουσιάσουμε το πώς βλέπουν επιστήμονες από διαφορετικές χώρες το κοινό μας παρελθόν, δηλαδή πώς Έλληνες και Τούρκοι αντιλαμβάνονται το κοινό παρελθόν της οθωμανικής περιόδου, πώς Σέρβοι και Κροάτες κατανοούν το παρελθόν τους στη Γιουγκοσλαβία», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου, καθηγητής Σύγχρονης Βαλκανικής Ιστορίας στο Τμήμα Βαλκανικών Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Βλάσης Βλασίδης.
«Υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον, υπέβαλαν αίτηση για συμμετοχή 173 επιστήμονες και τελικά παίρνουν μέρος 40 επιστήμονες από 13 χώρες, με πολύ αξιόλογες εισηγήσεις», τόνισε ο κ. Βλασίδης.
Σκοπός του συνεδρίου, όπως εξήγησε, είναι να αναδειχθεί πώς ο κάθε λαός βιώνει αυτό που ζούσαμε παλιότερα και πώς το ερμηνεύει, ποιος είναι ο εθνικός μύθος στην Κροατία, ποιος είναι ο αντίστοιχος στη Σερβία.
Η διαμόρφωση συλλογικής μνήμης, η επίσημη ιστορία και οι οικογενειακές μνήμες, ιστορίες λήθης και ερμηνείες του παρελθόντος είναι ζητήματα που θα αναλυθούν από τους συμμετέχοντες ερευνητές.
«Βυζαντινό και οθωμανικό παρελθόν: ιστορία, θρησκεία, εθνικότητα, πολιτιστικές και πολιτικές ταυτότητες», «Αντιφάσεις της κληρονομιάς», «Η δυναμική της ιστορίας, οι δυναμικές της μνήμης», «Πραξικοπήματα, επαναστάσεις, μεταναστεύσεις, πρόσφυγες και γενοκτονία: τραυματικό παρελθόν» είναι επιμέρους θεματικές του συνεδρίου, στο οποίο συμμετέχουν επιστήμονες από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, την Κύπρο, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία, την Κροατία, τη Σερβία, το Μαυροβούνιο, την Τουρκία, την Αλβανία, την Πολωνία, την Ουγγαρία και την Τσεχία.
Οι μελέτες μνήμης και οι αντιλήψεις στις μεταποικιακές μελέτες για τη βαλκανική ιστοριογραφία θα αποτελέσουν θέμα συζήτησης, με την οποία θα κλείσουν οι εργασίες του συνεδρίου.