«Βλέπουμε τις αφίξεις, αλλά δεν βλέπουμε τις αντίστοιχες διανυκτερεύσεις. Έχουμε διαρροές από παντού. Από τη βραχυχρόνια μίσθωση, από το AirBnB και από τα σπίτια που νοικιάζονται από τους ιδιοκτήτες τους σε φίλους και γνωστούς»: με τη φράση αυτή, η πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Πιερίας, Ευαγγελία Λάμπρου-Ξυπτερά περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ένα φαινόμενο που «καλά κρατεί» και αυξάνεται τα τελευταία χρόνια στην Πιερία, αλλά και γενικά στους τουριστικούς προορισμούς της Βόρειας Ελλάδας (κι όχι μόνο). Το φαινόμενο της παραξενοδοχίας, που -μαζί με τις μισθώσεις μέσω AirBnB- στοιχίζει στα νόμιμα καταλύματα την απώλεια χιλιάδων διανυκτερεύσεων και σημαντικών εσόδων κάθε χρόνο.
Δεκάδες χιλιάδες αφίξεις καταλήγουν σε παράνομα καταλύματα
Παρότι ο αριθμός των καταλυμάτων που μετατρέπονται εν μία νυκτί σε παράνομα «ξενοδοχεία» και «rooms to let» δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί με ακρίβεια και για αυτό δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία, ωστόσο όπως δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), Γρηγόρης Τάσιος, «στην περιοχή της Χαλκιδικής υπολογίζεται ότι για κάθε 400.000 Βαλκάνιους, που καταφθάνουν σε νόμιμα τουριστικά καταλύματα, θα υπάρξουν άλλες 100.000 αφίξεις περίπου, σε παράνομα». Όπως επισημαίνει, τουριστικά γραφεία μικρής δυναμικής από γειτονικές χώρες ενοικιάζουν κτίσματα όπως διώροφες οικοδομές με απλή σύμβαση αστικής μίσθωσης και στη συνέχεια τα διαθέτουν για διαμονή σε τουρίστες από τις χώρες τους χωρίς να έχουν καμία άδεια.
6.000 κλίνες... εκτός φορολογίας
«Το φαινόμενο αυτό είναι ιδιαίτερα έντονο στον Δήμο Ν.Προποντίδας, σε περιοχές όπως τα Φλογητά, τα Νέα Πλάγια και η Ηράκλεια» επισημαίνει ο κ. Τάσιος, που έχει επίσης τις ιδιότητες του προέδρου της Ένωσης Ξενοδόχων Χαλκιδικής και του πρώτου αντιπροέδρου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).
«Συνολικά», λέει, «παρότι δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία, τα ακίνητα που διατίθενται (στο νομό) στο πλαίσιο της παραξενοδοχίας υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τις 6.000. Από αυτά, όσα διατίθενται μέσω AirBnB εκτιμάται ότι ανέρχονται σε 4.500, συν άλλα 1.500, που εντάσσονται στην απόλυτη παραξενοδοχία. Με απλά λόγια, υπάρχουν περίπου 6.000 κλίνες συνολικά, οι οποίες βρίσκονται ουσιαστικά εκτός φορολογίας», με αποτέλεσμα τη σημαντική διαφυγή εσόδων για τους ξενοδόχους -στις μονάδες μικρότερων κατηγοριών- και τους ιδιοκτήτες ενοικιαζόμενων δωματίων (σ.σ. αυτή τη στιγμή στον νομό υπάρχουν συνολικά περίπου 55.000 νόμιμες ξενοδοχειακές κλίνες, στις οποίες αναμένεται να προστεθούν μέχρι το 2020 άλλες 1.500, στο πλαίσιο επενδύσεων συνολικού ύψους 250 εκατ., οι οποίες όμως αφορούν ξενοδοχεία ανώτερων κατηγοριών).
Εν αναμονή του Μητρώου Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης
Το τοπίο θα μπορούσε να «νοικοκυρέψει» κάπως, κατά τον ίδιο, το άνοιγμα του μητρώου ακινήτων βραχυχρόνιας διαμονής (πλατφόρμες τύπου Airbnb). «Το νομοθετικό πλαίσιο υπάρχει από τον Δεκέμβριο του 2016, βελτιώθηκε τον Μάιο του 2017, αλλά η εφαρμογή για το μητρώο δεν έχει ακόμη ανοίξει» παρατηρεί.
Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), Γιώργου Πιτσιλή, η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα ανοίξει εκτός απροόπτου μέχρι το τέλος του Αυγούστου. Με την ενεργοποίησή της, οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να δηλώσουν τα στοιχεία για τα ακίνητα που εκμισθώνουν στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού. Όλες οι συμβάσεις που συνάπτονται από την 1η Ιανουαρίου 2018 και μετά θα πρέπει να δηλωθούν υποχρεωτικά. Σε διαφορετική περίπτωση οι διαχειριστές των ακινήτων απειλούνται με πρόστιμα έως 5.000 ευρώ.
Εξοχικά προς... αόρατη ενοικίαση
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι δηλώσεις της προέδρου της Ένωσης Ξενοδόχων Πιερίας. Όπως παρατηρεί η κ. Λάμπρου-Ξυπτερά, έντονο είναι το φαινόμενο της παραξενοδοχίας και στην Πιερία. «Το φαινόμενο ανθρώπων από γειτονικές χώρες, που παίρνουν κτίρια σε τουριστικές περιοχές και τα δουλεύουν σαν ξενοδοχεία χωρίς καμία άδεια, συζητιέται ευρέως και στην Πιερία και έχει παρατηρηθεί έντονα. Μπορεί να βλέπουμε και να μετράμε αφίξεις, αλλά δεν βλέπουμε τις αντίστοιχες διανυκτερεύσεις. Υπάρχει και η περίπτωση των ιδιωτών από τα Βαλκάνια, π.χ. από τη Βουλγαρία και τη Σερβία, που έχουν αποκτήσει μια εξοχική κατοικία στον νομό μας και τη νοικιάζουν σε φίλους ή γνωστούς φίλων έναντι αντιτίμου, χωρίς και πάλι να φαίνονται πουθενά. Και φυσικά υπάρχουν οι μισθώσεις μέσω της πλατφόρμας AirBnB. Η νόμιμη ξενοδοχεία έχει διαρροές από παντού, ενώ οι έλεγχοι γίνονται πάντα στις νόμιμες επιχειρήσεις» επισημαίνει η πρόεδρος των ξενοδόχων της Πιερίας.
ΑΠΕ-ΜΠΕ