«Στη Θεσσαλονίκη παρατηρείται μια έλλειψη κουλτούρας συνεννόησης. Πολλοί θέλουν να εμφανιστούν ως εκείνοι που… ξέρουν καλύτερα. Τα ξέρω του ενός συγκρούονται με τα ξέρω κάποιου άλλου και καταλήγουμε να μην ξέρουμε πού πάνε τα τέσσερα». Αυτό τονίζει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος του ΤΕΕ-τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας Πάρις Μπίλλιας. Υποστηρίζει ότι είναι αναγκαίο να προχωρήσει η μητροπολιτική διοίκηση, αλλά και να ενισχυθεί η αυτοπεποίθηση της αυτοδιοίκησης, αλλά και η εμπιστοσύνη της πολιτείας προς αυτήν, ενώ χαρακτηρίζει το πρότζεκτ της αναμόρφωσης της νέας παραλίας ως το νέο brand της πόλης.
Κύριε Μπίλλια, αν σας ζητούσα να σκηνοθετήσετε μία ταινία με τίτλο «υποδομές και μεγάλα έργα στη Θεσσαλονίκη τα τελευταία τέσσερα χρόνια», τι σενάριο θα φτιάχνατε;
Σίγουρα θα έπρεπε να είναι ταινία… μικρού μήκους. Τι τίτλο θα έβαζα; Μάλλον… «Ανυπόμονη πόλη», γιατί η αλήθεια είναι πως η υπομονή των Θεσσαλονικέων για νέες υποδομές και μεγάλα έργα έχει εξαντληθεί πια. Ή ίσως, εναλλακτικά, θα έβαζα τίτλο «Μακετάριο», κατά το… πλανητάριο, διότι είναι γνωστό πως η Θεσσαλονικείς έχουμε δει πολλές μακέτες και ελάχιστα έργα. Αυτό θα ήταν και το σενάριο μάλλον.
Μια περιήγηση στα μέρη όπου… θα υπήρχαν έργα αν υπήρχε η πολιτική βούληση, αλλά και η συναίνεση των πολιτών και των πολιτικών. Πλάνα στα επίμαχα σημεία, με εικονικές «κατασκευές» που θα με βοηθούσαν να περιγράψω την πόλη που ονειρευόμαστε, αλλά δεν βλέπουμε. Εκείνη με τις μαρίνες, με την υποθαλάσσια αρτηρία και με το μετρό σε όλο το πολεοδομικό συγκρότημα.
Έφταιξε η κυβέρνηση γι’ αυτόν τον αρνητικό απολογισμό ή ήταν τα μνημόνια που φρέναραν και την ανάπτυξη;
Συνδυασμός των δύο θα έλεγα. Και η κρίση φταίει και αυτή η κυβέρνηση έχει μεγάλο βαθμό ευθύνης, γιατί με τις πολιτικές της επιδείνωσε τις επιπτώσεις της κρίσης, αλλά και προηγούμενες κυβερνήσεις δεν είναι άμοιρες ευθυνών. Σε αρκετές περιπτώσεις επίσης ευθύνεται και το ίδιο το δυναμικό της Θεσσαλονίκης, που αρέσκεται σε… διαξιφισμούς και διαρκείς αντιπαραθέσεις για το πώς πρέπει να φτιαχτεί ένα έργο, με προσφυγές στο ΣτΕ για το κάθε τι, με αδυναμία γρήγορης εξεύρεσης χρυσής τομής.
Τι διαφορετικό μπορεί να συμβεί από εδώ και πέρα; Ποια μεγάλα έργα και ποιες υποδομές χρειάζεται κατά τη γνώμη σας η Θεσσαλονίκη;
Το νέο brand της πόλης πιστεύω ότι θα έρθει από το μεγάλο project της αναμόρφωσης του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης. Απαιτούνται να ξεκινήσει άμεσα η αναβάθμιση της περιφερειακής οδού, που σήμερα εξυπηρετεί περισσότερα από 100.000 αυτοκίνητα ημερησίως, ενώ οι προδιαγραφές της ήταν για 65.000 αυτοκίνητα. Σημαντική συμβολή στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής θα έχει η δημιουργία νέου εκθεσιακού κέντρου, που να συνδυάζει και την ανάπλαση της έκτασης της σημερινής ΔΕΘ, ώστε να συμπεριλάβει ένα μεγάλο αστικό πάρκο. Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε τα αντιπλημμυρικά έργα που έχουμε κατ’ επανάληψη συμπεριλάβει στις προτάσεις του ΤΕΕ/ΤΚΜ, για να πάψει η Θεσσαλονίκη να κινδυνεύει από τα διαρκώς συχνότερα και εντονότερα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Πώς αντιμετωπίζεται το πρόβλημα της δραστικής μείωσης των πόρων για τα μεγάλα έργα;
Διανύουμε μια εποχή που το δημόσιο χρήμα είναι περιορισμένο και διατίθεται με φειδώ στις πραγματικές ανάγκες, ενώ αναζητούνται διαρκώς τρόποι, για να διατεθεί σε προεκλογικού τύπου μέτρα, που δεν αφήνουν ιδιαίτερο αναπτυξιακό αποτύπωμα. Σίγουρα θα ήταν θετική μια καλύτερη διαχείριση των εθνικών πόρων, χωρίς να θυσιάζεται σε τόσο μεγάλο βαθμό το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων στις δημοσιονομικές αναγκαιότητες. Από εκεί και πέρα απαιτείται μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, για παράδειγμα μέσω ΣΔΙΤ. Επιπλέον, πρέπει να δούμε πιο «ζεστά» την αξιοποίηση ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως το «πακέτο Γιουνκέρ», για το οποίο η Ελλάδα δεν έχει κινηθεί επαρκώς προς το παρόν, ή η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Ισχύει η πρόβλεψή σας για μετρό στη Θεσσαλονίκη από το 2022;
Σίγουρα το έργο εκτελείται σήμερα με ικανοποιητικούς ρυθμούς, αλλά είχε χαθεί πολύτιμος χρόνος το προηγούμενο διάστημα. Και τα εγκαίνια με μουσαμάδες δεν βοηθούν την αξιοπιστία του έργου. Εκτιμώ σε κάθε περίπτωση πως το μετρό θα είναι έτοιμο σίγουρα μετά το 2021 και όχι εξ ολοκλήρου, αφού ο σταθμός Βενιζέλου θα τελεί υπό κατασκευή για διάστημα… απροσδιόριστο.
Μιλήσατε για το παραλιακό μέτωπο. Μπορεί να υλοποιηθεί; Και με τέτοια γραφειοκρατία;
Καταρχήν το θετικό δείγμα που υπάρχει ως τώρα για το συγκεκριμένο project είναι το γεγονός ότι το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο προέκυψε μέσα από αγαστή συνεργασία του ΤΕΕ/ΤΚΜ με την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και τους παράκτιους δήμους. Δείξαμε πως μπορούμε να κινηθούμε αποτελεσματικά με γοργούς ρυθμούς, αν συνεργαζόμαστε αντί να διαπληκτιζόμαστε. Το ΕΧΣ, ως προεδρικό διάταγμα, συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στην αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας, καθώς πολλά ζητήματα θα επιλύονται τοπικά στην περιφέρεια, χωρίς να χρειάζεται η προσφυγή στις κεντρικές υπηρεσίες του κράτους. Πιστεύω πως ναι, είναι υλοποιήσιμο, ρεαλιστικό όσο και οραματικό.
Τι λείπει από την Ελλάδα το οποίο υπάρχει στις άλλες χώρες και τα μεγάλα έργα και οι υποδομές υλοποιούνται πιο εύκολα και χωρίς μεγάλες αντιπαραθέσεις;
Στην Ελλάδα γενικά, και ίσως λίγο παραπάνω στη Θεσσαλονίκη, παρατηρείται μία έλλειψη κουλτούρας συνεννόησης. Πολλοί θέλουν να εμφανιστούν ως εκείνοι που… ξέρουν καλύτερα. Τα «ξέρω» του ενός συγκρούονται με τα «ξέρω» κάποιου άλλου και καταλήγουμε να μην ξέρουμε πού πάνε τα τέσσερα. Πρέπει να μπούμε σε μια λογική υπαναχώρησης από το «εγώ». Να μη φοβόμαστε να αναγνωρίσουμε τη συμβολή άλλων στο έργο που επιτελούμε.
Είναι αναγκαίο να προχωρήσει η μητροπολιτική διοίκηση για το συντονισμό έργων και δράσεων σε θέματα που αφορούν το σύνολο του πολεοδομικού συγκροτήματος. Όπως για παράδειγμα στο θέμα των αστικών συγκοινωνιών.
Προσθέστε, τον κρατικό συγκεντρωτισμό, σε σημαντικά θέματα όπως αυτά των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων, συμπληρώστε τις καθυστερήσεις των απαλλοτριώσεων… Θα μπορούσαμε να πούμε πολλά. Πρέπει να ενισχύσουμε και την αυτοπεποίθηση της αυτοδιοίκησης αλλά και τη εμπιστοσύνη της πολιτείας προς αυτήν. Μια τέτοια σχέση θα φέρει και τον εμπλουτισμό πόρων και αρμοδιοτήτων, που θα σημάνει και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην υλοποίηση έργων, μαζί με την αμεσότητα των αποφάσεων.
Κάνετε μια νέα αρχή μεταπηδώντας από το ΤΕΕ, όπου είστε πρόεδρος στην περιφερειακή αυτοδιοίκηση. Γιατί; Ποιο είναι το καινούργιο στοίχημα του Πάρι Μπίλλια;
Η Θεσσαλονίκη είναι η πόλη που με σπούδασε, με μεγάλωσε, μου έδωσε τις ευκαιρίες να πετύχω επαγγελματικά και να έχω μια καλή προσωπική και οικογενειακή ζωή. Προσπάθησα να ανταποδώσω ως έναν βαθμό αυτά τα οφέλη μέσα από θεσμικούς ρόλους στο ΤΕΕ/ΤΚΜ, τις δύο τελευταίες θητείες ως πρόεδρος. Έχω λάβει μέρος σε πολλά σχέδια, έχω λάβει μέρος στην υποβολή προτάσεων, στην υποστήριξη φορέων και της αυτοδιοίκησης.
Νιώθω έτοιμος για το επόμενο βήμα, ώστε να ανταποδώσω ακόμα περισσότερα, με τη συμμετοχή στην υλοποίηση όλων όσα επί χρόνια συζητάμε, ή έστω των περισσοτέρων εξ αυτών. Όλοι αναγνωρίζουν το σημαντικό έργο του Απόστολου Τζιτζικώστα στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, είμαι βέβαιος ότι και η επόμενη θητεία θα είναι εξίσου δημιουργική και παραγωγική, με απτά και μετρήσιμα αποτελέσματα. Αυτό άλλωστε, η υλοποίηση, είναι το πραγματικό στοιχείο για έναν πολιτικό μηχανικό. Και στο πλευρό του Απόστολου εκτιμώ ότι θα έχω άπλετες ευκαιρίες… να βρεθώ στο στοιχείο μου.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 31 Μαρτίου 2019