Ο άνθρωπος πίσω από το δυσάρεστο, αλλά πολύτιμο έργο της ταυτοποίησης των νεκρών προσφύγων, που χάνουν τη ζωή τους στα νερά του ποταμού Έβρου σε μια απέλπιδα προσπάθεια να αφήσουν πίσω τους τον τρόμο και τη φρίκη των εμπόλεμων χωρών τους και να αναζητήσουν ένα καλύτερο μέλλον στην Ευρώπη, είναι ο ιατροδικαστής Παύλος Παυλίδης.
Για περισσότερα από 20 χρόνια, από το 2000, ο καθηγητής ιατροδικαστικής του Πανεπιστημίου Θράκης από την Αλεξανδρούπολη, καλείται να διαχειριστεί όλα τα περιστατικά που υπάγονται στην ελληνική αρμοδιότητα. Ο ίδιος μιλώντας στο makthes.gr, αποκαλύπτει δύσκολες στιγμές στην καριέρα του, αλλά και τραγικές ιστορίες που θα έκαναν μέχρι και τον πιο σκληρό άνθρωπο να λυγίσει.
«Το εργαστήριο της ιατροδικαστικής του Πανεπιστημίου είναι ουσιαστικά υπεύθυνο για τα ελληνικά σύνορα. Μέχρι τώρα, όλα αυτά τα χρόνια έχω διαχειριστεί 500 περιστατικά στην ελληνική όχθη, υπολογίζοντας ότι ο αριθμός αυτός είναι αντίστοιχος και στην πλευρά της Τουρκίας, χωρίς όμως να γνωρίζω τι διαδικασίες αναγνώρισης ακολουθούνται εκεί», σημειώνει ο κ. Παυλίδης.
Η έναρξη του συριακού πολέμου, που συνέβαλε στην έκρηξη των μεταναστευτικών ροών προς την Ελλάδα, και ιδιαίτερα οι χρονιές 2010, 2012 και 2014, ξεχωρίζουν για τον ιατροδικαστή, ο οποίος όλο αυτό το διάστημα έβλεπε τον ποταμό Έβρο να καταπίνει ολοένα και περισσότερες αθώες ψυχές, κυρίως γυναίκες και παιδιά.
Το έργο της ταυτοποίησης που πραγματοποιείται σε συνεργασία με την αστυνομία, τα προξενεία των χωρών, την Ύπατη Αρμοστεία και τον Ερυθρό Σταυρό συχνά είναι αρκετά δύσκολο, καθώς ο ποταμός ξεβράζει πολλά άψυχα κορμιά μετά από έξι μήνες, με τον κ. Παυλίδη να δηλώνει ότι «πολλές φορές δεν ξέρουμε αν πρόκειται για άνδρα ή γυναίκα, η ταυτοποίηση της σωρού μέσω φωτογραφίας ή δαχτυλικού αποτυπώματος είναι αδύνατη».
«Πλέον έχουμε εφαρμόσει μια διαφορετική μέθοδο που σε πρώτο στάδιο βοηθάει στη σύνδεση των νεκρών με τους συγγενείς τους. Προσπαθούμε να εντοπίσουμε προσωπικά αντικείμενα, που πιθανόν έφερε πάνω του ο νεκρός και δεν αλλοιώνονται, όπως κοσμήματα. Έπειτα συνδυάζω τα στοιχεία με κάποια αναζήτηση από συγγενείς που μπορεί να έχει καταγραφεί το προηγούμενο διάστημα και στέλνω μια φωτογραφία του αντικειμένου που βρέθηκε για αναγνώριση. Από εκεί και μετά, αφού έχω έναν ‘συνδετικό κρίκο’ προχωράμε στην εξέταση του DNA», περιγράφει ο ίδιος.
Δε λείπουν και οι περιπτώσεις βέβαια που πολλοί νεκροί παραμένουν στα αζήτητα έως και δύο χρόνια, εφόσον δεν τους έχει αναζητήσει κάποιο συγγενικό πρόσωπο για να πραγματοποιηθούν οι διαδικασίες της ταυτοποίησης, με αποτέλεσμα να θάβονται με πολιτική τελετή και έξοδα του κράτους στη Σιδηρώ του δήμου Σουφλίου.
Όσο για τις πιο σκληρές στιγμές που έχει ζήσει στα χρόνια της δουλειάς του, ο κ. Παυλίδης, αν και αρκετά συνειδητοποιημένος για το επάγγελμά του και τις συνθήκες του, ξεχωρίζει τις περιπτώσεις όπου έρχεται αντιμέτωπος με παιδιά. Παιδικές ψυχές που χάθηκαν αβοήθητες, μόνες τους ή με την οικογένειά τους.
«Σαφώς όταν πρόκειται για παιδιά είναι πιο δύσκολα τα συναισθήματα. Θυμάμαι στις μεγάλες προσφυγικές ροές των Συρίων, όπου ένας παππούς έχασε τη νύφη του και τα τρία του εγγόνια, όταν αναποδογύρισε η βάρκα τους. Η σορός της νύφης του βρέθηκε λίγες μέρες αργότερα, το ένα παιδί στην Ελλάδα, το δεύτερο στην Τουρκία και το τρίτο αγνοείται μέχρι και σήμερα...ή τότε που μια οικογένεια βάδιζε πλάι στις σιδηροδρομικές γραμμές και το ένα παιδάκι παρασύρθηκε από το τρένο».
Κλείνοντας ο ιατροδικαστής Παυλίδης σημειώνει ότι η τρέχουσα κατάσταση στον Έβρο θυμίζει τις εποχές των περασμένων χρόνων, όπου έβλεπε μεγάλους αριθμούς νεαρών ατόμων να χάνουν τη ζωή τους δραματικά στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ευρώπη για μια διαφορετική ζωή.