Παύλου Μελά: Ανοίγει ο δρόμος και για την αποκατάσταση των κτιρίων εντός του πρώην στρατοπέδου

Στην τελική ευθεία εισέρχεται η αποκατάσταση – αναστήλωση κτιρίων εντός του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά, όπου έχουν ήδη αρχίσει οι εργασίες για τη μετατροπή του σε Μητροπολιτικό πάρκο, το μεγαλύτερο που έγινε ποτέ στη Θεσσαλονίκη και αναμένεται να παραδοθεί στα τέλη του 2023.

Στο πλαίσιο των προγραμματισμένων έργων, το επόμενο διάστημα θα αρχίσει η εκπόνηση μελέτης για την αποκατάσταση του κτιρίου Δ, το οποίο θα αξιοποιηθεί ως χώρος βοηθητικών εγκαταστάσεων του βασικού κτιρίου Β4 που υπάρχει εντός του πρώην στρατοπέδου και θα στεγάσει το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού.

Το πράσινο φως για το σχέδιο προγραμματικής σύμβασης για την υλοποίηση του έργου εκπόνησης των μελετών ωρίμανσης για την αποκατάσταση και επανάχρηση του κτιρίου Δ, έδωσε η Οικονομική Επιτροπή της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στην τελευταία συνεδρίασή της, ενώ όπως τονίστηκε οι φορείς που θα συμμετέχουν στη συνεργασία είναι ο δήμος Παύλου Μελά, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, η Αναπτυξιακή Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης ΑΕ (ΜΑΘ ΑΕ – ΑΟΤΑ) και η Περιφέρεια. 

Το κτίσμα Δ ανήκει στην αρχική κατασκευαστική φάση του πρώην στρατοπέδου Παύλος Μελάς (1895- 1905) και δεν έχει μεμονωμένα χαρακτηριστεί ως μνημείο, ωστόσο βρίσκεται εντός του χαρακτηρισμένου ως ιστορικού τόπου, είναι διώροφο, ενώ το εμβαδόν του είναι 700 τ. μ και.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασαν οι υπηρεσίες της ΠΚΜ, το 2017, με σύμβαση μεταξύ του Ταμείου Εθνικής Άμυνας και του Δήμου Παύλου Μελά, παραχωρήθηκαν κατά χρήση για 99 χρόνια 332.105,98 τετραγωνικά μέτρα από το πρώην στρατόπεδο με σκοπό την ενσωμάτωση του χώρου στον αστικό ιστό και την κοινωνική ζωή της πόλης, ως χώρος υπερτοπικού πρασίνου, πολιτισμού και αναψυχής. Στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του Δήμου περιλαμβάνεται και η προστασία, συντήρηση και επανάχρηση των κτιρίων του ιστορικού τόπου του πρώην στρατοπέδου.  

        Ειδικότερα τμήμα του, 250 στρεμμάτων περίπου αποτελεί χαρακτηρισμένο ιστορικό τόπο, αφού ταυτίζεται με την αρχική εγκατάσταση των Οθωμανικών στρατώνων πυροβολικού και ιππικού, που χρονολογείται το 1895.

Στην έκταση περιλαμβάνεται κτιριακό σύνολο που αποτελείται από δύο επιμήκη κτίρια στρατωνισμού, τέσσερις στάβλους, ένα τέμενος και τμήμα κτιρίου πρώην διοικητηρίου, τα οποία ανήκουν στην αρχική φάση του στρατοπέδου και κατασκευάστηκαν την περίοδο 1895 – 1904. Το 2003, με βάση την απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεοτέρων Μνημείων και την επακόλουθη απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, μεγάλο μέρος του παλαιότερου τμήματος του στρατοπέδου χαρακτηρίστηκε ως ιστορικός τόπος, ενώ μνημεία χαρακτηρίστηκαν ο Μεντρεσές και τα κελύφη δύο κτιρίων στρατωνισμού.  

            Επίσης όπως επισημαίνεται στο σχέδιο της προγραμματικής σύμβασης, οι ιστορικοί χώροι και τα κτίσματα του πρώην στρατοπέδου βρίσκονται σήμερα σε πολύ κακή κατάσταση διατήρησης ενώ δεν έχουν ακόμη διερευνηθεί πολλές φάσεις της ιστορίας τους. Για το λόγο αυτό, το έργο της αποκατάστασης και επανάχρησής τους έχει ειδικό χαρακτήρα και  απαιτεί ειδικές γνώσεις και πρόσθετες διαδικασίες.