Τα χρηματοδοτικά προγράμματα, όπως το νέο ΕΣΠΑ 2021- 2027 και το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και οι ευκαιρίες που έχουν οι δήμοι να τα αξιοποιήσουν, βρέθηκαν στο επίκεντρο της ενημερωτικής Ημερίδας που διοργάνωσε η Περιφερειακή Ένωση των Δήμων της Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΕΔΚΜ) στο πλαίσιο του 31ου επιχειρηματικού και οικονομικού πολυσυνεδρίου «Money Show» που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη.
Πρόκληση, όπως τονίστηκε από αιρετούς και στελέχη της αυτοδιοίκησης, αποτελεί η ουσιαστική συμμετοχή των δήμων στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των προγραμμάτων, ειδικά για την Κεντρική Μακεδονία, για την οποία στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 εξασφαλίστηκαν πόροι ύψους 1,5 δισ. ευρώ που μαζί με τα υπόλοιπα χρηματοδοτικά προγράμματα συνιστούν τη μεγαλύτερη χρηματοδοτική παρέμβαση που έγινε ποτέ στην Ελλάδα.
Στις μεγάλες χρηματοδοτικές ευκαιρίες που δίνονται στους δήμους, μέσα από το νέο ΕΣΠΑ, το αναπτυξιακό πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», το Ταμείο Ανάκαμψης, το Πράσινο Ταμείο κ.α, αναφέρθηκε στην τοποθέτηση του ο πρόεδρος της ΠΕΔΚΜ, δήμαρχος Πυλαίας – Χορτιάτη Ιγνάτιος Καίτεζίδης, καλώντας τους δήμους να προετοιμαστούν κατάλληλα, να προχωρήσουν με ώριμες μελέτες και να διεκδικήσουν χρηματοδοτήσεις για τα αναγκαία στις περιοχές τους.
Παράλληλα, αναφέρθηκε και σε τρεις προϋποθέσεις για να γίνουν οι δήμοι της χώρας πιο ισχυροί.
-Η πρώτη αφορά σε μια αυτοδιοίκηση που θα έχει πραγματική αποκέντρωση, θεσμικά ισχυρή, με οικονομική αυτοδυναμία, σύγχρονη και με αναφορά στα ευρωπαϊκά πρότυπα.
-Η δεύτερη αφορά στο κράτος που πρέπει να μικρύνει. Να γίνει πιο ευέλικτο, ποιοτικό και επιτελικό, σε αντίθεση με αυτό που έχουμε σήμερα που είναι μεγάλο και γραφειοκρατικό και εμποδίζει την ανάπτυξη.
- Η τρίτη προϋπόθεση είναι η κοινωνία που θα πρέπει να λειτουργεί με κανόνες δικαιοσύνης, συνοχή και θα μπορεί να μοιράζει τον πλούτο στα μέλη της με ισοτιμία.
Όμως, για να φτάσει σε αυτό το επίπεδο η πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση, υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΠΕΔΚΜ, πρέπει να γίνουν και αναγκαίες παρεμβάσεις στον τομέα των αρμοδιοτήτων των ΟΤΑ και να δημιουργηθεί ένα νέο σύστημα διοικητικής οργάνωσης που θα βασίζεται στις βασικές αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας στον πολίτη.
Ο ίδιος αναφέρθηκε και στον τομέα των οικονομικών και της δημοσιονομικής αποκέντρωσης, λέγοντας ότι «παρά τις εξετάσεις που δίνουμε στην πολιτεία και στις κοινωνίες μας ως θεσμός, η φορολογική αποκέντρωση και η ουσιαστική ενίσχυση της δημοσιονομικής μας αυτονομίας και της αυτοτέλειας είναι μια επιταγή χωρίς αντίκρισμα από πλευράς κράτους, γιατί δεν προχωρά αποφασιστικά στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις».
Προαπαιτούμενο για τους δήμους χαρακτήρισε τον ψηφιακό μετασχηματισμό στην αυτοδιοίκηση, σημειώνοντας ότι είναι μια πρόκληση μεγάλου μεγέθους, ενώ για τους τομείς της κοινωνικής πολιτικής, της παιδείας, της υγείας και της ασφάλειας οι δήμοι, είπε, απέδειξαν έμπρακτα ότι στηρίζουν τους πολίτες. «Οι δήμοι έχουμε εθνικό ρόλο, να κρατήσουμε όρθιες τις πόλεις μας και τους δημότες και αυτό μπορούμε να το καταφέρουν με συναίνεση και συνέχεια» επισήμανε ο κ. Καϊτεζίδης.
Στην αξιοπιστία της αυτοδιοίκησης, τίτλο, που όπως είπε, κατέκτησε στη δύσκολη περίοδο της πανδημίας αναφέρθηκε στον χαιρετισμό του ο Γενικός γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών Μιχάλης Σταυριανουδάκης. «Για εμένα το σημαντικό στα χρόνια της κρίσης είναι ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση απέκτησε την αξιοπιστία που της αρμόζει. Σήμερα πετύχαμε όλοι μαζί να αναδείξουμε τη σημαντικότητά των ΟΤΑ και να αναπτύξουμε εργαλεία που αποτελούν σημαντικό πυλώνα ανάπτυξης» τόνισε χαρακτηριστικά.
Νέο ΕΣΠΑ: Η μεγαλύτερη χρηματοδοτική παρέμβαση για την ΠΚΜ
Στους πέντε βασικούς άξονες για το νέο ΕΣΠΑ, αναφέρθηκε από το βήμα της ημερίδας ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, λέγοντας πως είναι: ο μετασχηματισμός της οικονομίας, η πράσινη και βιώσιμη ανάπτυξη, η χωρική ανάπτυξη, η διασύνδεση της Κεντρικής Μακεδονίας και η κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη. Παράλληλα ο κ. Τζιτζικώστας εμφανίστηκε αισιόδοξος για τη νέα προγραμματική περίοδο 2021 -2027 καθώς όπως είπε «η ΠΚΜ θα αξιοποιήσει μετά από σημαντική διεκδίκηση που καταφέραμε και πετύχαμε κονδύλια που θα φτάσουν το 1,5 δις ευρώ που μαζί με τα έργα από άλλα προγράμματα, τους εθνικούς πόρους και την ιδιωτική οικονομία θα αποτελέσουν την μεγαλύτερη χρηματοδοτική παρέμβαση που έγινε ποτέ στην Κεντρική Μακεδονία».
Δεν παρέλειψε ωστόσο να αναφερθεί και στην προηγούμενη προγραμματική περίοδο, σημειώνοντας ότι η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας κατέκτησε πρωτιές στην απορρόφηση πόρων και την υλοποίηση έργων έργα σε όλους τους τομείς. «Όμως,», συνέχισε ο ίδιος, «δεν θα καταφέρναμε τίποτα αν δεν είχαμε άριστη συνεργασία με τους δημάρχους των 38 δήμων της Κεντρικής Μακεδονίας».
«Να δούμε την επόμενη μέρα»
Στα οφέλη των δήμων από τα χρηματοδοτικά προγράμματα αναφέρθηκε σε διαδικτυακή παρέμβασή του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου, επισημαίνοντας ότι «δεν έχει ξαναγίνει άλλη φορά στη χώρα να έχουμε τόσα επενδυτικά εργαλεία».
Χαρακτήρισε το νέο ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης ως τη μεγάλη ευκαιρία για τους δήμους και είπε πως πρέπει να εστιάσουν σε έργα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματα των περιοχών τους. «Να δούμε πως μπορούμε να προχωρήσουμε στην επόμενη μέρα και πως μπορούμε να υλοποιούμε τα έργα που εντάσσουμε. Χρειάζεται καλός σχεδιασμός και υπομονή, γιατί κάθε χρηματοδοτικό εργαλείο είναι σαν ένα πάζλ, πρέπει το κάθε κομμάτι να μπει στη σωστή σειρά» δήλωσε ο κ. Παπαστεργίου.
Τα γενικά στοιχεία για την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων και την πορεία υλοποίησης του ΕΣΠΑ της περιφέρειας παρουσίασε η προϊσταμένη Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Προγράμματος Κεντρικής Μακεδονίας, Λίλα Ωραιοπούλου, ενώ ανέλυσε τους διαθέσιμους πόρους, τις προσκλήσεις που ανοίγουν στο πρώτο τρίμηνο του 2023 και την κατανομή των κονδυλίων για το σύνολο των αξόνων προτεραιότητας στη νέα Προγραμματική Περίοδο.
Στη ανάγκη οι ΟΤΑ να προχωρήσουν σε έναν καλό σχεδιασμό ώστε να χρηματοδοτηθούν για έργα και δράσεις μέσω των προγραμμάτων αναφέρθηκε από την πλευρά του ο Γενικός Διευθυντής LEVER Σύμβουλοι Ανάπτυξης A.E., μέλος του Ομίλου Σαμαράς και Συνεργάτες, Σύμβουλος Υποστήριξης ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας Πολύκαρπος Καρκαβίτσας.