Τα τρία δισεκατομμύρια έχει πια ξεπεράσει παγκοσμίως ο αριθμός όσων, μικρών και μεγάλων, παίζουν βιντεοπαιχνίδια. Η ραγδαία άνοδος δεν αφορά μόνο τις κονσόλες παιχνιδιών και τις πλατφόρμες παιχνιδιών όπως τα PlayStation, Xbox ή Nintendo, αλλά και τους χρήστες στους υπολογιστές και στα «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα.
Μπορεί ο χρόνος που περνούν τα παιδιά καθισμένα μπροστά στις οθόνες να παραμένει μια πηγή ανησυχίας για τους γονείς, δικαιολογημένη σε ένα βαθμό, όμως το gaming προσφέρει επίσης ορισμένα οφέλη, σύμφωνα με την εταιρεία ψηφιακής ασφάλειας ESET.
Πώς τα βιντεοπαιχνίδια βοηθούν τα παιδιά να αποκτήσουν πολύτιμες δεξιότητες
1. Γνωστικές δεξιότητες
Δεν είναι τυχαίο ότι τα παιδιά φαίνεται να κολλάνε στην οθόνη, όταν παίζουν ένα παιχνίδι. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα παιχνίδια συχνά απαιτούν ακραία συγκέντρωση, αντιδράσεις σε κλάσματα του δευτερολέπτου και γρήγορη λήψη αποφάσεων, επιτρέποντάς τους να ανιχνεύουν και να αντιδρούν καλύτερα στις αλλαγές στο περιβάλλον τους. Παράλληλα, το γεγονός ότι πρέπει να θυμούνται εικόνες, χαρακτήρες και μυστικά περάσματα, καθώς και να χρησιμοποιούν χάρτες, βοηθά στη βελτίωση της μνήμης και της προσοχής στη λεπτομέρεια. Παρομοίως, υπάρχουν ενδείξεις ότι ορισμένα παιχνίδια, όπως το Minecraft, είναι εξαιρετικά για την ανάπτυξη της δημιουργικότητας.
2. Δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων
Τα παιχνίδια είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να βελτιώσετε τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και να μάθετε πώς να χρησιμοποιείτε τη λογική και τη δημιουργικότητα για να βρείτε τις απαραίτητες λύσεις που απαιτούνται για να προχωρήσετε στα επόμενα επίπεδα. Αφενός, τα παιχνίδια μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να μάθουν πώς να «σπάνε» τα προβλήματα σε επιμέρους τμήματα και στη συνέχεια να δουλεύουν ένα-ένα τμήμα κάθε φορά. Αυτό μπορεί να είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να μπορέσουν τα παιδιά να αναπτύξουν την κατανόηση του τρόπου διαχείρισης σύνθετων προβλημάτων.
3. Δεξιότητες συλλογισμού
Η κατανόηση του τρόπου ανάγνωσης των δεδομένων, του τρόπου λειτουργίας των διαφόρων εργαλείων και του τρόπου ανάγνωσης των διαφόρων μετρήσεων είναι πολύτιμες δεξιότητες που βοηθούν τα παιδιά να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους. Στη σημερινή κοινωνία των δεδομένων, η δυνατότητα να κατανοούν τον πλούτο των πληροφοριών γύρω, να προωθούν ουσιαστικές συνδέσεις, να εφαρμόζουν ορθές κρίσεις και να οικοδομούν πειστικά επιχειρήματα θα βοηθήσει τα παιδιά σε όλη τους τη ζωή. Η οξυδερκής κριτική σκέψη είναι μια θεμελιώδης δεξιότητα ζωής.
4. Κοινωνικές δεξιότητες
Καθώς τα παιχνίδια μπήκαν στο διαδίκτυο, η αλληλεπίδραση μεταξύ των παικτών έφτασε σε νέα επίπεδα. Ενώ μόλις πριν από λίγα χρόνια τα παιδιά πήγαιναν στο σχολείο ενθουσιασμένα για να μιλήσουν για τις συλλογές τους ή τις αθλητικές τους επιτυχίες, τώρα παίζουν βιντεοπαιχνίδια με φίλους και ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Οι λειτουργίες συνομιλίας στο παιχνίδι επιτρέπουν την κοινωνική αλληλεπίδραση, η οποία τα βοηθά να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας, και τα διδάσκει πώς να εργάζονται αρμονικά σε μια ομάδα. Ενώ κάποτε οι κοινωνικές σχέσεις περιορίζονταν στο χώρο του σχολείου, τώρα τα παιδιά μπορούν να συνομιλούν με ανθρώπους από όλο τον κόσμο, ανακαλύπτοντας νέες πραγματικότητες έξω από τον μικρόκοσμό τους, κάνοντας τα πρώτα τους βήματα στην εκμάθηση νέων γλωσσών ή βοηθώντας τα να εξοικειωθούν με διαφορετικά πολιτισμικά υπόβαθρα.
5. Αυτογνωσία
Σύμφωνα με το Games for Health Journal, πολλές μελέτες που εξέτασαν τη διάθεση και το άγχος των ανθρώπων, παρατήρησαν ότι τα βιντεοπαιχνίδια βοηθάνε σημαντικά προς αυτή την κατεύθυνση, σε σύγκριση με ένα παθητικό διάλειμμα, την πλοήγηση στο διαδίκτυο ή την εκτέλεση μιας δραστηριότητας χαλάρωσης. Επιπλέον, τα βιντεοπαιχνίδια μπορούν να δώσουν μια αίσθηση πληρότητας. Τέλος, τα παιδιά μπορούν να μάθουν τα οφέλη της περάτωσης μιας εργασίας, τη σημασία της οργάνωσης και του προγραμματισμού και πώς η εκμάθηση νέων δεξιοτήτων μπορεί να τα οδηγήσει σε καλύτερα αποτελέσματα και επιτυχίες.
Τα παιδιά πρέπει να παίζουν μόνο υπό την επίβλεψη ενηλίκων
Τα παραπάνω όμως δεν σημαίνουν ότι πρέπει να δώσουμε στα παιδιά το πράσινο φως να παίζουν όποτε και ό,τι θέλουν. Υπάρχουν μερικά πράγματα που πρέπει να έχουν κατά νου οι γονείς και οι κηδεμόνες - για παράδειγμα, αν ένα συγκεκριμένο παιχνίδι είναι κατάλληλο για την ηλικία του και, ανεξάρτητα από την ηλικία του παιδιού, πώς το παιχνίδι επηρεάζει τις σχολικές επιδόσεις του, τον ύπνο, τη χρήση του χρόνου εκτός οθόνης και τη συμπεριφορά του.
Ακολουθούν μερικές χρήσιμες συμβουλές:
1. Όταν αγοράζετε στο παιδί σας ένα παιχνίδι, ελέγξτε τη αξιολόγηση με βάση την ηλικία.
2. Αποφύγετε τα βιντεοπαιχνίδια που δίνουν τη δυνατότητα αγορών εντός της εφαρμογής, καθώς αυτά κάνουν κατάχρηση του μάρκετινγκ και επιτρέπουν στους παίκτες να παρακάμπτουν την εκμάθηση δεξιοτήτων που βασίζονται στην πρόοδο του παιχνιδιού, αγοράζοντας απλώς τον δρόμο τους προς πιο προχωρημένα επίπεδα.
3. Ενώ μπορείτε να δώσετε στα παιδιά σας κάποια ιδιωτικότητα καθώς εξελίσσονται από έφηβοι σε νεαρούς ενήλικες, επιτρέψτε το παιχνίδι μόνο στους κοινόχρηστους χώρους του σπιτιού σας. Με αυτόν τον τρόπο, θα είστε σε θέση να επιβλέπετε τη συμπεριφορά τους. Θυμηθείτε, ωστόσο, να μην τα ελέγχετε επίμονα. Αντίθετα, στοχεύστε στη δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης και επιτρέψτε στον εαυτό σας να μαθαίνει ή και να παίζει τα ίδια παιχνίδια.
4. Συμφωνήστε εκ των προτέρων σχετικά με τις ώρες και τη διάρκεια του παιχνιδιού. Με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά μπορούν επίσης να μάθουν πώς να προγραμματίζουν το χρόνο τους όπως εκείνα θέλουν. Και επειδή τα παιχνίδια είναι επίσης κοινωνικές δραστηριότητες, θα μπορέσουν να τα πούνε με τους φίλους τους.
5. Απενεργοποιήστε τις ειδοποιήσεις παιχνιδιών όταν δεν είναι ώρα για παιχνίδι και ρυθμίστε γονικούς ελέγχους σε κονσόλες όπως το PlayStation, το Xbox ή το Nintendo Switch, καθώς και στα τηλέφωνα των παιδιών σας.
6. Μιλήστε τους για το πώς να παραμένουν ασφαλή στο διαδίκτυο, τι είναι ο διαδικτυακός εκφοβισμός, τα είδη απάτης που μπορεί να συναντήσουν και ότι δεν είναι όλοι όσοι συναντούν στο διαδίκτυο τόσο καλοπροαίρετοι όσο φαίνονται.
Τα παιχνίδια δεν είναι μόνο για τα παιδιά
Τα οφέλη των παιχνιδιών δεν ισχύουν μόνο για τα παιδιά, αλλά και για τους ενήλικες. Μεταξύ άλλων, πέρα από τη διασκέδαση, τα βιντεοπαιχνίδια δράσης για σύντομο χρονικό διάστημα μπορούν να βελτιώσουν τη χωρική όραση και την οπτική προσοχή σε ορισμένους ενήλικες με προβλήματα όρασης, ενώ μερικοί γιατροί παίζουν games ακόμη και πριν από χειρουργικές επεμβάσεις για να βελτιώσουν τις τεχνικές τους.