«Φτερά για την ελευθερία»: από το Λονδίνο στις Βρυξέλλες μέσω Παρισιού, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κάλεσε τους συμμάχους του για ακόμη μια φορά να παραδώσουν σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη για να πολεμήσει η χώρα του τη Ρωσία, αλλά ένα τέτοιο αίτημα παραμένει πολύπλοκο για να ικανοποιηθεί γρήγορα.
«Όσο πιο γρήγορα η Ουκρανία αποκτήσει βαρέα όπλα μεγάλης εμβέλειας, όσο πιο γρήγορα οι πιλότοι μας αποκτήσουν αεροπλάνα, τόσο πιο γρήγορα θα τελειώσει αυτή η ρωσική επιθετικότητα», δήλωσε ο Ζελένσκι στο Μέγαρο των Ηλυσίων χθες Τετάρτη. Το ίδιο αίτημα έκανε και λίγο νωρίτερα στο Ηνωμένο Βασίλειο, πριν φτάσει σήμερα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Σήμερα στις Βρυξέλλες είπε ότι άκουσε από αρκετούς ηγέτες κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη σύνοδο κορυφής να δηλώνουν ότι είναι έτοιμοι να παράσχουν στο Κίεβο μαχητικά αεροσκάφη, δίνοντας τροφή σε σενάρια για μία ακόμη μεγάλη στροφή στη στρατιωτική υποστήριξη της Δύσης προς την Ουκρανία στον πόλεμο που διεξάγει κατά της Ρωσίας. Ο Ουκρανός πρόεδρος δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις δεσμεύσεις που είπε ότι έλαβε και δεν υπήρξε άμεση επιβεβαίωση από καμία ευρωπαϊκή χώρα.
Μέχρι σήμερα, η Δύση δείχνει απρόθυμη να παραδώσει μαχητικά αεροσκάφη υπό τον φόβο μιας κλιμάκωσης με τη Μόσχα. Όμως τα ταμπού πέφτουν το ένα μετά το άλλο εδώ και ένα χρόνο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Οι υποστηρικτές του Κιέβου συμφώνησαν τελικά τον Ιανουάριο να παράσχουν βαριά άρματα μάχης.
Και η διάθεση αναφορικά με την προμήθεια μαχητικών, φάνηκε να αρχίζει να αλλάζει κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής περιοδείας του Ζελένσκι, η οποία ξεκίνησε την Τετάρτη με μια επίσκεψη στο Λονδίνο και το Παρίσι.
«Είμαι ευγνώμων σε όλους εσάς που βοηθάτε, ευγνώμων σε όλους όσοι καταλαβαίνουν πόσο πολύ χρειάζεται η Ουκρανία αυτή τη στιγμή αυτές τις δυνατότητες. Χρειαζόμαστε πυροβόλα, οβίδες για αυτούς, σύγχρονα άρματα μάχης, πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, σύγχρονα αεροσκάφη», δήλωσε σήμερα ο Ουκρανός πρόεδρος.
«Η Ευρώπη θα είναι μαζί μας μέχρι τη νίκη μας. Το άκουσα από πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες... για την ετοιμότητα να μας παράσχουν τα απαραίτητα όπλα και υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένων αεροσκαφών», τόνισε ο Ζελένσκι σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες. «Έχω μια σειρά από διμερείς συνομιλίες τώρα, θα θίξουμε το θέμα των μαχητικών αεροσκαφών και άλλων αεροσκαφών», είπε.
Λίγο νωρίτερα, ο Αντρίι Γέρμακ, ο προσωπάρχης του Ουκρανού προέδρου, ανέφερε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι το ζήτημα των όπλων μεγάλου βεληνεκούς και των μαχητικών αεροσκαφών για την Ουκρανία «επιλύθηκε» κα πως θα ακολουθήσουν λεπτομέρειες. Λεπτά αργότερα όμως ανασκεύασε την ανάρτησή του, λέγοντας ότι το ζήτημα «ενδέχεται να επιλυθεί».
Ο χρόνος λιγοστεύει για το Κίεβο καθώς «οι ρωσικές δυνάμεις ανακτούν την πρωτοβουλία και ετοιμάζονται για την επόμενη μεγάλη επίθεση στην περιοχή Λουχάνσκ» στην ανατολική Ουκρανία, σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW).
Σιγή ισχύος ή απλά σιγή;
Προς το παρόν, η Ουάσινγκτον έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να προμηθεύσει στην Ουκρανία F-16 της Lockheed Martin, μαχητικά που διαθέτουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Εντούτοις, άλλοι σύμμαχοι δείχνουν να αλλάζουν τη στάση τους.
Η Ολλανδία δεν έχει αποκλείσει να εγκαταλείψει ορισμένα από τα F-16 της, τα οποία πρέπει να αντικατασταθούν από F-35.
Αφού απέκλεισε το ενδεχόμενο παράδοσης Eurofighter Typhoons ή F-35 τον Ιανουάριο, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ υποσχέθηκε χθες να εκπαιδεύσει Ουκρανούς πιλότους μαχητικών «σύμφωνα με τα πρότυπα του ΝΑΤΟ» και ζήτησε από τον βρετανικό στρατό να εξετάσει πιθανή παράδοση αεροπλάνων, σημειώνοντας ωστόσο ότι αυτό θα μπορούσε να είναι μόνο «μακροπρόθεσμη» επιλογή.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε σήμερα προσερχόμενος στη σύνοδο κορυφής ότι ο ίδιος και ο Ζελένσκι δεν συζήτησαν το θέμα της προμήθειας μαχητικών αεροσκαφών στο Κίεβο κατά το δείπνο μαζί με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς, χθες το βράδυ στο Παρίσι. Ωστόσο και ο Μακρόν δηλώνει ότι «τίποτα δεν αποκλείεται».
Η Γαλλία διαθέτει 13 Mirage 2000-C που αποσύρθηκαν πριν από λίγους μήνες και τα οποία «έχουν ακόμη λίγες δυνατότητες». Ωστόσο, θα χρειαζόταν χρόνος για να επανέλθουν σε κατάσταση και θα χρειαστούν μήνες στην εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων, καθώς ο στόλος των ουκρανικών μαχητικών αποτελείται αποκλειστικά από σοβιετικά Mig και Sukhoi.
Ο Ζελένσκι είπε ότι ορισμένα από αυτά που του έχουν υποσχεθεί στο Παρίσι από τον Μακρόν και τον Σολτς παραμένουν ακόμα μυστικά. «Υπάρχουν ορισμένες συμφωνίες που δεν είναι δημόσιες, αλλά είναι θετικές. Δεν θέλω να προετοιμάσω τη Ρωσική Ομοσπονδία, η οποία μας απειλεί συνεχώς με νέες επιθέσεις», είπε.
Σήμερα η βρετανική κυβέρνηση ανέφερε ότι «έχει συνείδηση των κινδύνων κλιμάκωσης» που συνδέονται με πιθανές παραδόσεις πολεμικών αεροσκαφών στον ουκρανικό στρατό, τονίζοντας ότι ενεργεί «προσεκτικά», κατηγορώντας παράλληλα τη Ρωσία για οποιαδήποτε κλιμάκωση. Το Λονδίνο εκτιμά ότι η εκπαίδευση των πιλότων θα διαρκέσει τρία χρόνια, καθώς οι Ουκρανοί στρατιώτες είναι εξοικειωμένοι με αεροσκάφη σοβιετικής σχεδίασης και όχι με τα πρότυπα του ΝΑΤΟ.
Στα σύγχρονα μαχητικά αεροπλάνα, ο τυπικός χρόνος εκπαίδευσης είναι 6 μήνες για έναν έμπειρο πιλότο, μια περίοδος που είναι δυνατό να μειωθεί σε 3 μήνες αλλά όχι λιγότερο.
Σύμφωνα με ειδικούς, τα δυτικά μαχητικά αεροσκάφη θα μπορούσαν να πλήξουν τα ρωσικά στρατεύματα σε βάθος και να αποτρέψουν τα ρωσικά βομβαρδιστικά από το να βομβαρδίσουν το ουκρανικό έδαφος.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ προειδοποίησε ότι οι Ουκρανοί θα υποφέρουν αν η Βρετανία ή άλλες δυτικές χώρες προμηθεύσουν μαχητικά αεροσκάφη στο Κίεβο και ότι η γραμμή μεταξύ της έμμεσης και της άμεσης εμπλοκής της Δύσης στον πόλεμο χάνεται.
Τέτοιες ενέργειες «οδηγούν σε κλιμάκωση της έντασης, παρατείνουν τη σύγκρουση και την κάνουν όλο και πιο οδυνηρή για την Ουκρανία», είπε ο Πεσκόφ.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ δήλωσε σήμερα ότι η ΕΕ πρέπει να παράσχει τη «μέγιστη» υποστήριξη στην Ουκρανία. «Κατανοούμε ότι οι επόμενες εβδομάδες και μήνες θα είναι αποφασιστικής σημασίας», είπε ο Μισέλ στους δημοσιογράφους στη συνέντευξη Τύπου με τον Ζελένσκι.
«Πυροβολικό, πυρομαχικά, αμυντικά συστήματα (...) μας είπατε ακριβώς τι χρειάζεστε και τι χρειάζεστε τώρα», πρόσθεσε ο Μισέλ.