Έφυγε από τη ζωή η ιστορικός και ερευνήτρια της ιστορίας των Ελλήνων της Ουκρανίας, Σβιτλάνα Μαζαράτη.
Η Μαζαράτη υπήρχε δραστήριο μέλος του ελληνικού κινήματος στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας.
Ήταν αναπόσπαστα συνδεδεμένη με την πρωτοβουλία της και των μελών επιστημονικού συλλόγου "Ανδρίι Μπιλέτσκυ" με την οποία έγινε η αναστήλωση του μνημείου Κωνσταντίνου Υψηλάντη στην Αγία Λαύρα του Κιέβου (την πινακίδα με την επιτύμβια επιγραφή ανακάλυψε ο καθηγητής Μπιλέτσκυ).
Το μνημείο του Κωνσταντίνου Υψηλάντη
Ειδικότερα, το μνημείο του Κωνσταντίνου Υψηλάντη το φιλοτέχνησε ο Ρώσος γλύπτης Στεπάν Πίμενοβ το 1818. Καταστράφηκε το 1941. Στις αρχές της δεκαετίας του ‘50 βρέθηκαν ξεχωριστά κομμάτια του τάφου του. Το 1995 με την πρωτοβουλία της ουκρανής επιστήμονα ελληνικής καταγωγής Σβετλάνα Μαζαράτη και τη χρηματοδότηση του έργου από την «Πανελλήνια Ένωση Ποντίων Αξιωματικών «Αλέξανδρος Υψηλάντης» με τότε επικεφαλή της Ένωσης τον Νίκο Νικολαϊδη, και από το 1997 τον Γιώργο Τσαλουχίδη, που ανακοίνωσε στην Ελλάδα ειδικό έρανο για το σκοπό αυτό ξεκίνησε η αναστήλωσή του.
Τον Ιούνιο 1997 το κενοτάφιο του Κωνσταντίνου Υψηλάντη τοποθετήθηκε στην εσωτερική αυλή της Αγ. Λαύρας του Κιέβου. Την Κυριακή 29/6/97, έγιναν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου, που ήταν σκεπασμένο με την Ελληνική και Ουκρανική σημαία, από τον κ. Σουμάκη Σταύρο και τον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Ποντίων Αξιωματικών Υποπτέραρχο ε/α. Κ. Τσαλουχίδη Γεώργιο.
Χαιρετισμό απηύθυναν ο κ. Στ. Σουμάκης, ως εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβέρνησης, τρεις επίσημοι Ουκρανοί και η αρχαιολόγος κ. Σβετλάνα Μαζαράτι μίλησε για το ιστορικό του επιταφίου μνημείου.
Στην τελετή των εγκαινίων του παρέστησε μεγάλη αποστολή από την Ελλάδα. Την Οικία Υψηλάντη αγόρασε η Λαύρα το 1833 και το μετέτρεψε σε μετόχι της Μονής. Από το 1860 έως το 1870 στο σπίτι στεγαζόταν το εργαστήριο αγιογραφίας της Λαύρας. Η πάροδος από την πίσω πλευρά του σπιτιού από το 1869 έφερε την ονομασία Υψηλάντιεβσκιϊ (δηλαδή, του Υψηλάντη). Στα σοβιετικά χρόνια η πάροδος πήρε την ονομασία Άιστοβσκιϊ (από το Άιστοβ – επίθετο ενός εργάτη που σκοτώθηκε στη μάχη κατά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917). Η σημερινή διεύθυνση του σπιτιού είναι: οδός Ιβάνα Μαζέπυ.
Με πληροφορίες από ypsilantio.gr, arothymia.wixsite.com