Για το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών και την κατάσταση στους ελληνικούς σιδηρόδρομους μιλά στη «ΜτΚ» η βουλευτής Φλώρινας και αναπληρώτρια Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Πέτη Πέρκα που στο παρελθόν διετέλεσε Γενική Γραμματέας Υποδομών και Μεταφορών.
Το διάστημα 2015-2017 διατελέσατε Γενική Γραμματέας Μεταφορών, επομένως γνωρίζετε λεπτομέρειες εκ των έσω. Για την πρόσφατη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη, υπάρχει διαχρονική ευθύνη;
Έχω διαφωνήσει εντόνως με την επίκληση της διαχρονικής ευθύνης από την κυβέρνηση, η οποία έχει σαφή στόχο τη διάχυση των δικών της ευθυνών σε ό,τι αφορά στο πρωτοφανές τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα. Ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε τη διακυβέρνηση μίας χώρας υπό κατάρρευση, για την οποία δεν έφερε καμία ευθύνη, και διαχειρίστηκε ειλημμένες υποχρεώσεις και επιλογές προηγούμενων κυβερνήσεων. Επιλογές που εν πολλοίς ευθύνονταν για την κατάρρευση της χώρας. Εν προκειμένω εάν ανατρέξουμε στην πρόσφατη ιστορία θα συναντήσουμε τη διάλυση των σιδηροδρομικών εταιρειών, τη δέσμευση για ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ (2ο μνημόνιο), τις μετατάξεις κρίσιμου προσωπικού σε θέσεις άσχετες με τις ειδικότητές τους, π.χ. στα μουσεία και βεβαίως τις προβληματικές συμβάσεις 717 και 10005 για σηματοδότηση και ETCS.
Χρεώνουν και στον ΣΥΡΙΖΑ ευθύνες, λάθη και καθυστερήσεις.
Θα πρέπει να προσκομίσουν στοιχεία για όλα αυτά που χρεώνουν στο ΣΥΡΙΖΑ. Εμείς έχουμε στοιχεία και τα καταθέτουμε στο δημόσιο λόγο. Όταν αναλάβαμε, δεν υπήρχε πουθενά τηλεδιοίκηση, πουθενά σηματοδότηση. Είχαμε να διαχειριστούμε την 717, μία προβληματική σύμβαση, όπως προκύπτει και από πόρισμα της Επιτροπής Δημοσιονικού Ελέγχου (Ε.Δ.ΕΛ.). Η ΕΔΕΛ, κατόπιν ελέγχου που έγινε τον Σεπτέμβριο 2018, επέβαλε και πρόστιμο στην ΕΡΓΟΣΕ επειδή υπέγραψε αυτή τη σύμβαση, η οποία συνοδευόταν από ελλιπείς μελέτες που έγιναν μεταξύ 2010-2014. Παρά τα προβλήματα, η ΕΡΓΟΣΕ συνέχιζε τις εργασίες και τον Αύγουστο του 2018 δόθηκε και η έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για σύναψη Συμπληρωματικής Σύμβασης. Η νέα διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ που ανέλαβε τον Οκτώβριο 2019, είχε το 68% του έργου υλοποιημένο και το δρόμο ανοιχτό για την ολοκλήρωση της Σύμβασης. Σε κάθε περίπτωση επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ υπήρχαν όλες εκείνες οι δικλείδες ασφαλείας που θα απέτρεπαν ένα μοιραίο ανθρώπινο λάθος.
Ο κ. Μητσοτάκης ζήτησε συγγνώμη για την τραγωδία, στο όνομα όλων όσοι κυβέρνησαν, όπως είπε. Τι απαντά ο ΣΥΡΙΖΑ;
Ο κ. Μητσοτάκης καλό θα ήταν να ζητήσει συγγνώμη για τη δική του πολιτεία και να απαντήσει στα ερωτήματα που αιωρούνται και δεν έχουν απάντηση. Γιατί η υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης καθυστέρησε τόσο πολύ και υπογράφτηκε το Μάιο του 2021; Γιατί έστω και έτσι δεν ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2022, που ήταν ο συμβατικός χρόνος; Γιατί δεν υπήρχαν δύο σταθμάρχες και κλειδούχοι στο σταθμό; Γιατί στο σταθμό της Λάρισας δε λειτουργούσε το κέντρο τηλεδιοίκησης, που λειτουργούσε μέχρι τον Ιούλιο του 2019; Γιατί σταμάτησε να λειτουργεί το 2020 το δευτεροβάθμιο κέντρο ελέγχου στην Αθήνα; Και τέλος, με ποια κριτήρια και ποια εμπειρία τοποθετήθηκε ο εν λόγω σταθμάρχης; Προτείνω να απαντήσει αυτά τα καίρια ερωτήματα και μετά να παραιτηθεί. Αλλιώς η συγγνώμη είναι άνευ ουσίας.
Πέραν των ευθυνών, αλήθεια, το γεγονός ότι εν έτει 2023 η ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών εξαρτάται από ανθρώπινο χέρι και τον ανθρώπινο παράγοντα, δεν πρέπει να μας προβληματίζει όλους;
Προφανώς τα θέματα ασφάλειας και υγείας πρέπει να εξασφαλίζονται με τα σύγχρονα εργαλεία που μας δίνει η επιστήμη. Όμως εδώ μιλάμε για απουσία ακόμα και αυτού του ανθρώπινου παράγοντα με όρους εμπειρίας και υπευθυνότητας. Απουσία και των τελευταίων δικλείδων ασφαλείας. Σε κάθε περίπτωση, εάν θέλουμε να λογιζόμαστε ως σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα, θα πρέπει να προτάξουμε όλα αυτά τα έργα και τις δράσεις που παρέχουν ασφάλεια, αξιοπιστία και εξυπηρέτηση. Κρίσιμες υποδομές της χώρας εγκαταλείφθηκαν ή δεν υλοποιήθηκαν, παρόλη τη γενναία κοινοτική χρηματοδότηση τις δεκαετίες των «παχιών αγελάδων», εάν δεν είχαν άμεση απήχηση στο εκλογικό σώμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στο πρόγραμμά του αναφέρεται εκτενώς στην ιεράρχηση έργων όχι βιτρίνας, αλλά κρίσιμων για τη ζωή των πολιτών, τη λειτουργία και την αναβάθμιση των υποδομών της χώρας.
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε την σύσταση υπερκομματικής επιτροπής που θα διερευνήσει τα αίτια και τις διαχρονικές παραλείψεις ή πολιτικές και είχαν ως αποτέλεσμα το δυστύχημα. Θα αποδεχτείτε το συμπέρασμα του πορίσματος, γιατί αντιδράσατε εξ αρχής με τα μέλη της επιτροπής που ανακοινώθηκαν.
Δεν πρόκειται για υπερκομματική επιτροπή, αλλά για επιτροπή που συνέστησε ο υπουργός Επικρατείας κ. Γεραπετρίτης που, αν κρίνουμε από την ανειλικρίνεια της συνέντευξής του, ο μόνος σκοπός της θα είναι η συγκάλυψη των ευθυνών της κυβέρνησης και η διάχυση όπως προείπα της ευθύνης. Δεν είναι η πρώτη φορά που η ΝΔ αποδεικνύει την ευρηματικότητά της στα θέματα συγκάλυψης. Ωστόσο, το Γενάρη του 2023 η κυβέρνηση νομοθέτησε ένα οργανισμό για τη διερεύνηση των σιδηροδρομικών και αεροπορικών ατυχημάτων, χωρίς ανεξαρτησία, χωρίς πόρους, χωρίς μόνιμο προσωπικό. Η τύχη του αγνοείται. Ποια εχέγγυα έχει λοιπόν αυτή η ad hoc επιτροπή;
Η τραγωδία δημιούργησε νέα δεδομένα εν μέσω μίας προεκλογικής περιόδου με ένταση και υψηλούς τόνους. Ποια είναι αυτά για εσάς;
Η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και ο δημόσιος διάλογος βάζει στο τραπέζι νέα στοιχεία και κριτήρια για την επιλογή των πολιτών στις επικείμενες εκλογές. Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες σε όλη τη χώρα διαδηλώνουν με συγκίνηση και οργή και ζητούν δικαίωση. Η υπεράσπιση του δημόσιου χώρου, του δημόσιου συμφέροντος, η αξία της ανθρώπινης ζωής, η αλήθεια και η ακρίβεια του πολιτικού λόγου έρχονται στο προσκήνιο. Η ένταση και οι υψηλοί τόνοι σε αυτή τη συγκυρία δεν μπορεί να βασίζονται σε ψέματα και ατάκες, παρά μόνο στο σοβαρό και τεκμηριωμένο λόγο. Μια κοινωνία πληγωμένη από το τρομερό και ανήκουστο συμβάν θα προσπαθήσει να αυτοπροστατευτεί.
Ποια η εκτίμησή σας για το χρόνο των εκλογών μετά το μοιραίο συμβάν;
Είναι σαφές ότι κυβέρνηση υπό την πίεση της κοινωνικής αγανάκτησης και κινητοποίησης, πιθανόν να επιλέξει τη μετάθεση των εκλογών, με την ελπίδα να καταλαγιάσει η κοινωνική οργή. Πιστεύω ότι η χρονική παράταση, που ούτως ή άλλως περιορίζεται από τις επιταγές του Συντάγματος, δε θα βοηθήσει τη ΝΔ. Όσο καταλαγιάζει το πρώτο «πάγωμα» και η συλλογική θλίψη μετατρέπεται σε αίτημα για απόδοση ευθυνών, αρχίζουν να βγαίνουν στοιχεία για το χρονικό του προαναγγελθέντος δυστυχήματος που «δείχνουν» την κυβέρνηση και τον αρμόδιο υπουργό. Θεωρώ απαράδεκτο να ορίζεται ο χρόνος διεξαγωγής των εκλογών, με βάση τις εκτιμήσεις για το αναμενόμενο καλό ή κακό αποτέλεσμα της ΝΔ. Ωστόσο, δεν μπορώ να κάνω εκτίμηση για το χρόνο των εκλογών.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 12.03.2023