«Ασπίδα» προστασίας από τις συνέπειες για την ανθρώπινη ζωή και τις περιουσίες των πολιτών, από ενδεχόμενο σοβαρό ατύχημα σε πυρηνική εγκατάσταση εκτός συνόρων, στήνει η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία εκπόνησε «Ειδικό Σχέδιο Απόκρισης σε Ραδιολογική ή Πυρηνική έκτακτη ανάγκη (ΕΣΑΡΠΕ) στην ΠΚΜ εξαιτίας σοβαρού ατυχήματος σε πυρηνική εγκατάσταση εκτός συνόρων».
Σκοπός και στόχος του σχεδίου είναι η άμεση και συντονισμένη απόκριση των εμπλεκόμενων φορέων σε επίπεδο ΠΚΜ για την προστασία της υγείας και της περιουσίας των πολιτών, καθώς και για την προστασία του περιβάλλοντος, των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των υποδομών αρμοδιότητας της ΠΚΜ. Καθώς επίσης και για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών του συμβάντος τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσο – μακροπρπόθεσμα, αλλά και για την ενημέρωση των πολιτών
Το Ειδικό Σχέδιο παρουσιάστηκε στη διάρκεια της συνεδρίασης του περιφερειακού συμβουλίου Κεντρικής Μακεδονίας από το διευθυντή της αυτοτελούς διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας της ΠΚΜ Μπάμπη Στεργιάδη, σύμφωνα με τον οποίο το σχέδιο εκπονήθηκε σύμφωνα με οδηγίες του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
Όπως εξήγησε ο κ. Στεργιάδης, με το εν λόγω σχέδιο ρυθμίζονται τα σχετικά με σύστημα διαχείρισης έκτακτης ανάγκης από ραδιολογικό ή πυρηνικό παράγοντα, ενώ το 2019, όπως είπε, εκπονήθηκε από την Επιτροπή Ατομική Ενέργειας (ΕΕΑΕ) και υποβλήθηκε στη γενική γραμματεία Πολιτικής Προστασίας η αξιολόγηση των δυνητικών καταστάσεων ραδιολογικής ή πυρηνικής έκτακτης ανάγκης.
«Το εν λόγω σχέδιο της ΠΚΜ δεν έχει εμπιστευτικό χαρακτήρα και σε αυτό περιγράφονται, μεταξύ άλλων, ρόλοι και αρμοδιότητες εμπλεκόμενων οργανικών μονάδων της ΠΚΜ, διαγράμματα ροής πληροφορίας, ονομαστική κατάσταση των υπευθύνων για την υλοποίηση των δράσεων Πολιτικής Προστασίας καθώς ,και των αναπληρωτών τους, με τα στοιχεία επικοινωνίας, υλικά και μέσα που απαιτούνται για τη δρομολόγηση των δράσεων της ΠΚΜ, καθώς διαδικασίες εύρεσης των μέσων αυτών» υπογράμμισε ο ίδιος. Ακόμη, περιγράφονται, διαδικασίες που θα ακολουθηθούν για τη διοίκηση των δειγμάτων και για την εκτέλεση των δειγματοληψιών με βάση τα προβλεπόμενα του ΕΣΑΡΠΕΑ.
Αντικειμενικοί στόχοι του Ειδικού Σχεδίου
Οι στόχοι αυτοί αφορούν στον προσδιορισμό ρόλων και αρμοδιοτήτων όλων των εμπλεκόμενων φορέων σε κάθε επίπεδο διοίκησης σε όλες τος φάσεις πρόληψης ετοιμότητας, αντιμετώπισης και αποκατάστασης του συστήματος Πολιτικής Προστασίας.
Στη συντονισμένη δράση όλων των εμπλεκόμενων φορέων με βάση το θεσμικό τους πλαίσιο για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών εντός ΠΚΜ, προκειμένου να αποκατασταθεί η καθημερινή λειτουργίς των περιοχών που έχουν πληγεί από τη διασυνοριακή έκτακτη ανάγκη.
Προληπτικά μέτρα
Το σχέδιο περιλαμβάνει και προληπτικά μέτρα, στο πλαίσιο των οποίων, αν υπάρχει χρόνος μέχρι να αφιχθεί το νέφος, συστήνεται στον πληθυσμό να λάβει, κατά το δυνατόν, μέτρα για την πρόληψη ή την ελαχιστοποίηση της ραδιενεργής ρύπανσης των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων όπως:
*Κάλυψη με πλαστικά φύλλα ή μουσαμάδες φυτών, ζωοτροφών ανοικτών δεξαμενών νερού κλπ.,
*Κλείσιμο του εξαερισμού θερμοκηπίων,
*Μετακίνηση ζώων από τα βοσκοτόπια και ενσταυλισμός τους σε κλειστό υπόστεγο,
*Συγκομιδή τυχόν ώριμων καλλιεργειών και αποθήκευση των καρπών σε μέρη που προστατεύονται.
Μετά την άφιξη του νέφους και μέχρι να ληφθούν περαιτέρω οδηγίες από τις αρμόδιες αρχές συστήνεται στον πληθυσμό:
*Να αποφύγει τη μη απαραίτητη παραμονή σε εξωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια διέλευσης του νέφους, παραμένοντας σε κλειστούς χώρους,
*Να αποτρέψει την επαφή με χώμα, ιδίως ων παιδιών
*Να περιορίσει τον εξαερισμό του κλειστού χώρου (κλειστά παράθυρα, διακοπή κλιματισμού κλπ.)
*Να αποφύγει την κατανάλωση άγριων φυτών (π.χ μανιτάρια, μύρτιλα) ή θηραμάτων
*Να αποφεύγει τη χρήση βρόχινου νερού για την ανθρώπινη κατανάλωση.