Σήμερα κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τις επιπτώσεις από την εξάπλωση του κορονοϊού, καθώς τα δεδομένα αλλάζουν από μέρα σε μέρα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, είναι πολύ νωρίς να χαρακτηρίζεται η έξαρση του ιού ως πανδημία, αλλά ο κόσμος θα πρέπει να προετοιμαστεί για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αν συμβεί αυτό, μπορεί να αποδειχθεί το κραχ της δεκαετίας και κανένας κλάδος δεν θα μείνει ανεπηρέαστος, από τη ναυτιλία μέχρι το λιανεμπόριο και τον τουρισμό.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας χτύπησε ήδη το «καμπανάκι», λέγοντας ότι η επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης λόγω της εξάπλωσης του κορονοϊού αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
«Στη συγκεκριμένη υπόθεση πρέπει να κάνουμε διαχείριση πανικού. Φοβάμαι ότι ακόμα δεν είδαμε τίποτα» σημειώνει ο κ. Γιώργος Κωνσταντόπουλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ). Προς το παρόν «οι επιπτώσεις δεν είναι μετρήσιμες αλλά είναι αναμενόμενο να δημιουργηθεί αναταραχή στις εξαγωγές», λέει και σχολιάζει ότι «σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης, με τον πρώτο ‘βήχα’ η οικονομία παθαίνει πνευμονία». Η Κίνα δεν είναι μόνο χώρα προορισμού των ελληνικών εξαγωγών αλλά και η χώρα από την οποία προέρχεται μεγάλο μέρος των πρώτων υλών. «Η Ελλάδα έχει μικρό βαθμό εξάρτησης και οι εξαγωγικές επιχειρήσεις έχουν αποθέματα» εκτιμά ο κ. Κωνσταντόπουλος. Πάντως, ήδη η δραστηριότητα στα εργοστάσια της Κίνας έχει περιοριστεί και αν συνεχιστεί αυτό για καιρό θα επηρεάσει την τροφοδοσία με πρώτη ύλη και την παραγωγική διαδικασία. Κατά τον πρόεδρο του ΣΕΒΕ, οι πολυεθνικές που έχουν μέρος της παραγωγής τους στην Κίνα ενδεχομένως να στραφούν σε χώρες με φθηνό κόστος παραγωγής όπως η Τουρκία -υπό προϋποθέσεις και η Ελλάδα, αλλά είναι νωρίς για μία τέτοια εκτίμηση, σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντόπουλο.
Ναυτιλία
Η ναυτιλία μπορεί να δεχτεί σημαντικό πλήγμα αν οι εξελίξεις πάρουν τη μορφή ντόμινο, καθώς οι πρώτες ύλες και τα τελικά προϊόντα που παράγονται στην Κίνα μεταφέρονται διά θαλάσσης σε όλο τον κόσμο. Ήδη υπάρχουν οι πρώτες ενδείξεις για μείωση του φορτίου στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, εκτιμά ο κ. Βασίλης Καμπάκης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ναυτικών Πρακτόρων Ελλάδος και του Συλλόγου Ναυτικών Πρακτόρων Θεσσαλονίκης. Όπως λέει, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ακυρώσεις δρομολογίων, αλλά μειώθηκαν οι παραγγελίες για προϊόντα από την Κίνα και λόγω μειωμένης πληρότητας στα πλοία καταγράφονται καθυστερήσεις στις αφίξεις.
Προς το παρόν δεν έχουν φανεί οι επιπτώσεις από τη μειωμένη κίνηση λόγω κορονοϊού στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, αλλά είναι αναμενόμενο ότι θα υπάρξουν, εκτιμά ο κ. Σωτήρης Θεοφάνης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης. Την Παρασκευή πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο υπουργείο Ναυτιλίας με θέμα την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Τουρισμός
«Αν η εξάπλωση του ιού πάρει διαστάσεις πανδημίας, τότε κινδυνεύει το ΑΕΠ της χώρας» εκτιμά ο κ. Γρηγόρης Τάσιος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων και της Ένωσης Ξενοδοχείων Χαλκιδικής. Ας μην ξεχνάμε ότι οι οικονομικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τον τουρισμό παράγουν το ένα τέταρτο του ελληνικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Μπορεί οι Κινέζοι να μην είναι η μεγαλύτερη αγορά του ελληνικού τουρισμού (150.000 επισκέπτες το 2019) και η αναστολή πτήσεων της Air China να είναι προς το παρόν μόνο για τον Μάρτιο, όμως η εξάπλωση του ιού στην ευρωπαϊκή ήπειρο αλλάζει τα δεδομένα. «Αν οι τουρίστες από την Ευρώπη δεν ταξιδέψουν φέτος το καλοκαίρι, καταρρέει όλο το τουριστικό οικοδόμημα, από τις αεροπορικές εταιρείες μέχρι τα ξενοδοχεία» εκτιμά ο κ. Τάσιος. Τα πάντα εξαρτώνται από την εξάπλωση του ιού όχι μόνο στις χώρες από τις οποίες προέρχονται οι τουρίστες, αλλά και στην Ελλάδα που από την Τετάρτη μπήκε στο χάρτη των χωρών με επιβεβαιωμένα κρούσματα, κάτι που ίσως λειτουργήσει αποτρεπτικά για κάποιους. Οι ξενοδόχοι είναι προετοιμασμένοι για μία χρονιά αβεβαιότητας. Μέχρι πριν από λίγες μέρες δεν ήταν αν θα διοργανωνόταν η Έκθεση Τουρισμού του Βερολίνου, μια από τις μεγαλύτερες του κλάδου που αποτελεί «βαρόμετρο» για την κίνηση της σεζόν. Τελικά η έκθεση αναβλήθηκε.
Η φήμη της Θεσσαλονίκης ως τουριστικού προορισμού, όπου καταγράφηκε το πρώτο επιβεβαιωμένο περιστατικό ασθενούς, κινδυνεύει να υποστεί πλήγμα εκτιμά από την πλευρά του ο πρόεδρος των τουριστικών πρακτόρων Βύρων Θεολόγης.
Γούνα
Καταστροφικές ήταν οι επιπτώσεις από τη ραγδαία εξάπλωση του κορονοϊού για τον κλάδο της γούνας, από τον οποίο ζουν περί τις 7.000 οικογένειες. Ο κ. Απόστολος Τσούκας, πρόεδρος του Συνδέσμου Γουνοποιών Καστοριάς, υπολογίζει τη ζημιά στον κλάδο σε 30 - 50 εκατ. ευρώ. Στην περιοχή λειτουργούν εκατό μονάδες που κάθε χρόνο εκτρέφουν 2 εκατομμύρια ζώα, από τα οποία παράγονται τα γουνοδέρματα, το 90% των οποίων καταλήγει μέσω δημοπρασιών στην κινεζική αγορά. Κάθε χρόνο γίνονται συνολικά επτά δημοπρασίες, στη Δανία και τη Φιλανδία. Μέχρι στιγμής έχουν αναβληθεί οι πρώτες δύο γιατί δεν θα συμμετείχαν οι κινέζοι αγοραστές. Από αυτές τις δημοπρασίες προμηθεύονται και οι καστοριανοί γουναράδες τα δέρματα για το τελικό προϊόν. Από τα περίπου 70.000 γούνινα παλτά της ετήσιας παραγωγής το 25%-30% πωλούνταν στην Κίνα. «Μετά τη Ρωσία (από όπου έχουμε τεράστιες απώλειες λόγω του εμπάργκο), η Κίνα ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά μας και τώρα πλήττεται και αυτή» σημειώνει ο κ. Τσούκας. Από τις τρεις μεγάλες εκθέσεις του κλάδου, αυτή του Χονγκ Κονγκ αναβλήθηκε και αυτή του Μιλάνου είχε μεγάλη αποτυχία. Όσο για την έκθεση της Καστοριάς, είναι προγραμματισμένη για τις 7 Μαΐου, και μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν σκέψεις για αναβολή.
Μάρμαρο
Το 76% των πωλήσεων των εταιρειών μαρμάρου γίνεται στο εξωτερικό και το 57,2% στην κινεζική αγορά. «Οι πωλήσεις των εταιρειών του μαρμάρου δεν επηρεάστηκαν τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, όμως αναμένεται να έχουμε κάποιες αρνητικές επιπτώσεις τον Μάρτιο» εκτιμά η κ. Ιουλία Χαϊδά, πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Μαρμάρου Μακεδονίας - Θράκης. Ήδη αναβλήθηκε για τον Ιούνιο η μεγαλύτερη διεθνής έκθεση μαρμάρου στο Ξιαμέν της Κίνας. «Οι εταιρείες του κλάδου μας χρειάζεται να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και ψυχραιμία, και να μην παρασυρθούν σε κινήσεις πτώσης των τιμών του μαρμάρου» συμβουλεύει η κ. Χαϊδά, που περιμένει ότι με το πέρασμα του χρόνου θα φανούν οι πραγματικές διαστάσεις του θέματος.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29 Φεβρουαρίου/1 Μαρτίου 2020