Ποδαρικό με… τσουνάμι της πανδημίας και νέα μέτρα κάνει το 2022. Η ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων λίγο πριν εκπνεύσει το 2021 οδήγησε στην λήψη νέων περιοριστικών μέτρων φέτος και όχι… του χρόνου, όπως αρχικά είχε ανακοινωθεί από την κυβέρνηση. Σε μία προσπάθεια να «φρενάρει» την αυξητική πορεία των κρουσμάτων η κυβέρνηση μετά από εισήγηση της επιτροπής των εμπειρογνωμόνων αναγκάστηκε να προχωρήσει στη θέσπιση μέτρων όπως είναι το «λουκέτο» στα καταστήματα εστίασης και διασκέδασης μετά τις 12 τα μεσάνυχτα, την απαγόρευση της μουσικής στους παραπάνω χώρους, την υποχρεωτική χρήση μάσκας σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους και την αύξηση των ποσοστών τηλεργασίας στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Το πέμπτο κύμα της πανδημίας χτυπά τη χώρα μας μέσω της παραλλαγής «Όμικρον», η οποία εκτιμάται πως θα επικρατήσει τα επόμενα εικοσιτετράωρα, την ώρα που η μετάλλαξη Δέλτα του τέταρτου κύματος χτυπά τα νοσοκομεία που παραμένουν στο «κόκκινο». Μιλώντας στη «ΜτΚ» οι επιστήμονες εκτιμούν ότι λόγω της υπερμεταδοτικότητας της νέας παραλλαγής θα μολυνθούν ακόμα και οι τριπλοεμβολιασμένοι, ενώ κρούουν των κώδωνα του κινδύνου στους ανεμβολίαστους να επισπεύσουν τον εμβολιασμό τους, καθώς είναι η μοναδική ασπίδα απέναντι στον ιό. Συμπληρώνουν πως το 2022 ενδεχομένως να είναι η χρονιά ορόσημο της πανδημίας, βλέποντας ακόμα και τον τερματισμό της.
Η αρχή του πέμπτου κύματος
Όπως αναφέρει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος η παραλλαγή «Όμικρον» αναμένεται να «εκτοπίσει την μετάλλαξη Δέλτα που έχει πιο βαριά νόσηση. Αυτό είναι καλό, ενώ διαφαίνεται παράλληλα ότι ο κύκλος της παραλλαγής θα είναι συντομότερος από εκείνον της Δέλτα. Ήδη τα δεκάδες χιλιάδες κρούσματα που εντοπίστηκαν σηματοδοτούν ότι το πέμπτο κύμα της πανδημίας έφτασε και στην Ελλάδα, όπως σε όλη την Ευρώπη» εξηγεί. Και συμπληρώνει ο κ. Εξαδάκτυλος ότι η υπερμεταδοτικότητα της νέας παραλλαγής σημαίνει πως θα επικρατήσει πολύ σύντομα στην κοινότητα, ενώ θεωρείται πιθανό να νοσήσουν και οι εμβολιασμένοι, εκτός από τους ανεμβολίαστους. «Αυτοί βέβαια που έχουν προχωρήσει στον εμβολιασμό τους με τρίτη δόση ή θα νοσήσουν πολύ ελαφριά είτε δεν θα εμφανίσουν συμπτώματα. Κινδυνεύουν σοβαρά οι ανεμβολίαστοι πολίτες άνω των 50 ετών» υπογραμμίζει ο κ. Εξαδάκτυλος, ο οποίος εκτιμά ότι το 2022 θα είναι χρονιά «virus free».
Από την πλευρά του, ο πρύτανης του ΑΠΘ, Νίκος Παπαϊωάννου αναφερόμενος στην εικόνα του επιδημιολογικού φορτίου που εντοπίζεται στα λύματα στα αστικά απόβλητα της Θεσσαλονίκης τονίζει ότι διαπιστώνεται μια εκθετική αύξηση της παραλλαγής «Όμικρον». «Οι πρόσφατες μετρήσεις, που κάνουμε ειδικά για το στέλεχος «Όμικρον», καταδεικνύουν ότι η καθαρή αύξησή του στη Θεσσαλονίκη είναι μεγάλη και το ιικό φορτίο του διπλασιάζεται ανά δύο ημέρες. Αυτό σημαίνει ότι ο αριθμός των ατόμων που μολύνονται στην κοινότητα αυξάνεται εκθετικά, με ραγδαίο ρυθμό» λέει στη «ΜτΚ» ο κ. Παπαϊωάννου, ο οποίος βλέπει επικράτηση της «Όμικρον» στην πόλη στις 9 Ιανουαρίου 2022. Ο πρύτανης ΑΠΘ κάνει λόγο για έναρξη του πέμπτου κύματος της πανδημίας στην χώρα μας.
Τεστ πριν και μετά το ρεβεγιόν
Σε μία προσπάθεια να ελεγχθεί η διασπορά της παραλλαγής «Όμικρον» αλλά και της μετάλλαξης Δέλτα, κυβέρνηση και ειδικοί συστήνουν σε όσους πολίτες έρθουν σε επαφή με άλλους προηγουμένως να έχουν προχωρήσει σε έλεγχο μέσω self ή rapid test. Σύμφωνα με την Ματίνα Παγώνη, πρόεδρο της Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Αθήνας-Πειραιά «όσοι βγουν έξω ή συμμετέχουν σε ρεβεγιόν καλό θα είναι προηγουμένως να κάνουν τεστ και να το επαναλάβουν τρεις ημέρες μετά. Στα τραπέζια να συμμετέχουν μέχρι έξι άτομα, τα οποία θα προσέχουν και θα κρατούν αποστάσεις μεταξύ τους, Επίσης, καλό θα είναι στα σπίτια να συγκεντρωθούν άτομα που ανήκουν στην ίδια ‘φούσκα’, δηλαδή οικογένειες γνωστές μεταξύ τους που έχουν επαφές και όχι άγνωστοι» τονίζει στη «ΜτΚ» η κ. Παγώνη, η οποία χαρακτηρίζει την ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων «αναμενόμενη». Η ίδια ωστόσο, υπογραμμίζει πως «μετά τις γιορτές θα γνωρίζουμε πως θα χτυπήσει την χώρα μας η παραλλαγή ‘Όμικρον’». Ξεκαθαρίζει η κ. Παγώνη ότι μέχρι σήμερα, και πιο συγκεκριμένα την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, οι εργαζόμενοι, γιατροί και νοσηλευτές, στα νοσοκομεία της χώρας καλούνται να αντιμετωπίσουν και να διαχειριστούν ασθενείς με μετάλλαξη «Δέλτα». «Εάν είναι κάποιος εμβολιασμένος και νοσήσει περνά την ασθένεια ήπια, δεν χρειάζεται να νοσηλευτεί» εξηγεί η κ. Παγώνη.
Εκείνο πάντως, που προβληματίζει τους ειδικούς αλλά και τα στελέχη του υπουργείου Υγείας είναι ότι το πέμπτο κύμα χτυπά την χώρα μας με τα νοσοκομεία να βρίσκονται στο «κόκκινο», γιατρούς και υγειονομικούς να είναι εξαντλημένοι και την πληρότητα των Μονάδων εντατικής Θεραπείας να αγγίζει το 100%, ενώ βλέπουν κορύφωσή του το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου.
Κορύφωση στα μέσα Ιανουαρίου
Σύμφωνα με τον καθηγητή Περιβαλλοντικής Μηχανικής ΑΠΘ, Δημοσθένη Σαρηγιάννη που μαζί με την ομάδα του έχουν αναπτύξει μαθηματικό μοντέλο πρόβλεψης των κρουσμάτων λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένα κριτήρια, μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2022 η καμπύλη της πανδημίας στην Ελλάδα θα έχει αυξητική πορεία. Ο κ. Σαρηγιάννης βλέπει μάλιστα μέχρι τις 16 Ιανουαρίου 2022 ο εβδομαδιαίος μέσος όρος των κρουσμάτων να ανέρχεται στα 19.000 κρούσματα. Σύμφωνα με τον κ. Σαρηγιάννη το πέμπτο κύμα ήρθε στην χώρα μας στις 23 Δεκεμβρίου 2021, ενώ η εξέλιξή του θα εξαρτηθεί από την απόδοση των μέτρων που ανακοινώθηκαν σε συνδυασμό με τον ρυθμό της εμβολιαστικής διαδικασίας. Εκτιμά πάντως, πως αποκλιμάκωση θα υπάρξει στα τέλη Φεβρουαρίου. Αναφορικά με την πίεση που θα ασκηθεί στο ήδη πιεσμένο Εθνικό Σύστημα Υγείας ο κ. Σαρηγιάννης προβλέπει αύξηση του αριθμού των διασωληνωμένων ασθενών σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας το πρώτο δεκαήμερο Ιανουαρίου, προβλέποντας 800 ασθενείς διασωληνωμένους σε ΜΕΘ. «Πρέπει άμεσα να ληφθεί μία σοβαρή δέσμη μέτρων. Αυτών που έχουν ληφθεί, συν κάποια επιπλέον ώστε να περιορίσουμε την διασπορά στην οποία παίζει σημαντικό ρόλο και ο εμβολιασμός του κόσμου. Τα μέτρα αυτά είναι προς την σωστή κατεύθυνση, αλλά χρειάζονται και άλλα. Δεν θα αποφύγουμε την πίεση στο σύστημα υγείας και θα έχουμε επιπλέον αύξηση των θανάτων» λέει ο κ. Σαρηγιάννης. Συμπληρώνει ο καθηγητής ΑΠΘ πως θα πρέπει να υιοθετηθούν μέτρα όπως είναι η τηλεργασία, ο εξοπλισμός χώρων και Μέσω Μαζικής Μεταφοράς με συσκευές απολύμανσης αέρα κ.τ.λ.
Για κατάσταση… στάσιμη στα νοσοκομεία κάνει λόγο από την πλευρά του ο δρ. Διαμαντής Χλωρός, διευθυντής του Πνευμονολογικού Τμήματος και Συντονιστής Διαχείρισης Πανδημίας του ΓΝΘ Γεώργιος Παπανικολάου. «Εδώ και ένα μήνα η κατάσταση είναι στάσιμη. Κάνουμε πενήντα εισαγωγές όταν εφημερεύουμε και δίνουμε αντίστοιχο αριθμό εξιτηρίων. Η πληρότητα αυτή τη στιγμή στο νοσοκομείο αγγίζει το 90%» εξηγεί. Ο κ. Χλωρός αναφέρει πως οι πολίτες που έχουν εμβολιαστεί με την τρίτη δόση του εμβολίου είναι σχεδόν «ασφαλείς», ενώ θεωρεί «φυσικό να μολυνθεί σχεδόν όλος ο πληθυσμός εξαιτίας της υπερμεταδοτικότητας της παραλλαγής ‘Όμικρον’. Θα επικρατήσει η ανοσία της αγέλης και κάπου θα τελειώσει η πανδημία, πιθανότητα την άνοιξη» λέει ο κ. Χλωρός. «Όσοι δεν εμβολιαστούν δυστυχώς θα γίνουν θυσία σε ανοησίες» υπογραμμίζει.
Ρεβεγιόν στο… mute - Τα νέα μέτρα
Σε μία προσπάθεια να «δαμάσει» το κύμα της παραλλαγής «Όμικρον» η κυβέρνηση ανακοίνωσε νέα μέτρα τα οποία επιβλήθηκαν από χθες Πέμπτη στις 6 το πρωί αντί της 3ης Ιανουαρίου, όπως αρχικά είχε ανακοινωθεί. «Η κατάσταση αυτή τη στιγμή είναι ότι στο Εθνικό Σύστημα Υγείας κατά βάση νοσηλεύονται συμπολίτες μας που έχουν πληγεί από τη μετάλλαξη Δέλτα και αναφερόμαστε σε νοσηλείες που είναι σοβαρές και σε μεγάλο βαθμό αναφέρονται σε σοβαρές νοσηλείες και σε νοσηλείες σε ΜΕΘ. Στην κοινότητα φαίνεται πως η μετάλλαξη ‘Όμικρον’ είναι η κυρίαρχη. Επειδή όμως το ΕΣΥ ακόμα πιέζεται από τη Δέλτα πρέπει να εκτιμήσουμε όλους τους παράγοντες ώστε να μπορεί το ΕΣΥ να συνεχίζει να ανταπεξέρχεται», ανέφερε ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης ανακοινώνοντας την δέσμη των νέων μέτρων. Έτσι εκτός από την υποχρεωτική χρήση μάσκας σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, μέτρο που ισχύει από τις ημέρες των Χριστουγέννων, από χθες Πέμπτη ισχύουν τα εξής: Η διασκέδαση και η εστίαση λειτουργεί έως τις 12 π.μ., αποκλειστικά εμβολιασμένους, χωρίς δυνατότητα ορθίων και έως 6 άτομα σε κάθε τραπέζι. Σημειώνεται πως απαγορεύεται και η μουσική. Μόνο σήμερα, παραμονή Πρωτοχρονιάς τα καταστήματα θα λειτουργήσουν μέχρι τις 2 π.μ. αλλά με όλες τις ισχύουσες απαγορεύσεις. Στα γήπεδα η πληρότητα θα πέσει στο 10% με ανώτατο όριο τα 1.000 άτομα. Αν δεν τηρηθούν τα μέτρα όλοι οι αγώνες θα γίνουν κεκλεισμένων των θυρών. Σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων το επισκεπτήριο γίνεται μόνο με PCR test. Επίσης, σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα η τηλεργασία αυξάνεται έως 50% ενώ προβλέπεται και κυλιόμενο ωράριο, ανάλογα με τις δυνατότητες κάθε υπηρεσίας. Καθίσταται υποχρεωτική χρήση μάσκας FFP2/KN95 ή διπλής μάσκας σε σούπερ μάρκετ και στα μέσα μαζικής μεταφοράς καθώς επίσης και στους εργαζόμενους στην εστίαση. Υπάρχει επίσης σύσταση για διπλή μάσκα ή υψηλής προστασίας όπου υπάρχει συγχρωτισμός. «Για τα τραπέζια που θα γίνουν τη πρωτοχρονιά, να κάνουν όλοι τεστ πριν από αυτά, και όσοι αισθάνονται ότι μπορεί να έχουν νοσήσει και έχουν έρθει σε στενή επαφή με κρούσμα, να μη δουν τους δικούς τους. Παράλληλα, απαγορεύονται τα πάρτι για να αποφευχθεί η διασπορά», ανέφερε σχετικά με το ρεβεγιόν ο κ. Πλεύρης. Την ίδια ώρα, ο υπουργός Υγείας αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο να επαναξιολογηθεί το ισχύον πλαίσιο για την υποχρεωτικότητα εμβολιασμού και να επιβληθεί ένα χρονικό όριο ισχύος στο πιστοποιητικό εμβολιασμού.
Αυξημένη θνητότητα στην επαρχία
Μεγάλη συζήτηση έχει γίνει για τα αυξημένα ποσοστά θνητότητας στα νοσοκομεία της επαρχίας σε σύγκριση με εκείνα των μεγάλων πόλεων, όπως είναι η Αθήνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μελέτες δείχνουν πως η θνητότητα στην Αττική αγγίζει το 57%, στη Θεσσαλονίκη το 66% και στην υπόλοιπη Ελλάδα το 70%. «Οι Μονάδες Εντατικής θεραπείας στην επαρχία δεν είναι στελεχωμένες με το απαραίτητο προσωπικό. Κάθε άρρωστος σε ΜΕΘ χρειάζεται τέσσερις υγειονομικούς την ημέρα, γιατρούς και νοσηλευτές με εξειδικευμένες γνώσεις. Αυτή είναι η βασική αιτία» εξηγεί η κ. Παγώνη. Για ένα σύνολο λόγων και αιτιών που οδηγούν σε αυτό το αποτέλεσμα μιλά από την πλευρά του ο Διαμαντής Χλωρός. «Υπάρχουν κενά και έλλειψη προσωπικού. Οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας δεν έχουν στελεχωθεί ακόμα και σήμερα με εξειδικευμένο προσωπικό. Φυσικά, όλα αυτά είναι αποτέλεσμα της γραφειοκρατίας, της κομματικοποίησης, της απουσίας ελέγχου» καταλήγει ο κ. Χλωρός.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 31 Δεκεμβρίου 2021 - 02 Ιανουαρίου 2022